جینسینگ خواص و فواید بسیاری برای سلامت بدن دارند که مهم‌ترین خواص و فواید جنسینگ عبارتند از افزایش انرژی، تسکین التهاب، کاهش استرس و جلوگیری از پیری. هم‌چنین جنسینگ دارای قابلیت ضد سرطان بوده و توان جنسی را افزایش می‌دهد، برای درمان دیابت و همچنین کاهش وزن موثر است، درد قاعدگی را تسکین داده، سلامتی موها را بهبود داده و از پوست محافظت می‌کند. در ادامه با خواص و فواید جینسینگ بیشتر آشنا شوید.

آنچه در ادامه می‌خوانید:

• جینسنگ چیست؟
• ترکیبات جینسینگ
• انواع جینسینگ
• خواص جینسینگ برای سلامت بدن
• عوارض جانبی جینسینگ

جینسنگ چیست؟

جینسینگ (Ginseng) اصطلاحی عمومی است که نزدیک به ده‌ها گونه‌ی گیاهی را که به خانواده‌ی (Panax) تعلق دارند، شامل می‌شود. این گیاه بسیار متنوع که ریشه‌های تازه و بسیار بزرگی دارد، معمولاً در شمال آمریکا و برخی از نواحی خنک‌تر آسیا یافت می‌شود. این ریشه‌ی گوشتی و روشن، ارزشمندترین عنصر روی زمین از نظر دارویی است و می‌توان آن را در اشکال خشک، عمده یا بریده شده خرید. برگ‌های سبز و بیضی شکل آن کاربردهای بسیار محدودی دارند، اما از آن‌ها نیز استفاده می‌شود.

ترکیبات جینسینگ

جینسینگ شامل ترکیبی به نام جینسنوسید (Ginsenosides) است که علت فواید دارویی اصلی آن است. ترکیبات دیگر آن عبارتند از پلی استیلن‌ها (Polyacetylenes) مانند پاناکسینول (Panaxynol) و پاناکسیدول (Panaxydol)، ترکیبات پلی فنولیک (Polyphenolic)، آرژنین (Arginine) و مشتقات آن و هم‌چنین پلی ساکاریدهای اسیدی (Acidic Polysaccharides).

انواع جینسینگ

انواع جینسینگ، آسیایی و آمریکایی بوده و دارای ماده‌ی فعال جینسنوسید هستند. هرچند، گیاهان دیگری نیز وجود دارند که شباهت زیادی به جینسینگ داشته و خواص و فواید مشابهی دارند.

انواع جینسینگ عبارتند از:

• جینسینگ آسیایی (جینسنگ Panax): این نوع سنتی به نام‌های جینسینگ قرمز کره‌ای یا چینی نیز شناخته می‌شود.
• جینسینگ آمریکایی (Panax quinquefolius): این نوع نسبت به گونه‌های آسیایی خواص کمتری دارد، اما باز هم خواص درمانی زیادی دارد.
• جینسینگ سیبری (Eleutherococcus senticocus): این جینسینگ حاوی مقادیر زیادی eleutherosides است که خواص مشابهی مانند جینسنوسید دارد.
• جینسینگ هندی (Withania somnifera): این نوع با نام آشواگاندا نیز شناخته می‌شود و در آیوروِدا کاربرد دارد.
• جینسینگ برزیلی (Pfaffia paniculata): این نوع با نام ریشه‌ی سوما (Suma root) نیز شناخته می‌شود.

خواص جینسینگ برای سلامت بدن

در ادامه درباره خواص جینسنگ توضیحات بیشتری داده شده است، همراه ما باشید:

1. جینسینگ و افزایش انرژی

تحقیقی که در سال 2013 که در بیمارستان آسیایی دِجان از دانشگاه دِجان (Daejeon Oriental Hospital of Daejeon University) انجام گرفت، خواص ضد خستگی جینسینگ را نشان داد. پلی ساکاریدها و اولیگو پپتیدهای (Oligopeptides) موجود در انواع آمریکایی آن می‌توانند به کاهش استرس اکساینده کمک کرده، با خستگی مقابله کرده، فعالیت جسمی را بهبود داده و موجب افزایش انرژی شود.

2. جینسینگ و بهبود توانایی شناختی

جینسینگ توانایی شناختی و فعالیت عصبی را تحریک می‌کند که دستیابی به آن در سنین بالاتر دشوار است. به علاوه، آنتی اکسیدان‌ها از تجمع پلاک‌‌ها و رادیکال‌های آزاد در مغز جلوگیری کرده و از بروز زوال عقل، آلزایمر و اختلالات شناختی دیگر پیشگیری می‌کند.

3. جینسینگ و کاهش مسمومیت الکل

جینسینگ با افزایش آنزیمی که به هضم الکل کمک می‌کند، میزان سمی بودن الکل را در مغز کاهش می‌دهد. به علاوه، طبق تحقیقی که در بیمارستان تدریس در دانشگاه داروهای سنتی چینی چِنگدو انجام گرفت، مشخص شد که جینسنگ تاثیری مثبت بر مسمویت الکی حاد دارد.

4. جینسینگ  و کاهش استرس

جینسینگ آسیایی به طرق مختلفی بر سیستم عصبی بدن تاثیر می‌گذارد، از جمله بهبود خلق و خو و افزایش انرژی. هم‌چنین مشخص شده است که مواد سازگار کننده‌ی (Adaptogens) موجود در آن، سطح هورمون‌های بدن را تغییر می‌دهند که می‌تواند استرس مزمن را درمان کند. تحقیقی به رهبری جاناتان لی رِی (دانشگاه نورث آمبریا در انگلستان)  که در حوزه‌ی فارماکولوژی روانی انسان (Human Psychopharmacology) منتشر شد، نشان می‌دهد که جینسنگ عملکرد حافظه‌ی فعال جوانان را بهبود می‌بخشد.

 

5. جینسینگ و کمک به درمان اختلال بیش فعالی

طبق مجله‌ی فارماکولوژی روانی کودکان و نوجوانان، جینسنگ قرمز کره‌ای به درمان اختلال کم توجهی - بیش فعالی (ADHD) و توانایی یادگیری کودکان کمک می‌کند.

6. خواص ضد التهابی جینسینگ

تحقیقات متعددی نشان داده‌اند که جینسنوسید موجود در جینسنگ قرمز کره‌ای دارای خواص قدرتمند ضد التهابی و آنتی اکسیدان است که به کاهش استرس اکساینده و افزایش فعالیت آنزیمی کمک می‌کند. هم‌چنین می‌تواند التهاب اعصاب را کاهش داده و بهبود کارکرد حرکتی پس از آسیب نخاعی را افزایش دهد.

7. جینسینگ و کمک به درمان اختلال نعوظ

جینسنوسید موجود در جینسنگ برزیلی، نیتریک اکسید را از سلول‌های اِندوتلیال (endothelial Cells) آزاد کرده و با گشاد کردن رگ‌ها و ریلکس شدن بافت نعوظ، به درمان این اختلال کمک می‌کند. به علاوه، این گیاه ترشح هورمون تستسترون را در مردان افزایش می‌دهد. طبق مجله‌ی بین المللی تحقیقات ناتوانی جنسی، جینسنگ قرمز کره‌ای درمان دیگری برای اختلال نعوظ است.

8. جینسینگ و درمان زود انزالی

استفاده از کرم حاوی جینسنگ روی آلت تناسلی یک ساعت پیش از رابطه و شستن آن بلافاصله پس از رابطه از زود انزالی جلوگیری می‌کند.

9. جینسینگ و درمان دردهای قاعدگی

طبق اِلزویر (Elsevier)، مجله‌ی تحقیقات جینسنگ، این گیاه به بهبود علائم دردهای قاعدگی کمک می‌کند. معمولاً این گیاه برای زنانی که از دردهای قاعدگی شدید رنج می‌برند، به عنوان ماده‌ای تسکین دهنده و ضد التهاب تجویز می‌شود. هم‌چنین در کاهش تغییرات خلق و خو، گُر گرفتگی، اضطراب، علائم افسردگی، تعرق در خواب، خشکی واژن، تمایل جنسی کم، بی‌خوابی، افزایش وزن، کم پشتی مو، زود رنجی و تغییرات دیگری در زنان میانسال که به قاعدگی مرتبط هستند، موثر است.

11. بهبود عملکرد جنسی با مصرف جینسینگ

یکی از رایج‌ترین استفاده‌های سنتی از جینسنگ هندی (که نام دیگر آن آشواگاندا است)، به عنوان محرک جنسی است. تصور می‌شد که نوع پودری آن عملکرد جنسی آقایان و شور جنسی را افزایش می‌دهد. به علاوه، تحقیقی که توسط دکتر لارا مورفی و همکارانش در دانشگاه ایلینویز جنوبی انجام شد، نشان می‌دهد که می‌توان از این گیاه برای درمان اختلالات متعدد جنسی استفاده کرد.

12. تقویت سیستم ایمنی بدن با جینسینگ

مصرف جینسینگ به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و خواص ضد حساسیت، ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی جینسنگ به عنوان مکانیزم دفاعی در مقابل عفونت‌های متعدد میکروبی و باکتریایی عمل می‌کنند. در حقیقت، این گیاه تاثیر واکسن را در مقابل بیماری‌هایی مانند آنفولانزا، ویروس هپاتیت C، ویروس سین‌سیشیال تنفسی (RSV) و روتاویروس افزایش می‌دهد.

 

13. کاهش خستگی با جینسینگ

جینسنگ سیبری دارای خواص مقابله با خستگی و افزایش انرژی است و هم‌چنین درد را که یکی از علائم اصلی فیبرومیالژیا (Ffibromyalgia) است، کاهش می‌دهد. به علاوه، این جینسنگ التهاب را کاهش داده و تاثیر سیتوکین (Cytokine) التهاب آور را پس از شیمی درمانی در کودکان تثبیت می‌کند و به درمان خستگی فوق کلیوی کمک می‌کند.

14. کاهش وزن با جینسینگ

ترکیبات قدرتمند مواد شمیایی در جینسینگ به کاهش اشتها، افزایش متابولیسم و سوختن چربی کمک می‌کنند. مصرف پودر آن می‌تواند به سرعت ترشح "هورمون گرسنگی" را متوقف کرده و به کاهش وزن کمک کند.

15. جینسینگ و بهبود عملکرد ریه‌ها

این گیاه فوق العاده می‌تواند بیماری مزمن انسداد ریه (COPD ) را که یک اختلال ریوی بوده و موجب التهاب مسیر هوای فوقانی می‌شود، کاهش دهد. این بیماری موجب گرفتگی، خارش بینی و عطسه می‌شود. تحقیقی که در بخش داروهای تنفسی اِلزوید به چاپ رسید، نشان می‌دهد که جینسنگ در ترکیب با گیاهان دیگر، عملکرد ریه و سلامت کلی افرادی را که از COPD رنج می‌برند، بهبود می‌دهد. هم‌چنین جینسنگ این توانایی را دارد که عفونت‌های باکتریایی را از ریه‌ها پاک کند.

 

16. جینسینگ و خواص ضد سرطانی

طبق تحقیقی که در مجله‌ی بین المللی فارماکولوژی سیستم ایمنی (International Immunopharmacology) به چاپ رسید، جینسینگ به دلیل داشتن خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی، آپوپتوتیک و رگ زایی دارای خواص ضد سرطانی است. به علاوه، طبق مجله‌ی آمریکایی داروهای چینی، محتمل‌ترین نوع سرطان، سرطان روده‌ی بزرگ است. تحقیقات نشان داده‌اند که با مصرف پیوسته‌ی جینسینگ در رژیم غذایی، گسترش سرطان روده‌ی بزرگ و علائم آن کاهش می‌یابند. تحقیقات ابتدایی روی انواع دیگر سرطان، مانند سرطان سینه، پوست، ریه و پروستات، نشان دهنده‌ی خواص ضد توموری این گیاه هستند.

17. کاهش قند خون با جینسینگ

تحقیقی که توسط تیمی از محققان کانادایی در مجله‌ی تغذیه، متابولیسم و بیماری‌های قلبی عروقی چاپ شد، نشان می‌دهد که خواص تنظیم کنندگی گلوکز خون جینسنگ در کاهش قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 موثر بوده است. هم‌چنین در تحقیق دیگری که در مجله‌ی PLOS One چاپ شد، مشخص شد که جینسنوسید موجود در این گیاه بر تولید انسولین تاثیر گذاشته و مقاومت به انسولین را بهبود می‌دهد.

دیگر فواید جینسینگ

بجز فوایدی که در بالا خواندید، جینسینگ فواید دیگری هم دارد که در ادامه به آنها اشاره کرده‌ایم:

18. کمک به سلامت موها

یکی از کربوهیدرات‌های طبیعی در این گیاه مستقیماً با جلوگیری از آلوپسی و کچلی مردان در ارتباط است. مصرف آن به صورت پماد یا ادویه می‌تواند سلامتی بستر فولیکول‌های مو را بهبود داده، از شوره جلوگیری کرده و ریزش مو را به صورت چشمگیری کاهش دهد.

 

19. جلوگیری از پیری زودرس

جینسینگ در سراسر دنیا به دلیل توانایی در کاهش علائم پیری محبوب است. خواص آنتی اکسیدانی آن از تاثیرات منفی رادیکال‌های آزاد در سرتاسر بدن و در نتیجه آسیب رسیدن به سلول‌ها جلوگیری می‌کنند.

20. جینسینگ و مراقبت از پوست

جینسینگ سموم پوست را از میان برده و ایمنی آن را فزایش می‌دهد. این گیاه با تحریک گردش خون در سرتاسر بدن و به خصوص در سلول‌های پوست، باعث آبرسانی به پوست و جوانی آن می‌شود.

21. بهبود سلامت قلب با مصرف جینسینگ

تحقیقات ابتدایی نشان می‌دهند که آنتی اکسیدان‌های موجود در در جینسینگ می‌توانند از آسیب رسیدن به قلب و بسیاری از بیماری‌های مزمن قلبی دیگر جلوکیری کنند.

22. جینسینگ و کاهش کلسترول

تحقیقات ابتدایی نشان می‌دهند که جینسنگ قرمز چینی، سطح کلسترول خون را کاهش می‌دهد.

عوارض جانبی جینسینگ

جینسینگ، ادویه‌ی قدرتمندی بوده و می‌تواند باعث بروز واکنش‌های منفی در بدن شود؛ از جمله:

• خشکی دهان، سردرد، سرگیجه و تاری دید؛
• ناراحتی معده و اسهال؛
• واکنش‌های آلرژیک و پوستی؛
• طپش قلب و افزایش فشار خون؛
• بی‌قراری، بی‌خوابی و در مواقع جدی، هذیان (بی‌قراری و توهم)؛
• ورم؛
• تداخل دارویی (داروهای دیابت، ضد افسردگی، مورفین، داروهای محرک و غیره)؛
• مصرف بیش از حد ممکن است منجر به اختلال سوء مصرف جینسنگ شود که موجب درد سیسنه، خونریزی تناسلی، مسمومیت کبدی، فشار خون، تشنج، گرفتگی عضلات و مسمومیت تناسلی شود.

سخن پایانی

استفاده از جینسینگ خواص بسیاری دارد اما به یا داشته باشید که مصرف جینسینگ به زنان باردار و شیرده توصیه نمی‌شود. بیش از سه ماه از این گیاه استفاده نکنید. به خاطر داشته باشید که همه چیز را باید به تعادل مصرف کنید! همیشه پیش از استفاده از آن در رژیم غذایی متداول یا مکمل، با یک پزشک متخصص مشورت کنید.