فواید سلامتی قاصدک عبارتند از: کاهش اختلالات کبدی، دیابت، اختلالات ادراری، آکنه، زردی، سرطان و کم خونی. قاصدک به حفظ سلامت استخوان، مراقبت از پوست و کاهش وزن نیز کمک میکند. تمام فواید سلامتی آن قبلا برای تأیید کامل توسط تعدادی از مؤسسات بین المللی مورد مطالعه قرار گرفتهاند.
علی رغم فواید سلامتی قاصدک، آنها به طور سنتی بیشتر به عنوان گیاهان زینتی شناخته شدهاند تا به عنوان دارو، زیرا این گیاهان گلهای درخشانی دارند و اغلب در باغها و پارکها دیده میشوند. انواع مختلفی از قاصدک وجود دارد، اما یکی از رایجترین آنها به نام Taraxacum officinale شناخته میشود. از نظر تاریخچه، تصور میشود این گیاه حدود ۳۰ میلیون سال پیش در اوراسیا تکامل یافته باشد.
قاصدک که از نظر تحت اللفظی به زبان “فرانسوی” به عنوان “دندان شیر” ترجمه میشود، غنی از ویتامین A، ویتامین C، آهن، کلسیم و مواد سمی است.
قاصدک چیست؟
قاصدک نوعی گل است، اما در واقع یک واژه گسترده برای انواع مختلفی از گل است که بومی اروپا و آمریکای شمالی هستند. Taraxacum گونه بزرگی است که گیاهان قاصدک به آن تعلق دارند. آنها گیاهان علفی و چندساله هستند که میتوانند در آب و هوای معتدل رشد خوبی داشته باشند. آنها به سرعت و به طور موثری تکثیر مییابند، بنابراین میتوان در وسعت زیاد آنها را کاشت.
در حالی که تعداد زیادی از مردم به قاصدکها به عنوان علف هرز نگاه میکنند، آنها در حقیقت گل هستند! قاصدکها گیاهان چند ساله و علفی هستند که در شرایط آب و هوایی معتدل، مانند شرایط آب و هوایی که در اروپا و آمریکای شمالی یافت میشود، به خوبی رشد میکنند. با این حال، رشد سریع، گلهای درخشان و ماهیت تهاجمی قاصدکها دلایلی است که برخی از مردم در پذیرفتن اینکه آنها گل هستند، تردید میکنند!
شما میتوانید هر بخشی از قاصدک را بخورید. جالب توجه است که هر بخشی از قاصدک برای مصارف مختلف سلامتی و درمانهای جایگزین استفاده میشود. گلهای آن را برای پیراشکی سرخ کنید، از ساقه و دانههای آن برای تهیه قهوه و نوشیدنیهای دیگر مثل چای استفاده کنید و خیلی روشهای دیگر.
فواید سلامتی قاصدک
اجازه دهید بررسی کنیم قاصدک علاوه بر زیبا کردن باغچهها چه کارهای مختلفی میتواند برای ما انجام دهد.
تقویت استخوان
قاصدک غنی از کلسیم است که برای رشد و مقاومت استخوانها ضروری است و همچنین دارای آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین C و لوتئولین است که از استخوانها در برابر آسیبهای ناشی از سن محافظت میکند. این اختلال اجتناب ناپذیر اغلب به علت رادیکالهای آزاد است و اغلب به عنوان صورت و ضعف استخوان و کاهش تراکم دیده میشود.
درمان اختلالات کبدی
قاصدک میتواند از بسیاری جهات به کبد کمک کند. در حالی که آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین C و لوتئولین عملکرد کبد را در وضعیت خوبی نگه میدارند و آن را از پیری محافظت میکنند، ترکیبات دیگر در قاصدک به درمان خونریزی در کبد کمک میکنند. علاوه بر این، قاصدک به حفظ جریان مناسب صفرا کمک میکند، در عین حال کبد را تحریک و هضم را بهبود میبخشد. هضم مناسب میتواند احتمال ابتلا به یبوست را کاهش دهد، که کاهش یبوست نیز به نوبه خود خطر ابتلا به مسائل جدی دستگاه گوارش را کاهش میدهد.
کنترل بیماری دیابت
آب قاصدک میتواند با تحریک تولید انسولین از پانکراس، در نتیجه پایین آمدن سطح قند خون به بیماران دیابتی کمک کند. از آنجا که قاصدکها در ماهیت خود دیورتیک هستند، باعث افزایش ادرار در بیماران دیابتی میشوند که کمک میکند تا قند اضافی در کلیهها از بدن خارج شود. دیابتیها به مشکلات کلیوی نیز مبتلا هستند، بنابراین خواص دیورتیک قاصدک میتواند به از بین بردن رسوب قند در کلیهها از طریق افزایش ادرار کمک کند. علاوه بر این، آب قاصدک کمی طعم تلخ دارد، که به طور مؤثر سطح قند خون را کاهش میدهد، همانطور که همه مواد تلخ این کار را انجام میدهند. کاهش مداوم قند خون و انتشار انسولین تنظیم شده مانع از عوارض خطرناک در افراد دیابتی میشود، بنابراین عصاره قاصدک میتواند یک راه حل عالی باشد!
درمان اختلالات ادراری
قاصدکها در ماهیت خود بسیار دیورتیک هستند، به همین دلیل به حذف مواد سمی در کلیهها و مجاری ادراری کمک میکنند. خواص ضدعفونی قاصدکها نیز باعث جلوگیری از رشد میکروبی در سیستم ادراری میشوند. در واقع، ویژگی دیورتیک قاصدک بسیار قوی است که در فرانسه، این گل “pissenlit” نیز نامیده میشود که به معنی “ادرار کردن در رختخواب”است.
مراقبت از پوست
شیره قاصدک، که به عنوان شیر قاصدک نیز شناخته میشود، در درمان بیماریهای پوستی که توسط عفونتهای میکروبی و قارچی ایجاد میشوند مفید است. این درمان ناشی از این واقعیت است که شیره آن بسیار قلیایی است و دارای خواص میکروبی، حشره کشی و قارچ کشی است. در هنگام استفاده از این شیره باید مراقب باشید و از تماس شیره با چشم خودداری کنید. این شیره میتواند بر روی محلهای خارش، عفونتهای قارچی، اگزما و سایر بیماریهای پوستی بدون خطر عوارض جانبی یا اختلالات هورمونی که معمولاً به وسیله درمانهای دارویی پوست ایجاد میشوند استفاده شوند.
پیشگیری از آکنه
آب گرفته شده از قاصدک سم زدا، دیورتیک، محرک و آنتی اکسیدانی خوب است. این چهار خواص آن را به درمانی عالی برای آکنه تبدیل کرده است. قبل از اینکه ما بدانیم چگونه آکنه را درمان کنیم، باید بدانیم چه چیزی باعث بروز آن میشود. آکنه معمولاً در طول سالهای نوجوانی بوجود میآید، زمانی که بدن تحت تأثیر بسیاری از تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی قرار دارد. هورمونهای جدیدی که در بدن تغییراتی ایجاد میکنند، باید تنظیم شود، اما اگر آنها در نسبت سالمی باقی نمانند، تمایل به ته نشین مواد سمی در بدن دارند. این سموم به همراه عرق از طریق غدد عرق یا غدد چربی بر روی پوست بیرون میآیند.
در طول این تغییرات هورمونی، این غدد باعث ترشح چربیهای بیشتر میشوند، که هنگام مخلوط شدن با پوست مرده، منافذ را مسدود میکنند و مانع خروج سموم میشوند. بنابراین، مواد سمی نمیتوانند فرار کنند و در نهایت منجر به آکنه میشوند. این وضعیت توسط عفونتهای میکروبی در نقاط آسیب دیده تشدید میشود. آب قاصدک، به عنوان یک محرک، دیورتیک و سم زدا، میتواند به تنظیم ترشح هورمونها کمک کند، عرق را افزایش دهد و منافذ را گسترش دهد. همه این عوامل کمک میکند تا حذف سموم از طریق عرق و ادرار تسهیل شود. علاوه بر این، شیره قاصدک، اگر به صورت موضعی در ناحیه آکنه استفاده شود، میتواند عفونتهای میکروبی را مهار و علائم آکنه را کاهش دهد. همچنین، با توجه به محتوای ویتامین C، میتواند باعث تسریع بهبودی شود، بنابراین زخمها و التهابهای قرمز که در پی درمان آکنه به جای میمانند، کمتر قابل توجه خواهند بود.
کاهش وزن
ادرار ما از ۴ درصد چربی تشکیل شده است، بنابراین ادرار بیشتر، از دست دادن آب و چربی بیشتری از بدن را در پی دارد. قاصدکها، که در طبیعت خود دیورتیک هستند، باعث تقویت ادرار میشوند و در نتیجه از دست دادن “وزن آب” بدون ایجاد عوارض جانبی، کمک میکنند. علاوه بر این قاصدک همانند اکثر گیاهان برگدار کم کالری است اما با مقدار کمی کالری (~ ۱۰۰ کالری / ۴ فنجان)، شما از فواید بسیار زیادی بهره مند خواهید شد. این نیز دلیل این مسئله است که چرا قاصدکها گاهی به عنوان شیرین کننده استفاده میشوند، زیرا آنها قندهای ناسالم زیادی ندارند.
پیشگیری از سرطان
قاصدکها سرشار از آنتی اکسیدان هایی همچون ویتامین C و لوتئولین هستند که باعث کاهش رادیکالهای آزاد (عامل مهم سرطانزا) در بدن میشوند و در نتیجه خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهند. ویتامین C بدن را نیز سم زدایی میکند، که بیشتر به جلوگیری از رشد تومورها و سرطانهای مختلف کمک میکند. لوتئولین، اجزای ضروری سلولهای سرطانی را هنگامی که به آنها متصل میشود، مسموم میکند و آنها را بی اثر و ناتوان برای تکثیر میکند. این مشخصه به طور قابل توجهی برای سرطان پروستات مشخص شده است، اگرچه مطالعات دیگری انجام شدهاند.
درمان زردی
زردی در درجه اول اختلال در کبد است که در آن این اندام شروع به تولید بیش از حد صفرا میکند که در نهایت وارد جریان خون میشود و موجب تخریب متابولیسم بدن میشود. صفرای بیش از حد از طریق رنگ پوست و چشم که معمولاً زرد رنگ میشود، خود را نشان میدهد. درمان زردی شامل سه مرحله اصلی است. در مرحله اول، شما نیاز به محدود کردن تولید صفرا دارید. مرحله دوم، شما باید صفرای بیش از حد را از بدن خارج کنید، و سوم، شما باید عفونت ویروسی اصلی را از بین ببرید.
قاصدکها در تمام این مراحل بسیار مفید هستند. آنها سلامت کبد را تقویت میکنند و تولید صفرا را تنظیم میکنند. ماهیت دیورتیکی آن باعث افزایش ادرار میشود، جایی که صفرای بیش از حد میتواند از بین برود. در نهایت، قاصدک به عنوان یک آنتی اکسیدان و ضد عفونی کننده به علت وجود ویتامین C و لوتئولین، در برابر عفونتهای ویروسی نیز مبارزه میکند. قاصدکها هنگامی که با آب نیشکر مصرف میشوند، بیشترین فایده را خواهند داشت، زیرا جایگزین قند در بدن میشوند که به علت اثر صفرای بیش از حد، کاهش یافته است. کمبود قند میتواند باعث خستگی و ضعف شدید شود، بنابراین قاصدکها به افزایش سطح انرژی شما پس از عفونت کمک میکنند.
جلوگیری از اختلالات کیسه صفرا
قاصدکها برای کیسه صفرا و کبد بسیار مفید هستند، زیرا عملکرد کلی آنها را بهبود میبخشند، آنها را از اثرات نامطلوب اکسیدان ها و عفونتها محافظت میکنند، و ترشحات مختلف از هر دو اندام را تنظیم میکنند.
درمان یبوست
برخی از مؤلفههای قاصدک، یعنی سطوح بالای فیبر موجود در آن، قاصدک را برای هضم و سلامت روده مناسب میسازد. فیبر باعث تحریک حرکات سالم روده با افزودن حجم مدفوع میشود و همچنین احتمال ابتلا به یبوست و همچنین اسهال را کاهش میدهد. قاصدک حرکات روده را تنظیم میکند که میتواند از مسائل جدی دستگاه گوارش پیشگیری کند. قاصدک معمولاً برای کودکان مبتلا به یبوست تجویز میشود، زیرا آرام بخش نسبی معده است. همچنین برای تحریک اشتها، به ویژه پس از ضربه یا جراحی، مورد استفاده قرار گرفته است.
پیشگیری از کم خونی
قاصدکها نسبتاً سطح آهن، ویتامینها و محتوای پروتئین خوبی دارند. در حالی که آهن جزء جدایی ناپذیر هموگلوبین در خون است، ویتامین B و پروتئین برای تشکیل گلبولهای قرمز و برخی دیگر از اجزای خون ضروری هستند. به این ترتیب قاصدک میتواند به افراد مبتلا به آنمی کمک کند تا شرایط خود را کنترل کنند.
تنظیم فشار خون
ادرار یک راه مؤثر برای کاهش فشار خون است. در واقع، بسیاری از داروهای مدرن برای کاهش فشار خون بر اساس این پدیده هستند. آب قاصدک که طبیعت دیورتیک دارد، ادرار را هم از نظر مقدار و هم فراوانی افزایش میدهد. بنابراین، به پایین آوردن فشار خون کمک میکند. فیبر موجود در قاصدک نیز به کاهش کلسترول کمک میکند و در نتیجه باعث کاهش فشار خون میشود چون کلسترول یکی از عواملی است که فشار خون را افزایش میدهد. در نهایت، محتوای پتاسیم بالایی در قاصدکها وجود دارد که در کاهش فشار خون با جایگزینی سدیم بسیار مؤثر است.
فواید دیگر
قاصدکها میتوانند به عنوان سبزیجات نیز مورد استفاده قرار گیرند و منبع خوبی از فیبر باشند. قاصدک هضم را بهبود میبخشد و در گذشته به دلیل سطح بالای ویتامین C موجود در آن، برای درمان کمبود ویتامین C مورد استفاده قرار گرفت. همچنین دارای اثرات شفابخش در سوء هاضمه، عفونت در معده، روده و سیستم ادراری است.
موارد احتیاط: قاصدکها میتوانند در کاهش قند خون مفید باشند، اما برای بیمارانی که از مدولاتورهای قند خون استفاده میکنند، این گیاه میتواند منجر به هیپوگلیسمی شود، وضعیتی که به همان اندازه خطرناک است. پیش از افزودن مکملهای قاصدک به درمان معمول خود با پزشک مشورت کنید. همچنین، شیره قاصدک در ایجاد خارش، تحریک و یا واکنشهای آلرژیک روی پوست شناخته شده است و باید چشمها را دور از آن نگه داشت. در نهایت، نوع نادری از قاصدکها به نام یونولین وجود دارند و برخی از افراد به آن حساسیت یا آلرژی دارند که میتواند بسیار شدید باشد. هنگام افزودن برگهای قاصدک به رژیم خود به هر روشی، با مقدار کم شروع کنید و مراقب واکنشهای بدن خود باشید.
به غیر از این موارد، مقداری از برگهای قاصدک خوشمزه را انتخاب کنید و سالم بمانید!
چطور سبزیجات قاصدک را بخوریم؟
سبزیجات قاصدک باید مانند هر سبزی برگ دار دیگری، مانند اسفناج، برگ چغندر یا برگهای کولارد استفاده شود. شما میتوانید سبزیجات قاصدک را در تهیه سالاد استفاده کنید، از مواد مغذی منحصر به فرد قاصدک با افزودن آن به غذا بهره مند شوید و همچنین میتوانید آنها را در ساندویچها به جای کاهو که ارزش غذایی کمتری دارد، استفاده کنید. سبزیجات قاصدک میتوانند خرد شوند و به صورت سس تهیه شوند و طعم بی نظیری به غذا بدهند!