داروهای مرتبط با درمان ترش کردن معده ، رفلاکس معده ، زخم معده ، سوء هاضمه و سرطان های دستگاه گوارش
دستگاه گوارش از دهان آغاز و ماده غذایی پس از طی مراحل مختلف در بدن تجزیه می شود و در اختیار سلول ها قرار می گیرد تا از آن برای سوخت و ساز و تولید انرژی استفاده شود. طی این مراحل، احتمال دارد اختلال هایی پیش بیاید که کار گوارش، ایده آل انجام نشود که آنها را اختلالات گوارشی می نامیم.
این اختلالات، از یبوست و اسهال تا سوء هاضمه و ترش کردن و ریفلاکس و زخم های گوارشی و سرطان های دستگاه گوارش، متغیر هستند. با توجه به وضعیت بیمار و تاریخچه بیماری او، پزشک ممکن است داروهای خاصی را برای درمان مشکل گوارشی تجویز کند اما نباید این داروها را به سایرین توصیه کرد.
درست است که بعضی از این داروها بدون نسخه هستند اما باز هم باید با پزشک یا داروساز مشورت و سپس آنها را مصرف کرد. در ذیل به انواع مختلف داروهای گوارشی همراه با نحوه مصرف و بروز عوارض احتمالی اشاره شده است.
آشنایی با انواع داروهای معده درد
- رابپرازول (rabeprazole) درمان زخم معده - درمان میکروب هلیکوباکتر - رفلکس معده
- رانیتیدین (Ranitidine) درمان رفلاکس و اصطلاح ترش کردن
- فاموتیدین (Famotidine) درمان زخم معده و گاستریت
- امپرازول (Omeperazole)درمان زخمهای خوش خیم معده و دوازدهه
- موتیدون (Motidon) ناراحتی های معده
- سیزاپراید (Cisapride) درمان ریفلاکس از قبیل دیس پپسی، ترش کردن و پس زدن غذا
- قرص دومپریدون (Domperidone) حالت تهوع و ر فلاکس معده یا اصطلاحا ترش کردن
- بیسموت ساب سیترات (Bismuth Subcitrate)درمان زخم معده و روده و نیز اسهال مسافرتی
- آلومینیوم ام جی اس درمان اولسر پپتیک، ریفلاکس، زخم دوازدهه و سوءهاضمه
- منیزیوم هیدروکساید (Magnesium hydroxide)درمان ریفلاکس و یبوست
- پنتوپرازول (Pantosec) کاهش اسید معده
داروهای معده چه هستند؟
داروهای معده؛ رابپرازول:
در معده یک سری سلول هایی وجود دارد که اسید تولید می کنند و هیدروژن که عامل اسیدی است را داخل معده تزریق می کنند به این سلول ها پمپ های هیدروژن گفته می شود. رابپرازول جزء دسته داروهایی است که پمپ هیدروژن را مهار می کنند و در واقع اجازه تولید اسید معده را نمی دهند. رابپرازول در درمان زخم معده - درمان میکروب هلیکوباکتر - رفلکس معده و برای جلوگیری از عوارض گوارشی سایر داروها کاربرد دارد. بهتر است رابپرازول یک ساعت قبل از صبحانه مصرف شود.
رابپرازول یکی از داروهای معده
عوارض جانبی رابپرازول:
- عوارض CNS مانند توهم، سرگیجه، بی قراری، منگی و افسردگی ، راش پوستی، مشکلات گوارشی مانند اسهال، سردرد
در صورت پدیدار شدن هر یک از علائم حساسیتی، به مرکز درمانی مجهز مراجعه کنید. شایع ترین این علائم تنگی نفس، سرگیجه شدید، جوش های ریز(راش پوستی)، تورم لب و صورت(آنژیوادم) می باشد.
داروهای معده؛ رانیتیدین:
رانیتیدین با کاهش اسید معده در درمان مشکلات گوارشی ناشی از افزایش اسید استفاده می شود و از پرمصرف ترین داروها در ایران است. این دارو در واقع یک داروی آنتی هیستامین است که در معده گیرنده های هیستامین را غیر فعال می کند و مانع ترشح اسید از سلول های معده می شود.
این دارو در درمان مشکلاتی همچون زخم های معده و دوازدهه، بازگشت اسید از معده به مری و گلو(رفلاکس یا به اصطلاح ترش کردن) و احساس سوزش در معده تا گلو، سوء هاضمه می تواند کمک کننده باشد.
شربت رانیتیدین برای اطفال در مواد زخم و التهاب معده کاربرد دارد. تنظیم دوز دارو بصورت شربت دقیق تر انجام می شود و هر سی سی حاوی 15 میلی گرم رانیتیدین است که مقدار مورد نیاز توسط پزشک تجویز می شود و لازم است با دقت این دارو در زمان های تجویز شده مصرف شود.
علاوه بر این رانیتیدین در درمان معده درد و زخم های گوارشی ناشی از مصرف داروهای ضددرد ضدالتهاب و تب بر مانند ایپوبروفن، دیکلوفناک، ملوکسیکام و...نیز تجویز می شود.
رانیتیدین از داروهای معده درد
عوارض جانبی رانیتیدین:
قرص رانیتیدین قرصی است که همه کسانی که مشکل معده دارند آن را می شناسند. اما متاسفانه برخی افراد مثل نقل و نبات آن را می خورند و نمی دانند چه عوارض وحشتناکی دارد. از جمله عوارض قرص رانیتیدین می توان به این موارد اشاره کرد:
- درد قفسه سینه
- تب
- گلو درد
- احساس کوتاه شدن تنفس
- سرفه با خلط سبز یا زرد
- سریع کبود شدن یا خونریزی کردن
- احساس ضعف غیر عادی
- کند یا تند شدن سرعت ضربان قلب
- مشکلات بینایی
- سرخی و تاول پوستی
- کاهش اشتها
- زردی پوست و چشم
- کاهش توانایی جنسی.
- خستگی ، خواب آلودگی
- برادیکاردی
- کمی فشار خون
- CHF
- بیماری عروق محیطی
- بثورات پوستی
- تهوع ، استفراغ ، اسهال
- کدر شدن ادرار و مدفوع
- در صورت بروز علائم نارسایی قلبی، باید مصرف دارو قطع شود.
عوارض داروهای معده
داروهای معده؛ فاموتیدین:
کاربرد اصلی آن در درمان زخم معده و گاستریت است. این دارو در درمان کوتاه مدت زخم های فعال دوازدهه یا زخمهای فعال و خوش خیم معده و در مقادیر کم برای پیشگیری از عود زخم دوازدهه مصرف می شود. فاموتیدین یکی از پرمصرف ترین داروها جهت درمان مشکلات عادی تا شدید گوارشی می باشد که توسط شرکت های متفاوتی در ایران تولید می شود.
این دارو بصورت قرص خوراکی 40 و20 میلی گرم در داروخانه ها موجود است و فروش آن بدون نسخه ی پزشک نیز مجاز می باشد.
فاموتیدین جهت بهبود زخم های گوارشی که ناشی از ترشح بیش از حد اسید معده ایجاد شده باشند استفاده می شود. شایع ترین مورد مصرف این دارو در درمان بازگشت اسید و محتویات آن به مری و گلو و معده دردهای عصبی است. اسید معده در حالت عادی در معده ترشح می شود تا به هضم غذا کمک کند اما افزایش ترشح آن می تواند مشکلاتی مانند التهاب، زخم گوارشی و رفلاکس به همراه داشته باشد.
فاموتیدین یکی از داروهای معده
عوارض جانبی فاموتیدین :
- سرگیجه، سردرد، اسهال، یبوست و نفخ، خارش یا کهیر، بثورات پوستی و خونریزی یا کبودشدگی غیرمعمول، نفخ شکم.
داروهای معده؛ امپرازول:
امپرازول در درمان زخمهای خوش خیم معده و دوازدهه، زخمهای وابسته به هلیکوباکتری پیلوری، سندروم زولینجر- الیسون، کاهش اسید معده در جراحی و پیشگیری کوتاه مدت بازگشت محتویات معده به مری و درمان بیماری به کار برده میشود.
قرص امپرازول موجب جلوگیری از زخم معده شده و در نتیجه به پیشگیری از سرطان مری کمک می کند. در واقع امپرازول در مواردی که اسید معده سرکش شده و بیش از حد تولید می شود کاربرد دارد. همچنین از این دارو برای رفع رفلکس معده و درمان هلیکوباکتر و یا برای کاهش عوارض گوارشی سایر داروها استفاده می شود.
امپرازول از داروهای معده
عوارض جانبی امپرازول:
- تهوع، سردرد، ناراحتی معده، اسهال، شکستگی لگن، ستون فقرات و یا مچ دست (به ندرت)، کدر شدن ادرار، خستگی یا ضعف غیر عادی، واکنش های پوستی
داروهای معده؛ موتیدون:
این دارو اغلب برای حالت تهوع و استفراغ و شکایت از ناراحتی های معده که اغلب در اثر تخلیه دیر هنگام شکم صورت می گیرد مورد استفاده قرار می گیرد. ناراحتی معده ممکن است همچنین عواملی مثل احساس پر بودن شکم در طول خوردن غذا یا بلافاصله پس از آن، نفخ، آروغ، تهوع، سوزش معده و دل درد را به همراه داشته باشد.
عوارض جانبی موتیدون:
- سوزش معده و یا استفراغ، سردرد، ضربان سریع قلب، افزایش ادرار، عصبانیت، لرزش و اشکال در به خواب رفتن
موتیدون از داروهای معده
داروهای معده؛ قرص سیزاپراید:
سیزاپراید در تعدادی از بیماریها با علایم بازگشت غذا به مری (ریفلاکس) از قبیل دیس پپسی، ترش کردن و پس زدن غذا مفید است، همچنین هنگامی که تخلیه معده به تأخیر می افتد سودمند می باشد. این حالت در بعضی از بیماران دیابتی و کسانی که اسکلروز سیستمیک و نوروپاتی اتونومیک دارند اتفاق می افتد.
عوارض جانبی سیزاپراید:
- یبوست، اسهال، نفخ، افزایش تولید گاز در روده ها، تهوع، سردرد، آبریزش بینی، درد شکم، گیجی، سینوزیت و تشنج.
سیزاپراید و داروهای معده چه عوارضی دارند؟
داروهای معده؛ پنتوپرازول:
اسید معده یکی از عوامل محافظت کننده در بدن است. اسید معده علاوه بر کمک به هضم غذا باعث از بین رفتن میکروب ها و ویروس هایی می شود که از راه گوارش وارد بدن می شوند. قرص پنتوپرازول با کاهش اسید معده مقاومت بدن را کاهش می دهد و در صورت مصرف این دارو باید مراقبت بیشتری در خصوص مواد غذایی مصرفی داشته باشید.
عوارض جانبی پنتوپرازول:
هر دارویی ممکن است عوارض جانبی خاص خود را داشته باشد ولی بیشتر بیماران این عوارض جانبی را تجربه نمی کنند. اگر عوارض جانبی زیر را داشتید با پزشک مشورت کنید.
- سردرد، درد مفاصل، اسهال خفیف، درد در شکم، استفراغ و حالت تهوع
پنتوپرازول و عوارض داروهای معده
داروهای معده؛ منیزیوم هیدروکساید:
شربت منیزیم هیدروکساید یکی از داروهای مهمی است که برای درمان یبوست و بواسیر بهتر است در همه منازل باشد. این دارو جهت درمان ریفلاکس و یبوست استفاده می شود.
همچنین شربت لاکسی ژل یا منیزیم هیدروکساید برای درمان سوزش و ترش کردن ناشی از زیادی اسید معده استفاده می شود.
عوارض جانبی منیزیوم هیدروکساید:
با مصرف طوانی این فرآورده احتمال بروز اختلال الکترولیتی با علائم سرگیجه، منگی، ضربان نامنظم قلب، تغییرات خلقی و روانی، خستگی و ضعف وجود دارد. این اثرات در صورت وجود نارسایی کلیه، به دلیل تجمع منیزیم در بدن، تشدید می گردد. اسهال، تهوع و استفراغ از دیگر عوارض آن است.
داروهای معده و شربت کاهش درد معده
داروهای معده؛ آلومینیوم ام جی اس:
آلومینیوم ام جی اس برای درمان اولسر پپتیک، ریفلاکس، زخم دوازدهه و سوءهاضمه مصرف میشود. این دارو از مخلوط داروی هیدروکسید آلومینیوم و هیدروکسید منیزیوم به علاوه سایمتیکون (ضدنفخ) تهیه شده است و آلومینیوم ام جی اس همانند 2 داروی قبل است اما از آنجا که ترکیبی از هر 2 داروی قبلی است، احتمال بروز اسهال یا یبوست با مصرف آن کمتر است.
عوارض جانبی آلومینیوم ام جی اس:
این ترکیب برخی از عوارض هریک از ترکیباتش به تنهایی را دارد ولی با توجه به اینکه هیدروکسید منیزیوم موجب اسهال میشود و هیدروکسید آلومینیم موجب یبوست در این دارو اثر هر دو بر هم خنثی میشود.
عوارض جدی داروهای معده
داروهای معده؛ بیسموت ساب سیترات:
قرص بیسموت ساب سیترات برای درمان زخم معده و روده و نیز اسهال مسافرتی استفاده می شوند. این دارو همچنین در ترکیب با داروهای دیگر در درمان عفونت های گوارشی هلیکوباکتر پیلوری به کار می رود. بیسموت دارای اثر ضد میکروبی بر پاتوژر های باکتریایی و ویروسی دستگاه گوارش است. این دارو اسید معده را تا حدی خنثی می کند.
عوارض جانبی بیسموت ساب سیترات:
- سیاه شدن مدفوع ، عوارض عصبی(مغزی) و اعصاب محیطی
داروهای معده و معرفی قرص بیسموت
داروهای معده؛ دومپریدون:
از داروهایی است که با منظم کردن حرکات دستگاه گوارش حالت تهوع و استفراغ را رفع می کند. در برخی موارد از این دارو جهت رفع مشکل رفلاکس معده یا اصطلاحا ترش کردن هم استفاده می شود.
این دارو اغلب برای حالت تهوع و استفراغ و شکایت از ناراحتی های معده که اغلب در اثر تخلیه دیر هنگام شکم صورت می گیرد مورد استفاده قرار می گیرد. ناراحتی معده ممکن است همچنین عواملی مثل احساس پر بودن شکم در طول خوردن غذا یا بلافاصله پس از آن، نفخ، آروغ، تهوع، سوزش معده و دل درد را به همراه داشته باشد.
دومپریدون از داروهای معده
عوارض جانبی دومپریدون:
سردرد، خشکی دهان، گیجی، خستگی مفرط، زودرنجی و تشنج برخی از عوارض مصرف این دارو می باشد.
