با وجود این که فعالان فناوری‌های دیجیتال از جمله بازی‌سازان و کاربران در ماه‌های گذشته نسبت به محدود شدن فعالیت‌هایشان اعتراض کرده و انتقاداتشان را به گوش مسئولان رسانده بودند، اما در افتتاحیه نمایشگاه فناوری‌های محتوای فضای مجازی به جز اشاره مختصر رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال بر محدودیت‌های اینترنت، در مورد فیلترینگ، اختلالات، کندی سرعت و مشکلات دیگر اینترنت سخنی به میان نیامد.
نمایشگاه فناوری‌های محتوای فضای مجازی که تلفیق دو نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال و نمایشگاه بازی‌های رایانه‌ای است عصر یکشنبه ۱۶ بهمن در مصلای تهران افتتاح شد. در این مراسم وزیر ارشاد، رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس، رئیس بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای و رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی حضور داشتند و در مورد دغدغه‌های خود در حوزه محتوای فضای مجازی صحبت کردند.
به طور مشخص وزیر ارشاد و رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی با تاکید چند باره بر محتوا و نظارت در این حوزه به برنامه‌هایی اشاره کردند که قرار است تولید محتوا در فضای مجازی را جدی‌تر از پیش دنبال کنند. وزیر ارشاد گفت رئیس جمهوری دست این وزارتخانه را برای کنشگری در زمینه ارتقای تولید محتوا کاملاً باز گذاشته است.
ضوابط تنظیم‌گرایانه نباید مداخله‌گرایانه باشند
وزیر ارشاد سخنانش را با اشاره به اینکه فناوری‌های نوین به درجه‌ای از بلوغ و استعداد رسیده‌اند که بتوانند ما را جلو ببرند شروع کرد و گفت سه موضوع مهم در فضای مجازی تنظیم‌گری، تولید محتوا و سواد رسانه‌ای است. او با بیان اینکه ضوابط تنظیم‌گرایانه نباید مداخله‌گرایانه باشند گفت: «تنظیم‌گری در این حوزه هنوز کامل نشده. دوستان ما در مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی، در ساترا و بخش‌‌های دیگر در تلاش هستند این کار را تکمیل کنند. شورای عالی فضای مجازی هم داریم و باید با تنظیم دقیق ضوابط، آن هم ضوابط تنظیم‌گرایانه و نه مداخله‌گرایانه پیش برویم. من مداخله به این معنا که جلوی کار آن‌ها را بگیریم نمی‌پسندم. وظیفه حاکمیت تسهیل و نظارت است.»
او تأکید کرد که فضای مجازی رهاشده مثل قتلگاه است: «وظیفه ما این است این فضا را تسهیل کنیم، گسترش پیدا کند و نظارت هم بکنیم. نظارت حق حاکمیت است. ما نمی‌توانیم این حوزه را رها کنیم و توقع داشته باشیم چیزی که مطالبه‌مان است اتفاق بیفتد.»
اسماعیلی در مورد تولید محتوا از بنیاد بازی‌ها خواست محتوای عرصه‌ی بازی‌ها را در اختیار بگیرند: «ما در میانگین سنی متوسط به بالا بازی‌های ایرانی داشتیم اما در طیف‌های سنی کودک و نوجوان متاسفانه تمام بازی‌های مورد علاقه بازی‌های غیرایرانی بودند. این مشکلی است که به بحث اقتصاد فرهنگ و تولید شخصیت‌های جذاب برمی‌گردد. تصمیم گرفتیم حوزه تولید محتوا را ارتقا بدهیم و در قالب یک سازمان دربیاوریم. دوستان طرح این کار را آماده کرده‌اند و دولت هم موافق جدی این کار هستند. رئیس جمهور دست ما را برای این نوع کنشگری کاملا باز گذاشتند و گفتند در این حوزه شما مبسوط‌الید هستید که این اتفاق‌ها بیفتد و مدیریت کنید و اجازه دهید کنشگران فعال ایرانی هم تولید محتوای قوی داشته باشند و هم ما کمک کنیم کارهایشان توسعه پیدا کند. تولید محتوا مورد اهتمام جدی ماست.»
وزیر ارشاد در ادامه به تهیه سایت‌های مناسب کودک و نوجوان با همکاری وزارت ارتباطات اشاره کرد و گفت: «هر چقدر در تولید محتوا قوی باشیم رقبای قدرتمندی داریم که سال‌هاست کار می‌کنند و اگر سواد رسانه‌ای را به اندازه کافی رشد ندهیم در حق کاربرانمان اجحاف کرده‌ایم.» او به صدا و سیما تأکید کرد که به رده‌بندی سایت‌های کودک و نوجوان که انجام شده در تبلیغات توجه کنند.
دیگر نمی‌توانیم با پول‌پاشی این حوزه‌ها را مدیریت کنیم
مجتبی توانگر رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس از دیجیتالی‌سازی گفت که آینده جهان را در اقتصاد و فرهنگ و اجتماع دنبال می‌کند و تحولات و مزایای زیادی را پیش روی ما می‌گذارد. به گفته او قدیمی‌های صنایع مختلف اکنون در مقابل دیجیتالی‌ها و استارتاپ‌ها دارند بازی را می‌بازند و یکی از ملموس‌ترین مثال‌ها تاکسی‌های اینترنتی و vodها هستند: «امیدوارم با قاعده‌مندی و رگولاتوری منطقی این حوزه این پلتفرم‌ها بتوانند به حکمرانی بهتر و غنی‌تر در حوزه فضای مجازی به همه ما تصمیم‌گیران کمک کنند. باید دریابیم در صورتی می‌توانیم رسانه‌های دیجیتالی جذابی داشته باشیم که بیشتر از اینکه به دنبال القائات خواسته‌های خودمان باشیم، روابط خودمان را با مخاطبان گسترش دهیم.»
توانگر همچنین به چرخه اقتصادی رسانه اشاره کرد و گفت هر نرم‌افزار و پلتفرمی که نتواند چرخه اقتصادی خود را سامان بدهد دیر یا زود شاهد میراث و مرگ آن خواهیم بود: «در دوره‌ای قرار داریم که دیگر پولی وجود ندارد که بخواهیم با پول‌پاشی این بخش‌ها را اداره کنیم. در مجلس شاهد هستیم که اسماعیلی با هزار مشکل بخشی از این بودجه‌ها را تأمین می‌کنند اما در آینده همین حداقل‌ها هم نیست و باید تلاش کنیم که این فضا را جور دیگری مدیریت کنیم. امروز مجلس و دولت و وزارت ارشاد تلاششان را معطوف به این می‌کنند که بستر را فراهم کنند که افراد توانمند بخش خصوصی وارد تولید محتوا شوند که البته این هم نیازمند یک رگولاتوری منطقی و به‌روز است.»
او با اشاره به اینکه دیگر میدان نبرد و منازعات کشورها در حوزه دیجیتال و پلتفرم‌ها خواهد بود گفت کشور در این بخش نیاز به دیپلمات‌های مسلط به حوزه فناوری دارد که به زبان دیجیتالی صحبت کند: «موضوعی که از توان دیپلمات‌های کلاسیک خارج است.» همچنین ابراز امیدواری کرد برخی محدودیت‌ها و اختلالات در حوزه اینترنت برطرف شود.
حاجی هاشمی رئیس بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در مورد افزایش متوسط بازیکنان گفت که نشان می‌دهد بازی دارد در میان عموم مردم به عنوان یک رسانه جا باز می‌کند. به گفته او: «بازی‌سازان ایرانی در سال‌های گذشته با همه تحریم‌ها و سختی‌هایی که بوده بازی‌های خوبی تولید کردند. بازی‌سازان ما سالم‌ترین و قوی‌ترین بازی‌سازان دنیا هستند. آن‌ها از خلاقیت ذهنی خودشان استفاده می‌کنند. این یک ظرفیت است که به این دوستان خدمت کنیم و تولیدات بازی را در کشور رشد دهیم.»
او در مورد محتوای بازی‌ها اشاره کرد که بنیاد به دنبال اتصال ظرفیت بازی‌سازی با مزیت‌های دیگر کشور است تا باز‌ی‌هایی با اهداف علمی و آموزشی ایجاد شود.
تأکید بر محتوای بستر شبکه ملی اطلاعات
حامد حاجی ملامیرزایی رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی هم به دغدغه‌های محتوایی خود در فضای مجازی پرداخت و با اشاره به اسناد شورای عالی فضای مجازی در مورد شبکه ملی اطلاعات گفت اگر در توسعه شبکه ملی اطلاعات فقط در لایه زیرساخت بسنده کنیم اتفاق بسیار خطرناکی برای کشور می‌افتد: «در این صورت زیرساخت‌ها به مثابه ظرف فضای مجازی مظروف و محتوایی را مناسب سبک زندگی و حوزه فرهنگ و هنر و آداب و رسوم ما نخواهد داشت. لذا همزمان با اینکه این ظرف و زیرساخت دارد فراهم می‌شود حتما باید تأکید مکرر کنیم که بالاترین لایه شبکه ملی اطلاعات که لایه محتوا و کاربر است به توسعه محتوای غنی و جذاب برنامه‌های ملی ما بینجامد.»
حاجی میرزایی تأکید کرد که بستر شبکه ملی اطلاعات باید مملؤ از محتوای مطلوب و متناسب با فرهنگ و هنر کشور باشد و با شناخت آسیب‌ها و نقاط ضعف رگولاتوری تقویت شود تا زمینه‌ساز تولید محتوای بیشتر در فضای مجازی باشد.
نمایشگاه فناوری‌های محتوای فضای مجازی تا ۱۹ بهمن ادامه خواهد داشت.
