گفتگو با آزیتا حاجیان
آزیتا حاجیان بازیگر سریال کیمیا متولد 21 دی 1336در ملایر و لیسانس بازیگری و کارگردانی تئاتر از دانشکده هنرهای دراماتیکِ دانشگاه هنر است.
حاجیان فعالیت در سینما را از سال 1368 با فیلم «دزد عروسک ها» ساخته محمدرضا هنرمند آغاز کرد. وی در سال 1377 در هفدهمین دوره جشنواره بین المللی فیلم فجر برای بازی در فیلم روبان قرمز به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن در بخش بین الملل شد.
حاجیان حالا بعد از تاثریا بار دیگر در قاب تلویزیون با نقش مهری به نقش آفرینی پرداخته است. با او درباره دغدغه ها، حال و هوای بازی و نقش مهری گپی زده ایم که می خوانید.
کم کم وارد شصتمین سال زندگی تان می شوید؛ از زندگی هنری تان راضی بوده اید؟
بله، بسیار پر بار و سرشار از لذت و خلاقیت بوده است.
سال 1355 فعالیت تان را با گروه تئاتر کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان آغاز کردید.دل تان برای آن روزها تنگ می شود؟
دلتنگی برای هر مقطع از زندگی که گذشته، وجود دارد ولی وقتی به دستاوردهای آن دوره فکر می کنم، دلتنگی سراغم می آید اما بدون حسرت.
از 18 سالگی وارد صحنه تئاتر شدید. به نظرتان این نشانه استعداد شماست یا فقط دلیل این شروع زودهنگام، استعداد شما بوده است؟
در واقع از 16 سالگی وارد این حوزه هنری شدم. این شروع زود هنگام اول از همه نشانه شعور و درک هنری خانواده ام است و بعد به امکان فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی آن زمان کشورم برمی گردد. در نهایت هم به تشخیص به موقع استعداد و توانایی ام به اضافه عشق بی حد و مرزم به این حرفه ربط دارد.
شما در دانشکده هنرهای دراماتیک تحصیل کردید، بهترین استادتان چه کسی بود؟
همه استادان آنجا عالی، باسواد و بسیار با فرهنگ بودند. آقایان رکن الدین خسروی، حسین پرورش که فکر می کنم انشاءالله در قید حیات هستند و زنده یاد شاهرخ مسکوب، مهدی فتحی، حمید سمندریان، مصطفی اسکوئی و جناب نجف دریا بندری، کیومرث منشی زاده ، حکیم رابط، دیلمقامی و... از اساتید من بودند که دست همه شان را می بوسم.
با «دزد عروسک ها» و «سفر جادویی» وارد سینما شدید. این یعنی اینکه دنیای بچه ها را دوست دارید؟
چرا نباید دوست داشته باشم؟ بچه ها امید آینده هر جامعه ای هستند. آنها را دست کم نگیرید.
فیلم «گرگ و میش» هم موزیکال کودکانه بود. چرا آن را به عنوان پایان نامه تحصیلی تان انتخاب کردید؟
چون اثری بسیار هدفمند و زیبا بود.
شما که از فیلم «افسانه شهر لاجوردی» محمد علی نجفی، بازیگردانی را شروع کردید، به نظرتان وظیفه اصلی بازیگردان چیست؟
بازیگردان وظیفه بسیار مهمی به عهده دارد. خلاقیت بازیگر در احساس امنیتی که بازیگردان ایجاد می کند، شکوفا شده و به اوج می رسد. البته امان از روزی که بازیگردان به جای خدمت، به رقابت بیفتد؛ دیگر هیچ چیز تخریب آن را جبران نخواهد کرد.
طبع شعری شما از کجا می آید؟
مادرم شاعر توانمندی بود. ذوق و استعداد ادبیات در خانواده مادری ام موروثی است. خاله و دایی هایم هم قلم توانایی داشتند.
با فرزندان تان فیلم می بینید؟
بله.
سلیقه فیلمی تان با ملیکا و مهراوه یکی است؟
تقریبا یکی است.
وقتی ملیکا برای بازی در فیلم «اشباح» داریوش مهرجویی سیمرغ می گرفت، چه حسی داشتید؟
تمام لحظه های اختتامیه کنارش بودم. آن لحظه ها خیلی هیجان انگیز بود.
شما نقش های مختلفی بازی کرده اید. معمولا با چه روشی کار می کنید؟ برای مثال روی رفتار، ریتم، حرف زدن و حرکات شخصیت چطور متمرکز می شوید؟
فکر می کنم بهتر است مصداقی جواب تان را بدهم. مثال هایی را بگویم که برای خواننده هم آشنا باشد. برای مثال برای نقش مهری در سریال کیمیا، بیشتر روی تطابق ریتم رفتاری و گفتاری نقش با تغییر سن و فراز و فرودهای روحی او متمرکز بودم.
برای پردازش شخصیت روش خاص و مخصوص به خودتان را دارید؟
روش ها مخصوص به من نیست؛ همه بازیگران روی نقشی که به آنها پیشنهاد می شود، قبل از آغاز فیلمبرداری به همین شکل کار می کنند. این روش ها هم معمولا شامل تاریخچه نویسی زندگی شخصیت، طراحی فرهنگ لغات او، انتخاب لحن و فرهنگ گویش شخصیت، پیدا کردن جایگاه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی نقش است. در واقع تحلیل عمیق شخصیت اصلی ترین کار برای پیدا کردن هویت و شخصیت نقش است. البته با هم فکری نویسنده و کارگردان، کشف پیچیدگی های روحی نقش بهتر امکان پذیر است.
شما به واسطه تدریس در کلاس های بازیگری، با بازیگران جوان بیشتری برخورد داشته اید. بازیگر باید چه کار کند که همیشه آماده ایفای نقش باشد؟
مطالعه، ورزش و انجام تمرین هایی برای تمرکز و دیدن فیلم و تئاتر خوب از راهکارهای تربیت جسم و روح برای ایفای نقش است.
با این توضیح ها چه چیزی در نقش مهری در سریال کیمیا برایتان جذاب تر بود؟
همه ابعاد شخصیتی مهری برایم جذاب بود. مادر بودن او، پیشگام بودن او برای آزاد اندیشی، استقامت، انعطاف پذیری، شعور و قدرت تشخیص، استواری شخصیت، ارتباط او با همسر و فرزندانش از ویژگی های شاخص شخصیتی مهری سریال کیمیا بود.
با این همه نقش آفرینی، گزیده کار هم هستید. بعد از این همه سال، حسرت نقش های بازی نکرده را ندارید؟
نه! خوشبختانه حسرت جدی برای نقشی ندارم اما دوست داشتم آقای بهرام بیضایی فیلمنامه «پرده نی ای» را می ساختند و من در آن ایفای نقش می کردم؛ فقط همین.
کم کاری تان دلیل خاصی دارد؟
فیلمنامه های ضعیف و نقش هایی که به اندازه کافی جذاب نیستند اولین دلیل هستند. علاوه براین نیاز به استراحت و تفریح دارم.
با وجود کم کاری، اما از یاد مردم نرفته اید. فکر می کنید علتش چیست؟
چون به مردم فکر می کنم و دوست شان دارم.
شما بازیگر با سابقه و تیزهوش در انتخاب نقش هستید. چقدر تلاش کرده اید که نقش ها نزدیک به شخصیت خودتان باشند؟ به نظرتان این روش انتخاب درست است؟
هرگز برای این مساله تلاش نکرده ام. هرچقدر نقش از هنرپیشه دورتر باشد، بهتر است. چون خلاقیت هنرپیشه در این شرایط بالا می رود.
شما شاگردانی برای بازیگری پرورش دادید، سرنوشت سال ها آموزش تان به کجا رسید؟
متاسفانه قبل از به ثمر نشستن آموزش، ناچار به تعطیل کردن کلاس ها شدم.
سینما چقدر با شما مهربان و چقدر نامهربان بوده؟
من به سینما کاری ندارم چه مهربان و چه نا مهربان! مهم نقش ها هستند و اینکه ما چقدر با نقش ها ی مان مهربان هستیم. مهم این است که چقدر برای ارائه آنها زحمت می کشیم و به مسئولیت مان فکر می کنیم.
چه چیز سینما بیش از هر چیزی حال تان را خوب می کند؟
بازی در نقش های ارزشمند و قوی.
آرزوی آزیتا حاجیان برای بازیگران سینمای ایران چیست؟
نقش هایی را که دوست دارند، بازی کنند. در مقابل بی احترامی بعضی از افراد مقاوم تر شوند.
و آرزوی آزیتا حاجیان برای سینمای ایران چیست؟
امیدوارم جوانان با شعور، متفکر و کسانی که واقعا حرفی برای گفتن دارند از امکانات مالی بیشتری بهرمند شوند و سرمایه کشور برای ساختن فیلم های پر زرق و برق، تکراری و ضعیف هدر نرود.
