فلفل | از کاشت تا برداشت “فلفل” و خواص آن

   فلفل از جمله سبزیجات بسیار خوش طعم است که تقریبا در همه غذاها و خوراک ها از آن استفاده می کنیم. فلفل در انواع مختلف شیرین، تند، چیلی، سفید، زرد، نارنجی، قرمز، سبز، بنفش و حتی قهوه ای موجود است. فلفل ها اندازه های بزرگ یا کوچک دارند. کشیده و قلمی یا چاق و گرد هستند. انواع دلمه ای و ساده دارند. به طور کلی، خانواده فلفل ها بسیار وسیع و گسترده است و همه آنها طرفداران بی شماری در سراسر دنیا دارند.

 

اما به طور کلی، فلفل را به دو دسته تند یا شیرین تقسیم بندی می کنند. بهترین نمونه فلفل شیرین، فلفل دلمه ای است. البته فلفل های دیگری نیز هستند که شیرین هستند. اما فلفل دلمه ای همیشه و در هر شرایطی شیرین است.

دلیل تند بودن فلفل های چیلی نیز، کپسای سین (نوعی الکالوئید) است که در آنها وجود دارد. میزان تندی فلفل ها نیز با هم فرق دارد. به طور مثال، فلفل های قرمز بسیار تندتر از فلفل سبز تند هستند.

 

فلفل دارای ویتامین های A، B، B6، C، پروتئین، کالیم، کلسیم، منیزیم، چربی، روغن، فیبر، بتاکاروتن، هیدروکربن، شکر، بیوفلاونیدن، کپساسین و آنتی اکسیدان است که باعث جلوگیری از سرطان دستگاه گوارشی و پائین آوردن کلسترول خون و افزایش جریان خون می گردد. فلفل باعث ترشح آنتی باکتری ها و جلوگیری از عفونت روده ها می گردد و در تسکین و آرامش اعصاب قبل از خواب نقش بسزائی دارد. همچنین به دستگاه گوارشی در هضم غذا کمک می کند.

 

• بیگ بِنانا (Big Banana) – دارای میوه های بسیار کشیده و قرمز

• مارکونی روسو (Marconi Rosso) –دارای میوه های قرمز و شیرین، از گونه های ایتالیایی

• فیستا (Fiesta) –دارای میوه های زرد براق

• بِل بوی (Bell Boy) –دارای میوه های سبز رنگ با پوست ضخیم

• پورپل بیوتی (Purple Beauty)– دارای میوه های ارغوانی که تبدیل به قرمز می شوند

 

• جالاپنو (Jalapeno) – دارای میوه های سبز که تبدیل به قرمز می شوند

• جوز لانگ(Joe's Long) – دارای میوه بسیار کشیده و قرمز

• هابانِرو (Habanero) –دارای میوه های بسیار تند و نارنجی

• مجاری (Hungarian Hot Wax) –خیلی تند نیست و میوه های زرد آن تبدیل به قرمز می شوند

• کایِن (Cayenne) – دارای میوه های قرمز براق

 

گیاه فلفل گیاهی است که خود گرده افشانی (Self pollination)دارد؛ در گرده افشانی مستقیم دانه های گرده یک گل به روی مادگی همان گل یا گل دیگری که بر روی همان گیاه قرار دارد انتقال می یابد. بنابراین برای این کار احتیاج به کمکی نخواهند داشت و در اکثر موارد خود گرده افشانی، صورت می گیرد و گلها به صورت افقی یا آویزان قرار می گیرند و گرده می تواند به راحتی روی سطح کلاله بچسبد. اگر فلفل در باغ یا مزرعه باشد،حشرات در انتقال گرده و افزایش به میوه نشستن کمک می کنند. اما اگر فلفل شما داخل گلدان باشد و دور از محیطی که زنبورها و سایر حشرات هستند قرار گرفته باشد شما می توانید خودتان به صورت دستی به گرده افشانی آنها کمک کنید. که این به یکی از این دو روش قابل انجام است.

روش اول اینکه شما می توانید روزی یک یا دو بار به آرامی به گلهای فلفل ضربه بزنید تا گرده ها از آنها بریزد و گرده افشانی صورت گیرد روش دوم استفاده از یک قلموی نرم یا گوش پاک کن است که به کمک آن می توانید گرده ها را از روی گل ها جمع کرده و بروی گل دیگری قرار دهید و به این ترتیب به گرده افشانی گیاه کمک کنید.

روش اول:کاشت دانه فلفل( همان دانه های تندی که توی فلفل هست)

دانه های فلفل را در فروردین ماه بطور تک تک به عمق یک سانتی متر در گلدان 8 سانتی متری که خاک گلدان ان محتوی کود پوسیده و خاکبرگ باشد کاشته و گلدان را در محیط گرم خانه نزدیک به دریچه شمالی قرار می دهند.

 

 

درجه حرارت مناسب برای آن 18 در جه می باشد وقتی نشا فلفل به 13-15 سانتی متر رسید سرشاخه ان را قطع نموده و به گلدان 13 سانتی متری منتقل نمی کنند و این گلدان نیز باید حاوی کود پوسیده و و پیت باشد و در اوائل مردادماه گلدان را به محیط آزاد برده و و در مدت کوتاهی می توان آن را به گلدان 18 سانتی متری منتقل نمود و گلدان را در محل آفتاب گیر قرار داده و بهتر است یک قیم 10 سانتی متری سانتیمتری در مجاور بوته نصب شود و گیاه را به قیم تکیه داد تا سنگینی محصول بیش از حد به بوته فشار نیاورد.در دوره ای که گیاه گل میدهد ترجیح داده میشود که برگهای آن را با غبار پوش مرطوب نمود تا موجبات تشکیل میوه تشدید گردد. در این مرحله هر دو هفته یک بار بجای آبیاری با کود مایع گلدان را تقویت مینمایند.دانه ی فلفل برای رشد کردن (به اندازه ای که بتوان آن را جا به جا کرد و در جای دیگری کاشت) به 8 الی 10 هفته زمان نیاز دارد. بعد از اینکه فلفل ها چند سری برگ دادند، می توانید آن ها را از محلی که تا الان در آن رشد کرده اند، جا به جا کنید و به ظرف هایی که برای پرورش شان انتخاب کرده اید انتقال دهید و ظرف ها را در ردیف هایی سه تایی کنار هم بچینید. اگر بخواهید تعداد زیادی فلفل بکارید به ظرف های زیادی احتیاج دارید. اما اگر تعداد فلفل هایی که می کارید کم باشد، می توانید آن ها را درون لیوان پلاستیکی قرار دهید و برای اینکه آب اضافه از زیرشان خارج شود، انتهای لیوان را سوراخ کنید.

 

بعد از اینکه هوا گرم شد، می توانید فلفل ها را در باغچه بکارید. فلفل ها را برعکس گوجه فرنگی می توانید نزدیک به هم بکارید. دو فوت (6/96 سانتی متر) فاصله ی مناسبی است. اما در بعضی منابع یک فوت (30/48 سانتی متر) را فاصله ی مناسب می دانند.اگر آن ها را همان طور که گفتیم در قسمت های جداگانه و به فاصله ی 30/5 سانتی متری قرار دهید، زمانی که رشد کنند و بزرگ شوند، متوجه می شوید که این فاصله برای آن ها کم است و باعث شلوغ به نظر رسیدن فلفل ها می شود. بعد از چند هفته، یک تیر چوبی مستقیم را به عنوان تکیه گاه پشت ساقه اش قرار دهید و ساقه اش را به تیر محکم کنید.وقتی فلفل کوچک است و برگ هایش به سرعت رشد می کنند، چون هنوز ساقه اش ضعیف است، تیر چوبی از آن محافظت می کند. بعد از چند هفته به مشکل دیگری برخورد می کنید. اکنون ساقه به اندازه ی کافی قوی شده ولی شاخه هایش گسترده تر و شکننده شده است.برای حل این مشکل می توانید گوشه های قسمتی که فلفل را در آن کاشته اید، بتون بریزید و داخل بتون چند میله قرار دهید و دور میله ها نوار یا طناب ببندید تا به این ترتیب از شاخه ها نیز محافظت شود.

 

 

بخصوص برای تازه کارها چرا که شما با خرید نشا های فلفل و منتقل کردن آن به گلدان و مراقبت در مدت کوتاهتری می توانید به محصول دست یابید.

نشای فلفل را از گلفروشی ها نه مغازه ی گل فروشی ، گلفروشی هایی که مثل باغ هستند و همه نوع گیاه حتی درختچه دارند می توانید تهیه کنید.معمولا این نشا ها در کیسه های مشکی رنگ کوچک به فروش می رسند پس از خرید باید آنرا طبق موارد گفته شده در بالا به گلدانهای بزرگتر منتقل نمایید.توجه داشته باشید بهنگام انتقال، نشاء آن حتماً باید به همراه خاک باشد و در سرما منتقل کنیم. گرما و آب زیاد مقدار میوه را کاهش میدهد.

منظور از قیم تکه چوبی است که داخل خاک گلدان فرو می کنند و گیاه را با بند یا نخ به آرامی به چوب می بندند تا تکیه گاه گیاه شود مراقب باشید در حین بستن گیاه نخ را سفت نبدید تا باعث ایجاد آسیب به ساقه ی اصلی نشود چرا که در چنین صورتی امکان دارد کل گیاه خشک شده از بین برود انخاب چوب و نخ مناسب برای قیام بسیار مهم است.تکه چوبی که نسبت به ساقه ی گیاه مناسب باشد و نخ نیز من نخ شیرینی را توصیه می کنم چرا که هم محکم هست و هم در اثر شستشو و آبیاری از بین نمی رود.

 

زمان کاشت:6 تا 8 هفته پیش از کاشت فلفل، باید بذر آن را در گلدانی کوچک در خانه بکارید. وقتی کمی جوانه زدند و برگ دادند، آنها را از آن خاک خارج و در باغچه یا گلدانی دیگر بکارید. به اصطلاح، فلفل را باید نشاء کنید.

 

فلفل سبز مانند گوجه فرنگی و بادمجان یک سبزی فصل گرم است. فوق العاده به سرما حساس می باشد. کلیه احتیاجات آب و هوایی، کودی، اعمال زراعی آن شبیه گوجه فرنگی و بادمجان است. ذکر این نکته لازم است که شاید فلفل خشکی را بهتر تحمل کند. مقادیر نامناسب آب و حرارت دو عامل مهم در افتادن گل و میوه آن است. حرارت زیاد و رطوبت کم باعث ریزش گل و میوه می گردد. در طول دوره رشد، دما نباید از 35 درجه سانتی گراد بیشتر شود و یا از 18 درجه سانتی گراد پایین تر رود. مناسب ترین دما برای رشد فلفل بین 21 تا 29 درجه سانتی گراد است. شایان ذکر است که دما در شب در تشکیل میوه تأثیر بسزایی دارد. چنانچه دما در شب پایین تر از 5/16 درجه سانتی گراد و یا بالاتر از 24 سانتی گراد برسد، میوه تشکیل نمی شود.

 

فلفل را باید با کودهای مایع با کمترین میزان نیتروژن تغذیه کنید تا شکوفه کنند. اما خیلی هم زیاد کود ندهید. کودهایی که برای گوجه فرنگی وجود دارند، برای فلفل نیز مناسب هستند. بسیاری از متخصصان توصیه می کنند، برگ ها و گل های گیاه فلفل را هر روز با محلول سولفات منیزیوم اسپری کنید تا محصول بهتری ارائه دهد.

خاک های لوم شنی که رطوبت را تا اندازه ای در خود نگه می دارد، برای فلفل مناسب است. فلفل نسبت به کودهای آلی و شیمیایی عکس العمل مثبت نشان می دهد. pH بین 5/6 تا 5/7 برای رشد آن مناسب است؛ ولی در pH کمتر از 5/6 تا 5/5 نیز می تواند بخوبی رشد کند و محصول بدهد. فلفل pH کمی اسیدی را بهتر از گوجه فرنگی و بادمجان تحمل می کند. البته خاک های کمی اسیدی را می توان با آهک اصلاح نمود.

از آفات مهم فلفل می توان از شته ها، تریپس، کرم شب پره زمستانه، کک های گیاهی و انواع مختلف نماتدها همچون Root-knot-nematode نام برد. از بیماری های مهم فلفل “آنتراکنوز”، پژمردگی باکتریایی، لکه برگی، پوسیدگی میوه، سفیدک حقیقی، بیماری بوته میری فیتوفترایی فلفل و بیماری های ویروسی قابل ذکر است

برای چیدن فلفل ‎ها تنها کافی است که ساقه فلفل‎ ها را ببرید و یا با احتیاط آنها را از گیاه با دست جدا کنید.

در حین برداشت محصول فلفل بهتر است که از دستکش استفاده نموده و سپس دست‎هایتان را خوب بشورید (در غیر این صورت با برخورد دست با اعضای حساس بدن به شدت احساس سوزش خواهید داشت).

ماده‎ ای که باعث تندی فلفل می ‎شود کاپسایسین نام دارد. این ماده پروتئینی است که در تمامی میوه‎ ها وجود دارد اما در اغلب مواقع درهسته آنها متمرکز است.

کاپسایسین قابل انحلال در آب نیست، لذا نوشیدن آب برای از بین بردن سوزن دهان ناشی از تندی فلفل کار بیهوده‎ ای است. در این مواقع بهترین کار برای از بین بردن سوزش دهان نوشیدن شیر و یا تکیلا است (و یا هر نوشیدنی دیگری که دارای مواد چرب و یا الکل باشد).

برای جدا کردن فلفل از ساقه گیاه، حتما از قیچی استفاده کنید. زمان مناسب برداشت فلفل دلمه ای وقتی است که به رشد کافی رسیده باشد و رنگش نیز تغییر کرده باشد. هرچه فلفل رسیده تر باشد، طعم شیرین تری نیز خواهد داشت. پیمیینتو نوعی فلفل اسپانیایی است که تا زمانی که کاملا قرمز نشده باشد، نباید آنها را برداشت کنید.

 

فلفل های تند را نیز پس از اینکه کاملا قد کشیدند می توانید برداشت کنید. فلفل های تند اصولا یا قرمز یا زرد هستند. بنابراین، برای اینکه حسابی تند و آتشین شوند باید صبر کنید تا رنگ آنها به طور کامل تغییر کند. هنگام چیدن فلفل های چیلی بهتر است دستکش دست کنید و هرگز با چشمان خود در تماس نباشید. اسید موجود در فلفل تند موجب سوزش پوست و چشم می شوند.