عادل فردوسی پور و زندگی خصوصیش
1- عادل فردوسی پور متولد 10 مهر 1353 در تهران است. او اصالتا اهل شهر رفسنجان در استان کرمان است.
2- پدرش مهندس برق بود و یک خواهر و یک برادر دارد. دبستان را در مدرسه ذوقی، راهنمایی را در مدرسه طالقانی و دبیرستان را در دبیرستان البرز گذرانده است. بچه درس خوانی بود؛ آنقدر درس خوان که با معدل بالای 18 دیپلم گرفت اما فوتبال هیچ وقت از سرش نیفتاد. شاید به همین خاطر هم بود که با وجود اینکه او به دلیل علاقه اش به فوتبال، بچه سر به راه خانه محسوب نمی شد؛ اما با او کاری نداشتند.
3- در دانشگاه صنعتی شریف در رشته مهندسی صنایع قبول شد و تا پایان فوق لیسانس ادامه داد. عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد او «مدل سازی آماری پیش بینی نتایج رقابت های فوتبال» بود که در سال 1378 با راهنمایی دکتر اخوان نیاکی آن را نوشت. او در حال حاضر درس زبان تخصصی صنایع را در دانشگاه صنعتی شریف تدریس می کند. او هم چنین مدتی است که در رشته مدیریت رسانه دانشگاه تهران تحصیل می کند.
مصاحبه با عادل فردوسی پور
4- علاقه عجیبی به زبان داشت. از کلاس اول دبیرستان در کلاس های زبان نام نویسی کرد. سال آخر دبیرستان به خاطر کنکور، زبان را رها کرد اما بعدا وقتی برگشت، تا پایان کار را ادامه داد.
5- زبان رمز موفقیت او و کلید راه آینده اش شد. او کار رسانه ای خود را در سال 1372 با روزنامه نگاری در روزنامه ابرار ورزشی به سردبیری اردشیر لارودی آغاز کرد. در آن زمان، دانشجوی سال سوم کارشناسی بود. تصمیم گرفت به علاقه مندی اش یعنی کار خبری بیشتر بپردازد. به دفتر روزنامه ابرار ورزشی رفت:«من علاقه دارم کار کنم؛ مطلب بنویسم». اردشیر لارودی سردبیر آن وقت ابرار ورزشی از او در مورد حیطه کاری اش پرسید:«ترجمه»! روزنامه. کارم رو تحویل دادم و بعد از چند روز کارم رو شروع کردم.» فردوسی پور در بخش ترجمه صفحه فوتبال خارجی کار می کرد.
6- با این حال بزرگ ترین علاقه مندی اش حضور در صدا و سیما بود. به قول خودش «n» دفعه تست داد و در نهایت قبول شد؛ «اوایل هم مثبت بود اما می گفتن صدات جوونه؛ پخته نیست. آخرین باری که تست دادم، اواخر سال 1373 بود». او در تست قبول شد و کار روزنامه را رها کرد. البته می گویند که در این میانه دلخوری هایی هم بین او و ابرار پیش آمده بود.
7- او در پایان سال 1373، پس از چندین بار آزمون، به صدا و سیما راه یافت و در ابتدا به گزارش برنامه منتخب ورزشی (برنامه ای آرشیوی از شبکه سوم سیما که در نیمه شب پخش می شود) می پرداخت. فردوسی پور کم کم پیشرفت کرد و توانست بازی های بهتری را گزارش کند. او پس از گزارش های خوبش در جام جهانی 98، توانست خود رابه همه بشناساند و از آن پس بود که به عنوان گزارشگر بازی های زنده و مهم انتخاب شد. او تا به حال، چند بار به خاطر گزارش های خوب خود مورد تقدیر قرار گرفته که نمونه آخر آن انتخاب به عنوان «بهترین گزارشگر ورزشی- لیگ برتر فوتبال ایران در سال 95- 1394» بود.
مصاحبه با عادل فردوسی پور
8- عادل فردوسی پور، بنیان گذار، مجری و تهیه کننده برنامه 90 است. برنامه زنده ای که در مورد اتفاقات فوتبال ایران که نخستین قسمت آن 23 مرداد 1378 پخش شده و 18 سال است که دوشنبه شب های شبکه 33 را قرق کرده است. او همچنین به عنوان تهیه کننده برنامه فوتبال 120 با شبکه ورزش سیما و لیگ یک همکاری داشته و خاطره خوش تماشای جام جهانی با برنامه 2014 هم که با تهیه کنندگی او روی آنتن شبکه 3 می رفت در خاطر بینندگان فوتبالی باقی مانده است.
9- عادل فردوسی پور سال ها پس از تجربه ترجمه در روزنامه ابرار ورزشی، در سال 1388 قرادادی را برای ترجمه کتاب فوتبال در برابر دشمن، که درونمایه ای فوتبالی- سیاسی دارد، با نشر چشمه امضا کرد. فوتبال علیه دشمن یکی از معروف ترین کتاب های تحقیقی در زمینه جامعه شناسی فوتبال است که در سال 89 با ترجمه عادل فردوسی پور توسط نشر چشمه منتشر شد.
انتشار بدون اجازه این اثر، اعتراض سایمون کوپر، نویسنده این اثر را در پی داشت. او در مصاحبه ای گفت:«در سال 2011، حسن کیاییان (مدیر نشر چشمه) و عادل (فردوسی پور) به من ایمیل زدند و از اینکه من به انتشار بدون اجازه کتاب اعتراض کرده بودم، ناراحت بودند. آن ها گفتند که می خواهند جبران کنند، اما نشر چمشه هرگز پولی به من نداد.»
کتاب دوم فردوسی پور، کتاب جامع فوتبال نام دارد که دانشمنامه ای 400 صفحه ای و تمام رنگی در مورد فوتبال است. این کتاب ترجمه کتاب The Football Book است که برای اولین بار در سال 2008 در انگلستان منتشر شد. کتاب جامع فوتبال در اردیبهشت 1391 و در بیست و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران رونمایی شد. ناشر این کتاب نشر بهشت است.
ترجمه سوم عادل فردوسی پور کتابی است به نام «هنر شفاف اندیشیدن» اثر «رولف دوبلی». این کتاب برخلاف دو کتاب گذشته در زمینه فوتبال نیست بلکه موضوع آن روش های مدیریت است. این کتاب در نمایشگاه کتاب سال 1394 تهران توسط انتشارات نشر چشمه عرضه شد که با استقبال بسیار خوبی مواجه گردید.
مصاحبه با عادل فردوسی پور
10- او در کتاب این پروژه ها در برخی دیگر از پروژه ها که البته همه تم فوتبالی داشته حضور پیدا کرده است. مثلا در سال 1384 با گروه اجرایی نمایش «فنز» به نویسندگی و کارگردانی محمد رحمانیان همکاری داشت و صداپیشه یک گزارشگر فوتبال بود. فردوسی پور هم چنین تعدادی از سری بازی های فوتبال را با همکاری بخش خصوصی به زبان فارسی گزارش کرده است.
11- اگرچه به نظر می رسد اودر دره ای که در دانشگاه شریف درس می خوانده پرسپولیسی بوده ولی امروز اصلا حاضر نیست به طرف خاصی متمایل شود. او در این زمینه گفته «واقعا اینجا فضا این قدر باز نیست که یه گزارشگر بگه من قلبا طرفدار کدوم تیم هستم. اینجا فوتبال دوقطبی است. بگی قرمزم یا آبی، نصف مملکت با تو بد می شن. البته الان دیگه اصلا برام فرق نمی کنه. الان واقعا بی طرفم. گزارشگر، یه ذره به یک تیم گرایش داشته باشه، تو کارش تاثیر می ذاره.»
12- یکی از مشخصات اصلی او تند حرف زدن اوست که بعضی اوقات به گاف هایی هم منتهی می شود. در این خصوص گفته:«از بچگی این طور بودم. خیلی هم تمرین کردم و بازم دارم تمرین می کنم که این طور نباشم ولی در کل، خیلی تند صحبت می کنم.»
13- فردوسی پور تاکنون ازدواج نکرده و برخی این مساله را به حجم فعالیت او در زمینه فوتبال هم نسبت می دهند. خودش در خصوص برنامه روزانه اش گفته «می شه گفت از 24 ساعت، 12 ساعت در حال دیدن فوتبال، خواندن اخبار فوتبال و کارکردن روی فیلم های فوتبالی هستم.»
مصاحبه با عادل فردوسی پور
من فقط یه عشق فوتبالی ام
به عنوان یک فوتبالی، بازیکن محبوبت چه کسی بوده؟ از همان دوران نوجوانیت تال حالا؟ کدام تیم؟ در چه دوره ای؟
تو دوره های زمانی مختلف بازیکن محبوب زیاد داشتم. از لیورپولی ها امثال ایان راش، جان بارنز، رابی فاولر و سوارز رو دوست دارم. خارج از لیورپول هم مارادونا، باجو، فان باستن، زیدان و مسی مورد علاقه ام هستند.
به عنوان یک مهندس صنایع، کدام مدیر را تحسین می کنی؟ چه در ایران چه در خارج از ایران؟ چه در ورزش و چه در غیر ورزش. چرا؟
مدیرهایی که هم موفق باشند، هم سالم باشند هم اصولشون رو حفظ کنند، کم شمار هستند. از بین مدیران فوتبالی ایران، عملکرد صفایی فراهانی رو می پسندم.
به عنوان یک مجری موفق تلویزیون، مصاحبه با کدام چهره برایت شیرین تر بود؟ و کدام چهره عذابت داد؟ گارد کی باز بود و گارد کی بسته؟ آیا شده که موج خنده ادامه برنامه را برایت سخت کند؟ حس طنز کدام مهمانت شگفت زده ات کرد؟
مصاحبه های شیرین و لذت بخش خیلی زیاد بودن تا حالا. از گفت و گو با سیدحسن خمینی و دکتر ظریف عزیز گرفته تا علی پروین، علی دایی، علی کریمی، مهدی مهدوی کیا، بلاژویچ و خیلی های دیگر که الان حضور ذهن ندارم. البته گفت و گوها همیشه دلپذیر نیستند و بعضی وقت ها هم که مصاحبه شونده با عدم صداقت و نیت ناخالص می آید، مصاحبه نه برای مردم نه برای من جذاب نمیشه.
به عنوان یک سلبریتی، در محیط دانشگاه راحت تری یا در کتابفروشی یا در سوپرمارکت یا در سینما؟ آیا به محافل عمومی رفت و آمد می کنید؟ خرید می کنید؟ جایی بوده که از بی اعتنایی مردم شگفت زده شده باشید؟
در محیط های عمومی هم بر حسب نیاز و ضرورت رفت و آمد می کنم. کلا خیلی اهل خرید کردن نیستم ولی خب از خریدن بعضی چیزها لذت می برم. مثلا خرید مداد، خودکار و لوزام تحریر. اصولا خودکارم خیلی برام مهمه! در حوزه خوراکی ها هم نان سنگک خشخاشی و هله هوله هایی نظیر چاقاله، گردوی تازه، آلوچه و ذغال اخته از خریدهای مورد علاقه من هستند و مهم تر از همه، هدیه خریدن برای عزیزانی که دوستشون دارم.
حقیقت اینه که به ندرت پیش آمده که آدم ها نسبت به من بی اعتنایی کنند. اما پیش آمده کسی من را نشاخته و من از این قضیه شگفت زده نشدم.
مصاحبه با عادل فردوسی پور
و بالاخره کدام یک از عناوین بالا را برای خودت مناسب تر می دانید؟
یه عشق فوتبالی.
ده تکیه کلام جالب از فردوسی پور
1- «چقدر خوبیم ما!» ایران- آرژانتین، جام جهانی 2014
2- «چه می کنه این بازیکن!» انگلیس- آرژانتین، جام جهانی 1998
3- «عجب گل نزنی شده این بازیکن!» اولین بار:خطاب به احمد مومن زاده
4- «چه پایان دراماتیکی داشت این بازی!» بازی سپاهان- پرسپولیس (بعد از گل سپهر حیدری در دقیقه 97)
5- «خداحافظ جام جهانی و شاید خداحافظ برانکو» در پایان بازی ایران و پرتغال در جام جهانی 2006
6- «تعویض رویایی علی پروین» بازی پرسپولیس- فجر سپاسی سال 1381 که ابراهیم اسدی بلافاصله پس از ورود به زمین گل زد.
7- «عجب فوتبالیستیه این علی دایی، همیشه در لحظات حساس به داد تیم ما می رسه» بازی ایران- عربستان، جده، مقدماتی جام جهانی 2002، اشاره به گل مساوی ایران توسط علی دایی.
مصاحبه با عادل فردوسی پور
8- «بازی دارد سرد و کسل کننده دنبال می شود. حداقل آرش برهانی هم در زمین نیست که کمی به جذابیت های کار اضافه کند!» در حاشیه بازی استقلال- راه آهن و با اشاره به توپ خراب کردن های آرش.
9- «سپاهان خوب و قابل توجه بازی نکرده، البته اگر قابل توجه منجر به صدور بیانیه نشود!» در حاشیه پخش قسمت هایی از بازی سپاهان در برنامه نود و با اشاره به بیانیه سپاهانی ها علیه او.
10- «خداحافظ آقای بدلباس» پایانی بر سریال اشاره های عادل به پوشش دونگا، در انتهای مسابقه هلند و برزیل.
