دعای «یا من تحل» برای رفع سختی ها
زندگی گاه انسان را با مشکلاتی مواجه می سازد که باعث می شود روزهای سخت، طاقت فرسا و آزار دهنده ای را تحمل کند، اما انسان هایی که حضور خداوند را در قلب خود احساس می کنند با توکل به او این روزها را می گذرانند. یکی از امیال ذاتی انسان که تمام رفتارهای فردی و اجتماعی او را تحت تاثیر قرار می دهد میل به دعا و راز و نیاز است و یکی از دعاهای مجربی که در زمان گرفتاری و مشکلات توصیه شده است خواندن دعای یا من تحل است.
دعای یا من تحل برای رفع مشکل
دعای «یا من تحل»، از جمله دعاهایی است که در صحیفه سجادیه و مفاتیح الجنان وجود دارد، به امام زین العابدین(ع)منسوب است اما همان طور که شارح آن می گوید:
ابن طاووس، در کتاب مهج الدعوات خود می نویسد:
الیسع بن حمزه قمی از اخذ و غصب اموال خود توسط وزیر معتصم، نزد امام هادی علیه السلام شکایت برد. امام دستور داد که الیسع، دعای «یا من تحل » را بخواند تا از گرفتاری وزیر معتصم رهایی یابد و در امورش گشایش گردد. او چنین کرد و چنان شد که می بایست.
چنانچه در بخش دین و مذهب پلاس وی اشاره شده است کفعمی در کتاب «مصباح» دعایی نقل کرده و فرموده است:
سید ابن طاووس این دعا را برای ایمن شدن از ستم سلطان و نزول بلا و چیرگی دشمنان و ترس و تنگدستی و دل تنگی ذکر کرده و آن از دعاهای صحیفه سجّادیه است، پس هرگاه از زیان آنچه ذکر شد در هراس بودی این دعا را بخوان:
متن و ترجمه دعای هفتم صحیفه سجادیه یا دعای من تحل :
یَا مَنْ تُحَلُّ بِهِ عُقَدُ الْمَکَارِهِ وَ یَا مَنْ یُفْثَأُ بِهِ حَدُّ الشَّدَائِدِ
ای آنکه گرفتاریهای سخت تنها به وسیله او بازگردد،ای آنکه تیزی تیغ دشواری ها به او درهم شکسته شود،
وَ یَا مَنْ یُلْتَمَسُ مِنْهُ المَخْرَجُ إِلَی رَوْحِ الْفَرَجِ ذَلَّتْ لِقُدْرَتِکَ الصِّعَابُ
ای آنکه بیرون آمدن از رنجها و راه یافتن به سوی عرصه گشایش تنها از او درخواست گردد،در برابر تواناییات سختیها رام شد،
وَ تَسَبَّبَتْ بِلُطْفِکَ الْأَسْبَابُ وَ جَرَی بِقُدْرَتِکَ الْقَضَاءُ وَ مَضَتْ عَلَی إِرَادَتِکَ الْأَشْیَاءُ
و به لطف اسباب و وسائل فراهم گشت، و به نیرویت قضا جاری شد،و امور براساس اراده ات گذرد،
فَهِیَ بِمَشِیَّتِکَ دُونَ قَوْلِکَ مُؤْتَمِرَةٌ وَ بِإِرَادَتِکَ دُونَ نَهْیِکَ مُنْزَجِرَةٌ أَنْتَ الْمَدْعُوُّ لِلْمُهِمَّاتِ
پس اشیاء تنها نه به گفتارت بلکه به ارادهات فرمان پذیرند، و تنها به ارادهات قبل از نهی کردنت باز داشته اند،
وَ أَنْتَ الْمَفْزَعُ فِی الْمُلِمَّاتِ لا یَنْدَفِعُ مِنْهَا إِلا مَا دَفَعْتَ وَ لا یَنْکَشِفُ مِنْهَا إِلا مَا کَشَفْتَ
تنها تو برای رفع گرفتاریها خوانده شدی،و در بلاهای سخت پناهگاهی، چیزی از آن بلاهای سخت دفع نگردد جز آنچه تو دفع کردی، و چیزی از آن گشوده نشود مگر آنچه تو گشودی
وَ قَدْ نَزَلَ بِی یَا رَبِّ مَا قَدْ تَکَأَّدَنِی ثِقْلُهُ وَ أَلَمَّ بِی مَا قَدْ بَهَظَنِی حَمْلُهُ وَ بِقُدْرَتِکَ أَوْرَدْتَهُ عَلَیَّ
پروردگارم مشکلی به من رسیده که سنگینی اش مرا به زحمت انداخته است، و دشواری بر من فرود آمده که به دوش کشیدنش مرا گرانبار نموده است آری آن را تو به قدرت خویش بر من فرود آوردی،
وَ بِسُلْطَانِکَ وَجَّهْتَهُ إِلَیَّ فَلا مُصْدِرَ لِمَا أَوْرَدْتَ وَ لا صَارِفَ لِمَا وَجَّهْتَ وَ لا فَاتِحَ لِمَا أَغْلَقْتَ
و با نیرویت متوجّه من ساختی، پس از آنچه مرا در آن وارد کردی بیرون کننده ای نیست و از آنچه متوجه من نمودی بازگرداننده ای وجود ندارد و از آنچه تو بستی گشاینده ای نمی باشد
وَ لا مُغْلِقَ لِمَا فَتَحْتَ وَ لا مُیَسِّرَ لِمَا عَسَّرْتَ وَ لا نَاصِرَ لِمَنْ خَذَلْتَ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ
و از آنچه تو گشودی کسی را یارای بستن نیست و بر آنچه تو سخت گرفتی آسان کننده ای وجود ندارد و برای آنکه تو از یاری اش دریغ ورزیدی یاوری نیست،بر محمّد و خاندانش درود فرست،
وَ افْتَحْ لِی یَا رَبِّ بَابَ الْفَرَجِ بِطَوْلِکَ ،وَ اکْسِرْ عَنِّی سُلْطَانَ الْهَمِّ بِحَوْلِکَ
و گشایش را پروردگارا به کرم و فضلت به روی من بگشا، و چیرگی اندوه را به نیروت از من برگیر،
وَ أَنِلْنِی حُسْنَ النَّظَرِ فِیمَا شَکَوْتُ وَ أَذِقْنِی حَلاوَةَ الصُّنْعِ فِیمَا سَأَلْتُ وَ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً
و مرا در آنچه از آن به تو شکایت نمودم خوشبینی عطا فرما،و شیرینی رفتارت را نسبت به آنچه از تو خواستم به من بچشان، و از پیشگاه خود مهر و گشایش گوارایی به من ببخش،
وَ فَرَجا هَنِیئا وَ اجْعَلْ لِی مِنْ عِنْدِکَ مَخْرَجا وَحِیّا وَ لا تَشْغَلْنِی بِالاهْتِمَامِ عَنْ تَعَاهُدِ فُرُوضِکَ
از نزد خود را نجات فوری برایم قرار ده، و از محافظت در انجام واجبات،
وَ اسْتِعْمَالِ سُنَنِکَ [سُنَّتِکَ] فَقَدْ ضِقْتُ لِمَا نَزَلَ بِی
و به کار گرفتن احکامت در زندگی مرا غافل مساز
یَا رَبِّ ذَرْعا وَ امْتَلَأْتُ بِحَمْلِ مَا حَدَثَ عَلَیَّ هَمّا وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَی کَشْفِ مَا مُنِیتُ بِهِ
پروردگارا از مشکلی که بر من فرود آمده سخت به تنگ آمدم، و وجودم را به خاطر حادثه ای که برایم رخ داده اندوه فرا گرفته است، تنها تو توانایی برای برطرف ساختن آنچه به آن دچار شدم
وَ دَفْعِ مَا وَقَعْتُ فِیهِ فَافْعَلْ بِی ذَلِکَ وَ إِنْ لَمْ أَسْتَوْجِبْهُ مِنْکَ یَا ذَا الْعَرْشِ الْعَظِیمِ
و دفع آنچه در آن افتادم،پس به فضل خویش آن را برایم به انجام برسان،هرچند خود را سزاوار آن از سوی تو نمی دانم،ای صاحب عرش بزرگ،
[وَ ذَا الْمَنِّ الْکَرِیمِ فَأَنْتَ قَادِرٌ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ آمِینَ رَبَّ الْعَالَمِینَ]
و دارای نعمت کریمانه،تنها تو نیرومندی،ای مهربانترین مهربانان،دعایم را اجابت کن ای پروردگار جهانیان.
نحوه ختم دعای یا من تحل
در برخی از آثار طریقه ختم این دعا را به دو صورت زیر نقل کرده اند:
طریقه اول ختم دعای من تحل :
این ختم را از روز یکشنبه آغاز نمایید و در هر روز دعای مذکور را ده مرتبه تا سی روز بخوانید و بعد از خاتمه هر دعا، یک نفس آنقدر یا رب بگویید تا قطع نفس، آن گاه یک سجده نموده و حاجت خویش را از خدای سبحان بخواهد.
تذکر این که، باید قبل از شروع دعای مذکور، ده مرتبه صلوات بفرستید و بعد از صلوات و قبل و بعد از دعا، چهل مرتبه یا الله بگوئید. ولیک این عمل [ختم دعا] را باید بین الطلوعین و بعد از نماز صبح انجام دهید و از محرمات و خوردن زیاد غذا در این سی روز اجتناب نمایید و شرایطی را نیز هم چون طهارت [وضو یا غسل یا تیمم ] و رو به قبله نشستن و حضور قلب، رعایت نمایید که ان شاء الله به حاجت خویش نائل خواهید آمد.
طریقه دوم ختم دعای من تحل :
در اول فجر ( یعنی اول اذان صبح ) روز یک شنبه غسل کرده و پس از گرفتن وضو، نماز صبح بخوانید سپس بلافاصله دو رکعت نماز حاجت بخوانید و این دعا را یک مرتبه قرائت کنید. روز دوم نیز دو مرتبه تا روز چهاردهم که روز شنبه است 14 مرتبه این دعا را بخوانید، سپس حاجت خود را طلب نمایید. بهتر است تا 21 روز یا 41 روز ادامه دهید. البته همانطور که در روش قبل ذکر شد نباید از شرایط دعا مانند طهارت سه گانه (طهارت لباس و بدن و مکان) و طهارت قلب(دوری از غیبت و انجام واجبات و ترک محرمات) غافل شوید.