همسر حق به جانب باشیم یا سازنده؟
نیازمند گذشت دو طرفه است و اگر یکی از طرفین بخواهد فقط برای خودش زندگی کند ممکن است خیلی زود سرش به سنگ بخورد.
«اشتباه می کنی!»، «غیرمنطقی نباش!»، «اصلا این رفتار هایت را نمی پسندم»؛ این جمله ها عمری به درازای خود ازدواج دارد و آن قدر در رابطه ما با همسرمان به کار می رود که دیگر توجهی به آنها نمی کنیم، حتی یادمان می رود که چه تأثیر ناخوشایندی روی رابطه مان می گذارد. در مطلب پیشرو، می خواهیم ببینیم این جمله های حق به جانب، چه تأثیری بر رابطه با همسرمان می گذارد و با آنها چه باید کرد؟
همسر حق به جانب
تله بر حق بودن و تبعاتش
برحق بودن، باعث ایجاد حس خوشایندی در ما می شود؛ چون فکر می کنیم پیروز شده ایم و طرف مقابل باخته است. ذهنمان به ما می گوید:«آفرین! خوب سرجایش نشاندی!». اما اِشکال این افکار که نیاز به محق بودن را می رساند، این است که باعث می شود برحق بودن برای ما اهمیت زیادی پیدا کند؛ آن قدر که این احساس را شرط لازم راضی بودن از رابطه زناشویی بدانیم.
با این حساب هروقت که حس کردیم هوش کمتری داریم یا اشتباهی از ما سرزده است و به اصطلاح کم آوردهایم، از زندگی مشترکمان ناراضی می شویم. اگر شما هم در این تله خطرناک گرفتار شدهاید، یادتان باشد که رابطه شما نمی تواند به این صورت پیش برود که همیشه شما حق داشتهباشید و همسرتان اشتباه کند. هرقدر روی این احساس پافشاری کنید، از همسرتان بیشتر دور می شوید و عشق و علاقه و حس مراقبت شما نسبت به یکدیگر ضعیف تر می شود. مسئله اصلی این نیست که چه کسی حق می گوید و چه کسی ناحق. آن چه اهمیت دارد «رفتارهای کارآمد» است؛ یعنی چه رفتاری باعث می شود صمیمیت، مهربانی و عشق بیشتری در رابطه جریان داشته باشد.
خودتان را جای همسرتان بگذارید
تصور کنید وقتی به همسرتان می گویید که همیشه اشتباه می کند یا خیلی غیرمنطقی است، چه احساسی به او دست می دهد؟ جمله های انتقادی شما چه تأثیری روی او می گذارد؟ آیا این رفتار باعث می شود که همسرتان شما را بیشتر دوست داشته باشد؟ آیا این رفتار باعث می شود رضایت همسرتان از رابطه با شما بیشتر بشود؟ اگر نتیجه انتقاد از همسرتان و اصرار روی محق بودنتان، منجر به عصبانیت، غمگینی یا شرمندگی همسرتان بشود چطور؟ آیا دوست دارید فردی که عاشقش هستید چنین احساساتی داشته باشد؟
با فکرهای حقبه جانب، مقابله کنید
فکرهایی با محتوای نیاز به محق بودن را رها کنید. روی افکار خود اسمی بگذارید و دفعه بعدی که در ذهن شما جریان پیداکردند، با خود بگویید:«باز داستان من حق دارم، تو اشتباه می کنی، شروع شد.» با انجام این کار ساده بین شما و افکارتان فاصله ایجاد می شود. می توانید این تمرین را انجام بدهید و متوجه شوید دیگر مثل قبل مجبور نخواهید بود بر اساس افکار مضری که درباره محق بودن دارید، عمل کنید.
از این هم بهتر شو!
راه حل هایی که تا حالا گفتیم، برای این بود که جلوی بد تر شدن رابطه زناشویی را بگیریم. ولی برای داشتن یک اندکی خوب، کارهای دیگری هم لازم است؛ یکی از موثر ترین این کارها این است که توجه کنیم در مقابل شنیدن خبرهای خوب از طرف همسرمان چه واکنشی به او نشان می دهیم. روان شناس ها نحوه واکنش نشان دادن به خبرهای خوب همسر را در چهار دسته طبقه بندی کرده اند. مثلا وقتی همسر شما می گوید برای کاهش وزنش در یک باشگاه ورزشی ثبت نام کردهاست، شما چه واکنشی نشان میدهید؟
فعال- سازنده:با شور و شوق واکنش نشان می دهید؛ «چه کار خوبی می کنی! این بهترین خبری بود که این هفته شنیدم. آفرین».
فعال- مخرب:به مشکلات یا مضرات احتمالی تصمیم همسرتان اشاره می کنید؛ «برای موفقیت در کاهش وزن باید متعهد باشی. مطمئنی که اراده کافی برای متعهد ماندن را داری؟»
منفعل- سازنده:واکنش کلامی کمی نشان می دهید، اما خوشحالی خودتان را از این خبر خوب نشان نمی دهید؛ «چه خبر خوبی عزیزم».
منفعل- مخرب:با بی علاقگی واکنش نشان می دهید؛ «خبر داری امروز قرار است باران ببارد؟»
پژوهش ها نشان می دهد که نوع اول واکنش ها، بهترین واکنش و مؤلفه اساسی یک زندگی قدرتمند است. حالا می توانید از همسرتان بپرسید واکنش های معمول شما به خبرهای خوب را چطور ارزیابی می کند؟ اگر همسرتان عقیده داشت که واکنش رایج شما، به موفقیت های او یا خبرهای خوب از دسته واکنش های فعال- سازنده نیست، یعنی باید در رفتارتان تغییراتی بهوجود آورید. کمک گرفتن از مشاور یا مطالعه کتاب هایی درباره مهارت های ارتباطی، این تغییر رفتار را برای شما آسان تر می کند. زوج هایی که یکدیگر را فعال- سازنده ارزیابی میکنند، عاشق ترند و تعهد بیشتر دارند.
