امروزه، تقریباً هیچ حوزه‌ای را نمی‌توان یافت که پایش به اینترنت و فضای مجازی باز نشده باشد. بسیاری از وظایف و کارهای مهم اکنون به فضای مجازی محول شده‌اند و خدماتی که در گذشته تنها با مراجعه حضوری ارائه می‌شدند، جای خود را به خدمات الکترونیک داده‌اند که از هرجا و هرمکانی تنها با اتصال اینترنت دردسترس هستند؛ به‌طوری‌که برخی از آن‌ها برای صرفه‌جویی در زمان و هزینه و تشویق افراد به استفاده از خدمات غیرحضوری کاملاً جانشین روش‌های سنتی شده‌اند.
پیاده‌سازی زیرساخت‌های لازم برای هوشمندسازی انواع سیستم‌های ارائه خدمات باعث ظهور اولین سامانه‌های اینترنتی شد. بدین‌ترتیب، هر نهاد می‌توانست خدمات خود را در بستر وب به‌صورت تمام‌الکترونیک عرضه کند؛ اما همه‌ی افراد به‌دلیل دسترسی‌نداشتن به ابزارهایی چون رایانه و اینترنت، امکان دریافت خدمات به این شیوه را نداشتند تا روزی که گوشی‌های هوشمند به این عرصه وارد شدند.
گوشی‌های هوشمند به‌دلیل رابط‌های گرافیکی بسیار ساده‌تر از پلتفرم‌های دسکتاپ، به مهارت کمتری برای کارکردن با آن‌ها لازم دارند و تولید انبوه این وسایل ارتباطی جدید، زمینه رشد و توسعه‌ی شبکه‌های اینترنت موبایل را نیز فراهم کرد. این دو نقطه‌ی عطفی در تاریخ وب رقم زدند و می‌توان گفت بعد از ورود گوشی‌های هوشمند، این شبکه جهانی کاملاً متحول شد و استانداردهای جدیدی به‌وجود آمد؛ به‌طوری‌که هم‌اکنون طبق آمار، بیش از ۶۰ درصد ترافیک شبکه‌ی جهانی اینترنت دراختیار گوشی‌های هوشمند قرار دارد.
درحال‌حاضر، استفاده از گوشی‌های هوشمند به‌اندازه‌ای در میان افراد مختلف فراگیر شده است که فرصت مغتنمی را برای نهادها و کسب‌وکارها فراهم کرده است تا از این فضا برای ارتقای سطح خدماتشان بهره بگیرند و کاربران تازه‌وارد به این حوزه را با مزایای استفاده از خدمات غیرحضوری آشنا کنند. برای این منظور، استارتاپ‌های مختلفی شکل گرفته‌اند تا دسترسی به این خدمات را تسهیل کنند.
همان‌طورکه می‌دانید، برای دریافت هرنوع خدمات باید به پیشخوان خدمت یا سامانه‌ی اینترنتی اداره یا مؤسسه مرتبط مراجعه کرد. تعدادی از این استارتاپ‌ها با همکاریِ اداره‌ها و مؤسسه‌ها در حوزه‌ی گردآوری خدمات مختلف آنان در بستری یکپارچه با هدف تسهیل و تسریع فرایند خدمت‌رسانی فعالیت می‌کنند و برای این منظور پلتفرم‌های متنوعی شکل گرفته‌اند تا کاربر با استفاده از آن‌ها دردسرهای مراجعه حضوری و نوبت‌گیری و انتظار برای دریافت خدمات را از یاد ببرد.
فهرست خدمات پرداخت آنلاین قبض‌های خودرو
پرداخت آنلاین قبوض خودرو
امروزه، خودرو مخصوصاً در کلان‌شهرها به یکی از وسایل ضروری مورد‌نیاز هر فرد تبدیل شده است. البته باید گفت که خودرو نیز مانند هر وسیله‌ی مصرفی دیگری هزینه‌های جانبی دارد؛ از هزینه‌های نگه‌داری و تعمیر گرفته تا هزینه‌های مربوط به مالیات، بیمه، عوارض و استفاده از خدمات حملونقل شهری و بین‌شهری. بنابراین، مالکان خودروها باید درصورت مشمول‌شدن هریک از این هزینه‌ها آن‌ها را کنترل و پرداخت کنند.
درباره‌ی خودرو نیز هر ارگانی مسئول انجام امور و خدمات مرتبط با خود است؛ بنابراین کنترل هزینه و پرداخت‌های مربوط به هر بخش ازطریق سامانه‌های اینترنتی مجزا و مرتبط با همان ارگان صورت می‌پذیرد. حال برای تسهیل این امور شرکت‌هایی که بیشتر در حوزه‌ی پرداخت‌های آنلاین، اعم از پرداخت قبوض خدماتی مشغول کار هستند، با اخذ APIهای لازم از نهادهای مربوط برخی از خدمات آنلاین مربوط به خودرو را در سامانه‌ای یکپارچه نیز ارائه می‌دهند.
درادامه، تعدادی از این خدمات مهم را به‌همراه راهنمای استفاده از آن معرفی کرده‌ایم که آن‌ها را هم می‌توانید ازطریق وب‌سایت ارگان مربوط به آن و هم ازطریق سامانه‌های مختلف ارائه‌دهنده‌ی خدمات پرداخت آنلاین دریافت کنید.
مشاهده‌ی خلافی و پرداخت جریمه‌ی خودرو
وب‌سایت پلیس راهور کشور سامانه‌ای برای استعلام جرایم خودرو در نظر گرفته است که کاربران با استفاده از بارکد ۸ یا ۹ رقمی درج‌شده در پشت کارت مشخصات وسیله‌ی نقلیه، می‌توانند جزییات تخلف شامل مبلغ و تاریخ و محل آن را مشاهده کنند. در همین بخش، امکان پرداخت تمام قبض‌های صادر‌شده یا پرداخت انتخابی هریک از قبض‌ها نیز وجود دارد.
کاربران برای استفاده از این امکان ابتدا باید ازطریق سامانه سخا ثبت‌نام کنند و مراحل احراز هویت را انجام دهند؛ به‌همین‌دلیل، تنها مالکان خودرو امکان استعلام تخلفات رانندگی خود را خواهند داشت و مراحل آن برای کاربران سخت و وقت‌گیر خواهد بود.
علاوه‌بر وب‌سایت پلیس راهور، برخی از پلتفرم‌های خدماتی داخلی امکان استعلام و پرداخت جرائم رانندگی را دراختیار کاربران قرار می‌دهند تا برای این کار به مراجعه به وب‌سایت‌های مرتبط و طی‌کردن مسیر‌های طولانی مجبور نباشند.
امکان مشاهده خلافی در دو حالت با جزئیات و تجمعی وجود دارد. در حالت اول، می‌توان هر قبض جریمه را به‌صورت مجزا همراه با جزئیات دقیق تخلف شامل مبلغ و تاریخ و محل آن را مشاهده کرد که اطلاعات کامل‌تر و به‌روزتری از وب‌سایت پلیس راهور ارائه می‌دهد. برخی از آن‌ها حتی امکان مشاهده‌ی جرائم همراه با تصویر لحظه‌ی ثبت تخلف را ارائه می‌دهند.
در شیوه‌ی اول، به احراز هویت مالک وسیله‌ی نقلیه نیاز خواهد بود که با کد ملی و شماره موبایل مالک صورت خواهد گرفت. جریمه‌ها را نیز به‌صورت کلی یا انتخابی می‌توان پرداخت کرد و پس از پرداخت، حذف‌شدن جریمه از سامانه‌ی پلیس راهور بدون تأخیر و به‌صورت آنی انجام خواهد شد.
برای کاربرانی که از پلتفرم‌های خدماتی استفاده می‌کنند، روش دومی نیز وجود دارد که به احراز هویت نیازی ندارد و تنها با واردکردن پلاک وسیله‌ی نقلیه می‌توان از مبلغ خلافی اطلاع پیدا کرد. در هر دو حالت استفاده از سرویس خلافی، باید حساب یا کیف‌پول خود را ۵,۲۰۰ تومان شارژ کنید.
عوارض آزادراهی
آن دسته از عوارض آزادراه‌ها و جاده‌ها که دوربین برای وسایل نقلیه ثبت می‌کند، به‌واسطه‌ی شرکت آنی‌رو انجام می‌پذیرد؛ ازاین‌رو، مرجع اصلی پرداخت عوارض آزادراهی محسوب می‌شود. پس از عبور از دوربین‌های اخذ عوارض الکترونیکی، پیامکی مبنی‌بر پرداخت مبلغ لازم به‌منظور تردد در آن محور معین‌شده برای مالک ارسال می‌شود و مالک باید در مدت‌زمان مشخصی این مبلغ را پرداخت کند تا مشمول جریمه نشود.
پس از دریافت این پیامک، می‌توان با ورود به وب‌سایت آنی‌رو و واردکردن پلاک و شماره موبایل، فهرست تردد و میزان بدهی برای عوارضی را مشاهده کرد. همچنین، می‌توان با ساخت حساب کاربری در این وب‌سایت، مبلغی را به حساب شخصی واریز و پرداخت خودکار را فعال کرد تا درصورت عبور از دوربین‌های ثبت عوارضی، مبلغ آن به‌صورت خودکار از اعتبار کم شود.
برای این کار نیز، می‌توان از پلتفرم‌های پرداخت یکپارچه‌ی جایگزین استفاده کرد که به‌یک‌باره به همه‌ی امور پرداختی خودرو در یک مکان دسترسی داشته باشید. برای این منظور، تنها کافی است شماره پلاک خودرو را وارد کنید تا خودرو شما در فهرست عوارض‌های آزادراهی قرار گیرد. از‌این‌پس، هربار مبلغی به‌عنوان بدهی عوارضی برای خودرو شما ثبت شود، به‌اطلاعتان خواهد رسید.
درادامه، می‌توانید جزییات عوارض مانند زمان ثبت و مبلغ و محل را مشاهده و آن را پرداخت کنید. برخی از این پلتفرم‌ها، با ارائه‌ی سرویس کیف‌پول به شما امکان می‌دهند حساب شخصی‌تان را به‌میزان دلخواه شارژ کنید تا درصورت عبور از دوربین‌های ثبت عوارض، مبلغش به‌صورت خودکار از کیف‌پول کسر شود.
عوارض سالانه‌ی خودرو
عوارض سالیانه خودرو یا همان عوارض شهرداری مبلغی است که شهرداری‌ها در ازای ارائه‌ی خدمات حملونقل شهری به‌صورت سالانه از مالکان خودرو دریافت می‌کنند. بنابراین، مسئولیت آن برعهده‌ی شهرداری شهر محل سکونت براساس شماره پلاک خودرو است و برای مشاهده و پرداخت آن معمولاً باید به پیشخوان خدمت شهرداری مراجعه کنید.
افزون‌براین، سامانه‌ای به نام کارتکس وجود دارد که با همکاریِ شهرداری‌های مختلف کشور، امکان مشاهده و پرداخت عوارض سالانه‌ی خودروها را فراهم کرده است. برای این کار، تنها به کد VIN خودرو و کد ملی مالک احتیاج است. پس از ورود اطلاعات مذکور، می‌توانید عوارض سالانه را مشاهده و پرداخت کنید.
در برخی از سرویس‌های پرداخت یکپارچه، امکان مشاهده و پرداخت عوارض سالانه نیز فراهم شده است. بسته به اطلاعاتی که شهرداری شهرهای مختلف ممکن است برای استعلام عوارض سالانه درخواست کنند، باید اطلاعاتی مانند شماره پلاک خودرو، کد VIN، شماره موتور و کد ملی مالک را ارائه دهید.
خرید طرح ترافیک
در تعدادی از کلان‌شهرها مانند تهران، شهرداری محدودیت‌های تردد را با هدف برقراری نظم ترافیکی و کاهش ازدحام یا کاهش آلودگی هوا را در برخی نواحی و مناطق خاص و پررفت‌و‌آمد اِعمال می‌کند. درواقع، برای تردد در این نواحی باید مبلغی را جدا از عوارض سالانه بپردازید.
پیش از تردد در محدوده‌ی مدنظر، ازطریق وب‌سایت شهرداری باید اعتبار حساب شخصی خود را به‌میزان تعیین‌شده برای رزرو طرح ترافیک شارژ کنید. سپس درصورت تردد در محدوده‌ی طرح ترافیک، بسته به نوع معاینه‌ی فنی خودرو شما و ساعت ورود‌و‌خروج و میزان حضور در این مناطق، عوارض طرح ترافیک معین و از حسابتان کسر می‌شود؛ اما درصورت نداشتن حساب شهروندی و ناکافی‌بودن اعتبار، ممکن است مشمول بدهی طرح ترافیک شوید.
در این صورت، پرداخت بدهی طرح ترافیک ازطریق وب‌سایت شهرداری امکان‌پذیر خواهد بود. همچنین، برخی از پلتفرم‌ها و اپلیکیشن‌های پرداخت آنلاین نیز از امکان استعلام و پرداخت عوارض طرح ترافیک برخوردار‌‌‌ند. فقط با واردکردن شماره پلاک، به فهرست بدهی‌های طرح ترافیک خودرو خود دسترسی پیدا خواهید کرد و می‌توانید آن‌ها را به‌صورت موردی یا تجمعی تسویه کنید.
پرداخت عوارض پارک حاشیه‌ای
در برخی از معابر شهری، شهرداری‌ها به‌منظور کنترل تراکم فضای پارک کنار خیابان‌ها و سامان‌دهی آن‌ها، طرحی با عنوان «پارک حاشیه‌ای» را اجرا کرده‌اند و شهروندان باید در ازای زمان حضور خودرو خود در این محل‌های پارک، هزینه مشخصی بپردازند.
هنگامی‌که خودرویی در فضای پارک حاشیه‌ای هوشمند توقف می‌کند، پلاک آن را خودروهایی مجهز به دوربین شناسایی می‌کنند، حضور این خودرو هر ۳۰ دقیقه یک بار به‌واسطه‌ی ماشین‌های ثبت پلاک بررسی می‌شود و هنگام خروج از پارک، هزینه‌ی پرداختی با توجه به زمان توقف خودرو تعیین و به راننده اطلاع داده می‌شود.
این هزینه را شهرداری به‌عنوان بدهی در حساب شهروندی مالکان خودرو منظور می‌کند. برای پرداخت این هزینه معمولاً باید به سامانه‌های اینترنتی شهرداری‌ها مراجعه کرد که آن را هم پیش از پارک خودرو و با تعیین زمان حدودی و هم پس از مشخص‌شدن هزینه‌ی پارک می‌توان پرداخت کرد.
استعلام و پرداخت بدهی پارک حاشیه‌ای هم یکی دیگر از امکانات برخی از اپلیکیشن‌های خدماتی است که می‌توانید از آن استفاده کنید. برای این کار نیز مانند طرح ترافیک، فقط باید شماره پلاک را وارد کرد. پس از واردکردن پلاک، جزئیات مربوط به عوارض پارک حاشیه‌ای خودرو از‌جمله شماره پلاک، خیابان، تاریخ، ساعت شروع و پایان و مبلغ عوارض مشاهده‌پذیر خواهد بود.
پیگیری صدور سند خودرو
اگر به‌تازگی خودرویی خریده‌اید و پس از انجام فرایند‌های نقل‌و‌انتقال در مراکز شماره‌گذاری منتظر صدور سند و کارت خودرو هستید، با استفاده از سامانه‌ی رهگیری مرسولات سازمانی شرکت پست می‌توانید آخرین وضعیت صدور و ارسال مدارک خودرو را رهگیری کنید که با ارائه‌ی شماره شماره پلاک صورت می‌گیرد.
این سرویس در برخی از پلتفرم‌های خدماتی نیز دردسترس است و با ارائه‌ی مشخصاتی چون کد ملی و شماره موبایل مالک و پلاک خودرو می‌توان از جزئیات کامل از‌جمله بارکد پستی کارت خودرو، وضعیت سند، تاریخ چاپ کارت، وضعیت کارت خودرو و تاریخ چاپ سند اطلاع پیدا کرد.
خرید بیمه‌ی بدنه یا شخص ثالث
یکی دیگر از خدمات خودرویی مهم که فرایند انجامش بسیار ساده‌تر و سریع‌تر از گذشته شده، خرید آنلاین بیمه است. هم‌اکنون، سرویس‌های مختلفی در‌زمینه‌ی مشاوره و خرید بیمه‌نامه فعالیت می‌کنند. با جست‌وجو می‌توانید به انواع وب‌سایت‌های خرید بیمه دسترسی داشته باشید و با مقایسه‌ی بیمه‌های شرکت‌های مختلف و شرایط و نحوه‌ی قیمت‌گذاری، بیمه‌ی مدنظرتان را تهیه کنید.
استفاده از سرویس‌های آنلاین بیمه مزایای دیگری از‌جمله امکان کسب اطلاعات بیشتر از شرکت‌های بیمه‌کننده ازطریق رتبه‌بندی و دیدگاه کاربران و امکان مقایسه و بررسی را به‌همراه دارد که به کاربران در انتخاب مناسب‌ترین بیمه‌گذار کمک می‌کند.
