۵ راهکار برای از بین بردن تاثیرات مخرب مد سریع (Fast Fashion) بر محیط زیست
مد سریع یا فست فشن همین لباسهایی است که برای مدت کوتاهی مد میشود و خیلی زود از مد میافتد. غیر از اینکه طراحی و ظاهر آن از مد یمافتد، از نظر کیفیت هم چندان ماندگار نیست. یکی از مخربترین صنایع دنیا صنعت مد سریع است. شما بهعنوان یک فرد مسئولیتپذیر با چند راهکار میتوانید تاثیرات مخرب این صنعت را کاهش دهید.
دنیای مد و تاثیر آن بر محیط زیست
شاید همهی افراد این واقعیت را ندانند که مد با محیط زیست سازگار نیست. اگرچه آمار منتشرشده دربارهی میزان آلایندگی صنعت پوشاک که آن را دومین صنعت آلایندهی جهان عنوان میکند، بدون شک اغراقآمیز است اما نمیتوان تأثیرات مخرب صنعت پوشاک را نادیده گرفت. اگر از این جنبه نگاه کنیم، هر یک از ما میتوانیم در این تخریب محیط زیست سهمی داشته باشیم.
شرکتها چندان به اصول اخلاقی پایبند نیستند. آنها به سود خودشان اهمیت میدهند و اینکه کودکان بتوانند نفس بکشند برای آنها اهمیتی ندارد. تا زمانی که مشتریان به دنبال خرید لباسهای ارزانقیمت هستند، این شرکتها بازار خود را از دست نمیدهند. بنابراین، این ما هستیم که میتوانیم شرایط را تغییر دهیم. برای اینکه مسیر صنعت پوشاک تغییر کند، ما باید تغییر کنیم. ما باید محصولاتی را خریداری کنیم که کیفیت بالاتری داشته باشند و در تولید آنها از اجناس و روشهای استفاده شده باشد که بتواند ردپای کربنی ما را کاهش دهد.
باید این را بدانیم که لباس کالایی نیست که عمر کوتاهی داشته باشد و ما میتوانیم با کمی اهمیت دادن زمان بیشتری از آن استفاده کنیم. باید بر اساس نیازهایمان خرید کنیم و نباید بر اساس مد انتخاب کنیم. اگرچه برای همه کار چندان آسانی نیست، اما اگر این اشتباهات فاحش را تکرار نکنیم، میتوانیم تأثیرات مخرب کمد لباس روی محیط زیست را کاهش دهیم.
۱. مشکل: دائماً پوشاک جدید میخرید
هر لباس جدید ردپای کربنی قابل توجهی دارد. حتی اگر محصولات برندهایی را خریداری کنید که حامی محیط زیست هستند، باز هم تفاوت چندانی نخواهند داشت. استفاده از لباسهای قبلی، رد پای کربنی شما را کاهش میدهد. صنعت پوشاک مدگرایی را ترویج میکند اما مدگرایی سریعترین روش برای ایجاد یک کمد لباس مضر برای محیط زیست است. اگر هر بار که مد تغییر میکند همهی پوشاک خود را تغییر میدهید، یعنی لباسهای زیادی را به محل دفن زبالهها فرستادهاید.
راه حل: پوشاک کلاسیک بخرید
برای خرید لباسهای ماندگار، تنها کیفیت را در نظر نگیرید و به ظاهر هم اهمیت دهید. برای نمونه، یک شلوار جین باکیفیت به همراه یک کت چرم هرگز از مد نمیافتد و به ندرت لازم است لباس جدیدی را جایگزین آنها کنید.
۲. مشکل: سبزشویی شما را فریب میدهد
شرکتهایی هستند که در تبلیغ محصولات خودشان آنها را سازگار با محیط زیست معرفی میکنند. اما در واقع سازگاری با محیط زیست یک شعار فریبنده برای جذب مشتری است. معمولاً این شرکتها در تأمین مواد اولیه یا روشهای تولید فعالیتهایی انجام میدهند که مخرب محیط زیست هستند و از شعار سازگاری با محیط زیست برای مخفی کردن این فعالیتها استفاده میکنند.
راه حل: به راحتی اطمینان نکنید
ویژگی ذاتی مد سریع این است که نمیتواند با محیط زیست سازگار باشد. اگرچه گاهی اوقات مجموعهای از پوشاک به بازار عرضه میشود که در تولید آنها از الیاف بازیافتشده استفاده میشود، اما حجم اینگونه محصولات بسیار کم است.
معمولاً بیشترین پوشاکی که در بازار وجود دارد، محصولاتی است که در تولید آنها از الیاف مصنوعی ارزانقیمت استفاده شده است تا تولیدکننده از فروش آنها سود بیشتری کسب کند. فریب تبلیغات را نخورید و برای انتخاب برند بیشتر تحقیق کنید. محصولات برندهایی را خریداری کنید که واقعاً حامی محیط زیست هستند و برای پاسخگویی به مشتریان شفافسازی میکنند.
۳. مشکل: آرایش و پیرایش روزانه به محیط زیست آسیب میزند
ممنوعیت استفاده از میکروپلاستیکها در لوازم آرایشی قانونی است که اگرچه مدتها پیش تصویب شده است اما هنوز به شکل کامل اجرا نمیشود. با اینکه پژوهشها نشان میدهند که چه حجم زیادی از این میکروپلاستیکها در اقیانوسها تهنشین شدهاند، اما صنعت تولید لوازم آرایشی هنوز به یک صنعت حامی محیط زیست تبدیل نشده است. تقریباً تمامی محصولات آرایشی در پلاستیکهای یکبارمصرف بستهبندی میشوند و بسیاری از این بستهبندیها یک پوشش پلاستیکی دیگر هم روی خودشان دارند. ۷۰ درصد زبالهای که با مصرف لوازم آرایشی تولید میشود، مربوط به بستهبندی است. البته ترکیبات به کار رفته در این محصولات به اندازهی بستهبندی آنها برای محیط زیست مخرب هستند؛ از روغن پالم گرفته تا ترکیبات شیمیایی مرطوبکننده.
راه حل: از شر پلاستیک خلاص شوید
بعضی از برندها محصولات خودشان را در بستهبندیهایی عرضه میکنند که از مواد بازیافتشده تولید شدهاند یا حتی بهتر از آن در بستهبندیهای قابل بازیافت عرضه میکنند. استفاده از این محصولات باعث میشود پلاستیکها دیرتر وارد اقیانوسها شوند. اما میتوانید از محصولات بدون پلاستیک استفاده کنید. صابونها و شامپوهای جامد گزینههایی هستند که کمتر میتوانند به محیط زیست آسیب بزنند. از طرفی دیگر، گمان نکنید بستهبندیهای شیشهای بهتر هستند چرا که محصولات با بستهبندی شیشهای وزن بیشتری دارند و حملونقل آنها باعث میشود کربن بیشتری تولید شود.
۴. مشکل: شستوشوی لباسها با روش نادرست
بر اساس گزارش بنیاد جهانی طبیعت، برای تولید مقدار پنبهی به کاررفته در یک تیشرت به بیش از ۲۷۰۰ لیتر آب نیاز است و این رقم معادل مقدار آبی است که یک نفر در سه سال مینوشد. اما پژوهشها نشان میدهند یکچهارم از ردپای کربنی هر لباس مربوط به روش شستوشوی آن است. شستوشو آب را هدر میدهد، آبراهها را با میکروپلاستیک و مواد شویندهی سمی پر میکند، به لباسها آسیب میزند و باعث میشود لباسهای بیشتری بخرید. البته باید میزان انرژی مصرفی برای کار کردن ماشین لباسشویی را هم به این تأثیرات منفی اضافه کنید.
راه حل: شستوشوی هوشمندانه
اولاً اینکه لباسهایی از جنس الیاف مصنوعی نخرید. استفاده از الیاف طبیعی مانند پنبه و کتان باعث ورود میکروپلاستیکها به محیط زیست نمیشود و از آنجایی که این الیاف تنفسپذیر هستند و دیرتر بو میگیرند، میتوانید بین دو نوبت شستوشو فاصلهی بیشتری بیاندازید. بعد از انتخاب درست، مهم این است که کمتر بشویید و با روشهای بهتری این کار را انجام دهید. حولهها را که کنار بگذاریم، گزینههای کمی وجود دارد که به شستوشو در دمای بالای ۳۰ درجهی سانتیگراد نیاز داشته باشند. علاوه بر این، برنامهی شستوشوی ماشین لباسشویی را روی گزینهای تنظیم کنید که مرحلهی آبگیری را انجام ندهد چرا که چرخشهای این مرحله به لباس آسیب میزند.
۵. مشکل: انتخاب سطل زباله به جای بازیافت
آمارها نشان میدهند در بعضی کشورها سالیانه نزدیک به ۳۵۰۰۰۰ تن پوشاک به محل دفن زبالهها فرستاده میشود. اگر کمد لباس شما با لباسهایی از جنس الیاف مصنوعی پر نشده است که بیشتر آنها قابل بازیافت نیستند، پس دلیلی برای دور انداختن آنها وجود ندارد. البته حتی با رعایت این نکته باز هم ۲۵ درصد پوشاک به محل دفن زباله میرسند. میانگین ماندگاری یک لباس ۲/۲ سال است. اگر تنها ۹ ماه بیشتر از این میانگین پوشاک خود را استفاده کنید، میتوانید بین ۲۰ تا ۳۰ درصد ردپای کربنی را کاهش دهید، زبالهی کمتری تولید کنید و آب کمتری هدر دهید.
راه حل: صرفهجویی کنید
بیاموزید که کدام مشکلات را و چگونه میتوانید حل کنید. اگر نمیتوانید دکمهی پیراهن خود را بدوزید یا یک پارگی کوچک را رفو کنید، دلیل کافی برای دور انداختن لباس خود ندارید. برای لباسهایی که هنوز قابل استفاده هستند اما نه برای خودتان، اهدا کردن اولین انتخاب است. در مورد لباسهایی که دیگر برای هیچ کس قابل استفاده نیستند، مراجعه به نزدیکترین مرکز بازیافت بهترین راهکار است.