نکات مهم مراقبت از زخم دیابتی و کنترل آن
زمانی یک برش کوچک نیاز به یک شستشوی سریع و یک باند داشت و یک بوسه شفا بخش جادویی مادران برای فرزندانشان اما اگر دیابت دارید، ساییدگی، برش یا زخم پوست نیاز به مراقبت و نظارت بیشتر دارد چراکه در اکثر افراد مبتلا به دیابت، زخم ها خیلی آرام تر بهبود میابند.
دیابت همچنین احتمال ابتلا به عفونت را در زخم های کوچک افزایش می دهد، برش کوچک می تواند به یک عارضه بزرگ و بسیار جدی تبدیل شود به عنوان مثال، آسیب کوچک در پا می تواند منجر به زخم های پا شود.
زخم های پای دیابتی که زخم های دردناکی است اگر به درستی درمان نشود در نهایت منجر به قطع عضو پا می شود .15 درصد از افراد مبتلا به دیابت را تحت تاثیر قرار می دهد، بله قطع عضو یک احتمال واقعی در موارد شدید است اشتباه فکر نکنید، "این برای همه اتفاق نخواهد افتاد." با ما در این بخش از بهداشت و سلامت پلاس وی همراه شوید تا نکات مهمی را برای پیشگیری از بروز هر وضعیت نامناسب بدانید.
عوامل موثر در تشدید زخم و عفونت در بیماران دیابتی
- دیابت می تواند به یک سیستم ایمنی ضعیف منجر شود که می تواند زمان لازم برای بهبود را افزایش دهد. هنگامی که میزان گلوکز خون بالا باقی می ماند، عملکرد گلبول های سفید خون را مختل می کند، و در نتیجه ناتوانی در مبارزه با باکتری ها اتفاق می افتد.
- دیابت کنترل نشده با گردش خون ضعیف همراه است. سلول های قرمز خون با گردش خون کاهش می یابند، بدین معنی که تحویل مواد مغذی به زخم سخت تر می شود. به عنوان یک نتیجه، آسیب ها به آرامی بهبود می یابند یا ممکن است در همه موارد بهبودی نداشته باشند.
- عوارض نوروپاتی یا عصبی، یکی از عوارض جانبی دیابت، همچنین می تواند وضعیت را بدتر کند. ابتلا به زخم های کوچک می تواند با دیابت چالش برانگیز باشد، اما شما می توانید مشکل را با صبر کمی و دانش خوب درباره آنچه که باید انجام دهید، درمان کنید.
ترفندهای خانگی مراقبت از زخم در افراد مبتلا به دیابت
همیشه و همیشه اصلی ترین راه حل درمان در مورد زخم های دیابتی ، باید توسط پزشک متخصص انجام شود چرا که او تمام شرایط جسمی شما را میداند و با توجه به همان شرایط درمانی را تجویز یا منع می کند . علاوه بر روش های درمانی طب مدرن چندین نکته و پیشنهاد خانگی برای افراد دیابتی در رابطه با زخم پای دیابتی وجود دارد که شامل :
1. تمیز نگاه داشتن و بررسی زخم دیابتی
قبل از شروع هر گونه درمان، منطقه آسیب دیده را کاملا تمیز کنید. تمیز کردن مناسب زخم، بهبود زخم را تسریع می بخشد و خطر عفونت را کاهش می دهد. ساده ترین راه برای پاک کردن زخم های جزئی با آب تمیز است این کمک خواهد کرد که خاک، باقی مانده ها و باکتری ها را تا آنجا که ممکن است حذف کنید.
- برای شستن زخم ها از آب سرد بافشار متوسط و صابون ملایم استفاده کنید. اگر آب تصفیه شده ندارید، از آب جوشیده شده و سرد، یا آب مقطر استفاده کنید.
- با استفاده از یک حوله تمیز، سطح را خشک کنید.
- یک لایه ضخیم از هر کرم ضد عفونی کننده تایید شده را روی محل مورد نظر اعمال کنید.
- با یک پانسمان استریل یا باند محل را بپوشانید .
- پانسمان را اغلب حداقل دو یا سه بار در روز تعویض کنید.
- در عین حال، مهم نیست که زخم های جزئی هستند، اگر شما دیابتی هستید، باید زخم را بیشتر بررسی کنید.
- هر گاه باند را برداشتید، منطقه آسیب دیده را برای وجود هر شکلی از عفونت کاملا بررسی کنید.
- اگر متوجه اختلال شدید، بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید.
2. مدیریت سطح قند خون
برای کاهش خطر ابتلا به عفونت از زخم های کوچک و کاهش آن، همچنین مهم است که سطح قند خون خود را کنترل کنید ، سطح بالای گلوکز خون می تواند روند بهبود را تاخیر دهد و حتی خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد.
مطالعه 2013 در مورد جراحی پلاستیک و ترمیمی نشان داد افرادی که تحت عمل جراحی برای زخم های دیابتی مزمن قرار می گیرند، احتمالا به طور کامل بهبود می یابند اگر گلوکز خون در زمان عمل جراحی کنترل شود بنابراین، هنگامی که از هر گونه زخم رنج می برید، کنترل قند خون ضروری است.
شما می توانید این کار را با خوردن غذاهای سالم و دیابتی انجام دهید و حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی را به صورت روزانه اضافه کنید همچنین فراموش نکنید که داروها و انسولین خود را در زمان تعیین شده توسط پزشک مصرف کنید. میزان قند خون ناشتا و بعد از غذا را چندین بار در روز بررسی کنید و بلافاصله اگر سطح آن بالا باشد، پزشک خود را ببینید.
3. مراقبت از زخم دیابتی با عسل
عسل را می توان برای درمان زخم ها در افراد دیابتی استفاده کرد ؛ عسل از طریق تحریک بازسازی بافت، انجیوژنز و رشد فیبروبلاست،زخم را بهبود می بخشد. همچنین اثر اسمزی عسل، زخم را مرطوب و تمیز نگه می دارد، که برای بهبود مهم است علاوه بر این، ضد التهابی عسل باعث کاهش درد و تورم می شود.
یک مطالعه منتشر شده در مجله Wound Care در سال 2008، ایمنی و کارآیی عصاره عسل بر روی زخم های پای دیابتی را بررسی کرد و آن را درمان موضعی امیدوار کننده، ایمن و محافظه کارانه دانست.
مطالعه 2014 در مجله کالج پزشکی آیوب نشان می دهد که استفاده از عسل به طور قابل توجهی میزان قطع عضو و بهبود زخم را در زخم های پایدار مزمن دیابتی کاهش می دهد ؛ عسل به عنوان یک عامل شفا دهنده، سریعتر و موثر برای زخم های دیابتی در مقایسه با سایر داروهای مصنوعی از نظر مقاومت و هزینه های درمان است.
- محل آسیب دیده را با آب مقطر برای رفع جرم و کثیفی بشویید.
- عسل را بر روی یک پارچه تمیز بریزید و بر روی زخم قرار دهید.
- بانداژ را 3 الی 4 بار در روز عوض کنید.
4. آلوئه ورا برای مراقبت از زخم دیابتی
شما می توانید از آلوئه ورا برای درمان زخم ها در افراد دیابتی استفاده کنید. آلوئه ورا دارای خواص ضد درد، ضد التهابی و آرام بخش است همچنین ژل آن غنی از فیات شیمیایی است که می تواند درد و التهاب را کاهش داده ، رطوبت پوست را افزایش می دهد و باعث بهبودی می شود.
مطالعه 1998 که در مجله Ethnopharmacology منتشر شد، نشان داد که درمان آلوئه ورا از زخم در موش های صحرایی دیابتی می تواند روند بهبود زخم را با تأثیر بر فاز ها مانند التهاب، فیبروپالازی، سنتز و بلوغ کلاژن و انقباض زخم بهبود بخشد. مطالعه بر این تأکید می کند که این اثرات ممکن است ناشی از اثرات هیپوگلیسمی ناشی از ژل آلوئه باشد.
- یک برگ آلوئه ورا را بردارید و ژل آنرا خارج کنید و به سادگی این ژل را روی زخم بگذارید تا زمانی که خشک شود.
- منطقه را با آب گرم تمیز کنید و با یک حوله نرم خشک کنید.
- چند بار در روز تکرار کنید تا زخم کاملا بهبود یابد.
5. استفاده از زردچوبه برای مراقبت از زخم دیابتی
زردچوبه یک عامل ضد عفونی کننده طبیعی و آنتی بیوتیک است که می تواند برای بهبود زخم های جزئی و جلوگیری از عفونت در افراد دیابتی استفاده شود. به دلیل وجود ترکیب کورکومین در زردچوبه است که باعث بهبود زخم با تعدیل کلاژن و کاهش گونه های اکسیژن واکنشی می شود.
- اگر یک زخم کوچک، برش یا ساییدگی خونریزی داشته باشد، پودر زردچوبه خالص و ارگانیک را با احتیاط و به مقدار کم در ناحیه آسیب دیده برای کمک به توقف خونریزی استفاده کنید.
- برای تسریع بهبود زخم، ½ قاشق غذاخوری پودر زردچوبه را در روغن نارگیل مخلوط کنید و برای کاهش درد و جلوگیری از عفونت بر روی زخم 2 تا 3 بار در روز استفاده کنید.
- شما همچنین می توانید 1 قاشق چای خوری پودر زردچوبه را به یک لیوان شیر گرم اضافه کنید و به مدت چند روز قبل از رفتن به رختخواب این ترکیب را میل کنید.
6. مراقبت از زخم دیابتی با روغن نارگیل
روغن نارگیل به طور موثر زخم ها را در افراد دیابتی بهبود می بخشد ؛ روغن به دلیل خواص ضد باکتری، ضد التهابی،و مرطوب کننده اش موثر است حتی به درد و تورم همراه با زخم و سایش کمک می کند.
- روغن نارگیل را در ناحیه مورد نظر اعمال کنید.
- به خوبی روی موضع بمالید و باند پیچی کنید ، باند را 2 تا 3 بار در روز تغییر دهید.
- همچنین، 1 تا 2 قاشق غذاخوری روغن نارگیل اضافی را به رژیم غذایی روزانه خود اضافه کنید.
7. مراقبت از زخم دیابتی با روغن زیتون
روغن زیتون نیز در درمان زخم بسیار موثر است. این روغن غنی از اسیدهای چرب امگا 3 است که عملا می تواند باعث کاهش التهاب شود و از طرفی می تواند به سرعت بخشیدن به مراحل بهبود زخم کمک کند. اسید اولئیک و پالمیتولئیک موجود در این روغن و روغن های گیاهی دیگر به بهبود زخم کمک میکند.
8. مراقبت از زخم دیابتی با یک رژیم غذایی سالم
برای حفظ سطح قند خون و سرعت بخشیدن به روند بهبود، رژیم غذایی شما نقش کلیدی ایفا می کند ؛ شما باید سعی کنید برنامه ی غذایی با پروتئین بالا، کربوهیدرات کم، کالری کم داشته باشید.
همچنین مهم است که پروتئین کافی بدست آورید، زیرا این کمک می کند که پوست و سایر بافت هایی که آسیب دیده اند را درمان کنید. گوشت، حبوبات و محصولات لبنی برخی از منابع خوب هستند.
همچنین، بیشتر غذاهای غنی از ویتامین های C و E بخورید، زیرا این آنتی اکسیدان های قوی تقویت سیستم ایمنی بدن را برای مبارزه با عفونت ها افزایش می دهند و همچنین باعث بهبودی سریع زخم می شوند. برخی از غذاهای منبع ویتامین C شامل پرتقال، گوجه فرنگی، توت فرنگی، کلم بروکلی و فلفل قرمز هستند.
خوردن غذاهای دارای فیبر بالا مانند میوه ها، سبزیجات، لوبیا، دانه های غلات و آجیل نیز برای این دسته افراد اهمیت ویزه ای دارد. فقط خوردن مهم نیست بلکه اندازه آن نیز اهمیت دارد، سعی کنید 5 تا 6 وعده غذایی کوچک را جایگزین 2 الی 3 وعده غذایی بزرگ کنید.
نکات اضافی در مراقبت از زخم افراد دیابتی
- اطمینان حاصل کنید که هرگز پا برهنه حتی در داخل خانه راه نروید.
- مهم است که داخل کفش خود را برای نبود سنگ یا شیی دیگر بررسی کنید.
- سعی نکنید زگیل یا زخم های پا را به روش غلط از بین ببرید.
- اگر کبودی یا تورم وجود داشته باشد می توانید یک کمپرسور سرد را در ناحیه آسیب دیده اعمال کنید.
- لباس هایی را که می تواند به ناحیه زخم آسیب برساند استفاده نکنید.
- اجتناب از مصرف سیگار و مصرف الکل مهم است ، زیرا روند بهبودی را تاخیر می دهد.
- افزایش پروتئین برای سرعت بخشیدن به زمان بهبودی توصیه می شود.
- برای حفظ هیدراتاسیون بدن و پوست، مقدار زیادی آب بنوشید.
- هر روز قبل از رفتن به رختخواب، پاهای خود را به طور کامل بررسی کنید تا نشانه هایی از پلاکت ها، زخم ها، بریدگی، خراش، یا هر گونه آسیب های کوچک که می تواند منجر به یک مشکل مهم شود را نداشته باشید.
- شما می توانید عفونت های پا دیابتی را از طریق شستن و تمیز کردن منظم محدود کنید.
- کفش هایتان را به دقت انتخاب کنید تا برای هر دو پا مناسب باشند و باعث ایجاد تاول یا زخم بر روی پاها نشوند.
سخن پایانی
تمام نکات و روش های پیشنهادی تنها با مشورت و اجازه ی پزشک معالجتان قابل استفاده هستند و هیچ یک بصورت خودسرانه نباید مورد استفاده شوند.
