برگزاری یادبودی برای هنرمندان درگذشته در سال 96
مراسم یادبود هنرمندان درگذشته در سال 96 با حضور چهره های کشورمان و خانواده های آنان شامگاه گذشته برگزار شد و این مراسم با سخنرانی هنرمندان پیشکسوت همراه بود.
ششمین دوره مراسم یادبود هنرمندان درگذشته در سال 96 در حالی برگزار شد که برخی هنرمندان نسبت به توجه به مسائل و رعایت حقوقشان اعتراضاتی داشتند.
مراسم یادبود هنرمندان درگذشته 1396 با عنوان "آیین چراغ خاموشی نیست" با حضور هنرمندان و خانواده هنرمندانی که در عرصه های مختلف هنری در سال 96 درگذشتند، از سوی خانه هنرمندان ایران و با همکاری شهرداری تهران شامگاه شنبه 19 اسفندماه در تالار ایوان شمس برگزار شد.
در آیین گرامیداشت یاد هنرمندان درگذشته سال 96 چه گذشت
در ابتدای این مراسم که محمد سلوکی اجرای آن را بر عهده داشت، مجید رجبی معمار مدیر عامل خانه هنرمندان ایران با حضور در جایگاه بیان کرد:امسال ششمین دوره است که این آیین را برگزار می کنیم تا حداقل ادای دینی داشته باشیم به این هنرمندانی که از بین ما رفته اند. همه ما این تعبیری که می گویند تا مجلس بعدی چه کسی زنده است یا مرده را زیاد شنیده ایم. خیلی از هنرمندان ما در شهرستان ها زندگی میکردند و بسیاری از هنرمندان را توده مردم اسمشان را نشنیده اند و پشت پرده بوده اند و از موسیقی دانان و ادیبان گرفته تا مترجمان و محققان ما را نمی شناسد و این کم اطلاعی ما است که آنها را نمی شناسیم و این به خاطر قدر و بهای آنها نیست.
همسر علی معلم در مراسم یادبود هنرمندان درگذشته سال 96
او ادامه داد:بعضی از هنرمندان بعد از آنکه ما برنامه خودمان را جمع بندی کردیم از بین ما رفتند. مانند علی معلم عزیز که بعد از مراسم ما فوت کردند و همه فعالان هنری او را می شناسند. و امروز هم لوون هفتوان را از دست دادیم و همچنین استاد شهنواز. امسال 110 هنرمند در رشته های مختلف هنری از بین ما رفتند و ما این آیین را برای آنها برگزار کردیم و سازمان های مختلفی در این امر ما را همراهی کردند و با وجود اینکه قرار بود شهردار تهران هم حضور داشته باشند، دقایقی قبل اطلاع دادند نمی توانند بیایند.
سپس بعد از پخش کلیپی از علی معلم، امید معلم پسر این هنرمند با حضور در جایگاه با بغض گفت:واقعیت این است که رفتن پدر اینقدر برای من وحشتناک بوده که تا همین لحظه اگر غلو نکرده باشم هیج لحظه لذت بخشی را تجربه نکرده ام. یکی از صحبت هایی که همیشه می گفت این بود که آدم ها بعد از مرگ راجع بهشان قضاوت می شود و امروز که او نیست تاثیری که او در عرصه سینما، فرهنگ، اقتصاد و حتی سیاست داشته آنقدر روشن بود که هیچکس نتوانسته جایش را پر کند.
او ادامه داد:او علاوه بر اینکه بر مباحث نظری و نظریات علمی تسلط داشت در عمل هم پرتلاش بود و در جوامع تعداد این آدم ها زیاد نیستند که بتوانند چنین تاثیری داشته باشند و ما از توانایی این آدم حتی 20 درصد هم استفاده نکردیم و این مایه تاسف ما است و هر هنرمند موثری بعد از مرگ خالقش می داند.
او خاطرنشان کرد:وای بر ما که از روشنایی او درست استفاده نمی کنیم و بعد از دادنشان تاسف می خوریم اما چه جایگزینی برای آنها داریم. ما باید پاسخگو پروردگار باشیم که چرا توجه درستی به آنها نداریم و تحمل انتقاد را نداریم و احترام پیشکسوتان را نمی دانیم و این اتفاق ترسناکی است که برای جامعه ما افتاده است و امیدوارم مرگ مادی این آدم ها و یادآوری مرگ عزیزان کمک کند درس بگیریم و از ظرفیت ها به درستی استفاده کنیم.
مراسم گرامیداشت هنرمندان درگذشته سال 96
در ادامه مراسم سید مجتبی حسینی معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور بر روی سن در سخنانی گفت:مرگ مهمترین موضوع مشترک همه موجودات است. هنرمندان در مواجه با این موضوع به خاطر هنرشان راه جاودانگی را پیش می گیرند و اگر چه بهار را بدون آنها سپری خواهیم کرد، اما می دانیم که آنها زنده اند و در کنار ما هستند.
سپس احمد توکلی نماینده سابق مجلس و پدر محمد توکلی عکاس و هنرمند تجسمی که امسال درگذشت با حضور در جایگاه گفت:هنر هر چه هست از زیبایی حرف می زند و زشتی را هم نشان می دهد تا زیبایی دیده شود. هنرمند از دل صحبت می کند و دل قسمتی از وجود را می سازد و کسی که دل دارد نسبت به غم و شادی بندگان خدا بی تفاوت نیست. صبر خوب است و این فراق و دوری از عزیز از دست رفته زیاد طول نمی کشد و اگر قرار باشد جای خوبی برویم بهتر است. محمد بعد از شهادت شهید حججی طرح زیبایی زد و از او پرسیدم این را به سفارش چه کسی کشیده ای و او گفت به سفارش دلم.
در ادامه این مراسم یادبود، محمدرضا اصلانی نویسنده، شاعر، مستندساز و کارگردان با حضور در جایگاه بیان کرد:من معتقدم که روح جاودانه است و روح این هنرمندان زنده است و به این دنیا باز می گردند و در واقع آثارشان همان جسم آنها است و فقط روحشان است که با ما نیست. آنها با جسمشان و چیزی که تجسم کردند در میان ما هستند.
او ادامه داد:اکنون با آنان که هستند چگونه برخورد می کنید، اینهایی که همه از دوستان ما بودند. روزی به یکی از دولتمردان که از حمایت از هنرمندان سخن می گفت، گفتم که هنرمندان نیازی به حمایت ندارند بلکه آنها هستند که از نظام حمایت می کنند. هنرمندان ثروتی هستند ولی حقوقی دارند که باید از آن برخوردار باشند و این حقوق باید رعایت شود. الان کدام حقوق رعایت می شود؟ چند تن الان در کم کاری هستند و چگونه زندگی می کنند آیا در خطر مرگ هستند یا نیستند. ما هر سال می توانیم برای ماندگان خودمان عزا برگزار کنیم. من نگران این هنرمندان هستم که زنده اند و باید کاری کرد. نه حمایت بلکه شناسایی حقوق هنرمندان کجاست جامعه ما بدون هنرمندان بی پناه خواهد شد. این امپراتوری را از فرمانروایانشان خالی نکنیم که هنرمندان فروانروایان این امپراتوری هستند.
سعید اوحدی رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران نیز با حضور در جایگاه با اشاره به صحبت های امید معلم بیان کرد:وقتی دعوت نامه برای خود من هم آمد این سوال برایم ایجاد شد که چرا این مجلس را برگزار می کنیم؟ آیا خانواده ها به برگزاری این مراسم نیاز دارند و آیا نگاه معاونت فرهنگی شهرداری که این برنامه را پایان هر سال برگزار می کند فقط جنبه تبلیعاتی است یا هدف دیگری دارد؟
او اضافه کرد:انسانها نسبت به رخدادها و موقعیت ها به سه دسته تقسیم می شوند یک دسته آدمایی هستند که نسبت به واقعیت های اطرافشان عقب هستند، یک دسته دیگر همزمان هستند و دسته سوم آنهایی هستند که جلوتر از جامعه خودشان قرار دارند. مانند امام خمینی که هنوز هم حرفهایشان در موقعیت های مختلف مورد استفاده است. امشب اگر اینجا نشسته ایم برای این است که بدانیم این هنرمندان از زمان خودشان جلوتر بودند و به واسطه اینکه آثارشان در دست مردم است و مردم به تاسی از آنها زندگی می کنند زنده هستند.
سپس آیدین آغداشلو که با عصایی در دست به روی سن تالار ایوان شمس آمد و بعد از اتمام صحبتهایش سالن را ترک کرد، بیان کرد:بسیاری از این هنرمندانی که بخشی از زندگی سالیان عمر من بودند از بین ما رفته اند. به همین دلیل است که خیلی احتیاط می کنم که این آدمها را زیاد ببیینم و حضورشان را درک کنم زیرا نمی دانیم آخرین بار چه زمانی است که آنها را می بینیم. هرکسی سهمی دارد از این جامعه و ان را ادا می کند. هنرمندان با معنا سر و کار دارند به همین خاطر است که ستودنی هستند.
او اضافه کرد:هنرمند حافطه قومی جامعه خود است و بحث هنرمند کسانی است که با کارشان تاریخ محسوس دوران خودشان را می نویسد و به یادگار می گذارد و کارش با نوشتن تاریخ رسمی متفاوت هستند. تاریخ توسط هنرمندان نوشته می شود.
آغداشلو با اشاره به صحبت های محمدرضا اصلانی که بیان کرد هنرمند به حمایت نیاز ندارد، گفت:حمایت از هنرمند توسط مردم انجام می شود. شاید تنها بشود از دولتمردان تقاضا کرد که این تاریخ انکار و دست کاری نشود. تقاضای عمده ای است زیرا در طول تاریخ در هر حکومتی هنرمندان محبوبش را برمی کشد. اما می شود این را خواست که بگذارند این سلسله مداوم جریان پیدا کند. هر کسی بیاید و روایت خودش را از جامعه بیان کند.
او با تاکید بر اینکه هنرمند حافطه تاریخی است بیان کرد:گاهی این حافظه توسط حادثه ها مخدوش می شود و اگر مردمی حواسشان نباشد شاید متوجه نشوند که این حافظه در حال از بین رفتن است. نگذاریم این امر با بی اعتنایی طی شود و مردم زیادی در تاریخ بودند که به بیماری فراموشی دچار شدند و در این میان فرهنگ به طور کلی از میان می رود.
او در پایان اظهارکرد:با رفتن هنرمندان می توان دید که چطور فرهنگ خاموش می شود، تقلیل پیدا می کند و چطور آدم ها بخش عمده ای از انحطاط خود را نمی بیند و به همین خاطر باید مراقب هنرمندان باشیم. من چون هیچگاه برای خودم خواسته ای نداشتم شاید درست نباشد که برای دیگران هم خودم را سبک کنم این وظیفه کسان دیگری است که اگر انجام ندهند حتما باید جای دیگری پاسخگو باشند.
آئین یادبود هنرمندان درگذشته سال 96
در ادامه مراسم سهیل محمودی شاعر و نویسنده با بیان اینکه قدر هنرمندان را تا زنده هستند باید بدانیم شعری راجع به "پدر" خواند.
سپس مهرداد فلاح بعد از پخش کلیپی از صادق تبریزی با حضور در جایگاه درباره این هنرمند گفت:اقای صادق تبریزی آدمی خودساخته بود و در مقابل هیچکس سرخم نکرد. من 20 سال شاگردی ایشان را کردم. او اعتقاد داشت هنر کیمیاگری است و هیچکس و هیچ حکومتی بر او تسلط ندارد.
داریوش کاردان بعد از چند قطعه موسیقی که توسط سالار عقیلی اجرا شد با حضور در جایگاه اظهار کرد:می خواهم با دلم حرف بزنم نه عقلم. ما گاهی با این مواجه می شویم که حرفی را بنا به برخی مصلحت ها در جایی نگوییم. وقتی می خواهیم راجع به هنرمندان فقید صحبت کنیم میگوییم عجب آدم های خوبی بودند. الان اگر کسی درباره تنگدستی یک هنرمند حرف بزند چه بسا کسانی که خودشان تنگدست هستند صدایشان در میاید که مگر ما گدا هستیم.
او ادامه داد:هر زمان لازم باشد هنرمند باید برود بالای سن درباره مسئولین و دولتمردان سخن بگوید و به محض آنکه کارشان تمام می شود با او خداحافظی می کنند. کسی نیست که نداند چه خبر است و چه کسی است نمی داند که هنرمند چقدر والا است و آیا این والایی فقط به این است که این بالا (روی سن) بیاید. اگر مسئولین نمی دانند تقصیر آنها است و اگر هم می دانند و کاری نمی کند باز هم تقصیر آنها است. پیشنهاد می کنم با پول یکی از اختلاس ها تمام سرپل ذهاب را بازسازی کنید. با پول یک اختلاس دیگر تمام طلب های معوقه هنرمندان را بپردازید. بعدش هم اگر خواستید به اختلاستان ادامه دهید.
رابعه مدنی بازیگر و مادر امیرشهاب رضویان نیز به مناسبت روز مادر به روی سن آمد و گفت:کاش در سال برای هنرمندانی که هستند بزرگداشت برگزار کنیم. و تا هستند قدردان آنها باشیم. به عنوان مادر از همه کسانی که برای عید به مسافرت می روند خواهش می کنم با سرعت نروید و قوانین را رعایت کنید و اشک چشم مادرهایتان در نیاورید.
در ادامه مراسم، کیومرث پوراحمد با اشاره به صحبتهای داریوش کاردان، انتقادی به مسئولین کرد و به طنز گفت که آنها در حال انجام دادن کارهایشان هستند.
سپس درباره منوچهر پور احمد برادر بزرگترش که در این سال فوت کرده است بیان کرد:منوچهر برادر بزرگ من بود و هست. حاصل زندگی اش صدها تابلو مینیاتور است. صدها نقشه قالی است که بافته شده و زیر پای مردمان است. صدها ساعت برنامه رادیویی دارد. ده ها فیلم بازی کرده و بعد از انقلاب تئاتر را در هتل ها اجرا می کرد و صدها نمایش کمدی در دوران جنگ در سرتاسر ایران اجرا کرد و مردم را خنداند و چند سریال کمدی هم ساخت و دوره ای که گفتن بیماری ایدز ممنوع بود، سریالی راجع به این موضوع ساخت.
او در پایان گفت:من از وقتی 10 یا 12 سالم بود شاگرد و پادو او بودم و در کنارش کار می کردم. یک رادیو بزرگ داشتیم که شب ها با هم داستان گوش می کردیم و از آنجا عاشق نوشتن شدم. اولین سینمایی که رفتم با او بود و برای اولین بار ساز سنتور را به خانه آورد و بعد هم در تهران در پناه او زندگی کردم. او در خانواده سنتی ما بذر هنر را کاشت و اگر او نبود،احتمالا من الان یک معلم بازنشسته بودم نه کارگردان.
آرش یداللهی برادر افشین یداللهی بعد از پخش کلیپی از این هنرمند با اشاره به اینکه ما بعد از اتفاقی که برای افشین افتاد و در اثر یک تصادف جانش را از دست داد یک کمپینی راه انداخته ایم گفت که کمپین ایمن رانندگی کنیم را به راه انداخته ایم و خواهش میکنم که هر کسی می تواند در این کمپین حضور داشته باشد.
در ادامه مراسم ماهور نصیریان دختر وحید نصیریان کارگردان انیمیشن با حضور در جایگاه بیان کرد:پدرم با داغ ندیدن فیلمش از دنیا رفت و 8 سال منتظر نمایش این فیلم بود و این مقدار نصف زندگی من بود. پس از سالها انتظار این فیلم بر روی پرده است ولی او نیست که آن را ببیند. تقاضا من این است که برای این فیلم تبلیغ کنید و او را با دیدن فیلمش خوشحال کنید.
سالار عقیلی در مراسم یادبود هنرمندان درگذشته سال 96
سپس با حضور محمد جواد حق شناس، محمد سریر، مجید رجبی معمار، حسین مسافر آستانه، کیومرث پور احمد و شهبازی از کتاب یادبود هنرمندان درگذشته در سال 96 درونمایی شد.
در ادامه با دعوت از خانواده علی معلم، افشین یداللهی، منوچهر پوراحمد، نقی سلیمانی، وحید نصیریان و داود باروقی، از آنها تقدیر شد و لوح یادبودی به آنها اهدا شد.
آذر معماریان همسر علی معلم درباره این هنرمند گفت:علی معلم به جادوی بزرگ اندیشیدن واقف بود و به حسادت های شغلی وارد نمی شد. او کسی بود که همیشه جایزه می داد و توقع دریافت جایزه نداشت. علی معلم دوست داشت در تمامی هنرها، هنرمندان پشت هم باشند و باهم کارهای بزرگی انجام دهند.
در ادامه کیومرث پوراحمد در سخنانی بیان کرد:یک شعری بود که در ارشاد به آن ایرادی وارد کرده بودند به افشین یداللهی گفتیم که کاری کن و گفت مگر از دست من کاری بر می آید. این را هم باید بگویم مجید رجبی معمار در رگ هایش فرهنگ جاری است و از او سپاس گذاریم. همه می رویم و می میریم ولی اول آدم باش و سپس یک کارگردان یا بازیگر فوق العاده باش.
محمد جواد حق شناس عضو شورای شهر در سخنانی در پایان مراسم بیان کرد:اگر بخواهد تجلیل از هنرمندان بسنده بشود به همین مراسم کافی نیست. این سنت گرامیداشت حسنه است اما باید بیش از اینها به هنرمندان پرداخت. هنرمندان با هنرشان این فرهنگ را جاودانه کردند و اگر اینها نبودند نام ایران هم باقی نمی ماند.