هر آنچه لازم است درباره زخم عفونی بدانید
وقتی میکروارگانیسم ها (میکروب) از طرق مختلف وارد زخم شوند ، میکروب هایی مانند باکتری ها در پوست آسیب دیده یک زخم شروع به رشد می کنند و زخم عفونی می شود. هر زخمی که پس از گذشت 24 ساعت، شروع به بهبود نکرده باشد، احتمالا عفونی شده است. خون ریزی زخم و گلبول های سفید تا حدودی از عفونی شدن زخم جلوگیری می کنند اما در صورت عدم مراقبت صحیح از زخم ، آلودگی داخل زخم باقی مانده و زخم عفونی شده و حتی عفونت می تواند در سراسر بدن انتشار پیدا کند. عفونتهای جزئی زخم را می توان در خانه درمان نمود اما افراد مبتلا به عفونت زخم شدید یا مداوم باید به مراکز درمانی مراجعه نمایند. در ادامه این بخش از بهداشت و سلامت پلاس ویدرمان زخم های عفونی را توضیح داده ایم.
چگونه عفونت زخم را تشخیص دهیم؟
هنگامی که زخم ایجاد می شود، با درمان مناسب و مراقبت می توان از عفونی شدن آن جلوگیری نمود. با مراقبت مناسب، بیشتر زخم ها به تدریج بهبود می یابند اما اگر زخم آلوده شود، شروع به بهبود نمی کند و روز به روز بدتر می شود. برای تشخیص عفونت زخم به علائم زیر توجه کنید.
علائم زخم های عفونی و عفونت زخم
- قرمزی ، ورم و گرم شدن پوست در اطراف زخم
- شدید شدن درد
- خارج شدن مایع و ترشحات از زخم
- سوزش و جوش
- تب
- ورم غده های لنفاوی
- بوی نامطبوع زخم
- لکه های قرمز روی پوست اطراف زخم
- تب و لرز
- حالت تهوع
- استفراغ
عفونت هایی که از زخم باز خارج می شوند ، شامل موارد زیر هستند
عفونت استاف
این عفونت به گروهی از باکتری ها به نام استافیلوکوکوس مربوط است که روی پوست و داخل بینی زندگی می کنند . این باکتری ها معمولا عاملی برای بیماری نیستند . اگرچه این باکتری ها می توانند از طریق زخم های باز وارد بدن شوند و شیوع یک بیماری را موجب گردند . عفونت های استاف در پوست باقی می مانند و باعث ایجاد غده های عرق می شوند.
اگرچه که می توانند در کل بدن پخش شوند و اندام ها را درگیر کنند . درمانگر در چنین شرایطی آنتی بیوتیک تجویز می کند تا با این عفونت ها مبارزه شود . اگرچه بعضی از این باکتری ها در برابر آنتی بیوتیک ها مقاومت می کنند .
تتانوس
باکتری های کلوستریدیوم تتانی از طریق زخم های باز روی پوست وارد بدن می شوند و عفونت های باکتریایی به نام تتانوس را ایجاد می کنند . زمانی که داخل بدن هستند ، می توانند عاملی برای اسپاسم های دردناک عضلانی در گردن و چانه باشند . این باکتری ها در خاک و گرد و غبار و بیرون از اجسام فلزی قرار دارند و همین دلیل باید توجه ویژه ای به آن ها اعمال کرد .
این زخم ها هرگز نباید در برابر اجسام تیز مثل ناخن قرار بگیرند . البته در برخی از کشور ها برای این باکتری و عفونت واکسن وجود دارد و پیشنهاد می کنند که جوان ها هر 10 سال یکبار این واکسن را تزریق کنند .
فاشیئت نکروزان
فاشیئت نیکروزان یک نوع عفونت باکتریایی نادر است که باعث کشته شدن بافت نرم می شود . این باکتری معمولاً به گروه استرپتوکوکوس برمی گردد که عاملی برای عفونت است و ناگهان ایجاد شده و به سرعت پخش می شود . این باکتری نیازمند درمان سریع است . در غیر این صورت می تواند عاملی برای مسمومیت عفونی ، سندروم شوک سمی ، نارسایی چندگانه اعضای بدن و یا حتی مرگ فرد باشد .
علائم عفونت باکتریایی شبیه به آنفولانزا است و شامل موارد زیر است
- درد شدید در اطراف زخم
- پوست قرمز یا بنفش در اطراف زخم
- دل درد
- گلو درد
- حالت تهوع
- اسهال
- لرز
- درد عضلانی
درمان زخم های عفونی در خانه
عفونت خفیف یک زخم کوچک را می توان در خانه درمان نمود اما عفونت های شدیدتر زخم که با علائمی مانند تب، احساس ناخوشایند یا ترشحات و لکه های قرمز ناشی از زخم همراهند، نیاز به توجه فوری پزشکی دارند. پاک کردن و محافظت صحیح از زخم برای کاهش خطر عفونت بسیار مهم است.برای درمان زخم آلوده در خانه :
بلافاصله تمیز کردن و پانسمان بریدگی بهترین روش برای جلوگیری از عفونت است.
1.همه تجهیزاتی برای تمیز کردن و پانسمان زخم مانند موچین و... را آماده نمایید و از تمیز بودن تمام تجهیزات لازم اطمینان حاصل کنید.
2.با آب و صابون دست ها را شسته و خشک نمایید.
3.زخم را چند دقیقه زیر آب گرم بگیرید تا تمیز شود و پوست اطراف آن را با آب و صابون بشویید اما مراقب باشید صابون روی زخم نرود.
4.اجسام خارجی مانند شیشه یا شن را با یک موچین تمیز در آورید یا با پارچه ای نرم و مرطوب، زخم را به آرامی مالش دهید تا جسم خارجی ، بیرون آید.
5.در صورت تمایل گاز وازلینه یا یک لایه نازک از پماد ضد عفونی کننده را روی زخم قرار دهید.
6.اگر زخم کوچک است، نیازی به پوشانده شدن با گاز یا بانداژ نیست. اما در صورت بزرگ بودن زخم روی آن یک قطعه گاز استریل روی زخم بگذارید، به طوری که روی زخم و اطراف آن را کاملا بپوشاند. پانسمان را دقیقا روی زخم قرار دهید و هرگز آن را جابه جا نکنید. در صورت جابه جا شدن پانسمان آن را عوض کنید. حرکت پانسمان می تواند میکروب های سطح پوست را به سمت زخم هدایت کند.
7.حداقل یک بار در روز پانسمان زخم را عوض کنید.
8.اگر پانسمان خیس یا کثیف شد، بلافاصله آن را تعویض کنید.
9.هر روز زخم را به آرامی بشویید.
10.هرگز از پراکسید هیدروژن یا ید استفاده نکنید زیرا باعث سوزش پوست در برخی افراد می شود.
11.روی پوست یا زخم باز بتادین نریزید زیرا بهبودی را کند کرده و خطر عفونت را افزایش می دهد.
12.برای پوشاندن زخم از پنبه استفاده نکنید.
13.بدون نظر پزشک از پماد آنتی بیوتیک استفاده نکنید.
14.از کندن دلمه زخم اجتناب کنید زیرا این کار خطر عفونت را افزایش می دهد.
15.برای بهبود سریع زخم ازعسل استفاده کنید زیرا عسل به علت داشتن هیدروژن پراکسید، خاصیت آنتی باکتریال داشته و باعث تمیز کردن زخم از میکروب ها می شود. عسل باعث ترمیم زخم ها می شود، بدون این که جای زخم و بافت اضافی ایجاد شود. هنگام تعویض پانسمان به علت این که عسل محیط مرطوب ایجاد کرده، پانسمان به زخم نمی چسبد و درد کمتری برای بیماران ایجاد می کند.
16.اگر زخم در طی 1-2 روز علائم بهبودی را نشان نمی دهد، به پزشک مراجعه کنید.
کدام یک از افراد بیشتر در معرض خطر عفونت زخم هستند
- افراد دچار قند خون یا دیابت
- افرادی که گردش خون ضعیف دارند.
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند مانند افراد مبتلا به HIV یا افرادی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن مصرف می کنند.
- افرادی که تحرک کافی ندارند و بیشتر وقت خود را در استراحت هستند.
- افرادی که دچار کمبودهای مغزی و ویتامین هستند.
- افرادی که سن بالایی دارند.
اگر فردی برای درمان عفونت زخم معالجه نکند ، چه می شود؟
اگر فردی برای درمان عفونت زخم معالجه نکند ، این عفونت چنانچه در بخش بهداشت و سلامت پلاس وی عنوان شده است در سایر نقاط بدن گسترش یافته و سبب بروز عوارض زیر خواهد شد:
- سلولیت که یک عفونت از لایه ها و بافت های عمیق تر پوست است و می تواند باعث تورم ، قرمزی و درد در ناحیه آسیب دیده شود.
- پوکی استخوان که یک عفونت باکتریایی استخوان است و با علائمی مانند درد ، قرمزی و تورم در ناحیه آلوده همراه است.
- سپسیس یک واکنش ایمنی شدید است که با ورود یک عفونت به جریان خون ممکن است رخ دهد. سپسیس می تواند منجر به نارسایی اندام های متعدد شود و کشنده است.
- هنگام گسترش عفونت باکتریایی در بافتی به نام آستر فیشال که در اعماق پوست قرار دارد ، فاشیای گره دهنده که نوعی بیماری نادر است ، رخ می دهد.
- فاشیلیت نکست آور می تواند در سراسر بدن گسترش یابد و باعث آسیب و درد شدید پوست شود .
چه زمانی به پزشک باید مراجعه کنید
- اگر زخم عمیق و بزرگ و دارای لبه های سفید است.
- اگر لبه های زخم در کنار هم نمی مانند
- اگر علائم عفونت را دارا هستید و از زخم ترشح خارج می شود.
- اگر درون زخم ماده خارجی وجود دارد و نمی توانید خارج کنید.
- اگر علت ایجاد زخم ، نیش یا جراحت ناشی از جسم کثیف ، زنگ زده یا آلوده باشد. ممکن است فرد به واکسن کزاز احتیاج داشته باشد.
- اگر خونریزی متوقف نمی شود.
درمان پزشکی برای زخم عفونی و آلوده
پزشکان برای درمان عفونت زخم آنتی بیوتیک تجویز می کنند . دوره درمان با آنتی بیوتیک ها باید کامل شود تا عفونت به طور کامل درمان شود و از مقاومت باکتری ها به دارو جلوگیری گردد.
اگر زخم حاوی بافت مرده یا آلوده باشد، پزشک این قسمت را با روشی به نام دبریدمان خارج می کند. دبریدمانت از شیوع عفونت جلوگیری می کند.
به ندرت، زخم های جراحی از اقدامات جراحی نیز می توانند آلوده شوند. بین سال های 2006 و 2008 طبق مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) ، حدود 1٫9 درصد از زخم های جراحی در افرادی که در ایالات متحده اقدام به انجام عمل جراحی می کنند ، آلوده شده اند.