نگاهی به هنر زری بافی

مروری بر هنر سنتی زری بافی

این بافت سنتی نیز مانند بسیاری از پارچه­ های سنتی از دو گروه نخ تار و پود تشکیل شده است. در زری بافی سنتی هم نخ تار و هم نخ پود از جنس ابریشم بوده و وقتی پارچه بافته می­شود از شفافیت و لطافت خاصی برخوردار می­شود. زری بافی از هنرهای ملی ایرانیان است که از زمان هخامنشیان و سپس در زمان ساسانیان بافتن پرده ها و پارچه ­های زری رواج داشته است و برای تزئین کاخ های سلاطین به کار می رفته در حالی که بنا به اسناد و مدارک به دست آمده حدود 2000 سال قبل محصولات ابریشمی ایرانی در آسیا و اروپا شهرت خاصی داشته است و بهترین پارچه­ های زری و مخمل به دست هنرمندان و صنعتگران با ذوق ایرانی بافته می­ شده است.

زری بافی در گذشته

برای بافت این پارچه از رنگ بندی پیچیده ای استفاده نمی­ کنند. برای نختار در نهایت از دو رنگ و برای نخ پود از شش رنگ استفاده می­ شود. از جمله نکات مهم در بافت پارچه زربافت استفاده از نخ­ های نازک طلا ونقره است. عامل دیگر پیچیدگی طرح و نقش پارچه است که به کمک همان چند رنگ تولید میشود.

دستگاه زری بافی

ساختمان دستگاه زری­ بافی بسیار ساده و از آلات چوبی ساخته می­ شود. با هر دستگاه به طور معمول دو نفر کار می ­کنند ، یک نفر بافنده زری و دیگری شاگرد او که به گوشواره کش ملقب است. کار گوشواره کش بالا و پائین بردن تخته­ هائی است که از قبل نقشه­ ها روی آن نقش بندی شده است و در قسمت بالای دستگاه نصب است و به این وسیله نقش­ ها به طرف بافنده هدایت می­شود. در اغلب موارد زمینه یا بوم پارچه زری ازنخ ابریشم است و نخ گلابتون جز نخ­ های پود می­باشد.