خبرهای نجومی کیهان شناسی مطالب ویژه نجوم ویدیوی علمی
- اخترشناسان نوع جدیدی از انفجارهای ستارهای را کشف کردند که بسیار کوچکتر، اما فراوانتر از سایر انفجارها هستند. این رویداد جدید «میکرونووا» نام دارد و روی سطح ستارگان کوتولهی سفیدی اتفاق میافتد که به طور فعال مواد را از یک ستارۀ همدم دریافت میکنند.
به گزارش بیگ بنگ، “میکرونوواها” حدود یک میلیون برابر کمتر از یک “نواختر” میدرخشند. به گفته اخترشناسان تجمع مواد روی کوتولهی سفید منجر به یک انفجار حرارتی موضعی میشود که به آن «میکرونووا» میگویند. این انفجارها دهها تا صدها کوئینتیلیون کیلوگرم از مواد ستاره را در طی چند ساعت میسوزانند. اگر تصورش سخت است، اینطور تصور کنید که این تقریبا به اندازۀ سوزان چند میلیارد هرم بزرگ جیزه در طی چند ساعت است.
در این رویداد یک ستاره کوتوله سفید با میدان مغناطیسی قدرتمندش مواد ستارۀ همدم خود را خارج کرده و به سمت قطبهای مغناطیسیاش هدایت میکند. در اثر این اتفاق، “مواد” که عمدا گاز هیدروژن است، روی سطح داغ ستاره میافتد و یک انفجار “میکرونووا” رخ میدهد. بسیاری از آنها را میتوان در سامانههای باینری و دو ستارهای پیدا کرد. در واقع همانطور که گاز هیدروژن روی سطح بسیار داغ ستارۀ کوتوله سفید میافتد، اتمهای هیدروژن را تحریک میکند تا به صورت انفجاری به هلیوم تبدیل شود، این فرایند موجب همان “میکرونووا” است.
کوتوله سفید چیزی است که به عنوان یک ستاره “مرده” شناخته میشود. در واقع پس از اینکه سوخت یک ستاره تمام شود و مواد خود را به بیرون پرتاب کند، یک هستهی فروپاشیده باقی میماند که به آن «کوتوله سفید» میگویند. ستارگان کوتولهی سفید جرمی تا ۱.۴ برابر جرم خورشید دارند و در کرهای به اندازۀ زمین جای میگیرند.
محققان رصدخانه جنوب اروپا با استفاده از دادههای ماهواره نقشهبردار فراخورشیدی گذران ناسا(TESS) و تلسکوپ ویالتی، سه “میکرونووا” را در کوتولههای سفید شناسایی کردند. این یافته نشان میدهد که کیهان چقدر پویا است. این رویدادها ممکن است در واقع بسیار رایج باشند، اما چون بسیار سریع هستند به سختی میتوان به آنها دست یافت. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Nature منتشر شده است.