کوتاهی قد کودکان می تواند ریشه در یک بیماری یا تغذیه وی داشته باشد یک سری از داروها نیز موجب عدم رشد قد در کودکان می شوند.
کوتاهی قد کودکان و آنچه لازم است بدانید
کودکان کوتاه قد والدین را نگران می کنند که چرا رشد نمی کنند؟ چرا از هم سن و سالهایشان کوتاه قد تر هستند ؟ چه کنیم تا مشکل کوتاهی قد آنها حل شود و.. که پاسخ همه را در ادامه خواهید یافت. در این بخش از نمناک با اصطلاح تاخیر رشد به مسئله ی کوتاهی قد در کودکان خواهیم پرداخت.
تاخیر رشد زمانی رخ می دهد که یک کودک به میزان نرمال نسبت به سن خود رشد نمی کند این تاخیر ممکن است ناشی از شرایط سلامتی نظیر کمبود هورمون رشد یا کم کاری تیروئید باشد در برخی موارد، درمان اولیه می تواند به کودک برای رسیدن به یک قد عادی یا نزدیک به نرمال کمک کند. اگر حدس می زنید که فرزند شما با سرعت معمولی رشد نمی کند، با پزشک ملاقات کنید.
برای اطمینان از تاخیر رشد و کوتاهی قد کودکتان بهتر است به این نکات توجه کنید
پیش بینی قد :
والدین اغلب می پرسند که آیا پزشک آن ها می تواند تشخیص دهد که کودکانشان تا چه حد بلند خواهند شد در حالی که یک فرمول ساده وجود دارد که از قد والدین برای تخمین قد کودک و یا پتانسیل ژنتیکی آن ها برای رشد استفاده می کند. همچنین می توانید از یک پیش بینی کننده قد آنلاین برای محاسبات استفاده کنید.
رشد طبیعی :
کودکان در 4 سال اول زندگی به سرعت رشد می کنند (به ویژه در 2 سال اول)که به طور متوسط به میزان 10.16 در سال می رسد. پس از سن 4 سالگی، کودکان معمولا با سرعت رو به کاهش رشد می کنند که تا 2 تا 2 1/2 اینچ در هر سال کاهش می یابد تا زمانی که آن ها بلوغ خود را شروع کنند.
پس از آن اوج رشد در سن بلوغ، دختران حدود 3 تا 3 1/2 اینچ در سال و پسران حدود 4 اینچ در سال رشد می کنند. بعد از اینکه نوجوانان به اوج رشد خود رسیدند، رشد آن ها به طور یکنواخت کاهش خواهد یافت تا زمانی که به قد کامل بزرگ سالی خود یعنی حدود 4 تا 5 سال بعد از جهش رشد خود برسند.
پسران و دختران معمولا تا سن 14 تا 16 سالگی رشد می کنند، اما این بستگی به زمانی دارد که آن ها به سن بلوغ رسیدند، که می تواند بین 8 تا 13 سال برای دختران و 9 تا 4 برای پسران شروع شود.
به عنوان مثال، اگر یک دختر در سن هشت سالگی به سن بلوغ برسد، ممکن است رشد خود را در سن 9 سالگی طی کند و تا زمانی که 13 ساله است رشد کند. از سوی دیگر، اگر دختر دیگری تا سن 12 سالگی بلوغ خود را شروع نکند، ممکن است تا سن 17 سالگی به رشد خود ادامه دهد.
همچنین به خاطر داشته باشید که دختران در حدود دو سال زودتر از پسران به رشد خود می رسند، بنابراین در اوایل نوجوانی، بسیاری از دختران از پسران بلندتر هستند.
علاوه بر قد پدر و مادرشان، این تفاوت ها در زمان شروع دوران بلوغ برای بسیاری از تفاوت های بین قد کودکان در بین سال های نوجوانی و اوایل جوانی وجود دارد.
چه چیزی موجب کوتاهی قد کودکان می شود؟
نشانه های مربوط به رشد تاخیر افتاده
اگر کودک شما کوچک تر از کودکان دیگر در یک رنج سنی است ممکن مشکلی در رشد داشته باشند. این مساله به طور معمول به عنوان یک بیماری در نظر گرفته می شود اگر آن ها کوچک تر از 95 درصد از کودکان هم سن خود باشند و نرخ رشد آن ها کند است. تاخیر رشد ممکن است در کودکی تشخیص داده شود که قد آن در محدوده نرمال است اما نرخ رشد آن کند شده است.
بسته به علت اصلی تاخیر رشد آن ها، ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشند:
اگر آن ها شکل های خاصی از کوتولگی داشته باشند، اندازه بازوها و یا پاها ممکن است از تناسب نرمال با بالاتنه شان خارج شود.
اگر آن ها سطح پایینی از هورمون تیروکسین داشته باشند، ممکن است کمبود انرژی، یبوست، پوست خشک، موی خشک و مشکل گرم ماندن را داشته باشند.
اگر آن ها سطح پایینی از هورمون رشد داشته باشند، می تواند بر رشد چهره آن ها تاثیر بگذارد و باعث شود که آن ها به طور غیر عادی کوچک به نظر برسند.
اگر تاخیر رشد آن ها ناشی از بیماری معده یا روده باشد، ممکن است خون در مدفوع ، اسهال، یبوست، استفراغ، یا حالت تهوع داشته باشند.
علل اصلی وکلی کوتاهی قد و نامناسب بودن رشد کودک
کوتاهی قد کودک و رشد ناکافی او میتواند یک نشانه ی نگران کننده برای والدین باشد و هریک دلایلی دارد که طبق انچه درنمناک گفته ایم شایع ترین دلایل عبارتند از:
تاریخچه خانوادگی کوتاهی قد:
اگر والدین یا اعضای خانواده قد کوتاهی داشته باشند، کودک ممکن است با سرعتی کم تر از همسالان خود رشد کند رشد به تاخیر افتاده ناشی از سابقه خانوادگی نشانه یک مشکل اساسی نیست ممکن است کودک به خاطر ژنتیک کوتاه تر از میانگین باشد.
بیماری تاخیر رشد :
کودکان با این شرایط کوتاه تر از متوسط هستند اما با نرخ نرمال رشد می کنند. آن ها معمولا "سن استخوان" را به تاخیر می اندازند، به این معنی که استخوان های آن ها نسبت به سن آن ها رشد کمتری دارد آن ها همچنین تمایل دارند که بعد از سن بلوغ به بلوغ برسند این منجر به قد متوسط در سالهای نوجوانی می شود.
کمبود هورمون رشد:
در شرایط عادی، هورمون رشد ، رشد بافت های بدن را افزایش می دهد کودکان با کمبود نسبی یا کامل هورمون رشد قادر به حفظ نرخ رشد سالم نیستند.
داروها :
داروها از قبیل موارد مورد استفاده برای درمان اختلال کم توجهی بیش فعالی (ADHD)و استنشاق استروئید که برای آسم به کار می روند.
داروهایی که موجب کوتاهی قد کودک می شود
چه عواملی موجب کوتاهی قد در کودک می شود؟
کم کاری تیروئید :
نوزادان یا کودکان مبتلا به کم کاری تیروئید، غده تیروئید کم کاری دارند تیروئید مسئول ترشح هورمون های رشد نرمال است، بنابراین رشد به تاخیر افتاده نشانه غده تیروئید کم کار است.
سندرم ترنر:
سندرم ترنر بیماری ژنتیکی است و بر دخترانی که بخشی یا کل از یک کروموزوم X را از دست می دهند، تاثیر می گذارد. حدود 1 در 2500 زن را تحت تاثیر قرار می دهد در حالی که کودکان مقادیر نرمال هورمون رشد را تولید می کنند، بدنشان به طور موثر از آن استفاده نمی کنند.
رایج ترین دلیل که بیش از 90 درصد را تحت پوشش قرار می دهد، مصرف ناکافی کالری است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که یک کودک به خوردن علاقه ندارد این مورد در کودکان نوپا رخ می دهد که فعال هستند و در غیر این صورت خوب است اما کم تر به خوردن علاقه مندند.
برای بچه های کوچک تر در چند ماه اول زندگی، این ممکن است به خاطر جذب ناکافی شیر مادر و یا ترکیب نادرست شیر خشک در کودک باشد.
تغذیه نامناسب و یا مشکل تغذیه ای:
گاهی اوقات پرستار کودک ممکن است به اندازه کافی کودک را تغذیه نکند در مورد یک کودک یا نوجوان بزرگ تر، ممکن است کالری بالا را برای مشکلات چاقی محدود کنند، که به عنوان ناکافی بودن مواد مغذی در نظر گرفته می شود (قبلا anorexia nervosaنامیده می شد).
یک کودک همچنین ممکن است به خوبی تغذیه نشود اگر حساسیت دهان یا مسائل عصبی را افزایش دهد. چنین مشکلاتی ممکن است بر توانایی آن ها برای بلعیدن تاثیر بگذارد و ممکن است ناشی از شرایطی مانند فلج مغزی یا شکاف سق باشد.
گاهی اوقات، یک کودک نمی تواند به علت استفراغ بیش از حد غذا را نگه دارد این ممکن است به خاطر رفلاکس شدید اسید باشد؛ در کودکی با مشکلات عصبی، این باعث کاهش تنش ماهیچه و انواع اختلالات دیگر می شود.
بیشتر نوزادان با برگشت اسید بهبود خواهند یافت و رشد آن ها بدون مشکل ادامه خواهد یافت. کم تر به دفعات، یک نوزاد کوچک تر با استفراغ بیش از حد ممکن است یک خروجی تنگ معده به نام pyloric stenosis داشته باشد
تاثیر تغذیه در کوتاهی قد کودک
بیماری های مرتبط به کوتاهی قد کودکان
بیماری خاص داخلی:
یک کودک با ناتوانی در هضم غذا به خاطر ظرفیت ضعیف پانکراس ممکن است به خوبی وزن نگیرد. والدین کودکان مدفوع را زیاد ، بدبو گزارش می کنند.
اختلالات موثر بر پوشش روده، از جمله بیماری سلیاک یا بیماری Crohn’s نیز می تواند باعث شود کودکان کاهش وزن پیدا کنند. در بیماری سلیاک، نشانه ها زمانی شروع می شوند که غذاهایی که حاوی گلوتن هستند در رژیم غذایی قرار می گیرند.
در برخی شرایط، اگر کودک غده تیروئید فعال داشته باشد، ممکن است بسیاری از کالری را بسوزاند.
یک کودک با یک اختلال قلبی که منجر به مشکلات قلبی می شود ممکن است به خوبی تغذیه نکند اگر آن ها برای تنفس خیلی سخت کار می کنند.
دلایل دیگر تاخیر رشد:
دلایل معمول تاخیر رشد عبارتند از:
- سندروم داون، یک بیماری ژنتیکی است که در آن افراد به جای عدد 46، 47 کروموزوم دارند.
- دیسپلازی اسکلتی، گروهی از شرایطی که مشکلات رشد استخوان را ایجاد می کنند.
- انواع خاصی از کم خونی مانند کم خونی داس
- بیماری کلیه، قلب، گوارش، یا بیماری های ریوی
- استفاده از داروهای خاص توسط مادر در دوران بارداری
- تغذیه ناسالم
- استرس شدید
تشخیص رشد به تاخیر افتاده و کوتاهی قد کودک :
پزشک کودک با گرفتن تاریخچه پزشکی دقیق شروع خواهد کرد. آن ها اطلاعاتی درباره تاریخچه سلامت شخصی و خانوادگی شما، از جمله:
-حاملگی مادر
-طول و وزن کودک درهنگام تولد
-قد دیگر افراد خانواده
-اطلاعات مربوط به سایر اعضای خانواده که تاخیرهای رشد را تجربه کرده اند
-پزشک همچنین ممکن است رشد کودک را به مدت شش ماه یا بیشتر نمودار کند
-تست های خاص و مطالعات تصویربرداری می توانند به دکتر کمک کنند تا بیماری را تشخیص دهند. دست و ایکس ری مچ می تواند اطلاعات مهمی در مورد رشد استخوان کودک در رابطه با سن آن ها بدهد تست های خون می توانند مشکلاتی را با عدم تعادل هورمونی و یا کمک به تشخیص بیماری های خاص شکم، روده، کلیه یا استخوان تشخیص دهند.
-در برخی موارد، دکتر ممکن است از کودک بخواهد که یک شب در بیمارستان برای آزمایش خون بماند این به این دلیل است که دو سوم هورمون رشد درحالی که کودک بخوابد ترشح می شود .
-هم چنین رشد به تاخیر افتاده و موقعیت کوچک گاهی ممکن است بخش مورد انتظار سندروم باشد که کودک قبلا با آن ها تشخیص داده شده است، مانند سندرم داون یا TS.
راه های تشخیص علت کوتاهی قد کودک
چه آزمایش هایی می تواند برای ارزیابی کودک مورد استفاده قرار گیرد؟
بهترین "تست"، نظارت بر رشد کودک در طول زمان با استفاده از نمودار رشد است. شش ماه یک چارچوب زمانی معمول برای کودکان بزرگ تر است، و اگر نرخ رشد به وضوح طبیعی باشد، هیچ آزمون اضافی مورد نیاز نیست. علاوه بر این، ممکن است پزشک سن استخوان کودک (ایکس ری دست چپ)را چک کند که ممکن است به کودک بزرگ تر از 7 سال کمک کند پیش بینی کند که کودک چقدر بلند خواهد بود.
تست های خون به ندرت در یک کودک نسبتا کوتاه اما سالم که با نرخ نرمال رشد می کند، مفید هستند؛ برای مثال، کودکی که کم تر از حد یا به کندی رشد می کند، پزشکان معمولا برخی تست ها را انجام می دهند تا به دنبال نشانه هایی از یک یا چند شرایط پزشکی که در بالا توضیح داده شد باشند.