محمد دین‌محمد آذری می‌گوید فیلترینگ به‌نوعی ثبیت شد و برخلاف اظهارات دولتیان که می‌گفتند با آرام شدن شرایط، فیلترینگ برطرف میشود، متأسفانه اینگونه نشد و همچنان در شرایط بلاتکلیفی به سر می‌بریم.
او در گفت‌وگو با روابط عمومی سازمان نصر تهران استفاده‌ی گسترده‌ی مردم از فیلترشکن‌ها را ناشی از این دانست که نیازشان از راه اصولی پوشش داده نمی‌شود: «در حال حاضر شاهد استفاده‌ی گسترده از فیلترشکن و برقراری اینستاگرام و واتساپ هستیم؛ در این میان تنها فیلترشکن به ما افزوده شد. فیلترشکن‌ها نه برای داده‌های ملی و نه خصوصی، مناسب نیستند. حتی کنترل فرزندانمان را دشوار می‌کنند. از سویی دیگر چون فیلترشکن‌ها خارجی محسوب می‌شوند حجم ترافیک هم بالا است و اینگونه بودجه‌ای از مردم کسر شده و به جیب فروشندگان اینترنت واریز میشود؛ حتی شاید فروشندگان اینترنت خود به‌نوعی طرفدار عدم رفع فیلترینگ اینترنت باشند.»
ثبات یعنی عقب ماندن
رئیس کمیسیون ساخت مراکز داده سازمان نصر تهران همچنین به آثار وضعیت اخیر اینترنت اشاره کرد که پس از شش ماه موجب شد تا سرمایه‌گذاری و پروژههای تعریف‌شده در حوزه شبکه ملی اطلاعات مانند قطب مراکز داده، پروژههای افزایش فروش و سرمایه‌گذاری در حوزه مراکز خدمات ابری و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی محقق نشود: «ما دارای ثبات بازار نیسیتم، قانون‌گذاری روشن نداریم، تعهد و ضمانت دولت بر پایدار بودن این سرویس‌ها وجود ندارد، هنگامی که امکان دارد اینترنت بنده در هر روز قطع و وصل شود، با فیلترینگ روبرو شوم و فردی هم وجود نداشته باشد که بتوان به سخن او اتکا کرد؛ هنگامی که با این بی‌ثباتی بازار روبه‌رو هستیم، اهداف مورد نظر هم تحقق نمی‌یابند.»
به گفته‌ی او بازار مراکز داده در دنیا دارای یک رشد صعودی است؛ در حالی که پروژههای ملی ما اجرایی نمی‌شوند: «ما شاهد حجم سرمایه‌گذاری هواوی در افغانستان، پاکستان و یا دیگر شرکت‌های بزرگ در هند، عراق و سوریه هستیم. اپراتورها و شرکت‌های بزرگ اینترنتی و سازندگان بزرگ مراکز داده در واقع می‌خواهند حوزه خدمات ابری خود را به کشورهای خاورمیانه توسعه بدهند و در حال سرمایه‌گذاری‌های بزرگ هستند. شما دو بازار بزرگ کشورهای عربستان و ترکیه را مشاهده کنید که به لحاظ جمعیتی، فرهنگی و تعداد کاربر با آن‌ها اشتراکاتی داریم و محاسبه می‌کنید که دارای چه رشد صعودی هستند، در حالی که حتی پروژههای ملی ما اجرایی نمی‌شوند، این خود نماینگر اُفت است. در دنیایی که رو به پیشرفت است، ثبات یعنی عقب ماندن؛ و این جزو بدیهیات است.»
به گفته‌ی او حتی طرح‌هایی مثل احداث ۵ تا ۱۰ مرکز داده که همراه اول تصمیم به انجام آن داشت به دلیل بلاتکلیف بودن شرایط از نظر اقتصادی و سیاسی و غیرقابل اعتماد بودن دولت در حوزه‌ی فناوری اطلاعات و اینترنت متوقف شده‌اند.
دین‌محمد آذری همچنین به زیان پیمانکاران از پروژه‌ها اشاره کرد و گفت کسانی که در مناقصات برنده شده و در اوایل کار هستند آن را متوقف کرده‌اند و حتی حاضرند ۵ درصد ضمانتشان به اجرا گذاشته شود تا ۳۰ تا ۴۰ درصد متضرر نشوند: «متأسفانه بخشنامه‌های تعدیل نرخ ارز شامل حوزه فناوری اطلاعات نمی‌شوند و این موضوع هم برای کارفرمایان چندان شفاف نیست. کارفرما هم چندان تعهدی به جبران خسارت پیمانکار ندارد. اکنون حتی پیمانکاران در مناقصات دولتی شرکت نمی‌کنند، چون امکان برآورد قیمت دلاری در این شرایط وجود ندارد. بنابراین رکود فاحشی بر بازار حاکم شده است.»
برای انجام پروژه‌ها نیرو نداریم
آذری در ادامه چشم‌اندازش از آینده را ناامیدانه دانست و گفت متأسفانه به جای حل مشکل صرفاً آن را به فراموشی می‌سپاریم. به گفته‌ی او در مورد مکاتباتی که از سوی سازمان نصر در حوزه‌های مختلف؛ اینترنت، فیلترینگ، نوسان نرخ ارز و مواردی از این دست، انجام شده پاسخگویی درستی صورت نگرفته: «همواره با افزایش نرخ دلار، توان شرکت‌ها کاهش پیدا می‌کند چون عمده خریدهای ما به‌صورت ارزی است، هنگامی که از ارزش پول یک کشور کم میشود؛ یعنی از سرمایه بخش خصوصی کم میشود.»
این فعال حوزه فاوا با اشاره به شدت گرفتن مهاجرت نیروهای متخصص گفت چه در شرکت‌های خصوصی، خصولتی و سازمان‌های دولتی، همه جویای نیروی متخصص هستند: «نیروهای همه مهاجرت می‌کنند و ما برای انجام پروژه‌ها نیرو نداریم؛ حتی در برخی موارد شرکت‌ها به یکدیگر نیرو قرض می‌دهند. یک شرکت بخش خصوصی با همه این مشکلات تا چه اندازه توان ماندن دارد.»
او در انتها تأکید کرد که شرکت‌ها به دشواری حقوق پرسنل خود را تامین می‌کنند. از سوی دیگر سهم ایران در بازار منطقه در حال بلعیده شدن توسط کشورهای همسایه و شرکت‌های بزرگ فعال در این حوزه است: «ایران به‌عنوان یک کشور باثبات در منطقه می‌تواند گذرگاه عبور همه فیبرهای نوری باشد و به کشورهایی مانند عراق، افغانستان و سوریه که اصلاً زیرساخت ندارند، سرویس ارائه دهد. متأسفانه به دلیل تعلل در این موارد و عدم سیاست‌گذاری‌های کلان و عدم تعامل اتاق بازرگانی، ما نتوانستیم پروژههای بین‌المللی بگیریم و این پروژه‌ها توسط کشورهای همسایه بلیعده شده و شاهد از دست رفتن سهم ایران از بازار منطقه هستیم؛ یکی باید بخش خصوصی را نجات دهد.»
