چه کسی لپ تاپ را اختراع کرد؟ فهرستی از ۷ لپ تاپ که تاریخ را یدک می‌کشند

در سال ۲۰۲۲، فروش‌های کامپیوترهای قابل حمل نسبت به نسخه‌های رومیزی چیزی حدود ۵۷ درصد بود که نشان‌دهنده تمایل مردم به خرید لپ‌تاپ‌هاست. طراحی ظاهری ظریف و سخت‌افزار قدرتمند اما سبک، به این معنی است که آن‌ها می‌توانند همه جا در کنار ما باشند. اما چه کسی برای اولین بار ایده ساخت لپ‌تاپ به ذهنش رسید؟

اگر عکس‌های زیر را تماشا کنید، لپ‌تاپ‌های اولیه بیشتر شبیه چمدان بودند تا یک کامپیوتر قابل حمل! اولین اقدام مهم برای تولید یک لپ‌تاپ، در مرکز علمی IBM Los Gatos توسط تیمی متشکل از دکتر پل فریدل و بیل لو صورت گرفت که در سال‌های بعد، لو، ساخت اولین کامپیوتر IBM را رهبری کرد. در ادامه ۷ نسخه از اولین لپ‌تاپ‌ها را مشاهده خواهید کرد که باعث تغییر بسیاری از چیزها و شروع دوران طلایی این سیستم‌های قابل حمل شدند.

IBM 5100 که به طور گسترده به‌عنوان اولین کامپیوتر قابل حمل تاریخ در نظر گرفته می‌شود، در سال ۱۹۷۵ عرضه شد. در آن زمان، رایانه‌ها به اندازه یک ماشین کوچک وزن داشتند، بنابراین این دستگاه، یک اختراع انقلابی بود. لپ‌تاپ مذکور با داشتن پردازنده IBM PALM (۱/۹ مگاهرتز) و حداکثر ۱۶ کیلوبایت رم، مطمئناً وسیله‌ای قابل حمل بود اما وزن آن به چیزی حدود ۲۵ کیلوگرم می‌رسید. علاوه‌براین هیچ‌گونه باتری در آن وجود نداشت و برای استفاده حتما باید دستگاه را کنار یک پریز برق قرار می‌دادید.

IBM 5100 دارای یک صفحه‌نمایش تک‌رنگ ۵ اینچی CRT و درایو نوری IBM DataCartridge بود. در حالی که IBM 5100 از نظر اندازه، حتی نزدیک به لپ‌تاپ‌های امروزی نبود اما یک دستگاه همه‌کاره بود که قابلیت جایجایی داشت؛ فقط به شرطی که برای کار کردن به برق متصل شود. قیمت پایه این کامپیوتر در سال ۱۹۷۵ میلادی، ۸۹۷۵ دلار بود که با محاسبه تورم در آن سال‌ها، قیمت امروزی آن چیزی حدود ۲۵هزار دلار می‌شود!

Epson HX-20 که توسط بسیاری به عنوان اولین کامپیوتر یا لپ‌تاپ قابل حمل واقعی در نظر گرفته می‌شود، در سال ۱۹۸۰ عرضه شد. چیزی که امروزه به عنوان طراحی سایبردک (Cyberdeck) شناخته می‌شود، دارای دو CPU هیتاچی ۶۳۰۱ (۶۱۴ کیلوهرتز)، حداکثر رم ۳۲ کیلوبایت و رام ۶۴ کیلوبایت بود.

یک ال‌سی‌دی جمع و جور چهار خطی با دقت ۱۲۰×۳۲ پیکسل، در کنار یک چاپگر ماتریس نقطه‌ای و یک درایو میکروکاست نصب شده بود و وزن این کامپیوتر فقط ۱/۶ کیلوگرم بود. Epson HX-20 که با یک کیف حمل و نقل عرضه شده بود، با باتری‌‌های نیکل‌ کادمیم قابل شارژ تغذیه می‌شد که به طور باورنکردنی تا ۵۰ ساعت شارژدهی داشتند! Epson HX-20 فقط ۷۹۵ دلار قیمت داشت که در شرایط فعلی چیزی نزدیک به ۲۱۶۰ دلار است.

این کامپیوتر قابل حمل نیز در سال ۱۹۸۰ عرضه شد و توسط مهندس فرانسوی، فرانسوا گرنل، توسعه یافته و R2E Micral آن را منتشر کرده بود. R2E CCMC Portal دارای پردازنده ۲ مگاهرتزی اینتل ۸۰۸۵ و ۶۴ کیلوبایت رم، صفحه نمایش ۳۲ کاراکتری، فلاپی درایو ۵/۲۵ اینچی و چاپگر حرارتی بود.

مانند IBM 5100، این دستگاه نیز به طور کامل قابل حمل نبود اما با وزن ۱۲ کیلوگرمی خود، به اندازه کافی سبک بود تا در صورت نیاز مجدداً جابه‌جا شود. در اوایل دهه ۱۹۸۰، صدها R2E CCMC Portal به عنوان دستگاهی برای محاسبه دستمزد و حقوق در فرانسه به فروش رفت اما در حال حاضر این دستگاه فوق‌العاده کمیاب است و تنها ۲ عدد از آن باقی مانده است. در مورد قیمت این کامپیوتر قابل حمل اطلاعات دقیقی در دسترس نیست.

در سال ۱۹۸۱ کامپیوتر کاملا قابل حمل Osborne 1 با شباهت زیادی به IBM 5100 عرضه شد. این دستگاه با وزن ۱۱ کیلوگرمی خود توسط آدام آزبورن در شرکت کامپیوتری آزبورن ساخته شد. Osborne 1 با داشتن یک پردازنده ۴ مگاهرتزی Zilog Z80 (همان تراشه‌ای که قدرت بسیاری از سیستم‌ها را در دوره ۸ بیتی تأمین می‌کرد و همزمان با عرضه نسل سوم کنسول‌های بازی بود) و ۶۴ کیلوبایت رم، همچنین دارای دو فلاپی درایو ۵/۲۵ اینچی نیز بود. هنگام حمل، صفحه‌کلید روی صفحه‌نمایش ۵ اینچی تک رنگ CRT و درایوهای دیسک قرار می‌گرفت و سیستم در حالتی بسته برای جابجایی آماده می‌شد.

به دلیل طراحی منحصربه‌فرد این محصول، شرکت‌های مختلف دیگری نیز از این نوع طراحی برای کامپیوترهای قابل حمل خود استفاده کردند. قیمت Osborne 1 در روز عرضه ۱۷۹۵ دلار بود، چیزی حدود ۵۳۵۰ دلار امروزی.

کار بر روی GRiD Compass که عمدتاً برای برنامه شاتل فضایی ناسا توسعه یافته بود، در سال ۱۹۷۹ آغاز و در سال ۱۹۸۲ منتشر شد. این کامپیوتر قابل حمل که توسط بیل موگریج طراحی شد، به عنوان اولین لپ‌تاپ تاشو شناخته می‌شود که دارای پردازنده ۸۰۸۶ اینتل با فرکانس ۸ مگاهرتز، حافظه ۳۴ کیلوبایتی، صفحه نمایش ۳۲۰ × ۲۴۰ و مودم داخلی بود.

GRiD Compass علاوه‌بر استفاده در مأموریت‌های شاتل فضایی، توسط نیروهای ویژه ایالات متحده نیز مورد استفاده قرار گرفت. این لپ‌تاپ علیرغم طراحی بسیار تأثیرگذارش، به باتری داخلی مجهز نبود و برق‌رسانی توسط یک منبع تغذیه AC استاندارد ۱۱۰/۲۲۰ ولت انجام می‌شد. قیمت این دستگاه در سال ۱۹۸۲ به طور باورنکردنی زیاد بود و افراد عادی توانایی خرید آن را نداشتند. در آن سال GRiD Compass با قیمت ۸۱۵۰ دلار فروخته می‌شد که امروزه چیزی نزدیک به ۲۲۸۸۰ دلار است.

در مارس ۱۹۸۳، این کامپیوتر سازگار با IBM عرضه شد. در پشت صفحه‌نمایش ۹ اینچی این دستگاه، یک پردازنده ۸۰۸۸ اینتل با سرعت ۴.۷۷ مگاهرتز و ۱۲۸ کیلوبایت حافظه رم قرار داشت. برای بخش هارد دستگاه کاربران می‌توانستند از بین دو درایو فلاپی ۵/۲۵ اینچی یا یک هارد دیسک ۱۰ مگابایتی یکی را انتخاب کنند.

Compaq Portable با وزنی نزدیک به ۱۳ کیلوگرم بیشتر شبیه یک چمدان بود تا لپ‌تاپ! درست مانند Osborne 1، صفحه‌کلید این دستگاه نیز به بدنه بسته می‌شد و برای کار کردن نیاز به برق متناوب داشت.

Compaq Portable در آن سال ۲۹۹۵ دلار قیمت داشت که امروز چیزی نزدیک به ۸۱۵۰ دلار خواهد بود. از آنجایی که این سیستم با IBM سازگار بود، می‌توانست تقریباً تمام نرم‌افزارهای نسل اول رایانه‌های شخصی را اجرا کند.

در حالی که لپ‌تاپ‌های قبلی هرکدام برای منظور خاصی در آن سال‌ها بودند اما هیچ‌کدام از آن‌ها، کارها را به آسانی TRS-80 Model 100 انجام نمی‌دادند.

این کامپیوتر قابل حمل که در سال ۱۹۸۳ توسط Radio Shack منتشر شد، توسط یک پردازنده ۲/۴ مگاهرتز کنترل می‌شد، دارای حداکثر ۳۲ کیلوبایت رم و یک ال‌سی‌دی هشت خط در چهل کاراکتر (۲۴۰ در ۶۴ پیکسل) بود. همچنین دارای صفحه کلید 56 کلیدی با طرح QWERTY، مودم داخلی، پورت چاپگر موازی و چهار باتری AA بود. این باتری می‌توانست تا ۲۰ ساعت شارژدهی داشته باشد.

با این حال آن چه که TRS-80 Model 100 را خاص کرده بود، جذب شدن نظر خبرنگاران به سمت این دستگاه بود. اشتیاق آنها به کامپیوترها در سراسر صنعت (و فراتر از آن) گسترش یافت و در نهایت منجر به فروش بیش از ۶ میلیون نسخه از این لپ‌تاپ شد. ابتدایی‌ترین نسخه این لپ‌تاپ قیمتی معادل ۱۰۹۹ دلار داشت که امروز چیزی حدود ۳هزار دلار براورد می‌شود. این محصول آن‌قدر محبوب بود که رقبای مختلف به شدت از آن تقلید کردند.

توانایی جابجا کردن اجسام الکترونیکی بهره‌وری آن‌ها را افزایش می‌دهد. امروزه شما با داشتن یک لپ‌تاپ می‌توانید در هرجایی ایمیل‌های خود را بررسی کرده، اسناد مختلف را مشاهده کنید یا با دوستان خود به سادگی ارتباط برقرار کنید.

تلفن‌های همراه و تبلت‌ها نیز کاربرد مشابهی در این زمینه دارند اما لپ‌تاپ‌ها با توجه به سیستم‌عامل و سایر امکانات خود مانند صفحه‌کلید و انواع پورت‌ها، بهره‌وری بیشتری میان این محصولات دارند. چیزی که اگر شرکت‌های مادر IBM و Epson نبودند شاید هرگز میسر نمی‌شد.