علل و علائم بیماری های کلیوی در زنان

حقایق مهم درباره بیماری کلیه در زنان

امروزه با سبک زندگی و عادات ناسالم غذایی، بیماری های کلیوی دیگر غیر معمول نیستند. طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، بیماری کلیه به همراه سایر مشکلات دستگاه ادراری سالانه منجر به مرگ تقریبا 850000 نفر می شود.

نارسایی مزمن کلیه همچنین به عنوان بیماری مزمن کلیه هم شناخته می شود که عاملی برای کاهش عملکرد کلیه، در بیش از یک دوره چند ماهه یا چند ساله است. بیماری مزمن کلیه زمانی اتفاق می افتد که سرعت تصفیه گلومرول در یک دوره سه ماهه یا طولانی تر، به کمتر از 60 میلی لیتر در دقیقه یا 1.73 متر مربع می رسد.

سلامت زنان در هر مرحله ای متفاوت است به عنوان مثال، در سنین باروری با مشکلات بیماری کلیوی متفاوت تری نسبت به مردان مواجه هستند. افزایش فشار خون و لختگی خون می تواند بیماری کلیه را تشدید کند. به طور کلی زنان مبتلا به نارسایی کلیه که از قرص های پیشگیری از بارداری مصرف می کنند، درصورتی که مشکلات زمینه ای داشته باشند، خطر این مشکلات در آن ها افزایش میابد حتی زنانی که به بیماری کلیه مبتلا نیستند نیز ممکن است در دوران بارداری و زایمان به دلیل پره اکلامپسی و سایر مشکلات افزایش فشار خون و فشار بر کلیه ها در معرض خطر باشند. پره اکلامپسی و فشار خون بالا در هنگام بارداری می تواند منجر به نارسایی کلیه و خطر بیماری کلیه در زمان افزایش سن شود.

سالانه بیش از10 میلیون نفر به دلیل عفونت های دستگاه ادراری به بیمارستان مراجعه می کنند و در صورت عدم درمان زود هنگام، میکروب ها می توانند تا کلیه ها منتقل شده و باعث ایجاد نوع بدتری از عفونت به نام پیلونفریت شوند. عفونت های ادراری و کلیوی به یک مشکل بسیار رایج در زنان تبدیل شده است که باعث افزایش عمده خطرات در حاملگی خواهد شد.

عادات بسیاری در زندگی باعث آسیب کلیه ها و کاهش توانایی آن ها در تصفیه مواد زائد خون ( میزان فیلتراسیون گلومرولی ) می شود که در نهایت بیماری مزمن کلیه را به همراه دارند. مواد زائد در بدن تجمع یافته و در صورت عدم توانایی کلیه در فیلتر کردن، عوارض زیادی را ایجاد می کنند.

بیماری های رایج و شایع کلیوی در زنان

نفریت لوپوس (LN) :

نفریت لوپوس یک آسیب کلیوی است که در اثر یک بیماری خودایمنی ایجاد می شود (لوپوس اریتماتوی سیستمیک، یا همان SLE) - اختلالی که در آن سیستم ایمنی بدن به سلول ها و بافت های خود بدن حمله می کند. بیماری کلیه ناشی از لوپوس ممکن است با گذشت زمان بدتر شده و منجر به نارسایی کلیه شود. این اختلال در زنان بسیار بیشتر از مردان است و اغلب در طی سالهای باروری ایجاد می شود. از هر 10 نفری که مبتلا به SLE هستند 9 نفر زن هستند.

پیلونفریت (عفونت کلیه) :

پیلونفریت نوعی عفونت مجاری ادراری (UTI) است که معمولاً توسط باکتری ایجاد می شود و از دستگاه ادراری تحتانی شروع می شود. در صورت عدم درمان، در بالادست به سمت یک یا هر دو کلیه حرکت می کند. عفونت کلیه ممکن است منجر به سپسیس شود، که می تواند سلامت فرد مبتلا را تهدید کند. عفونت ادراری به دلیل شرایط آناتومی در زنان و دختران بیشتر دیده می شود.

علائم رایج بیماری کلیه در زنان

زنان بیشتر از مردان دچار عفونت های دستگاه ادراری می شوند زیرا مجرای ادرای آن ها کوتاهتر و نزدیک به مخرج است، به همین دلیل احتمال ورود باکتری ها به دستگاه ادراری بیشتر است. زنان سالخورده مبتلا به عفونت های کلیوی ممکن است علائم عفونت های دستگاه ادراری را نداشته باشند و به پزشک مراجعه نکنند. اگر این عفونت به موقع تشخیص داده نشده و درمان نشود، آسیب دایمی به کلیه وارد می کند. علائم عفونت کلیه در زنان عبارتند از:

تب :

تب و گاهی تب همراه با لرز یکی از علائم زنان مبتلا به عفونت های کلیوی است. در این افراد تب ناگهانی شروع شده و به بالاتر از 101 درجه فارنهایت می رسد. افراد مبتلا به عفونت مزمن کلیه، ممکن است تب نداشته یا به صورت دوره ای تب داشته باشند.

درد :

از علائم ابتلا به عفونت کلیه در زنان درد پهلو یا پایین کمر در یک یا هر دو طرف ستون فقرات و در همان طرف بدن که کلیه آلوده قرار دارد، می باشد. درد شکمی همراه با تهوع و استفراغ از علائم عفونت کلیه شدید است.

تغییرات ادراری :

خانم های دچار عفونت کلیه دچار تغییرات ادراری شده و دارای علائم زیر می باشند:

• افزایش تعداد دفعات ادرار کردن
• نیاز به خارج کردن ادرار از بدن به صورت فوری
• احساس درد یا سوزش در هنگام ادرار
• ادرار کدر
• مشاهده خون در ادرار یا تغییر رنگ ادرار به رنگ صورتی یا زنگ زده

نکته :اگر عفونت کلیه و مجاری ادرار به موقع تشخیص داده نشود و درمان نگردد، عفونت به جریان خون گسترش یافته و باعث ایجاد عفونت خون یا سپسیس می شود.

علل بیماری مزمن کلیه

داده ها در مورد چاقی شکمی بسیار نگران کننده هستند زیرا 48 درصد از مردان و 63 درصد از زنان به آن مبتلا می باشند. افراد چاق بیشتر از افراد با وزن طبیعی به بیماری کلیوی مبتلا می شوند. چاقی پیشرفت بیماری کلیه و عوارض آن را افزایش می دهد.

امروزه دیابت و فشار خون بالا 40-60 درصد موارد بیماری مزمن کلیه را تشکیل می دهند. مشاهده شیوع فشار خون بالا در 75 درصد جمعیتی که دارای شاخص توده بدنی طبیعی یا کم هستند هشدار دهنده می باشد.

سموم دفع آفاتی مانند آرسنیک، کادمیوم، فلوراید و غیره مشکوک به تهدیدات ایجاد کننده بافت شناسی کلیه و نفریت بینابینی توبول مزمن هستند. بیماری مزمن کلیه بسیار خطرناک است زیرا بدون علامت بوده و در مراحل اولیه بی صدا پیشرفت می کند. زمانی که بیماران علائم عنوان شده در این بخش از بهداشت و سلامت نمناک را داشته باشند، بیماری کلیه پیشرفت (جدی ) کرده است:

• ضعف و خستگی
• درد هنگام ادرار کردن
• تورم
• تکرر ادرار
• کمر درد
• بی اشتهایی
• استفراغ یا حالت تهوع
• خارش و بثورات پوستی در سراسر بدن

روش تشخیص بیماری کلیه در زنان و مردان

این مشکل هنگام تاخیر در معاینات رخ می دهد. شیوه های زندگی نامناسب باعث افزایش دیابت و فشار خون می شود. تغییر شیوه زندگی و تغییرات زود هنگام رژیم غذایی می تواند وضعیت کلیه ها را از وخیم شدن کامل نجات دهد.

برای غربالگری و تشخیص عملکرد کلیه ها، باید آزمایشات ذیل انجام شود:

1- آزمایش خون :

وجود چندین نشانگر در خون عملکرد کلیه ها را شناسایی می کند. برای تشخیص بیماری های کلیوی، اوره و کراتینین از استاندارد های طلایی هستند.

2- آزمایش ادرار :

نسبت مقادیر نشانگر ادرار و خون میزان پاکسازی کلیه ها را تعیین می کند.

3- برآورد فیلتراسیون گلومرولی :

میزان فیلتراسیون گلومرولی کلیه ها براساس فرمولی که شامل مقادیر کراتینین و سرم، به همراه فاکتور های اصلاحی مانند سم ،جنس و نژاد است، تعیین می شود.

4- آزمایشات تصویر برداری :

از امواج اولتراسونیک در سونوگرافی کلیه برای تجزیه و تحلیل شکل، اندازه و عملکرد کلیه ها استفاده می شود که اغلب آسیب کلیه یا تغییرات در ظرفیت فیلتراسیون کلیه ها را شناسایی می کند.

پیشگیری

ما نمی توانیم در مورد عواملی مانند آسیب خارجی به کلیه ها و افزایش سن کار زیادی انجام دهیم اما می توان از بسیاری عوامل اصلی خطرناک دیگر که منجر به بیماری کلیه می شوند، پیشگیری کرد.

به حداقل رساندن فشار بر روی کلیه ها به عنوان یک تمرین منظم می تواند خطر ابتلا به بیماری کلیه را حین افزایش سن کاهش دهد.

فشار خون بالا باید کنترل شود تا از بروز نارسایی کلیه پیشگیری شود.

بیماران دیابتی باید رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم و سطح قند خون خود را کنترل کنند.

از مصرف نمک زیاد خودداری کنند.