گرچه عمر بازار نوپای ارز دیجیتال کمی بیش از یک دهه است؛ اما اکنون با برگ برنده تمرکززدایی از نظام مالی جهان، توانسته میزبان ده‌ها میلیون کاربر و میلیاردها دلار سرمایه باشد.
آمار و ارقام پایگاه‌های مرجع نیز حکایت از آن دارد که آهنگ رشد بازار ارزهای دیجیتال، خیال توقف ندارد. به‌گواه داده‌های پایگاه‌های «استاتیستا» و «کوین‌مارکت‌کپ»، ارزش بازار رمزارزها هم‌اکنون در حوالی رقم یک تریلیون دلار قرار دارد. شمار کاربران این دارایی‌های نوپدید هم از مرز ۲۵۷ میلیون نفر گذشته است و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۷ به رقم ۳۴۷ میلیون نفر برسد.
مطابق برخی از برآوردهای آماری، درآمد صنعت ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۲ از مرز ۳۴ میلیارد دلار فراتر رفته و پیش‌بینی می‌شود که این رقم با نرخ رشد سالانه‌ای بالغ‌بر ۱۶.۳۴ درصدی تا سال ۲۰۲۷ به رقم ۷۴ میلیارد دلار برسد.
با یک حساب سرانگشتی و تقسیم این درآمد بر شمار کاربران رمزارزها درمی‌یابیم که هر کاربر به‌طور میانگین، ۱۳۵ دلار از بازار ارزهای دیجیتال، درآمد خلق کرده است.
ظهور سکوهای تبادل رمزارزی
با رونق دادوستد ارز دیجیتال، سیلی از معامله‌گران ریز و درشت به این بازار نوپا سرازیر شد. در این میان، پلتفرم‌های معاملاتی متعددی با هدف تسهیل مبادلات رمزارزی کاربران پا به عرصه گذاشتند و توانستند علاوه‌بر درآمدزایی، زمینه‌ساز حضور میلیون‌ها معامله‌گر در بازار ارزهای دیجیتال شوند.
این پلتفرم‌ها خود انواع و اقسام مختلفی دارند و هر یک از سازوکار متفاوتی برای تسهیل معاملات کاربران استفاده می‌کنند. پلتفرم‌های «فروش مستقیم» (OTC) و سکوهای مبادلاتی بازارمحور از جمله دو گونه رایج و پرطرفدار از بسترهای دادوستد رمزارزها هستند.
پلتفرم‌های مبادلاتی فروش مستقیم
در این پلتفرم‌ها کاربران تنها با یک کارگزار سروکار دارند و رمزارز دلخواه خود را از او خریداری می‌کنند یا به او می‌فروشند. این کارگزارها، تلاش می‌کنند بهره‌گیری از سامانه‌های پایش بازار، به‌روزترین قیمت‌ها را از پلتفرم‌های مختلف جمع‌آوری کنند و به‌صرفه‌ترین پیشنهاد را برای خرید و فروش دارایی در اختیار کاربران خود بگذارند.
سادگی و روان‌بودن فرایند خریدوفروش از مزیت‌های آشکار پلتفرم‌های فروش مستقیم است. علاوه‌براین، معاملات کاربران این پلتفرم‌ها از دید دیگر همتایان آن‌ها پنهان می‌ماند و تنها کارگزار است که می‌تواند از حجم و ارزش معاملات آگاه شود. بنابراین می‌توان ناشناس ماندن را یکی دیگر از مزیت‌های سکوهای فروش مستقیم به حساب آورد.
همچنین اگر کاربری دست به خریدوفروش حجم انبوهی از دارایی‌های خود بزند، قیمت‌ها دچار انحراف یا لغزش نمی‌شوند؛ زیرا سازوکار قیمت‌گذاری در این سکوهای فروش مستقیم، به حجم و ارزش معاملات کاربران وابسته نیست.
در مجموع، سکوهای مبادلاتی فروش مستقیم به‌دلیل سادگی، طرفداران بسیاری را به‌ویژه در میان کاربران نوپا برای خود دست‌وپا کنند.
سکوهای مبادلاتی بازارمحور
بورس‌ها یا سکوهای مبادلاتی بازارمحور از دیرپاترین بازارهای معاملاتی برای دادوستد دارایی‌ها هستند. در این بازارها، خریداران و فروشندگان، قیمت‌های پیشنهادی خود را برای خرید یا فروش ارائه می‌کنند و هر یک در تلاش‌اند تا دارایی دلخواه خود را با مناسب‌ترین قیمت ممکن دادوستد کنند.
مهم‌ترین و اصلی‌ترین کارکرد سکوهای مبادلاتی بازارمحور، تأمین نقدینگی در یک محیط معاملاتی امن و ساختارمند است. در این محیط، یک نهاد معتمد در قامت بازارساز، ثبت و اجرای معاملات کاربران را بر عهده دارد تا خریداران بتوانند دارایی دلخواه خود را به کمترین قیمت ممکن بخرند و فروشندگان هم بتوانند دارایی خود را به بیشترین قیمت ممکن به فروش برسانند.
در سکوهای مبادلاتی بازارمحور، نهاد واسطه به‌عنوان یک بازیگر میانی، وظایف متعددی را بر عهده دارد. از ثبت‌نام و احراز هویت کاربران گرفته تا تسهیل واریز و برداشت و ثبت و پردازش معاملات آن‌ها. در این سکوها کاربران می‌توانند قیمت‌های پیشنهادی خود را برای خرید و فروش یک دارایی در یک فهرست به نام «دفتر سفارش» ثبت کنند. در این میان، بازارساز یا گرداننده پلتفرم با بهره‌گیری از یک برنامه رایانه‌ای موسوم به «موتور تطبیق»، سفارش‌های خرید را به سفارش‌های فروش منطبق می‌کند.
دفتر سفارش دارای دو ستون مجزا برای سفارش‌های خرید و سفارش‌های فروش است. این سفارش‌ها به‌طور پیوسته با دریافت مظنه‌های پیشنهادی معامله‌گران به‌روز می‌شوند. در این میان، موتور تطبیق هم به‌عنوان یک جورچین، سفارش‌های خرید را به سفارش‌های فروش مناسب و بالعکس منطبق می‌کند.
از مزیت‌های سکوهای مبادلاتی بازارمحور، امکان تعریف و ثبت انواع و اقسام سفارش‌ها بر پایه پیش‌شرط است. این یعنی هر معامله‌گر می‌تواند بر اساس پیش‌بینی خود از شرایط حال و آینده بازار، شروطی را تعیین کند و دارایی خود را تنها در صورت تحقق آن شروط، دادوستد کند.
از متداول‌ترین سفارش‌ها می‌توان به سفارش‌های بازار و سفارش‌های محدود اشاره کرد. وقتی معامله‌گری دست به ثبت «سفارش بازار» می‌زند، گرداننده پلتفرم مبادلاتی، دارایی او را با بهترین قیمت ممکن خریداری می‌کند یا به فروش می‌رساند. در سفارش محدود اما این معامله‌گر است که به گرداننده پلتفرم می‌گوید که دارایی‌اش را با چه قیمتی بخرید یا بفروشد. اگر هیچ سفارشی متناسب با مظنه پیشنهادی معامله‌گر پیدا نشود، سفارش او در حالت «باز» و پردازش‌نشده باقی می‌ماند.
سرویس بازار تترلند
تترلند، سکوی مبادلاتی رمزارزی است که در قامت یک پلتفرم فروش مستقیم در سال ۱۳۹۶ با هدف تسهیل خریدوفروش رمزارز پایدار تتر، آغاز به کار کرد. از آن زمان تاکنون، با افتخار توانسته میزبان ده‌ها هزار کاربر باشد و روزانه چندین هزار تراکنش را پردازش کند.
تترلند در سال جاری، علاوه‌بر رونمایی از هویت بصری جدید خود، دست به راه‌اندازی چندین سرویس نوین زده است. چندی پیش «مبدل تترلند» راه‌اندازی شد. کاربران به کمک این قابلیت می‌توانند موجودی تتری یا تومانی خود را به‌طور آنی و بدون نیاز به پرداخت کارمزد با بیش از ۱۰۰ رمز ارز برتر بازار مبادله کنند.
«بازار تترلند»، سرویس جدیدی است که با هدف پاسخگویی به تقاضای فزاینده معامله‌گران حرفه‌ای راه‌اندازی شده است. تترلند با رونمایی از این سرویس، از محدوده فروش مستقیم فراتر رفته و در قامت یک پلتفرم کاربردی ظاهر شده است.
از این پس، معامله‌گران حرفه‌ای با کمک قابلیت بازار تترلند، می‌توانند تترهای خود را با قیمت دلخواه خود دادوستد کنند. معامله‌گران با مراجعه به بخش بازار تترلند، می‌توانند نمودار تغییرات قیمت تتر در بازه‌های زمانی روزانه، هفتگی و ماهانه مشاهده کنند، دست به ثبت «سفارش‌های محدود» بزنند، آخرین معامله‌های بازار را ببینند و به تاریخچه سفارش‌های خود دسترسی داشته باشند.
تترلند امیدوار است که با راه‌اندازی این قابلیت تازه، بتواند کاربران خود را از مراجعه به دیگر سکوهای معاملاتی بی‌نیاز کند و به هدف خود برای تبدیل‌شدن به بورس مرجع تتر کشور نزدیک‌تر شود.
