نقش و اهمیت ویژه بزاق دهان در سلامت انسان

اثرات مثبت بزاق دهان روی سلامت انسان

بزاق دهان چیزی نیست که تا به حال شما وقت زیادی را صرف فکر کردن برای آن کرده باشید اما آیا می دانستید که هر لحظه و در هر روز بزاق دهان می تواند روی سلامت شما تاثیرگذار باشد؟ بزاق دهان برای سلامت دهان و بهبود گوارش و غیره بسیار مناسب است. بسیاری از ما گمان می کنیم چیزی بی ارزشی تر از بزاق دهان وجود ندارد به همین دلیل قدر آن را نمی دانیم. اگر شما هم جزو همین افراد هستید، مطلب زیر را بخوانید تا به ارزش واقعی بزاق پی ببرید. در این قسمت از سلامت دهان و دندان پلاس وی خواهید دانست که چگونه بزاق دهان روی سلامتی شما تاثیرگذار است.

بزاق دهان چیست ؟

بزاق دهان 98 درصد از آب تشکیل شده است و شامل مقدار کمی مواد مهم مثل موکوس، پروتئین ها، مواد معدنی، الکترولیت ها، ترکیبات آنتی باکتریالی و آنزیم ها می باشد.

بزاق دهان باعث رطوبت دهان شما می شود، جویدن شما را نرم می کند، بلع شما را راحت تر می کند و اسید های مضر را خنثی می سازد. همچنین آنها را نابود کرده و از تنفس بدبو جلوگیری می کند، در برابر پوسیدگی دندان شما محافظت می کند و بیماری های لثه را از بین می برد. بزاق دهان مانع آسیب دیدگی دندان ها می شود و سرعت شفا دادن زخم ها را افزایش می دهد.

بزاق دهان از سه جفت غده بزاقی اصلی نشأت گرفته که صدها غده کوچک در حفره دهانی دارند. غده های اصلی بزاق دهان، مسئول تولید اکثر بزاق ها هستند که شامل پاروتید در قسمت داخلی گونه، زیر زبان و زیر استخوان فک می باشند.

غده های کوچکی هستند که به آن ها سه جفت غده بزاقی گفته می شود و بزاق را از غده ها وارد دهان می کند. مقدار کمی از بزاق به طور مداوم وارد دهان می شود و دهان را مرطوب نگه می دارد.

غده های بزاقی هر زمان که غذا می خورید یا حتی به غذا خوردن فکر می کنید و غذایی را بو می کشید، به کار می افتند.

غده های شما بزاق زیادی دارند که می توانید مقدار زیادی از آن ها را در دهان خود ببینید. یک فرد به طور میانگین 2 الی 4 پینت بزاق تولید می کند.

چرا بزاق حائز اهمیت است ؟

بزاق بخش مهمی از سلامت بدن محسوب می شود. تحقیقات نشان می دهد که می تواند از دهان در برابر بیماری های لثه، خرابی دندان و در عفونت های جهانی جلوگیری کند.

بزاق لایه نازک از بزاق روی دندان را پوشش می دهد و در برابر باکتری ها از دهان مراقبت می کند. همچنین عاملی برای کشتن باکتری های بیماری زا است. زمانی که بزاق دهان شما دست به کار می شود، تمام ذرات غذا را حتی در ریزترین حالت دور می کند تا دندان آسیب نبیند. اسید باقیمانده غذاها را نیز از بین می برد. اسید باعث آسیب دیدگی به دندان می شود. به همین دلیل است که می گوییم بزاق برای سلامت دندان ها مهم است.

در پاسخ به این سوال شما از بخش سلامت دهان و دندان پلاس وی در اینکه " بزاق دهان دارای چیست " باید بگوییم که مورد کلسیم، فسفر، فلوراید و دیگر مواد معدنی در درون بزاق باعث بهبود سطح دندان می شوند و آن را سالم نگه می دارند که در برابر پوسیدگی ها مقاومت کند و همچنین نقش مهمی در بهبود گوارش دارد.

علت آن هم وجود آنزیم هایی به نام آمیلاز در آن می باشد. گوارش از دهان آغاز می شود و زمانی اتفاق می افتد که آمیلاز شکسته می شود و دکستروز و مالتوز به مولکول های کوچک تری تبدیل می شوند. همچنین نقش مهمی در بلع غذا دارد و این کار را از طریق خیس کردن و نرم کردن و لیز خوردن غذا به سمت گلو انجام می دهد.

بزاق می تواند به عنوان یک شوینده و ضدعفونی کننده قوی در دهان محسوب شود و یک عامل تقویتی برای دهان و دندان باشد.

بزاق زخم داخل دهان را هرچه زودتر شفا می دهد. به همین دلیل در بسیاری از فرهنگ ها عقیده دارند که برای بهبود زخم های بیرون از دهان نیز می توانید مقداری از بزاق خود را روی آن ها قرار دهید. معمولاً این اقدام برای حیوانات نیز انجام می شود.

اکسروستومیا یا دهان خشک چیست ؟

بسیاری از افراد به اندازه کافی بزاق ندارند. این وضعیت به اکستروزتومیا معروف است و معمولاً به آن دهان خشک می گویند. زمانی که بزاق کافی ندارید، بیماری لثه و خرابی دندان ها به راحتی اتفاق می افتد زیرا دهان شما مستعد عفونت ها از طریق باکتری، مخمر و قارچ می شود و گوارش را سخت می کند و تنفس شما را بدبو می سازد.

علاوه بر آن احساس خشکی دهان بسیار آزاردهنده است که معمولاً باعث ورم زبان و لثه ها می شود.

وضعیت های مشخصی در سلامتی انسان مثل سندروم اسجورگن و دیابت می تواند عاملی برای خشکی دهان باشد.

درمان های سرطان نیز می تواند باعث خشکی دهان و کم آبی بدن شود. سیگار کشیدن و تنفس بدبو و نفس کشیدن از راه دهان نیز عاملی برای خشکی دهان هستند.

صد ها دارو هم هستند که می توانند باعث خشکی دهان شوند، مخصوصا داروهایی که برای آلرژی، فشار خون بالا، آسم، اضطراب و افسردگی به کار می روند.

درمان های مربوط به دهان خشک

- هر روز به اندازه کافی آب بنوشید. کم آبی تولید بزاق را کاهش می دهد.

- حتماً با درمانگر خود صحبت کنید و ببینید که چه داروهایی باعث خشکی دهان شما شده است.

- آدامس های بدون قند بجوید و یا شکلات های بدون قند را میک بزنید که می تواند به تولید بیشتر بزاق کمک کند.

- مراقبت از دهان و دندان خود را از طریق مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به صورت روزانه تامین کنید.

- از پزشک خود بخواهید که خمیردندان هایی با فلوراید های قوی و فلوراید جداگانه برای شستشوی داخل دهان به شما تجویز کند.

- به طور منظم چکاپ دهان و دندان داشته باشید.

- در صورت مشاهده هرگونه لکه های همراه با سوزش در دهان یا لکه های سفید رنگ به درمانگر دهان و دندان مراجعه کنید.

- از درمانگر خود در مورد بزاق مصنوعی سوال کنید. او می تواند یک اسپری و شوینده به عنوان بزاق مصنوعی برای شما تجویز کند که به مرطوب کردن دهان شما کمک کند.

- از غذاهای نمکی، فلفلی یا اسیدی اجتناب کنید که عاملی برای خشکی و حساسیت دهان شما هستند.

- نوشیدنی های حاوی کافئین و الکل را ترک کنید که عاملی برای خشکی دهان می باشند.

- غذا های نرم و لطیف بخورید که می تواند داخل دهان شما را مرطوب کند.

- دهان خود را 4 الی 6 بار در روز با جوش شیرین بشویید تا اسید های باکتری که عاملی برای پوسیدگی دندان هستند، کاهش پیدا کنند.

- همچنین می توانید 2 قاشق غذاخوری پودر جوش شیرین را در مقداری آب ترکیب کرده و دهان را شستشو دهید.