اگر بازی ویدیویی The Last of Us را بازی کرده یا اقتباسهای تلویزیونی آن را دیده باشید، حتما با ایدهی قارچ جهشیافتهای که بیشتر بشریت را آلوده میکند آشنا هستید؛ ایدهای که شواهدی علمی نیز برای تایید آن وجود دارند.
درحالحاضر ما در آستانهی یک آخرالزمان اجتماعی مانند آنچه در سریال آخرین بازمانده از ما به تصویر کشیده شده است قرار نداریم؛ اما محققان نشان دادهاند که چگونه قارچهای بیماریزا میتوانند در آبوهوای گرم تکامل یابند تا بتوانند گرمای داخل بدن ما را بهتر تحمل کنند.
با توجه به اینکه گرما، بیشترین محافظت را از بدن ما دربرابر تهدیدهایی مانند قارچها انجام میدهد، میتوان نتیجه گرفت که این بیماریزاها به خطر بسیار بزرگتری تبدیل خواهند شد؛ زیرا با سیارهای سازگار میشوند که بهطور مداوم گرمتر میشود. آسیا گوسا، متخصص ژنتیک مولکولی و میکروبیولوژیست دانشکدهی پزشکی دانشگاه دوک در کارولینای شمالی میگوید:
بهگزارش ساینسآلرت، تیم تحقیقاتی، قارچی بیماریزا بهنام کریپتوکوکوس نئوفورمانس را بهطور دقیق بررسی کرد و با قراردادن آن در شرایط آزمایشگاهی، دمای محیط را از ۳۰ درجهی سانتیگراد به ۳۷ درجهی سانتیگراد رساند. این تنشهای گرمایی، چشمانداز ژنتیکی قارچها را بهطور قابلتوجهی تغییر داد.
در نتیجهی این افزایش دما، حرکت بیشتری در میان ژنهای پرشی اتفاق افتاد و میزان جابهجایی آنها پنج برابر شد. ژنهای پرشی، عناصر جابهجاشوندهی DNA هستند که میتوانند موقعیت ژنوم را تغییر دهند و هرچند بهطور مستقیم پروتئین نمیسازند، میتوانند روی نحوهی عملکرد سایر ژنها تاثیر بگذارند.
درجریان آزمایش، بهطور خاص سه ژن پرشی به نامهای Tcn12 ،T1 و Cnl1 ردیابی شدند و تغییراتی که روی ژنها و ژنومها ایجاد کردند، نشان داد که آنها میتوانند نحوهی کدگذاری ژنها را تغییر دهند و باعث مقاومت دارویی شوند. بااینحال هنوز بهطور کامل معلوم نیست که نتیجهی نهایی این افزایش فعالیت چه خواهد بود.
در مراحل بعدی، آزمایشهای بیشتری روی موشها انجام شد؛ جاییکه فعالیت عناصر جابهجاشونده حتی بیشتر هم بود. محققان بر این باور هستند که بودن در بدن حیوان، درکنار پاسخ ایمنی و سایر فرایندها، ممکن است حرکت عناصر را افزایش دهد. به گفتهی گوسا، ظرف مدت ۱۰ روز پس از ابتلای موشها، شواهدی مبنی بر تحرک هر سه عنصر جابهجاشونده مشاهده شد. وی میافزاید:
هنوز زمان ساخت پناهگاه زیرزمینی فرا نرسیده است؛ چراکه این تحقیق در مراحل اولیه قرار دارد و شامل انسانهای واقعی نمیشود. علاوه بر این، هاگهای قارچ معمولا بزرگتر از ویروسها هستند و اقدامات احتیاطی مانند ماسکهای صورت، در برابر آنها موثرتر خواهد بود.
تحقیقات انجامشده نشان میدهند که افزایش گرما، تغییرات سریعتر کریپتوکوکوس نئوفورمانس را بهدنبال دارد. نکتهی اصلی این است که قارچهای خطرناک با افزایش دما، میتوانند سریعتر از آنچه که فکر میکنیم در سراسر جهان رشد کنند.
مرحلهی بعدی تحقیقات، مطالعهی عوامل بیماریزا در افرادی است که مشکل عود عفونت قارچی داشتهاند. چنین عفونتهایی، صدها هزار نفر را در سال میکشند، اما درحالحاضر تنها افرادی بهطور جدی در خطر هستند که نقص سیستم ایمنی دارند؛ البته این موضوع میتواند روزی شروع به تغییر کند.
گوسا نیز موضوع مشابهی را در مجموعهی تلویزیونی «آخرین بازمانده از ما» تصدیق میکند و میگوید اتفاقی که در این سریال میافتد، دقیقا همان چیزی است که دربارهاش صحبت میکند؛ البته بجز بخش تبدیلشدن انسانها به زامبی. به عقیدهی وی، بیماریهای قارچی درحال افزایش هستند که عمدهترین دلیل آن بالارفتن تعداد افرادی با سیستم ایمنی ضعیف یا دارای بیماری زمینهای است.
این مطالعه در ژورنال PNAS منتشر شده است.