کشف روشی جدید برای درمان ام اس

تحقیقات پیشین حول استفاده از سلول های بنیادی برای درمان ام اس طی چند سال گذشته نشان از مؤثر بودن این روش داشته است و اکنون نتایج یک تحقیق بین المللی و بزرگ تر هم با تأیید نتایج تحقیقات قبلی، نشان داده است که روش جدید، پیشرفت بیماری را متوقف و علائم را سبک تر می کند.

 

رشته های عصبی را می توان مثل سیم برق در نظر گرفت. در وسط سیم برق، رشته فلزی نازکی قرار دارد که کار هدایت جریان الکتریکی را انجام می دهد و روی آن، پوشش عایق لاستیکی قرار دارد که از رشته رسانای برق محافظت می کند.

رشته های عصبی، سیگنال های الکتریکی را منتقل می کنند و روی آن ها را لایه ای محافظ به نام میلین می پوشاند. در بیماری ام اس، سیستم ایمنی به دلایل ناشناخته و ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی، به غلاف میلین حمله کرده و آن را تخریب می کند.

سیم برقی را تصور کنید که عایقش آسیب دیده و دچار اتصالی شده است. این تخریب علاوه بر اینکه خود عصب را در معرض آسیب قرار می دهد، هدایت جریان الکتریکی را در عصب هم مختل می کند. این باعث می شود اعصاب نخاعی و مغزی که دیگر لایه محافظی ندارند، به تدریج دچار تحلیل و تخریب شوند و معلولیت ها و ناتوانی های مختلفی به بار بیاورند.

تابه حال برای درمان ام اس از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده می شد که فقط جلوی فعالیت نابه جای سیستم ایمنی را می گرفت؛ اما روش جدید که نتایج اولیه آن در نشست سالانه انجمن پیوند مغز استخوان اروپا واقع در لیسبون پرتغال برگزار شد؛ امکان ترمیم نسبی اعصاب را هم فراهم می کند.

 

این تحقیق روی 100 بیمار در شیکاگو (آمریکا)، شفیلد (انگلستان)، اپسالا (سوئد) و سائوپائولو (برزیل) انجام شد که همگی مبتلا «اسکلروز چندگانه عودت کننده-بهبودیابنده» (RRMS) بودند. در این نوع از ام اس، بیماری مدتی عود می کند و سپس، مدتی فروکش می کند تا اینکه دوباره عود کند.

 

در این تحقیق بیماران دو گروه شدند، برای یک گروه پیوند سلول های بنیادی خون ساز انجام شد و گروه دیگر با دارو تحت درمان قرار گرفتند. با گذشت یک سال، در بین کسانی که با سلول های بنیادی درمان شده بودند بیماری یک نفر عود کرد، درحالی که در گروهی که با دارو درمان می شدند بیماری 39 نفر عود کرد.

 

پس از سه سال پیوند سلول بنیادی در درمان سه نفر ناموفق بود (6 درصد) درحالی که درمان دارویی به 30 نفر (60 درصد) جواب نداد. علاوه بر این، آن ها که با پیوند سلول بنیادی درمان شده بودند، ناتوانی هایشان نیز کاهش یافته بود؛ درحالی که در گروه دیگر اوضاع کاملا برعکس بود.

پیش از درمان با سلول بنیادی، ابتدا باید با شیمی درمانی سنگین، سیستم ایمنی معیوب بیمار را از کار انداخت. این مرحله معمولا تجربه بسیار ناخوشایندی است. پس از آن، سلول های بنیادی را که از خون و مغز استخوان خود بیمار گرفته اند، به او تزریق می کنند. این سلول های بنیادی چون در مراحل اولیه هستند، فاقد آن نقص ایمنی هستند که بیماری را ایجاد می کند.

 

«بزیل شاراک»، استاد نورولوژی در بیمارستان رویال هلامشر می گوید:«این ها نتایج اولیه است؛ با این حال بهترین نتیجه ای است که تابه حال در کارآزمایی های ام اس مشاهده شده است.»

 

دکتر «سوزان کولهاس»، مدیر تحقیقات انجمن ام اس بریتانیا نیز می گوید:«پیوند سلول های بنیادی خون ساز (HSCT) به زودی به درمان تثبیت شده و فراگیر ام اس در انگلستان تبدیل خواهد شد.»

البته در حال حاضر چنین تخمین زده می شود که این روش حدود 30 هزار پوند هزینه دارد و به اندازه درمان قدیمی خرج برمی دارد