به اشتراک گذاشتن تصاویر کودکان در شبکه‌های اجتماعی دلایل فراوانی دارد. ممکن است والدین دوست داشته باشند تمام تجربه‌های کودکشان را به‌صورت آلبومی آنلاین نگه دارند. علاوه بر این، به اشتراک گذاشتن سختی‌های بچه بزرگ‌کردن باعث می‌شود کمتر احساس تنهایی کنیم. با این حال، به اشتراک گذاشتن تصاویر کودکان در شبکه‌های اجتماعی ممکن است خطراتی هم داشته باشد. بنابراین بهتر است یاد بگیریم که چطور این کار را امن انجام دهیم. در این مقاله، همین موضوع را بررسی خواهیم کرد.
خطرات به اشتراک گذاشتن تصاویر کودکان در شبکه‌های اجتماعی چیست؟
همه ما می‌خواهیم دیگران بهترین تجربیاتمان را ببینند و بشنوند. وقتی بچه‌دار می‌شویم هم همین‌طور است. احساس می‌کنیم باید تمام لحظات پرنشاط کودکمان را با بقیه به اشتراک بگذاریم و چه جایی بهتر از شبکه‌های اجتماعی؟ عکس‌هایی از اولین لبخند، اولین قدم‌ها و اولین روز مدرسه فرزندمان داریم که بهترین راه نشان‌دادن آنها به خانواده و دوستان، همین شبکه‌های اجتماعی هستند.
البته به اشتراک گذاشتن هر چیزی در شبکه‌های اجتماعی ممکن است خطرات خاصی را در پی داشته باشد. به اشتراک گذاشتن تصاویر کودک نیز از این قاعده مستثنی نیست. ارسال عکس‌های فرزندتان در اینترنت معمولا باعث ایجاد ردپای دیجیتال او می‌شود و ممکن است عواقبی منفی در پی داشته باشد، از جمله:
- ازدست‌دادن حریم خصوصی؛
- کلاهبرداری‌های مالی؛
- قلدری سایبری.
بنابراین لازم است هنگام گذاشتن عکس‌های فرزندتان در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی جوانب احتیاط را بیشتر رعایت کنید. در ادامه برخی از خطرات به اشتراک گذاشتن تصاویر کودکان در شبکه‌های اجتماعی را با هم بررسی می‌کنیم.
۱. خطر سرقت هویت همیشه وجود دارد
بسیار پیش آمده که والدین هنگام بارگذاری عکس‌های کودک در شبکه‌های اجتماعی، اطلاعات محرمانه مربوط به او را هم منتشر می‌کنند. غافل از اینکه انتشار چنین اطلاعاتی ممکن است منجر به سرقت هویت شود. یکی از مهم‌ترین مشکلات در فضای اینترنت و شبکه‌های اجتماعی همین سرقت هویت است. گاهی اوقات ممکن است در یک پست ساده اینستاگرامی نام کامل، تاریخ تولد و شهر محل زندگی کودک نوشته شده باشد. چند کلیک ساده کافی است تا به اطلاعات شخصی والدین برسید. کافی است این اطلاعات با سایر اطلاعات مربوط به شما و کودکتان در فضای اینترنت ترکیب شوند تا سرقت هویت شما و کسب اعتبار از آن خیلی ساده شود.
۲. حذف این اطلاعات تقریبا غیرممکن است
ممکن است پس از ارسال عکس فرزندتان در شبکه‌های اجتماعی، ناگهان متوجه شوید که باید آن را حذف کنید. مثلا ممکن است بعد از ارسال عکس متوجه شوید که اطلاعات محرمانه‌ای در عکس وجود دارد. حتی ممکن است کودکتان از شما بخواهد عکس را به دلایلی حذف کنید. وقتی عکسی را در اینترنت بارگذاری می‌کنید، حذف کامل آن تقریبا غیرممکن است، چراکه ممکن است دیگران عکس شما را به اشتراک گذاشته باشند یا اعضای خانواده، دوستان و حتی غریبه‌ها آن را در وسایل الکترونیکی خود ذخیره کرده باشند. ردیابی تمام کسانی که آن عکس را در اختیار دارند، در عمل تقریبا نشدنی است.
۳. اختیار عکس ارسال‌شده را از دست خواهید داد
هنگامی که عکس کودکتان در اینترنت منتشر شود، هیچ کاری نمی‌توانید بکنید. ارسال عکس در شبکه‌های اجتماعی و اینترنت به ازدست‌دادن اختیار آن عکس منجر خواهد شد. پس از انتشار عکس در فضای آنلاین، به دیگران این اجازه را می‌دهید که هر کاری با عکس بکنند. هر کسی بخواهد می‌تواند آن را ذخیره یا چاپ کند، با بقیه به اشتراک بگذارد یا حتی آن را تغییر دهد. حتی اگر ۱۰ ثانیه بعد از انتشار عکس پشیمان شوید و آن را حذف کنید، باز هم این احتمال وجود دارد که کسی از عکس شما سوءاستفاده کند. علاوه بر این، ارسال عکس همراه با اطلاعات فردی در فضای آنلاین، احتمال سرقت هویت فرزندتان را افزایش می‌دهد. همچنین ممکن است عکس را تغییر بدهند و از آن در وب‌سایت‌های هرزه‌نگاری کودکان استفاده کنند.
۴. عکس‌ها متعلق به صاحبان وب‌سایت‌ها می‌شوند
بسیاری از شبکه‌های اجتماعی شرایط و ضوابطی دارند که دقیق قیدشان نکرده‌اند، مثلا ممکن است در یکی از این وب‌سایت‌ها شرایطی وجود داشته باشند که به موجب آن هرآنچه در پلتفرمشان به اشتراک گذاشته می‌شود متعلق به آنهاست. یعنی اگر عکس فرزندتان را در وب‌سایت آنها منتشر کنید، مالکیت عکس را به آنها داده‌اید. بعد از آن می‌توانند هرطور بخواهند از عکس استفاده کنند و از دست شما هم کاری ساخته نیست، چراکه هنگام عضویت در آن وب‌سایت با تمام شرایط و ضوابط موافقت کرده‌اید.
چگونه می‌توانیم با خیال راحت عکس‌های فرزندمان را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذاریم؟
خطرات به اشتراک گذاشتن تصاویر کودکان در شبکه‌های اجتماعی به این معنا نیست که هرگز نباید این کار را انجام داد. درست است که برخی از کارشناسان معتقدند هرگز نباید عکس‌های کودکان را در شبکه‌های اجتماعی گذاشت، اما همیشه هم این‌طور نیست. نکات و ترفندهای فراوانی وجود دارد که به شما کمک می‌کند با خیال راحت عکس‌های فرزندتان را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارید. در ادامه، مهم‌ترین این ترفندها را بررسی می‌کنیم.
۱. تنظیمات حریم خصوصی حساب کاربری خود را بررسی کنید
فرقی نمی‌کند در کدام شبکه اجتماعی هستید. چه در اینستاگرام باشید و چه در سایر شبکه‌های اجتماعی، همیشه به حریم خصوصی حساب کاربری خود توجه ویژه داشته باشید. از سفت و سخت‌ترین تنظیمات حریم خصوصی این شبکه‌ها برای جایی استفاده کنید که در آن عکس‌های فرزندتان را به اشتراک می‌گذارید.
با خانواده و دوستان خود نیز صحبت کنید. به آنها بگویید که نمی‌خواهید عکس‌های کودکتان جایی به اشتراک گذاشته شود. همچنین به آنها یادآوری کنید که حتما پیش از ذخیره‌کردن یا به اشتراک گذاشتن عکس فرزندتان، از شما اجازه بگیرند. علاوه بر این، در بیشتر شبکه‌های اجتماعی این امکان وجود دارد که پیش از تگ‌شدن یا اشتراک‌گذاری عکس‌ها از شما اجازه بگیرند. حتما تنظیمات این بخش را در شبکه‌های اجتماعی خود فعال کنید. این‌طوری حتی اگر کسی فراموش کرد از شما اجازه بگیرد هم به شما اطلاع داده می‌شود تا موضوع را بررسی کنید.
۲. دریافت داده‌های اضافی را متوقف کنید
داده‌های اضافی به داده‌هایی گفته می‌شود که مربوط به زمان و بعضی مواقع مکان عکس‌ها هستند. یعنی مردم می‌توانند بر اساس عکسی که در شبکه‌های اجتماعی ارسال می‌کنید، به موقعیت مکانی شما و زمانی که عکس گرفته شده دسترسی پیدا کنند. چطور از این کار جلوگیری کنیم؟ خیلی ساده است. تنظیمات دوربین یا تلفن همراه خود را بررسی کنید. مطمئن شوید که نرم‌افزارهای مربوط به عکاسی به‌طور پیش‌فرض عکس شما را در حساب کاربری گوگل و مانند آن ذخیره نمی‌کنند.
۳. قبل از ارسال عکس آن را دقیق بررسی کنید
از بین بردن اطلاعات محرمانه‌ای که ممکن است همراه عکس‌ها ارسال شوند اصلا کار سختی نیست. مثلا مطمئن شوید که همراه عکس معمولی از اولین روز مدرسه فرزندتان نام و آدرس مدرسه یا سن او ارسال نشود. دقت کنید که در زمینه عکس هیچ نشانی مبنی بر اینکه مدرسه فرزندتان کجاست وجود نداشته باشد.
عکس‌های هنری هم همین‌طورند. شاید در یک عکس هنری بسیار زیبا که گرفته‌اید نام کامل فرزندتان وجود داشته باشد. به دلایلی که گفتیم، لازم است قبل از ارسال هر عکس در شبکه‌های اجتماعی، آن را دقیق بررسی کنید و مطمئن شوید که اطلاعات محرمانه همراه عکس‌ها به اشتراک گذاشته نمی‌شوند.
۴. از کودک خود اجازه بگیرید
اگر فرزند شما به سنی رسیده است که می‌تواند موضوعات مختلف را تشخیص بدهد، حتما از او اجازه بگیرید. مهم است که او را در ارسال عکس‌هایش در شبکه‌های اجتماعی سهیم کنید. مهم است که او هم موافق این کار باشد. اگر از شما می‌خواهد که عکس‌هایش یا عکس خاصی از او را در اینترنت منتشر نکنید، باید به این تصمیم او احترام بگذارید. به‌جای پرسیدن سؤال ساده با جواب بله یا خیر، ارسال عکس او در شبکه‌های اجتماعی را به فعالیتی تبدیل کنید که هر دو از آن لذت می‌برید. از او بخواهید عکس‌هایی را که بیشتر دوست دارد انتخاب کند و بگوید که دوست دارد عکسش کجا منتشر شود. حتی راجع به عنوان عکس در شبکه‌های اجتماعی هم از او نظر بخواهید.
علاوه بر این، می‌توانید از این فرصت برای نشان‌دادن نحوه عملکرد شبکه‌های اجتماعی به او استفاده کنید. می‌توانید با او درباره شبکه‌های اجتماعی و خطرات احتمالی آن صحبت کنید. از این فرصت برای یاددادن اقدامات پیشگیرانه در این شبکه‌ها استفاده کنید تا وقتی به سن لازم رسید، بتواند به بهترین شکل ممکن در این شبکه‌ها حضور پیدا کند.
۵. عکس فرزند دیگران را در شبکه‌های اجتماعی خود منتشر نکنید
زمان به اشتراک گذاشتن عکس فرزندتان، فقط به حریم خصوصی او فکر نکنید. حریم خصوصی بچه‌های دیگر را هم در نظر بگیرید. اگر در عکس کودک دیگری هم هست، حتما اول از والدین او اجازه بگیرید. همچنین دقت کنید که عکس حاوی اطلاعات محرمانه او نباشد.
۶. از سایر ابزارهای آنلاین هم برای ارسال عکس‌ها استفاده کنید
ترفندهای فراوانی برای حفظ امنیت عکس‌ها در فضای سایبری وجود دارند، اما جلوگیری از اتفاقات ناخوشایند همیشه ممکن نیست. ممکن است حساب کاربری‌تان هک شود، از عکس اسکرین‌شات گرفته شود یا حتی رمز عبور خود را فراموش کنید. بنابراین برای به اشتراک گذاشتن لحظات شیرین زندگی فرزندتان با خانواده و دوستان می‌توانید روش‌هایی مثل ارسال عکس از طریق ایمیل را هم امتحان کنید.
۷. ضوابط و شرایط عضویت در وب‌سایت‌ها را به‌دقت بخوانید
همیشه موقع عضویت در شبکه‌های اجتماعی شرایط و ضوابط آنها را به‌دقت بخوانید. از به اشتراک گذاشتن عکس فرزندتان در وب‌سایت‌هایی که حق استفاده از عکس به هر شکلی را برای خود محفوظ می‌دانند، خودداری کنید.
سخن پایانی
موقع به اشتراک گذاشتن تصاویر کودکان در شبکه‌های اجتماعی به تأثیر آن بر کودک فکر کنید. مثلا ممکن است هدف شما فقط به اشتراک گذاشتن لبخند زیبای فرزندتان با دوستان و خانواده باشد، اما عواقب خوشایندی در پی نداشته باشد. بنابراین هنگام ارسال عکس در شبکه‌های اجتماعی دقت کنید و همه جوانب را در نظر بگیرید.
