ماجرای نامگذاری سیاره پلوتو
پلوتو ، که البته دیگر به عنوان یک سیاره شناخته نمی شود، کم تر از 100 سال پیش کشف شد و در سال 2006 بود که آن را نوعی سیاره ی کوتوله به شمار آوردند و به این ترتیب تعداد سیارات منظومه ی شمسی از 9 سیاره به 8 سیاره کاهش یافت. اما یک ماجرای جالب در مورد پلوتو وجود دارد و آن این است که این سیاره ی سابق توسط یک دختربچه ی 11 ساله نام گذاری شده است. در این نوشتار در پلاس وی می خواهیم مختصری در مورد نام گذاری سیاره ی کوتوله ی پلوتو برای تان بگوییم. با ما همراه باشید.
پلوتو تنها سیاره منظومه شمسی است که توسط یک کودک نامگذاری شده است. بعد از این که این سیاره در سال 1930 کشف شد، یک دختر 11 ساله که در آکسفورد زندگی می کرد پیشنهاد کرد که این سیاره را به نام خدای سرزمین اموات نامگذاری کنند. پدربزرگ وی این پیشنهاد را به رصدخانه Lowell اعلام کردند و مورد پذیرش قرار گرفت.
علت حذف سیاره پلوتو
ماجرای نام های رومی و یونانی سیارات منظومه ی شمسی
سیارات نزدیک به سیاره ی ما نام شان را از الهه های رومی و یونانی گرفته اند، هم چون ژوپیتر (مشتری)، ونوس (زهره)، مارس (مریخ) و مرکوری (عطارد). سیارات اورانوس، نپتون و پلوتو نیز، که به ترتیب در سال های 1781، 1846 و 1930 کشف شده اند، نام شان یونانی و رومی است اما ماجراهایی جالب برای نام گذاری داشته اند.
هنگامی که اورانوس کشف شد، سر ویلیام هرشل (Sir William Herschel)، کاشف اورانوس، درصدد برآمد تا نام این سیاره را به افتخار پادشاه جرج سوم Georgian Planet نام گذاری کند. اما این نام در خارج از بریتانیا نامأنوس بود، به همین دلیل نام های پیشنهادی یکی یکی مطرح شدند و گاه مورد استفاده قرار گرفتند تا آن که دست آخر نام اورانوس، خدای آسمان در یونان باستان، به عنوان نام این سیاره برگزیده شد و اکنون نیز آن را با همین نام می شناسند.
نپتون نیز مسیری دشوار را طی کرد تا آن که سرانجام به نام یکی از الهه های روم باستان نام گذاری شد. یکی از کاشفان این سیاره، یعنی “لو وریه”، سعی کرد نام خود را بر روی این سیاره بگذارد، اما این کار در خارج از فرانسه امری غیر معمول بود و به این ترتیب بود که دست آخر قرعه به نام یکی از خدایان رومی، یعنی خدای دریا، افتاد و هشتمین سیاره ی شمسی نیز نامی رومی به خود گرفت.
نامگذاری سیاره پلوتو توسط دختربچه
ماجرای نام پلوتو
خیلی سریع به سال 1930 برویم، زمانی که “کلاید تامبا” پس از یک سال جستجو بالاخره تصدیق کرد که پلوتو وجود دارد. تصاویر این جرم آسمانی در اکثر مجلات و مطبوعات جهان منتشر شدند و به رصدخانه این حق داده شد که بر روی این سیاره نامی بگذارد. پیشنهادها یکی یکی ارائه می شدند و طبق معمول هر یک از آن ها الهه ای رومی یا یونانی بود:اطلس، پرومتئوس، اودین، پرسفون، زیمال و … .
اما گویی سرنوشت ایجاب کرده بود که یک دختربچه ی 11 ساله نام این سیاره ی تازه کشف شده را پیشنهاد کند. این دختربچه ی 11 ساله، با نام ونتی برنی ( Vanetia Burny) با الهام گرفتن از نام یکی از خدایان رومی نام پلوتو را به پدربزرگ خود، که کتابدار کتاب خانه ی دانشگاه آکسفورد بود، پیشنهاد داد. پدربزرگ ونتی نام پیشنهادی نوه اش را به هربرت هال ترنر (Herbert Hall Terner)، یکی از ستاره شناسان آن زمان، منتقل کرد و ترنر نیز این نام را به گوش دوستان خود در رصدخانه ای که پلوتو را کشف کرده بودند رساند.
در رصدخانه سه نام برای نام گذاری جرم آسمانی جدید به فینال راه پیدا کردند که دست اخر این پلوتو بود که برنده شد. دو نام دیگر عبارت بودند از مینروا و کرونوس. مینروا که از پیش نام یک سیارک بود و کرونوس نیز توسط یک ستاره شناس غیر معمول، که سال ها پیش به سبب رفتارهای گستاخانه اش در قبال همکاران اش از رصدخانه اخراج شده بود، ارائه گردیده بود.
نکته ی جالب آن که دو حرف اول پلوتو، اولین حروف پرسیوال لوول (Percival Lowell) بنیان گذار رصدخانه بودند.
به هر حال، با اعلام شدن نام پلوتو برای سیاره ی جدید 5 پوند، معادل 320 پوند یا 450 دلار در سال 2018، نصیب ونتی شد، که البته برای او با آن سن پول کمی نبود.
وزن در پلوتو
به علت کوچکی پلوتو، وزن در آن بسیار کاهش می یابد به طوری که اگر وزنه ای روی زمین 32 کیلوگرم باشد، وزن آن روی پلوتو 2/5 کیلوگرم می شود.
قمرهای پلوتو
پلوتو 3 قمر دارد. بزرگ ترین قمر پلوتو کارن نام دارد. کارن از پلوتو هم کوچک تر است به همین دلیل پلوتو و کارن باهم یک سیستم دوتایی را تشکیل می دهند. دو قمر دیگر پلوتو عبارتند از:هیدرا و نیکس
سخن آخر
امروزه نام گذاری یک سیاره یا سیارک کاری ساده نیست. انجمن بین المللی اخترشناسی (IAU) نام گذاری سیارات، ستاره های دنباله دار، قمرها و … را بر عهده دارد که البته کارش را از طریق یک پروسه ی طولانی انجام می دهد و عمده ی سعی اش بر آن است تا مبادا نام ها احمقانه، طولانی و یا تعرض آمیز باشند.
