از زمان اکران فیلم پرفروش تایتانیک در دسامبر ۱۹۹۷، هواداران درباره‌ی صحنه‌ی مشخصی بحث می‌کنند که در آن جک، شخصیت مرد اصلی فیلم (با بازی لئوناردو دیکاپریو) تسلیم بالا رفتن از چوب شناور بر آب می‌شود تا مطمئن شود معشوقش رز (با بازی کیت وینسلت)، نجات پیدا می‌کند. بسیاری از مخاطبین مدعی هستند هر دو می‌توانستند کنار هم روی الوار شناور قرار بگیرند و نجات پیدا کنند. جیمز کامرون که از این انتقادها خسته شده بود تصمیم گرفت پس از ۲۵ سال در مستند جدید نشنال جئوگرافیک با عنوان «تایتانیک: پس از ۲۵ سال با جیمز کامرون»، این صحنه‌ی جنجالی را بازسازی کند.
برای ده نفری که روی سیاره‌ی زمین هنوز این فیلم معروف را ندیده‌اند باید بگوییم، جک و رز دو شخصیت عاشق و معشوق فیلم از طبقات مختلف اجتماعی هستند که از بخت بد، عشق آن‌ها فقط تا لحظه‌ی برخورد کشتی معروف تایتانیک به کوه یخ دوام می‌آورد. البته این شخصیت‌ها تخیلی هستند و صرفاً برای بخشیدن جنبه‌ی انسانی به تراژدی تایتانیک وارد داستان شده‌اند. بخش غم‌انگیز ماجرا وقتی شروع می‌شود که رز سعی می‌کند جک را از طبقات پایین کشتی که در آب‌های یخبندان فرو رفته نجات دهد و همچنین از قایق نجات بیرون می‌پرد؛ زیرا نمی‌تواند ترک کردن کشتی را بدون جک تصور کند.
به لطف حفظ خونسردی جک در این بحران، آن‌ها از غرق شدن تایتانیک نجات پیدا می‌کنند؛ اما ناگهان خود را در آب‌های یخبندان با دیگر نجات‌یافتگان می‌بینند تا اینکه جک الوار شناوری را پیدا می‌کند و از رز می‌خواهد روی آن برود؛ اما وقتی تلاش می‌کند روی چوب برود، الوار ثبات خود را از دست می‌دهد. از آنجا که جک نمی‌خواهد امنیت رز را به خطر بیندازد در آب می‌ماند و به لبه‌ی الوار تکیه می‌زند و به‌آرامی تا لحظه‌ی مرگ یخ می‌زند و در نهایت رز نجات پیدا می‌کند. گویا بسیاری از افراد رمانتیک سخت‌جان از پایان دراماتیک این داستان خشمگین شده‌اند و بحث‌های داغی را درباره‌ی نظریه‌های نجات جک شروع کردند.
تعهد جیمز کامرون نسبت به ثبت جزئیات واقعه‌ی غرق شدن تایتانیک بی‌نظیر است. به‌طوری‌که برای ثبت جزئیات نجومی در فیلم اصلی در صحنه‌ی شناور شدن رز و تماشای ستاره‌ها، از نیل دیگریس تایسون اخترفیزیک‌دان کمک گرفت. کامرون دریافت ایمیلی از تایسون را به یاد می‌آورد که به طول و عرض جغرافیایی دقیق برای روز و زمان غرق شدن تایتانیک در سال ۱۹۱۲ و نادرست بودن میدان ستاره‌ای در فیلم اشاره کرده بود. تایسون میدان ستاره‌ای صحیح را برای کامرون ارسال کرد و او هم در نسخه‌ی سه‌بعدی اکران مجدد فیلم این جزئیات را تغییر داد.
اما این پرسش که آیا جک در پایان فیلم می‌توانست نجات پیدا کند، با قطعیت پاسخ داده نشده است و دقیقاً به همین دلیل بحث‌های داغی حول این موضوع شکل گرفته‌اند. این پرسش حتی موضوع یکی از قسمت‌های برنامه‌ی افسانه‌زدایان (Mythbusters) در سال ۲۰۱۲ بود. آدام ساویج و جیمی هایمنن، مجریان این برنامه با اجرای آزمایش‌های خود به این نتیجه رسیدند: در صورتی که جک و رز به‌صورت نشسته روی الوار قرار می‌گرفتند و برای افزایش میزان شناوری، جلیقه‌ی نجات رز را به زیر چوب گره می‌زدند، هر دو می‌توانستند نجات پیدا کنند. کامرون همچنین در یکی از قسمت‌ها حضور پیدا کرد و به مجر‌ی‌ها گوشزد کرد که نکته‌ی مهم فیلم را در نظر نگرفتند؛ زیرا گره زدن یک جلیقه‌ی نجات به یک تکه چوب شناور زیر آب با دمای منفی ۲ درجه کار بسیار سختی است. کامرون در مصاحبه با ونیتی فیر در سال ۲۰۱۷ به مناسبت بیستمین سالگرد فیلمش گفت:
کامرون می‌گوید دو روز را صرف آزمایش تخته‌ی چوبی روی آب کرده تا به مقدار شناوری مناسب برسد. او ادامه یافتن این بحث پس از دو دهه را بیهوده می‌داند و معتقد است اگر قرار بود رز یک تا سه ساعت پیش از رسیدن نیروهای نجات زنده بماند، نباید در آب منفی دو درجه شناور می‌شد.
به گزارش ارز تکنیکا، جیمز کامرون به مناسبت ۲۵ سالگی فیلم تایتانیک، آزمایشی علمی را برای خاتمه دادن به این بحث ترتیب دیده است. دو شخص ناشناس برای آزمایش در نقش جک و رز با سن، قد و وزن منطبق انتخاب شدند. برای نظارت بر دمای بدن، سه دماسنج به بدنشان نصب شد زیرا در صورتی که دمای بدن به زیر ۳۵ درجه‌ی سانتی‌گراد می‌رسید، جانشان به خطر می‌افتاد. به این ترتیب آزمایش برای سناریوهای مختلف با بازسازی الوار شناور در مخزنی از آب سرد تکرار شد. امیدواریم این افراد پول خوبی دریافت کرده باشند زیرا شرایط آزمایش نه تنها دشوار بود بلکه خطر زیادی هم داشت. کامرون همچنین سناریوی پیشنهادی برنامه‌ی افسانه‌زدایان را برای رسیدن به اندازه‌های دقیق، بازسازی کرد.
پاسخ هر بار یکسان بود: تنها یک نفر از جک و رز می‌توانست روی الوار بماند و نجات پیدا کند نه هر دو. (سناریوی Mythbuster دارای شناوری ناکافی بود)؛ اما کامرون تأیید کرد که حداقل یک سناریو وجود دارد که شاید بتواند جک را نجات دهد. به این صورت که جک و رز هر دو بخش فوقانی بدن را خارج از آب نگه دارند. بااین‌حال در این سناریو هم نجات یافتن بعید است؛ زیرا با توجه به لرزش شدید هنگام بالا رفتن جک از الوار و با این فرض که رز جلیقه‌ی نجات خود را به او می‌داد شاید می‌توانست نجات پیدا کند اما متغیرهای زیادی وجود دارند.
البته قطعاً در آن موقعیت جک چیزی درباره‌ی هیپوترمی (افت دمای بدن) نمی‌دانست و زمان کافی برای آزمایش کردن و یافتن بهترین راه‌حل را نداشت. کامرون همچنین به اولویت جک برای نجات رز اشاره می‌کند و آن را متناسب با داستان می‌داند.
کامرون همچنین درباره‌ی دقت غرق شدن کشتی هم بازنگری کرد. برای مثال آیا تایتانیک در واقعیت به دو نیم تقسیم شده بود؟ در فیلم ابتدا قسمت سینه‌ی کشتی غرق می‌شود و عقب کشتی به‌دنبال آن بالا می‌رود. سپس با کنده‌شدن دو قسمت، عقب کشتی روی آب سقوط می‌کند و درنهایت دوباره به حالت عمودی درمی‌آید و غرق می‌شود. کامرون بر اساس بهترین اطلاعات موجود مربوط به آن زمان فیلمش را ساخت؛ اما همیشه این پرسش برایش وجود داشت که این تصویر صحیح است یا خیر.
به همین دلیل کامرون برای شبیه‌سازی کامپیوتری با نیروی دریایی ایالات‌متحده مشورت کرد. بر اساس شبیه‌سازی، نیروهای روی کشتی هنگام قرار گرفتن عقب کشتی در زاویه‌ی ۲۳ درجه بالای آب نشان داده شدند. سپس تیم کامرون مدلی از تایتانیک را ساختند و غرق شدن آن در مخزن آبی را در شرایط کنترل‌شده آزمایش کرد. در نهایت مشخص شد که تا ۵۰ درصد حق با او بوده است. کامرون در مستندش می‌گوید:
اما درباره‌ی کمبود قایق‌های نجات چه می‌توان گفت؟ همیشه این تصور وجود دارد که این مشکل عامل از دست رفتن جان بسیاری از افراد هنگام غرق شدن تایتانیک بود. در فیلم، رز از توماس آندروس (با بازی ویکتور گاربر)، سازنده‌ی کشتی درباره‌ی کمبود قایق‌های نجات می‌پرسد. کامرون تصمیم گرفت این نظریه را هم آزمایش کند. او بخش پایین آوردن قایق‌های نجات را برای پی بردن به مدت آماده‌سازی یک قایق بازسازی کرد. تیم او در هشت و نیم دقیقه این کار را انجام داد که کامرون این زمان را با توجه به وجود متغیرهای غیرقابل پیش‌بینی (از جمله ترس) به ده دقیقه گرد کرد؛ بنابراین آماده‌سازی تمام قایق‌های نجات حداقل دو ساعت به طول می‌انجامد. در حالی که تایتانیک در مدت زمان یک ساعت و نیم غرق شد.
فیلم همچنین برخی قایق‌های نجات را نشان می‌دهد که با پایین رفتن تایتانیک در اقیانوس، روی سر یکدیگر پایین می‌روند و افراد با چاقوهای جیبی شتاب‌زده طناب‌های بالابر را پاره می‌کنند تا مانع از برخورد قایق‌ها شوند. کامرون داوطلب شد تا این صحنه را هم بازسازی کند. بریدن طناب‌های بالابر قایق‌ها با چاقوی جیبی کار دشواری است؛ بنابراین حتی اگر تعداد کافی قایق نجات وجود داشت، مشکلات دیگری به وجود می‌آمد.
