کیست شکلاتی (اندومتریوما):علائم، تاثیر و درمان:
کیست شکلاتی، یکی از انواع مختلفی از کیست های تخمدان است که به عنوان آندومتریوم نیز شناخته می شود کیست شکلات،یک کیست یا کیسه ای است که بر روی تخمدان ها که حاوی مایعات و گاهی مواد نیمه جامد هستند، رشد می کند و در این صورت ممکن است به عنوان یک کیست تخمدان پیچیده نامگذاری شود به عبارت ساده، کیست شکلاتی کیست پر خون تخمدانی است.
بسیاری از زنان در معرض کیست شکلاتی ،در برخی موارد معمولا در سنین قبل از یائسگی هستند. اندومتریوما یکی از بیماری های زنان وابسته به استروژن است که حدود 5 تا 10 درصد از زنان سن باروری در ایالات متحده آمریکا را تحت تاثیر قرار می دهد.
کیست شکلاتی چطور شکل می گیرد؟
کیست شکلاتی زمانی شکل می گیرد که، بافت اندومتری (بافت داخل رحم شما) به طور غیر طبیعی در تخمدان ها منعقد می شود و تا جای ممکن که می تواند با اندومتریوز باشد. این تکه های سلول های اندومتر، ممکن است کیست های کوچک ایجاد کنند که در هنگام تحریک هورمون های قاعدگی به کیست های حتی بیشتر تبدیل شوند.
در صورت عدم بارداری، بافت خون اندومتری معمولا در هنگام خونریزی قاعدگی از بدن دفع می شود. با این حال، در مورد آندومتریوز، این اتفاق نمی افتد و در عوض، خون بافت اطراف آن را تحریک می کند.
چرا این کیست شکلات نامیده می شود؟
بافت اندومتری داخل کیست تخمدان، به هورمون های ماهانه پاسخ می دهد. این بافت خونریزی نموده و داخل این کیست ها را با خون غیر منعقد پر می کند. کیست های شکلاتی ،نام خود را از خون قدیمی تیره دریافت می کنند که سیاه و سفید و تیره و ضخیم است و بسیار شبیه شکلات است. سایر نامهای کیست شکلات، کیست اندومتری، کیست اندومتریوم و کیست تخمدان شکلاتی هستند.
نشانه های کیست شکلات یا اندومتریوم
علائم کیست شکلات، شبیه به آندومتریوز است، از آنجا که بیماری زمینه های یکسان دارد، همه موارد منحصر بفردی هستند. همانطور که با اکثر شرایط، همه ما واکنش متفاوت داریم. با برخی از کیست ها، بعضی از زنان بدون در نظر گرفتن اینکه کیست چقدر طول می کشد تا از بین بروند، علائم شدید دارند، در حالی که زنان دیگر این گونه نیستند. بنابراین، میزان و شدت علائم همیشه با روند پیشرفت اندومتریوم ارتباط ندارد.
برخی از شایعترین نشانه های اندومتریوم عبارتند از:
- گرفتگی شکم و تورم در طول دوره قاعدگی
- خونریزی غیرطبیعی ، لکه بینی
- پریودهای دردناک
- خونریزی واژینال بیش از حد
- تخلیه تیره رنگ واژن
- ادرار و مدفوع دردناک
- درد در طی رابطه جنسی
- درد در طول تمرینات ورزشی، مانند دراز و نشست
- درد شدید سوزنده که ممکن است نشان دهنده کیست تخمدان باشد و این امر موجب چرخش و قطع جریان خون شده است.
- پارگی کیست های شکلاتی نیز می تواند منبع و علت درد شدید باشد.
- اگر کیست شکلات پاره شود، محتویات آن ممکن است بر روی تخمدانها و سایر ارگانهای لگن تراوش کند.
- این، می تواند منجر به عوارضی مانند؛ چسبندگی (زخم)، عفونت و درد شدید لگن شود.
- یک کیست می تواند ،یک اورژانس جدی پزشکی باشد.
اگر علائمی مانند؛ خونریزی بیش از اندازه، تب، استفراغ یا درد شدید مشاهده گردید ،باید بلافاصله با متخصص مشورت کنید.
کیست اندومتریوما در تخمدان
برخی از شرایط دیگر که علائم این بیماری را دارند عبارتند از:
- کیست تخمدان، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و حاملگی خارج رحمی.
- حاملگی خارج از رحم ،عارضه ای است که طی آن بارداری در خارج از رحم اتفاق می افتد.
چگونه کیست شکلات بر باروری تاثیر دارد؟
بسیاری از زنان مایلند بدانند، کیست شکلاتی از جلوگیری یا دخالت در حاملگی چگونه جلوگیری می کند. ممکن است بارداری حتی بدون از بین بردن کیست باشد. اگر فقط یک کیست شکلاتی کوچک وجود داشته باشد ،شانس بارداری بسیار خوب است.
پاسخ در موارد پیشرفته تر که در آن کیست های شکلاتی متعدد وجود دارد و در بعضی از آنها بزرگتر از چند اینچ قطر دارد، خیلی کم نیست. برخی از راه هایی که در آن اندومتریوم می تواند باروری را تحت تاثیر قرار دهد از این قرار است:
- کیست شکلاتی در حال رشد در تخمدان، می تواند مانع تخمک گذاری تخمک ها شود که باید آنها را تحمل کرد.
- در برخی موارد، تخمکها ممکن است از تخمدان فردی دارای کیست شکلاتی آزاد شوند، اما اسپرم قادر به نفوذ دیواره های این تخمکهای آزاد شده نیست.
- با توجه به اینکه کیست شکلاتی، در لوله های فالوپ ،ممکن است باعث ایجاد زخم شود. این، به نوبه خود، ممکن است با حمل تخمک و اسپرم تداخل داشته باشد.
- به غیر از این، کیست شکلاتی همچنین ،می تواند خطر ابتلا به حاملگی خارج رحمی یا لوله ای در زنان مبتلا را بیشتر کند.
- علاوه بر این، ممکن است برخی از مواد دیگر موجود در کیست شکلاتی نیز باعث جلوگیری از لقاح تخمکی شود.
- کیست های شکلاتی تحت تاثیر هورمون های تولید مثل قرار می گیرند و بنابراین ممکن است عدم تعادل هورمون های تولید مثل را بهم بریزند. این، به نوبه خود، می تواند از جایگیری تخمک لقاح داده شده برروی دیواره رحم جلوگیری کند و باعث سقط جنین شود.
تاثیر کیست اندومتریوما بر بارداری
چگونه اندومتریوم تشخیص داده می شود؟
اگر شما هر کدام از علائم اندومتریوم یا کیست شکلاتی را دارید، متخصص شما می تواند با مشاهده پرونده های پزشکی، در مورد علائم شما و انجام معاینه لگن، بیماری را تشخیص دهد. در حالی که برخی از کیست ها به اندازه کافی بزرگ هستند که، در معاینه لگن احساس می شود، بسیاری از آنها کوچک هستند و نمی توانند با معاینه بالینی شناسایی شوند.
- گاهی اوقات می توان از سونوگرافی، اشعه ایکس یا آزمایش خون نیز استفاده کرد.
- اسکن سونوگرافی، یک روش عالی برای تشخیص کیست های شکلاتی است، زیرا می تواند کیست های بسیار کوچک را نیز انتخاب کند.
- با این حال، امکان تشخیص قطعی اندومتریوز در اسکن اولتراسوند وجود ندارد، زیرا بسیاری از عوامل و شرایط دیگر نیز می توانند باعث ایجاد کیست در تخمدان شوند.
- تشخیص، می تواند با تایید کیست تحت سونوگرافی (و تشخیص خون معمولی از تیره که تشخیص آندومتریوز است) یا با انجام لاپاراسکوپی تایید شود.
- بعضی از زنان هیچ علامتی ندارند، بنابراین تشخیص کیست می تواند توسط سایر انواع معاینه انجام شود.
چرا برای شناسایی کیست شکلاتی زمان مهم است؟
شایع ترین حوادث ناباروری در زنان مبتلا به کیست شکلات در زنان سنین 25 تا 40 سال رخ می دهد. هرچه زودتر شروع به درمان کنند، شانس بیشتری برای داشتن زایمان خواهد بود.
حذف زودهنگام کیست توسط جراحی می تواند به کاهش خطر پیشرفت، کاهش علائم و کیفیت زندگی کمک کند. درمان اولیه در مرحله اولیه، باعث کاهش آسیب به تخمدان ناشی از بیماری و با یک روش جراحی کمتر تهاجمی خواهد شد.
آیا عملکرد تخمدان می تواند پس از جراحی حفظ شود؟
پس از حذف کیست شکلاتی، تخریب عظیم بافت تخمدان و کاهش ذخایر تخمدان وجود دارد. حذف با استفاده از جراحی می تواند عملکرد تخمدان را از بین برده، بافت سالم تخمدان را با کاهش جریان خون به تخمدان، بدتر کند.
با پایبندی مناسب به تکنیک های استفاده از اصول میکرو جراحی و پیروی از دستورالعمل های دقیق استفاده از الکتریسیته در جراحی تخمدان، می توان کیست دقیق را از عروق خونی تخمدان جدا کرد. با استفاده از سرنخها به جای دوقطبی انعقاد(الکتریکی) ،می تواند به کاهش تخریب عملکرد تخمدان کمک کند، بدون آسیب رساندن به فولیکول های باقی مانده.
عملکرد تخمدان بعد از جراحی کیست شکلاتی
آیا ضروری است که تخمدانها برای درمان آندومتریوز برداشته شوند؟
حذف تخمدانها (oopherectomy)، به ندرت در حذف کیستهای شکلات تخمدان و یا هر نوع اندومتریوم برای آن ماده بسیار مورد نیاز است. این گزینه باید تنها در صورت وجود سوء ظن سرطان یا تداوم بیماری با وجود دفع متعدد کیست قبلی باشد.
گزینه های درمان برای کیست شکلاتی و درمان متعارف کیست شکلاتی:
- همانطور که در بالا ذکر شد، انباشت خون قاعدگی منجر به توسعه کیست و دیگر شرایط تهدید کننده سلامتی می شود.
- توقف قاعدگی می تواند، اندازه کیست ها و نشانه های این نوع بیماری ها را کاهش دهد. هورمون های مختلف برای این منظور مورد استفاده قرار می گیرند.
- قرصهای ضد بارداری خوراکی (OCP)، پروژسترون تزریق، آنالوگهای دانازول و GnRH برای متوقف کردن قاعدگی استفاده می شود. در میان همه، OCP ارزان ترین و مناسبترین داروهاست. آنالوگهای GnRH، مؤثرترین و گرانترین داروها هستند. استفاده طولانی مدت از آنالوگهای GnRH، موجب علائم یائسگی مانند گر گرفتگی می شود.
- در مورد کیست بزرگ و علائم شدید، جراحی به روش چسبندگی و سیستکتومی درمان انتخاب است.
- جراحی می تواند، توسط لاپاراسکوپی یا لاپاروتومی انجام شود. لاپاروسکوپی درمان استاندارد طلای اندومتریوز است و نیاز به تخصص دارد.
- در آندومتریوز شدید، حتی جراحی محافظتی مانند چسبندگی و سیستکتومی ممکن است، این بیماری را درمان نکند. بنابراین اگر خانواده کامل و سن بیمار بیش از 35 باشد، حذف تخمدان و رحم می تواند این بیماری را به طور کامل درمان کند. از آنجا که منبع رشد کیست (تخمدان ها) برداشته می شود، همه نشانه ها نیز برگشت می کنند.
درمان های طبیعی برای کیست شکلاتی
کیست های شکلاتی ناشی از عدم تعادل در سیستم ایمنی و تولید مثل هستند. درمان های طبیعی ،انتخاب خوبی برای کیست هایی که کوچک هستند و سلامت تخمدان را تهدید نمی کنند. در اینجا ده راه درمان طبیعی برای کیست تخمدان وجود دارد. همچنین، برای تشخیص و درمان مناسب، متخصص باشید.
حرارت و گرما:
گفته می شود که گرما در کاهش کیست های تخمدانی یا درد شکمی در ناحیه کیست تخمدان موثر است.
روغن کرچک:
بسته های روغن کرچک، یک درمان قدیمی برای کیست تخمدان است. روغن کرچک بافت آلوده و سموم بدن را دفع میکند. همچنین سیستم های لنفاوی و گردش خون را تحریک می کند، که به کاهش و حل کردن کیست تخمدان کمک می کند.
نکته:از بسته های روغن کرچک در طول قاعدگی استفاده نکنید. اگر تصمیم به بارداری دارید، پس از تخمک گذاری از این دارو استفاده نکنید.
درمان کیست اندومتریوما تخمدان با کرچک
حمام نمکی Epsom:
حمام نمک اپسوم نیز، به شدت به کاهش درد و سایر علائم مرتبط با کیست تخمدان کمک می کند. محتوای سولفات منیزیم بالا در نمک اپسوم ،به عنوان یک آرامبخش عضلانی عمل می کند ،که به نوبه خود درد را کاهش می دهد.
چای بابونه :
چای گیاهی مانند چای بابونه نیز ،به عنوان یک درمان مناسب برای درمان و درد و ناراحتی ناشی از کیست تخمدان مرتبط است. اثر آرام بخش چای بابونه باعث کاهش درد و کمک به آرامش می شود. همچنین، ماهیت گرم این چای به منظور عادی کردن دوره های نامنظم با تحریک جریان خون به ناحیه لگن و رحم کمک می کند.
سرکه سیب:
سرکه سیب می تواند، به کاهش و دفع کیست تخمدان ناشی از کمبود پتاسیم کمک کند. رژیم دارای پتاسیم بالا توسط بسیاری از متخصصان سلامت توصیه می شود. این درمان همچنین ،با علائم خونریزی بیش از حد قاعدگی و همچنین نفخ و گرفتگی در طول دوره کمک می کند.
چغندرقند:
چغندر قند حاوی ترکیباتی است که به نام بتایسانیین شناخته شده است، که باعث افزایش توانایی کبد برای حذف سموم از بدن شما می شود. به علاوه، ماهیت قلیایی چغندرقند در حفظ تعادل اسیدی در بدن کمک می کند. این ،به نوبه خود، شدت بسیاری از نشانه های کیست تخمدان را کاهش می دهد.
چغندر قند و درمان اندومتریوما با طب سنتی
فرمول گیاهی ضد میکروبی را امتحان کنید:
برخی از گیاهان می توانند به کاهش التهاب کمک کنند و از عملکرد طبیعی تولید مثل کمک بگیرند. گلدانزال (Hydrastis canadensis)، سگهای دریایی جامائیکا (Piscidia erythrina)، تمشک قرمز (Rubus idaeus)، بنفشه وحشی (Dioscorea villosa)، برخی از گیاهانی هستند که می توانند کمک کنند.
حفظ تعادل استروژن بیش از حد با DIM:
DIM (diindolylmethane) می تواند دربدن شما موجب از بین بردن استروژن بیش از حد گردد که باعث رشد اندومتریوز می شود. دوز عمومی DIM:100-400 میلی گرم روزانه با وعده های غذایی پیشنهاد شده است.
یوگا:
یوگا و آروماتراپی، به عنوان درمان های خانگی عالی برای کیست تخمدان استفاده می شود. این درمان های جایگزین برای بهبود ناهماهنگی هورمونی و کاهش درد ناشی از کیست شکلاتی ،مفید هستند.
افزایش مصرف مایعات:
هنگامی که از کیست تخمدان رنج می برید، ضروری است میزان مصرف مایعات خود را افزایش دهید. بهترین گزینه شما آب است. سعی کنید آب قلیایی و یا آب فیلتر شده در فواصل منظم بنوشید. شما همچنین، می توانید یک تکه آب لیمو را قبل از نوشیدن آب به آن اضافه کنید.
آب ،سموم مضر را در بدن شما از بین می برد. این، به نوبه خود باعث کاهش درد و تورم در ناحیه شکم شما خواهد شد. همراه با آب، می توانید آب نارگیل و آب سبزیجات سبز را بنوشید.
از نوشیدن قهوه، نوشابه و نوشابه های الکلی ،اجتناب کنید.