هیاهوی رسانه‌ای پیرامون نسخه‌ی جدید موتور جستوجوی بینگ باعث شده است بسیاری از مردم تصور کنند که مایکروسافت به‌لطف همکاری با OpenAI (خالق ChatGPT) می‌تواند گوگل را در نبرد هوش مصنوعی شکست دهد. یک تحلیلگر در توییتر که می‌گوید رقابت در حوزه‌ی هوش مصنوعی هیجان‌زده‌اش می‌کند، با ذکر ۶ دلیل توضیح داده است که چرا گوگل می‌تواند این دو شرکت را «نابود کند.»
درحالی‌که مایکروسافت برای رونمایی نسخه‌ی جدید بینگ آماده می‌شد، گوگل در بیانیه‌ای غیرمنتظره چت‌بات بارد را به‌عنوان رقیب اصلی ChatGPT معرفی کرد تا ثابت کند که پروژه‌های مهمی برای برتری در حوزه‌ی هوش مصنوعی دارد. قبل از رونمایی بارد، مایکروسافت اعلام کرد که ۱۰ میلیارد دلار به OpenAI تزریق و ۴۹ درصد از سهام این شرکت را تصاحب می‌کند.
مایکروسافت در ابتدا قابلیت‌های نشئت‌گرفته از ChatGPT را به پیام‌رسان تیمز اضافه کرد تا آن را «هوشمندتر» کند. غول آمریکایی صنعت فناوری در ادامه سراغ ادغام موتور جستوجوی بینگ با هوش مصنوعی رفت.
با این تحولات، مایکروسافت اکنون رؤیای بزرگی را که یک دهه در ذهنش پرورش می‌داده است دنبال می‌کند: سلطه بر بازار موتورهای جست‌و‌جو. ساتیا نادلا، مدیرعامل این شرکت، در مصاحبه‌ای جدید گوگل را «گوریلی ۴۰۰ کیلویی» خطاب کرد که مایکروسافت در پی «به‌رقص‌درآوردن» آن است.
نادلا گفت: «امیدوارم که با نوآوری ما، آن‌ها خودنمایی کنند و نشان دهند که آن‌ها نیز می‌توانند برقصند. می‌خواهم مردم بدانند که ما آن‌ها را به رقصیدن وادار کردیم.»
هیجانی که برای موتور جستوجوی بینگ ایجاد شده، گوگل را به دردسر انداخته است. سوندار پیچای، مدیرعامل گوگل، «کد قرمز» صادر کرد. این کد در گوگل تنها به شرطی صادر می‌شود که این شرکت نسبت‌به رقبایش احساس خطر کند و به دنبال پروژه‌ای همه‌جانبه برای خودنمایی باشد. گوگل اکنون از طریق بارد برای حضور همه‌جانبه در بازار چت‌بات‌ها آماده می‌شود.
تیبو میکر در تحلیلی قابل‌تأمل می‌گوید: «معتقدم که حق با ساتیا است، اما نه به‌طور کامل. گوگل واقعا گوریلی ۴۰۰ کیلویی محسوب می‌شود، اما همین گوریل مایکروسافت و OpenAI را به خاک سیاه می‌نشاند.»
میکر برای اثبات گفته‌هایش، ۶ دلیل ذکر کرده است. نخست این‌که گوگل انحصار بزرگی بر بازار موتورهای جست‌و‌جو دارد. گوگل و یوتیوب بالاتر از تمامی سرویس‌های دیگر، پراستفاده‌ترین موتورهای جستوجوی دنیا محسوب می‌شوند و ۹۱٫۹ درصد از سهم بازار را در اختیار دارند. فاصله‌ی بینگ با گوگل فراتر از حد تصور است.
شنیدن این جمله ممکن است برای‌تان عجیب باشد، ولی حتی آمازون و فیسبوک نیز جایگاه بالاتری نسبت‌به بینگ دارند. آمار مؤسسه‌ی Ahrefs تا سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد که «گوگل» پرجست‌و‌جوترین واژه در موتور جستوجوی بینگ محسوب می‌شود.
بدین ترتیب به محض انتشار عمومی بارد، تعداد بسیار زیادی از مردم در سراسر دنیا مشغول استفاده از این چت‌بات خواهند شد. بینگ از زمان ادغام با ChatGPT با ۱۰ برابر استقبال بیشتر از سوی کاربران مواجه شده است، اما احتمالا هرگز نمی‌تواند در زمینه‌ی تعداد کاربر، از گوگل پیشی بگیرد.
تعداد بیشتر کاربر باعث می‌شود که گوگل بازخورد بیشتری درباره‌ی بارد دریافت کند. هرچه بازخوردها بیشتر باشند، روند بهبود بارد سریع‌تر انجام خواهد گرفت. تیبو میکر می‌گوید: «هوش مصنوعی بد با داده‌های بیشتر می‌تواند هوش مصنوعی خوب با داده‌های کمتر را شکست دهد.»
چت‌بات بارد در فاز اولیه‌اش بر پایه‌ی نسخه‌ی «سبک» مدل زبانی LaMDA توسعه داده شده است. این یعنی گوگل برای پردازش جست‌و‌جوها در بارد به قدرت محاسباتی بسیار کمتری نیاز دارد. با وجود نیاز به قدرت کمتر، بارد بازخورد بیشتری به دست گوگل خواهد رساند.
گوگل همین حالا نیز از هوش مصنوعی به‌طور گسترده استفاده می‌کند. یکی از جذاب‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در موتور جستوجوی گوگل، استخراج نکات اصلی مقالات و نمایش آن‌ها در صفحه‌ی جست‌و‌جو است.
تیبو میکر در ادامه‌ی تحلیلش به حضور بلندمدت گوگل در حوزه‌ی هوش مصنوعی اشاره می‌کند. فعالیت گوگل در این صنعت از اوایل دهه‌ی ۲۰۰۰ میلادی و به شیوه‌ی تحقیقاتی شروع شد. میکر می‌گوید گوگل عامل تمامی دستاوردهای بزرگ در دنیای هوش مصنوعی است؛ از شکست بازیکن برتر بازی Go تا حل مشکل تاشدن پروتئین‌ها. میکر با اشاره به گوگل می‌گوید: «این شرکت سال‌ها است که در این حوزه عملکردی عالی دارد.»
گوگل از سال ۲۰۱۱ به بعد، میلیاردها دلار سرمایه به کسب‌و‌کارهایی نظیر DeepMind و Google Brain که پروژه‌هایی بر پایه‌ی هوش مصنوعی دارند تزریق کرده است. در این بین، Google Brain به‌طور گسترده‌تری در حوزه‌ی هوش مصنوعی فعالیت می‌کند. این کسب‌و‌کار به دنبال تقلید عملکرد مغز انسان است.
سرویس‌های مختلف گوگل سال‌ها است که از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند؛ از سیستم تشخیص گفتار اندروید و گوگل ترنسلیت گرفته تا بخش جستوجوی سرویس گوگل فوتوز، پاسخ خودکار به ایمیل‌ها در جیمیل و سیستم پیشنهاد محتوا در یوتیوب.
ازطرفی دیگر، DeepMind مشغول توسعه‌ی هوش مصنوعی همه‌کاره است. هوش مصنوعی این واحد تجاری می‌تواند همچون برترین پزشکان دنیا، بیماری‌های چشمی و سرطان سینه را شناسایی کند. این هوش مصنوعی برای پردازش داده‌ها به ۳۰ درصد انرژی کمتر نیاز دارد. DeepMind همچنین توانسته است روند درمان سرطان سر و گردن را بهبود دهد. تیبو میکر می‌گوید: «تصور کنید گوگل چه توانایی‌های دارد.»
نکته‌ی مهم دیگر این است که معماری استفاده‌شده در مدل زبانی GPT شرکت OpenAI را گوگل توسعه داده است. OpenAI برای ساخت مدل زبانی GPT-3 سراغ استفاده از مدل یادگیری عمیق Transformer رفت که توسعه‌دهنده‌ی اصلی آن، گوگل است (GPT-3 مخفف Generative Pre-trained Transformer 3 است).
تیبو میکر در توضیح بیشتر می‌گوید: «امروزه رمزارزهای زیادی نظیر بیت کوین وجود دارند، با این‌حال همه‌ی آن‌ها برای پایه‌ی یک لجر توزیع‌شده به نام بلاک‌چین توسعه داده شده‌اند.» OpenAI توانسته است با ChatGPT به موفقیت بزرگی دست پیدا کند، اما نباید فراموش کنیم این چت‌بات مبتنی‌بر معماری‌ای است که توسط گوگل معرفی شد.
موتور جستوجوی گوگل مزیت بزرگ دیگری نیز برای این شرکت در رقابت هوش مصنوعی دارد. تمامی داده‌های اینترنت توسط الگوریتم PageRank گوگل، ایندکس شده‌اند. این یعنی بارد نه‌تنها پاسخ‌های مرتبط با سؤال به کاربر ارائه می‌دهد، بلکه پاسخ‌هایش مبتنی‌بر منابع معتبر خواهد بود. این در حالی است که ChatGPT به دلیل دسترسی به منابع ناقص، گاهی اوقات اطلاعات نادرست را به‌عنوان حقیقت علمی جلوه می‌دهد. کاربران بارها از اشتباهات علمی ChatGPT انتقاد کرده‌اند.
گوگل حتی رونوشت تمامی ویدیوهای منتشرشده در یوتیوب را دارد. این یعنی گوگل چت‌باتش را صرفا بر اساس داده‌های متنی تعلیم نمی‌دهد، بلکه به داده‌های ویدیویی و صوتی نیز دسترسی دارد. ChatGPT بر پایه‌ی تمامی داده‌های اینترنت تا پایان سال ۲۰۲۱ تعلیم داده شده است، اما بارد اطلاعاتش را مستقیما و به‌طور بلادرنگ از وب می‌گیرد تا اطلاعاتش به‌روز باشد و پاسخ‌هایی دقیق‌تر ارائه دهد.
تیبو میکر در بخش پایانی سخنانش می‌گوید گوگل در زمینه‌ی ارائه‌ی پاسخ‌های درست در چت‌باتش «حداقل ۱۰ سال» جلوتر از ChatGPT است. گوگل بارد مبتنی‌بر مدلی زبانی است که بر پایه‌ی سه اصلِ «کیفیت، ایمنی و زمینه‌سازی» توسعه داده شده. به بیانی بهتر، پاسخ‌های گوگل بارد مکالمه‌محورتر هستند. این در حالی است که پاسخ‌های ChatGPT بیشتر به پرسش‌و‌پاسخ با ربات شباهت دارند. مدل زبانی LaMDA بر پایه‌ی دیالوگ تعلیم داده شده است، اما ChatGPT صرفا از متن‌های وب استفاده می‌کند.
در این بین سؤال مهمی مطرح می‌شود؛ اگر گوگل از بیش از یک دهه قبل کار روی هوش مصنوعی را شروع کرده، چرا زودتر از این‌ها پروژه‌هایی مثل بارد را رونمایی نکرده بود؟
گوگل به میلیاردها کاربر خدمت‌رسانی می‌کند. این شرکت در برابر یکایک این کاربران مسئول است و نمی‌تواند به‌صورت شتاب‌زده، هر سرویس ناقصی را در دسترس آن‌ها قرار دهد.
مورد دوم به موتور جست‌و‌جو ارتباط دارد. موتور جستوجوی گوگل پول‌سازترین کسب‌و‌کار این شرکت است. هوش مصنوعی می‌تواند تعداد کاربران موتور جست‌و‌جو را کاهش دهد، حتی اگر آن هوش مصنوعی در مالکیت گوگل باشد.
مورد مهم دیگر این است که ارائه‌ی چت‌بات ناقص می‌تواند ضربه‌ی بزرگی به شهرت گوگل بزند. انتشار اطلاعات نادرست، تولید تصاویر جعلی، منعکس کردن سخنان نفرت‌آمیز و ارائه‌ی ابزاری به دانشجویان برای تقلب کردن، ممکن است برای گوگل گران تمام شود.
گوگل برای متنوع‌ساختن سرویس‌های هوش مصنوعی‌اش، اخیرا ۴۰۰ میلیون دلار در استارتاپ Anthropic سرمایه‌گذاری کرده است. این سرمایه‌گذاری تا حد زیادی مشابه اقدامی است که مایکروسافت در سال ۲۰۱۹ با OpenAI انجام داد. Anthropic توسط رهبران سابق OpenAI بنیان‌گذاری شده است.
سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، در مصاحبه‌ی جدیدی گفت: «صحبت درباره‌ی این‌که یک فناوری جدید بتواند پایان شرکتی بزرگ را رقم بزند، معمولا نادرست است.» وقتی حتی مدیرعامل شرکت مالک ChatGPT به شکست نخوردن گوگل اعتقاد دارد، چرا شما چنین دیدگاهی ندارید؟
