شناخت هویت جنسی کودکان گامی مهم در تربیت آنها
خیلی از رفتارهایی درستی را که اکنون می دانیم در تربیت صحیح نقش بسزایی دارد شاید در مورد ما اتفاق نیفتاده باشد تا توانایی بیشتری برای زندگی و روابط اجتماعی داشته باشیم.اما دلیلی وجود ندارد که همین رویه را در مورد فرزندان خود پیاده کرده و آنها را مانند خود بزرگ کنیم.بسیار از مسایل نگفته ای وجود دارد که ممکن است دانستن آنها مسیر زندگی کودکان ما را تغییر داده و روشی اصولی برای تربیت آنها باشد.
ما هم در این مسیر تنهای تان نمی گذاریم و با کمک متخصصان به سوالاتی که ممکن است جواب شان سرنوشت کودک تان را تغییر دهد پاسخ می دهیم.
سوالاتی که تا همین چند سال پیش، در گروه «اسمشو نبر ها» جا می گرفتند و هیچ کس نه از آنها و نه از پاسخ های شان حرفی به میان نمی آورد. دکتر جمشید بیگدلی، روانشناس یکی از کسانی است که می گوید باید از همین امروز برای هویت یابی جنسی کودک تان پا به پای او تلاش کنید و در این مطلب برای تان توضیح می دهد که برای کمک کردن به فرزندتان در پیدا کردن هویت جنسی چه قدم هایی را باید بردارید.
از چه حرف می زنیم؟
اگر دخترتان از بازی با هم جنس هایش طفره می رود، دوست دارد ظاهرش را مثل پدرش درست کند و همیشه از اینکه دختر آفریده شده احساس تاسف می کند، مراقب باشید. همه این نشانه ها می تواند گویای این باشد که او از جنسیتش ناراضی است و هویت جنسی اش به درستی شکل نگرفته است. هویت جنسی یعنی پذیرش جنس خود و رضایت داشتن از آن.
اگر کودک تان مشکلی با نقش ها و انتظارات متناسب با جنسیتش ندارد و خودخواسته و بدون هل دادن های شما مثل همه هم جنس هایش رفتار می کند، می توانید امیدوار باشید که در دوره بلوغ و سال های بعد از آن کمتر دچار آسیب های ناشی از بحران هویت جنسی شود. یادتان نرود که سنگ بنا را در همین سال های کودکی باید درست بگذارید و به او با راهنمایی ها و واکنش های درست در شکل گیری هویت جنسی اش کمک کنید.
خودتان را کپی نکنید
پدر یا مادری که به هر قیمتی می خواهد فرزندش نمونه کپی شده او باشد هم می تواند کودکش را در مراحل هویت یابی جنسی دچار مشکل کند. وقتی شما به عنوان یک پدر دست دخترتان آچار و پیچ گوشتی می دهید و از او می خواهید به جای عروسک بازی با همسالانش راه و رسم برآمدن از پس همه کارهای خانه را یاد بگیرد یا وقتی به عنوان یک مادر همراه با پسر کوچولوی تان کوبلن می دوزید، فرزندتان را درگیر نقش های جنستی خود می کنید. گذشته از تلاش برای شبیه کردن کودک غیر هم جنس تان به خود، گاهی هم به خاطر ناکامی هایی که در تعیین جنسیت فرزند با آن روبه رو شده اید، ممکن است مسیر را اشتباه بروید.
گاهی والدین به خاطر انتظاری که قبل از تولد فرزندشان نسبت به جنسیت او داشته اند، دچار چنین اشتباهاتی می شوند. پدری که همیشه آرزوی پسردار شدن داشته، ممکن است حتی با گذشت سال ها هم نتواند دختردار شدنش را بپذیرد و به همین دلیل همه رفتارهایی که فکر می کرده با فرزند پسر می تواند داشته باشد را در مقابل دخترش انجام دهد. چنین پدری احتمالا از اینکه به دیگران بگوید «دخترم مرد خانه است!» هم احساس غرور خواهد کرد، اما واقعیت این است که این موضوع در سال های آینده دخترش را با مشکلات فراوانی روبه رو خواهد کرد. اما چنین پدری فراموش می کند که نمی توانید خلأ نداشتن پسر را با پسرانه تربیت کردن دخترش جبران کند.
خداحافظ خرسی
از همان ماه های ابتدای تولد، می توانید فرزندتان را با عروسکی در تختخوابش بخوابانید. در آغوش گرفتن این عروسک که البته جنسش برای فرزند کوچک شما خطری ندارد، می تواند در زمان خواب به او آرامش بدهد. اما در سال های بعد، بهتر است فکری برای جایگزین کردن این عروسک های نرم و زیبا با اسباب بازی متناسب با جنسیت کودک تان کنید. وقتی پسر هفت ساله شما در آغوش عروسکش می خوابد، بهتر است هنگام قصه خواندن برایش عروسک پشمالو را از روی تخت بردارید و جنگجوی محبوبش را در تختخواب بگذارید. هیچ کس به اندازه پدر او نمی تواند در قانع کردنش برای این جایگزین کردن موثر باشد.
از طرف دیگر، تعریف کردن داستان های مناسب توسط پدر در زمان خواب و بازی کردن با اسباب بازی های پسرانه در طول روز هم می تواند در این زمینه موثر باشد. اگر شما پدر کودکی هستید که ارتباطی با اسباب بازی های پسرانه برقرار نمی کند، تصور نکنید با توصیه های زبانی می توانید تغییر بزرگی را ایجاد کنید. شما به جای توصیه های کلامی، بهتر است با رفتارتان در طول روز برای تغییر رویه تلاش کنید. وقتی شما با جعبه ابزارتان سرگرم کار کردن هستید، طبیعی است که پسرتان هم هوس کار کردن با آچار و پیچ گوشتی کند یا وقتی سربازهایش را پشت سنگر می چینید و با هم بازی هیجان انگیزی را انجام می دهید، بهتر از هر زمانی می توانید به او در غرق شدن در نقش ها و آرزوهای مردانه کمک کنید.
جای خالی را پر نکنید
اگر همیشه زنی ضعیف و منفعل بوده اید و به خاطر همین ویژگی ها آسیب زیادی دیده اید، نباید اجازه دهید دخترتان قربانی این کمبود ها شود. شمایی که همیشه به خاطر ناتوانی در برآورده کردن نیازهای تان عذاب کشیده اید، بعید نیست که بعد از مادر شدن بار زندگی را روی دوش فرزندتان بیندازید و با نیت ستون ساختن از او، زندگی را برایش سخت کنید. چنین خطایی را تنها شما مرتکب نمی شوید.
پدری که از ناتوانی های مادر یا همسرش به سطوح آمده یا مادری که بدون همسر و تنها با دخترش زندگی می کند هم ممکن است در تربیت فرزند خود دچار اشتباه شود و با خیال ساختن «ستون خانه» از فرزندش، نقشی را به او بدهد که متناسب با جنسیتش نیست. پس مراقب رفتارهای خودتان باشید و سعی نکنید خلأهای زندگی تان را توسط فرزندتان پر کنید.
مراقب خنده های تان باشید
درست در لحظه ای که پسر کوچولوی تان را در حال آرایش کردن می بینید و لبخند زنان با گوشی تلفن همراه تان سراغش می روید تا از او عکس بگیرید، کار را خراب می کنید. برای کودک شما همین لبخند یعنی ارزشمند ترین تاییدیه. پسر شما خوب می داند که آرایش کردن و لاک زدن کاری زنانه است و ممکن است به تقلید از شمایی که همه روزتان را در کنار او می گذرانید، هوس سر زدن به میز آرایش شما هم به سرش بزند.
شاید شما هم مثل بسیاری از والدین ندانید که در این لحظه باید با اخم رژ لب را از صورتش پاک کنید یا اینکه به قیافه بانمکش بخندید. واقعیت این است که هیچ یک از این رفتارها درست نیست. تنها کاری که برای پسرک تان می توانید انجام دهید، این است که با قیافه ای خنثی، یعنی نه عصبانی و نه خوشحال سراغش بروید و بگویید:«پسرم! مردها که آرایش نمی کنند، اجازه بده با این مداد برایت یک سبیل قشنگ بکشم.» بعد با پنبه و به آرامی صورتش را پاک کنید و برایش با مداد چشم سبیل بکشید و با دیدن این قیافه بانمک مردانه در آینه با هم بخندید و از شبیه «مردها» شدنش تعریف کنید.
تا قبل از 6سالگی معمولا هم دخترها و هم پسرها بیشتر دنباله رو مادر خود هستند و از او الگو می گیرند. اما اگر فرزندتان از این سن گذشته، باید اهمیت وقت گذرانی اش با والد هم جنس را به خاطر داشته باشید. پسر کوچولوی شما بعد از 6 سالگی باید بیشتر در جمع های مردانه با پدرش حاضر شود، نه اینکه پا به پای شما به همه دورهمی های زنانه برود و با دنیای مردها بیگانه شود. گذشته از اینها، مراقب باشید میل شما به بودن در کنار پسرتان، باعث وابسته کردن او به خودتان و البته سد راه پیدا کردن هویت جنسی اش نشود.
نگران خشن شدنش نباشید
اگر کودک تان بعد از دیدن انیمیشن پاندای کونگ فو کار به در و دیوار لگد می پراند نگران نباشید و از بعد تماشای یک فیلم جنگی در کنار پدرش، از شما می خواهد برایش اسلحه و لباس رزم بخرید هم بد به دل تان راه ندهید. پسر کوچولوی شما بی آنکه با خطر تبدیل شدن به بزرگسالی خشن و سنگدل روبه رو باشد، می تواند ورزش های رزمی را تمرین یا تفنگ بازی کند.
این بازی های کودکانه بهترین ابزار برای تخلیه اضطراب هستند. پس با خیال اینکه این ابزارها او را از صلح و نوع دوستی دور می کنند، لذت خالی کردن اضطراب و هیجان در بازی های پسرانه را از او نگیرید.
خودتان درست رفتار کنید
گفتیم که برای کمک کردن به فرزندتان در این مسیر، باید با چشمان باز شاهد رفتارش باشید و نشانه هایی که خبر از بروز مشکل می دهند را جدی بگیرید. اما قبل از عمل کردن به همه توصیه های گفته شده، باید مراقب رفتارهای خودتان باشید. بارها و بارها گفته ایم که بچه ها قبل از آنکه از حرف های شما درسی بگیرند، راه و رسم زندگی کردن را از رفتارهای تان می آموزند.
اگر شما به عنوان یک مادر، همیشه ناکامی های تان را با این ادعا که «من زن هستم!» برای کودک تان توجیه کنید، طبیعی است که زن بودن را به عنوان یک ایراد و سد راه برایش معرفی می کنید. عواقب چنین تصمیمی می تواند پرورش دختری باشد که همیشه از جنسیت حقیقی اش فرار می کند.
اگر دخترتان از بازی با هم جنس هایش طفره می رود، دوست دارد ظاهرش را مثل پدرش درست کند و همیشه از اینکه دختر آفریده شده احساس تاسف می کند، مراقب باشید. همه این نشانه ها می تواند گویای این باشد که او از جنسیتش ناراضی است و هویت جنسی اش به درستی شکل نگرفته است. هویت جنسی یعنی پذیرش جنس خود و رضایت داشتن از آن.
اگر کودک تان مشکلی با نقش ها و انتظارات متناسب با جنسیتش ندارد و خودخواسته و بدون هل دادن های شما مثل همه هم جنس هایش رفتار می کند، می توانید امیدوار باشید که در دوره بلوغ و سال های بعد از آن کمتر دچار آسیب های ناشی از بحران هویت جنسی شود. یادتان نرود که سنگ بنا را در همین سال های کودکی باید درست بگذارید و به او با راهنمایی ها و واکنش های درست در شکل گیری هویت جنسی اش کمک کنید.
خودتان را کپی نکنید
پدر یا مادری که به هر قیمتی می خواهد فرزندش نمونه کپی شده او باشد هم می تواند کودکش را در مراحل هویت یابی جنسی دچار مشکل کند. وقتی شما به عنوان یک پدر دست دخترتان آچار و پیچ گوشتی می دهید و از او می خواهید به جای عروسک بازی با همسالانش راه و رسم برآمدن از پس همه کارهای خانه را یاد بگیرد یا وقتی به عنوان یک مادر همراه با پسر کوچولوی تان کوبلن می دوزید، فرزندتان را درگیر نقش های جنستی خود می کنید. گذشته از تلاش برای شبیه کردن کودک غیر هم جنس تان به خود، گاهی هم به خاطر ناکامی هایی که در تعیین جنسیت فرزند با آن روبه رو شده اید، ممکن است مسیر را اشتباه بروید.
گاهی والدین به خاطر انتظاری که قبل از تولد فرزندشان نسبت به جنسیت او داشته اند، دچار چنین اشتباهاتی می شوند. پدری که همیشه آرزوی پسردار شدن داشته، ممکن است حتی با گذشت سال ها هم نتواند دختردار شدنش را بپذیرد و به همین دلیل همه رفتارهایی که فکر می کرده با فرزند پسر می تواند داشته باشد را در مقابل دخترش انجام دهد. چنین پدری احتمالا از اینکه به دیگران بگوید «دخترم مرد خانه است!» هم احساس غرور خواهد کرد، اما واقعیت این است که این موضوع در سال های آینده دخترش را با مشکلات فراوانی روبه رو خواهد کرد. اما چنین پدری فراموش می کند که نمی توانید خلأ نداشتن پسر را با پسرانه تربیت کردن دخترش جبران کند.
خداحافظ خرسی
از همان ماه های ابتدای تولد، می توانید فرزندتان را با عروسکی در تختخوابش بخوابانید. در آغوش گرفتن این عروسک که البته جنسش برای فرزند کوچک شما خطری ندارد، می تواند در زمان خواب به او آرامش بدهد. اما در سال های بعد، بهتر است فکری برای جایگزین کردن این عروسک های نرم و زیبا با اسباب بازی متناسب با جنسیت کودک تان کنید. وقتی پسر هفت ساله شما در آغوش عروسکش می خوابد، بهتر است هنگام قصه خواندن برایش عروسک پشمالو را از روی تخت بردارید و جنگجوی محبوبش را در تختخواب بگذارید. هیچ کس به اندازه پدر او نمی تواند در قانع کردنش برای این جایگزین کردن موثر باشد.
از طرف دیگر، تعریف کردن داستان های مناسب توسط پدر در زمان خواب و بازی کردن با اسباب بازی های پسرانه در طول روز هم می تواند در این زمینه موثر باشد. اگر شما پدر کودکی هستید که ارتباطی با اسباب بازی های پسرانه برقرار نمی کند، تصور نکنید با توصیه های زبانی می توانید تغییر بزرگی را ایجاد کنید. شما به جای توصیه های کلامی، بهتر است با رفتارتان در طول روز برای تغییر رویه تلاش کنید. وقتی شما با جعبه ابزارتان سرگرم کار کردن هستید، طبیعی است که پسرتان هم هوس کار کردن با آچار و پیچ گوشتی کند یا وقتی سربازهایش را پشت سنگر می چینید و با هم بازی هیجان انگیزی را انجام می دهید، بهتر از هر زمانی می توانید به او در غرق شدن در نقش ها و آرزوهای مردانه کمک کنید.
اگر همیشه زنی ضعیف و منفعل بوده اید و به خاطر همین ویژگی ها آسیب زیادی دیده اید، نباید اجازه دهید دخترتان قربانی این کمبود ها شود. شمایی که همیشه به خاطر ناتوانی در برآورده کردن نیازهای تان عذاب کشیده اید، بعید نیست که بعد از مادر شدن بار زندگی را روی دوش فرزندتان بیندازید و با نیت ستون ساختن از او، زندگی را برایش سخت کنید. چنین خطایی را تنها شما مرتکب نمی شوید.
پدری که از ناتوانی های مادر یا همسرش به سطوح آمده یا مادری که بدون همسر و تنها با دخترش زندگی می کند هم ممکن است در تربیت فرزند خود دچار اشتباه شود و با خیال ساختن «ستون خانه» از فرزندش، نقشی را به او بدهد که متناسب با جنسیتش نیست. پس مراقب رفتارهای خودتان باشید و سعی نکنید خلأهای زندگی تان را توسط فرزندتان پر کنید.
مراقب خنده های تان باشید
درست در لحظه ای که پسر کوچولوی تان را در حال آرایش کردن می بینید و لبخند زنان با گوشی تلفن همراه تان سراغش می روید تا از او عکس بگیرید، کار را خراب می کنید. برای کودک شما همین لبخند یعنی ارزشمند ترین تاییدیه. پسر شما خوب می داند که آرایش کردن و لاک زدن کاری زنانه است و ممکن است به تقلید از شمایی که همه روزتان را در کنار او می گذرانید، هوس سر زدن به میز آرایش شما هم به سرش بزند.
شاید شما هم مثل بسیاری از والدین ندانید که در این لحظه باید با اخم رژ لب را از صورتش پاک کنید یا اینکه به قیافه بانمکش بخندید. واقعیت این است که هیچ یک از این رفتارها درست نیست. تنها کاری که برای پسرک تان می توانید انجام دهید، این است که با قیافه ای خنثی، یعنی نه عصبانی و نه خوشحال سراغش بروید و بگویید:«پسرم! مردها که آرایش نمی کنند، اجازه بده با این مداد برایت یک سبیل قشنگ بکشم.» بعد با پنبه و به آرامی صورتش را پاک کنید و برایش با مداد چشم سبیل بکشید و با دیدن این قیافه بانمک مردانه در آینه با هم بخندید و از شبیه «مردها» شدنش تعریف کنید.
تا قبل از 6سالگی معمولا هم دخترها و هم پسرها بیشتر دنباله رو مادر خود هستند و از او الگو می گیرند. اما اگر فرزندتان از این سن گذشته، باید اهمیت وقت گذرانی اش با والد هم جنس را به خاطر داشته باشید. پسر کوچولوی شما بعد از 6 سالگی باید بیشتر در جمع های مردانه با پدرش حاضر شود، نه اینکه پا به پای شما به همه دورهمی های زنانه برود و با دنیای مردها بیگانه شود. گذشته از اینها، مراقب باشید میل شما به بودن در کنار پسرتان، باعث وابسته کردن او به خودتان و البته سد راه پیدا کردن هویت جنسی اش نشود.
نگران خشن شدنش نباشید
اگر کودک تان بعد از دیدن انیمیشن پاندای کونگ فو کار به در و دیوار لگد می پراند نگران نباشید و از بعد تماشای یک فیلم جنگی در کنار پدرش، از شما می خواهد برایش اسلحه و لباس رزم بخرید هم بد به دل تان راه ندهید. پسر کوچولوی شما بی آنکه با خطر تبدیل شدن به بزرگسالی خشن و سنگدل روبه رو باشد، می تواند ورزش های رزمی را تمرین یا تفنگ بازی کند.
این بازی های کودکانه بهترین ابزار برای تخلیه اضطراب هستند. پس با خیال اینکه این ابزارها او را از صلح و نوع دوستی دور می کنند، لذت خالی کردن اضطراب و هیجان در بازی های پسرانه را از او نگیرید.
خودتان درست رفتار کنید
گفتیم که برای کمک کردن به فرزندتان در این مسیر، باید با چشمان باز شاهد رفتارش باشید و نشانه هایی که خبر از بروز مشکل می دهند را جدی بگیرید. اما قبل از عمل کردن به همه توصیه های گفته شده، باید مراقب رفتارهای خودتان باشید. بارها و بارها گفته ایم که بچه ها قبل از آنکه از حرف های شما درسی بگیرند، راه و رسم زندگی کردن را از رفتارهای تان می آموزند.
اگر شما به عنوان یک مادر، همیشه ناکامی های تان را با این ادعا که «من زن هستم!» برای کودک تان توجیه کنید، طبیعی است که زن بودن را به عنوان یک ایراد و سد راه برایش معرفی می کنید. عواقب چنین تصمیمی می تواند پرورش دختری باشد که همیشه از جنسیت حقیقی اش فرار می کند.
