احتمالا تا به حال در مورد هیپنوتیزم داستان‌ها و روایت‌های زیادی شنیده‌اید اما آیا واقعا هیپنوتیزم حقیقت دارد؟ هیپنوتیزم روشی است که برای آشکار شدن حقایق پنهان در ضمیر ناخودآگاه شما توسط متخصص به کار گرفته میشود. طی فرآیند هیپنوتیزم بخش عمده مغز شما فعال میشود چرا که هم زمان فکر و روح‌تان درگیر می‌گردد. از مزایای استفاده از هیپنوتیزم درمانی رهایی از افکار یا خاطرات آزاردهنده و تسکین برخی از دردهای جسمانی مانند میگرن و سندروم روده تحریک پذیر است. هم چنین در برخی از اختلالات خواب و ترک اعتیاد نیز به کار گرفته میشود. با این حال بسیاری از افراد تصورات غلطی در این باره دارند و احساس می‌کنند که ممکن است دیگر نتوانند به حالت عادی بازگردند و یا رازهای زندگی آنان برملا گردد که این مسائل باعث میشود از انجام اینکار پرهیز کنند. در ادامه به بررسی بیشتر این موضوع می‌پردازیم پس همراه ما باشید.
تاریخچه هیپنوتیزم
اصطلاح هیپنوتیزم، از کلمه هیپنوس که در یونان باستان به معنی خواب بوده، مشتق شده است. در گذشته هیپنوتیزم بیش تر نوعی حقه بود و به کلاهبرداران از آن به عنوان روشی برای گول زدن مردم استفاده می کردند. اولین بار در اوایل قرن 18 میلادی توسط یک فیزیکدان آلمانی به نام مشمر مورد استفاده قرار گرفت. او اسم این عمل را مگنتیت حیوانات گذاشته بود و معتقد بود که بین تمام موجودات زنده (حیوانات، انسان ها، گیاهان) یک سیگنال نامرئی وجود دارد که توسط آن می‌توان بر رفتار این موجودات و خصوصا انسان تاثیر گذاشت.
البته منابع مختلف افراد دیگری را هم به عنوان اولین فرد ابداع کننده هیپنوتیزم نام برده اند. مثلا طبق برخی منابع در قرن نوزدهم میلادی مردی به نام اتین فلیکس هیپنوتیزم را به عنوان یک روش درمانی به کار برد. او علاقه زیادی به تاثیر تلقین بر ذهن داشت و رفتار افراد در خواب را مطالعه می کرد.
هیپنوتیزم چیست؟
آآخرین بررسی‌های منتشر شده در نشریات علوم اعصاب و بیوفیزیولوژیکی، هیپنوتیزم را به عنوان روشی برای مقابله با ضمیر خودآگاه و بیان حقایق پنهان در ضمیر ناخودآگاه بیان کرده است و به طور کلی شامل دو عنصر اصلی القا و پیشنهاد است. به متخصصی که هیپنوتیزم را انجام می‌دهد، هیپنوتیزور می‌گویند. او مجموعه‌ای از اطلاعات را برای فرد تصویر سازی می‌کند که به این فرآیند القا می‌گویند و وقایع خاصی را برای شخص مطرح می‌کند که به آن‌ها پیشنهاد می‌گویند. بطور مثال وقتی شما توسط روانشناس هیپنوتیزم می‌شوید ممکن است که یک ساحل را برای شما به تصویر بکشد که به این فرآیند القا می‌گویند و در ادامه یک درخواست از شما کند که مثلا به سمت دریا حرکت کنید که این یک پیشنهاد است.
افرادی که تحت هیپنوتیزم قرار می‌گیرند فشار بسیار زیادی را تحمل می‌کنند؛ چرا که همزمان فکر و روح افراد درگیر میشود. محققان، مغز این افراد را با تکنیک‌های تصویر برداری عصبی مورد بررسی قرار دادند و متوجه شدند که در زمان هیپنوتیزم، تمامی مغز این افراد از قشر پیش فرونتال تا ساقه قدامی و شبکه‌های عصبی در حال فعالیت هستند، به همین دلیل اطلاعاتی که از آن‌ها آگاه نبوده‌ایم، در زمان هیپنوتیزم نمایان و بیان می‌شوند در نتیجه گاها فشار بسیار زیادی به فرد پس از هیپنوتیزم وارد میشود.
بازگردانی خاطرات فراموش شده با رگرسیون هیپنوتیزم
رگرسیون هیپنوتیزم یا رگرسیون درمانی، روشی است که به وسیله آن تمامی خاطرات فراموش شده یا سرکوب شده ناشی از آسیب‌ها و تروماها، به خاطر فرد باز می‌گردند، البته این متد یکی از تکنیک‌های روانکاوی نیز هست که برای درمان ترس‌ها و تاثیرات منفی خاطرات فراموش شده بسیار مفید است. حتی در بسیاری از موارد افرادی که ذهن کنجکاوی دارند و به دنبال هیجانات و کشف خاطرات گمشده در ذهن خود هستند به سمت رگرسیون کشیده می‌شوند و علاوه بر درمان، آن را یک روش تفریحی می‌دانند.
یکی از بهترین کاربردهای هیپنوتیزم و روانکاوی، پاک کردن خاطراتی است که باعث ناراحتی‌تان میشود. پس اگر خاطرات غم انگیزی دارید که هر بار با مرور کردن آن‌ها آشفته و پریشان می‌شوید، روان درمانگر با بهره گیری از این خاصیت هیپنوتیزم، می‌تواند به شما کمک کند.
استفاده از هیپنوتیزم در علم پزشکی
پتانسیل‌های موجود در علم هیپنوتیزم، باعث شده که از آن به عنوان یک طب مکمل در روان درمانی، روانشناسی و حتی پزشکی استفاده شود. این علم در آمریکا و اروپا کاربرد بسیار زیادی دارد و اکثر مخاطبان این روش درمانی به دنبال حذف عادات و خاطرات منفی خود هستند. این علم تا جایی پیشرفت کرده است که در بسیاری از مواقع به کمک علم پزشکی می‌آید و با استفاده از این متد و حذف عادات منفی به بهبود و پیشگیری بیماری‌های جسمانی کمک بسیاری می‌کند. در زیر تعدادی از موارد کاربرد هیپنوتیزم را ذکر کرده‌ایم.
1- سندروم تحریک پذیری روده
مطالعات نشان داده است که هیپنوتیزم در کوتاه مدت می‌تواند علائم سندروم روده تحریک پذیر را کاهش دهد و حتی در بعضی از موارد باعث درمان کامل و قطعی این بیماری شود.
2- بی خوابی و اختلالات خواب
هیپنوتیزم می‌تواند در کابوس‌های خواب (که بیشتر کودکان 7 تا 12 ساله را تحت تاثیر قرار می‌دهد)، کنترل بی خوابی و همچنین بعضی از اختلالات خواب غیر معمول مانند راه رفتن در خواب، حرف زدن در خواب و … موثر واقع شود. همچنین خواندن مقاله خواب سریع برای کاهش مشکلات خواب شما می‌تواند مفید واقع شود.
3- میگرن
برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که هیپنوتیزم می‌تواند در درمان میگرن و سردرد نقش مؤثر داشته باشد و به دلیل کمبود عوارض جانبی ناشی از داروها، یک درمان جایگزین مطلوب برای میگرن به شمار می‌رود. امروزه بسیاری از افرادی که از این بیماری رنج می‌برند توانسته‌اند توسط روش‌های نوین هیپنوتیزم به بهبود کامل دست یابند. ب
4- کنترل درد های جسمانی
هیپنوتیزم می‌تواند اثرات ضد درد داشته باشد که معمولا برای درد ناشی از عمل جراحی کاربرد بسیار زیادی دارد. همچنین یک روش بسیار مفید برای کنترل درد زایمان در زنان است و کمک می‌کند که درد زایمان به مقدار قابل توجهی کاهش یابد.
5- ترک سیگار و ترک اعتیاد
هیپنوتراپی، می‌تواند به افرادی که مایل به ترک سیگار و یا ترک اعتیاد هستند کمک کند، به خصوص اگر با سایر روش‌های درمانی مانند روان درمانی همراه شود، می‌تواند درمان قطعی و غیر قابل بازگشتی را ایجاد کند. در بسیاری از کمپ های ترک اعتیاد از این روش برای تسهیل پروسه درمان و ترک کمک می‌گیرند.
عوارض هیپنوتیزم
معمولا کسانی که قصد دارند هیپنوتیزم انجام دهند همواره می‌ترسند که فرد هیپنوتیزم‌کننده او را وادار به انجام کارهای غیراخلاقی کند. اما باید بدانید درصورتی که شما عملی را در حالت عادی انجام نمی‌دهید این روش نمی‌تواند شما را مجبور به انجام آن کند. با این حال درصورتی که شما پس از استفاده از الکل از هیپنوتیزم بهره ببرید ممکن است دچار مشکلاتی شوید. در کنار این مسئله درصورتی که تفکرات توهم آمیز دارید و یا از مواد مخدر استفاده می‌نمایید حتما این موضوع را اطلاع دهید چرا که می‌تواند این مسئله برای شما خطرناک باشد. در نهایت هیپنوتیزم درمان قطعی نیست، برای رسیدن به سلامت و رشد روانی می توانید از روان درمانی بهره ببرید.
هیپنوتیزم و کاربرد های خانگی
تلقین به نفس یکی از تکنیک های هیپنوتیزم است که به عنوان راهکاری سریع برای تغییر شیوه زندگی و حل مشکلات مورد استفاده قرار می گیرد. این روش ها می توانند راهکار بسیار موثری باشند برای کسب اعتماد به نفس و رسیدن به آرامش در زندگی. البته استفاده از این راهکار درمانی مشروط به این است که فرد تلقین پذیری بالایی را از خود نشان دهد.
ارتباط هیپنوتیزم و مدیتیشن
برخی از متخصصان و محققان بر این باورند که این دو ارتباط وسیعی با هم دارند و بسیار نزدیک به هم هستند. چرا که هر دو آن ها به کنترل ذهن و بدن می پردازند. اما از سوی دیگر عده ای کاملا با این حرف مخالف هستند و مدیتیشن و هیپنوتیزم را کاملا مستقل از یکدیگر می دانند و بر این باورند که هیچ ارتباطی میان این دو وجود ندارد. چرا که طی فرایند هیپنوتیزم، یک فرد دیگر ذهن را تحریف می کند تا افکار و نگرش فرد تغییر بیابد. در حالی که در مدیتیشن، خود فرد با استفاده از تکنیک هایی تلاش می کند تا آگاهی اش را نسبت به خود افزایش دهد. برای کسب اطلاعات بیش تر در زمینه مدیتیشن کلیک کنید.
تقریبا نزدیک به 200 سال است که هیپنوتیزم مورد استفاده قرار می گیرد و تحقیقات زیادی بر روی آن انجام شده است. اما هنوز هم بخش بسیار بزرگی از نحوه کارکرد آن و تاثیرش بر مغز کشف نشده است. حتی بسیاری ها باور دارند که تاثیرات هیپنوتیزم به علم متافیزیک و ماورالطبیعه نزدیک است.
چه کسانی توانایی هیپنوتیزم را دارند؟
فردی که هیپنوتیزم را انجام می دهد نقش بسیار مهم و کلیدی در این فرایند ایفا می کند. هیپنوتیزم جادو و یا حقه نیست بلکه در ابتدا یک علم و سپس یک مهارت است که باید آموخته شود و طی مدت ها تمرین، تقویت گردد. البته این که یک فرد بتواند این علم را به صورت پراکنده بیاموزد و بر روی افراد بسیار تلقین پذیر امتحان کند کار چندان سختی نیست. این افراد نمی توانند کمک زیادی بکنند چرا که تنها به رفع سطحی مشکل می پردازند و توانایی بررسی های عمیق تر را ندارند. این در حالیست یک هیپنوتیزر حرفه ای به بررسی ریشه مشکل فرد در اعماق ذهنش می گردد تا آن را به طور کل بر طرف سازد. پس می توان گفت تنها پزشکان و متخصصانی می توانند هیپنوتیزم کنند که به طور کامل بر این علم مسلط باشند.
سوالات متداول
آیا هیپنوتیزم می‌تواند رازهای زندگی ما را افشا کند؟
توجه داشته باشد که چنین چیزی امکان ندارد و تنها در صورتی امکان پذیر است که با موافقت خود فرد و صلاح درمانگر باشد. با این حال در صورتی که با موافقت نیز همراه گردد باید فرد استعداد لازم در این زمینه را داشته باشد چراکه افراد بسیار کمی قادر به بازگشت به گذشته هستند.
آیا هیپنوتیزم همان خواب است؟
خیر. شما در هیپنوتیزم هوشیار هستید و تمامی حواس شما فعال است. همچنین تحقیقات گسترده‌ای نشان داده‌اند که امواج مغزی فردی که خواب است با فردی که مورد هیپنوتیزم قرار گرفته متفاوت می‌باشد.
آیا همه افراد هیپنوتیزم می‌شوند؟
به طور کلی می‌توان گفت بله چراکه به هر حال افراد و متخصصانی که این کار را انجام می‌دهند می‌توانند با تکنیکی فرد را به حالت خلسه ببرند اما همه افراد یک نوع خلسه را تجربه نمی‌کنند و می‌تواند این مسئله متفاوت باشد.
آیا هر کسی می تواند هیپنوتیزم را انجام دهد؟
خیر هیپنوتیزم یک علم وسیع است و باید در طول زمان آموخته و تقویت شده باشد. تنها افراد متخصص اجازه درمان به وسیله هیپنوتیزم را دارند.
