شازده کوچولو اثر ماندگار نویسنده فرانسوی، آنتوان دو سنت اگزوپهری، محبوبترین کتاب برگزیدهی مردم قرن بیستم و کتاب قرن است. داستان کتاب شازده کوچولو دربارهی سفر شهریار کوچولویی است که از سیارهاش، اخترک ب۶۱۲ به زمین سفر میکند و ماجراهای سفرش را روایت میکند.
کتاب شازده کوچولو را احمد شاملو، ترجمه کرده است.
دربارهی کتاب شازده کوچولو
شازده کوچولو، که در اخترک ب۶۱۲ ساکن است روزی تصمیم میگیرد سفر کند. او در سیارهاش گلی دارد که حسابی مغرور است اما دوستش دارد. شازده کوچولو وقتی به زمین میرسد، مردی را میبیند که خلبان هواپیمایی است که خراب شده است. دوستی و رابطهی عمیق و زیبایی بین شازده کوچولو و خلبان شکل میگیرد. این دوستی به مرد کمک میکند تا معنای زندگی واقعی را پیدا کند. خلبان دوباره به یاد میآورد که زندگی کردن بدون سوال پرسیدن، بدون عشق و بی حضور بچهها بیمعنا است. شازده کوچولو در سفرش آدم بزرگهای عجیب غریبی را میبیند که هرکدام دلایل عجیب غریبی برای کاری که انجام میدهند دارند و مرتب یادآوری میکند که این آدم بزرگها راستی راستی عجیبند...
دربارهی آنتوان دو سنت اگزوپهری
آنتوان دو سنت اگزوپهری در ۲۹ ژوئن ۱۹۰۰ در لیون فرانسه متولد شد. اگزوپهری تا قبل از جنگ جهانی دوم، خلبان تجاری موفقی بود. با آغاز جنگ، به نیروی هوایی فرانسه در شمال آفریقا پیوست. اگزوپهری کتاب شازده کوچولو را با الهام از دیدار با کودکی در آفریقا، نوشته است. کتاب شازده کوچولو به بیش از سیصد زبان ترجمه شده و بارها مورد اقتباس تئاتری و سینمایی قرار گرفته است. آنتوان دو سنت اگزوپهری در ۱۹۴۴ در حادثهای که برای هواپیمایش رخ داد درگذشت. او بعد از مرگ به عنوان قهرمان ملی فرانسه شناخته شد.
احمد شاملو
احمد شاملو متولد ۲۱ آذر ۱۳۰۴ در تهران است. شاملو متخلص به الف. بامداد و الف. صبح، شاعر، فیلمساز، روزنامهنگار، پژوهشگر، مترجم، فرهنگنویس و از دبیران کانون نویسندگان ایران بود. شهرت او در ایران به سبب بنیان گذاشتن یک نوع قالب شعری به نام شعر سپید است. او علاوه بر سرودن شعر به کار ترجمه نیز مشغول بود. بسیاری از شعرهای شاملو به زبانهای سوئدی، انگلیسی، ژاپنی، فرانسوی، اسپانیایی، آلمانی، روسی، ارمنی، هلندی، رومانیایی، فنلاندی، کردی و ترکی ترجمه شده است.
احمد شاملو بعد از تحمل یک دوره طولانی بیماری در تاریخ ۲ مرداد ۱۳۷۹ از دنیا رفت.
جملاتی از کتاب شازده کوچولو
شاهکارم را نشان بزرگترها دادم و پرسیدم از دیدنش ترستان برمیدارد؟
جوابم دادند: ـ چرا کلاه باید آدم را بترساند؟
نقاشی من کلاه نبود، یک مار بوآ بود که داشت یک فیل را هضم میکرد. آنوقت برای فهم بزرگ ترها برداشتم توی شکم بوآ را کشیدم. آخر همیشه باید به آنها توضیحات داد. ـ نقاشی دومم اینجوری بود.
بزرگترها بم گفتند کشیدن مار بوآی باز یا بسته را بگذارم کنار و عوضش حواسم را بیشتر جمع جغرافی و تاریخ و حساب و دستور زبان کنم. و اینجوری شد که تو ششسالهگی دور کار ظریف نقاشی را قلم گرفتم. از اینکه نقاشی شمارهی یک و نقاشی شمارهی دواَم یخشان نگرفت دلسرد شده بودم. بزرگترها اگر به خودشان باشد هیچ وقت نمیتوانند از چیزی سر درآرند. برای بچهها هم خستهکننده است که همینجور مدام هر چیزی را به آنها توضیح بدهند. ناچار شدم برای خودم کار دیگری پیدا کنم و این بود که رفتم خلبانی یاد گرفتم. بگویی نگویی تا حالا به همه جای دنیا پرواز کردهام و راستی راستی جغرافی خیلی بِم خدمت کرده. میتوانم به یک نظر چین و آریزونا را از هم تمیز بدهم. اگر آدم تو دلِ شب سرگردان شده باشد جغرافی خیلی به دادش میرسد.
از این راه است که من تو زندهگیم با گروه گروه آدمهای حسابی برخورد داشتهام. پیش خیلی از بزرگترها زندهگی کردهام و آنها را از خیلی نزدیک دیدهام گیرم این موضوع باعث نشده دربارهی آنها عقیدهی بهتری پیدا کنم.
هر وقت یکیشان را دیدهام که یکخرده روشنبین به نظرم آمده با نقاشی شمارهی یکم که هنوز هم دارمش محکش زدهام ببینم راستی راستی چیزی بارش هست یا نه.
معرفی نویسنده
آنتوان دوسنت اگزوپری
فرانسوی | تولد ۱۹۰۰ - درگذشت ۱۹۴۴
آنتوان دوسنت اگزوپری، نویسنده و خلبان فرانسوی است که با جاودانه «شازده کوچولو» در تاریخ ادبیات جهان ماندگار شد. او که یک خلبان غیرنظامی موفق در پیش از آغاز جنگ جهانی دوم است، با برافروخته شدن شعلههای جنگ به نیروی هوایی فرانسه پیوست. اما اشغال زودهنگام و رعدآسای فرانسه توسط قوای نازی، او را بر آن داشت تا به آمریکا برود و به جریانی بپیوندد که میکوشید ایالات متحده را مجاب کند تا وارد جنگ شود. سپس باز در جایگاه یک خلبان جنگی به نیروهای ارتش آزادیبخش فرانسه پیوست. او در این زمان از نظر سنی برای این کار پرخطر، نسبت به دیگر خلبانان، مسنتر و آسیبپذیرتر بود. در یکی از پروازهای عملیاتی بر فراز مدیترانه، ناپدید شد و به نظر میرسد در همین زمان جان باخته باشد.
علاقه اگزوپری به هوانوردی و خلبانی که در آن زمان شغلی ماجراجویانه به شمار میرفت به علاوه شخصیت راوی داستان «شازده کوچولو» که او هم یک خلبان است و مرگ رازآلود او که تداعیکننده پرواز شازده کوچولو در پایان داستان، به ماندگاری و جذابیت این نویسنده و اثرش دامن زده است. گویی شازده کوچولو، شخصیت تجسمیافته باورها و آرمانهای اگزوپری یا خلبان حاضر در داستان است. کسی که در کودکی اندیشههای ناب و متفاوتی داشته است و آنها را در قالب نقاشیهای عجیب او میبینیم. اما نمیتواند آنها را بروز دهد. پس شازده کوچولویی را میآفریند تا از زبان او، اندیشههایش را بازگو کند.
اگزوپری آثار دیگری هم دارد که هر چند درسایه شهرت شازده کوچولو قرار گرفتهاند، اما درباره آنها ویژگیهای مشترکی را میتوان برشمرد. بخش بزرگی از دیگر آثار اگزوپری با محوریت خلبانی و پرواز شکل گرفتهاند و عنصر روایتهای شخصی از زندگی در آنان دیده میشود. گویی اگزوپری اصراری ندارد یک نویسنده یا آفریننده آثار ادبی بدیع باشد. بلکه بیشتر در پی آن است تا روایت شخصی از دریچه نگاه خود به جهان را با دیگران به اشتراک بگذارد و ماندگار کند. از جمله این آثار میتوان به «پرواز شبانه» اشاره کرد که آغازگر ورود حرفهای او به دنیای ادبیات بود. همچنین «باد، ماسه و ستارهها» دیگر اثر مشهور وی تا پیش از آغاز جنگ است که در آن به سقوط هواپیمایش در بیابانهای لیبی میپردازد و توانست جایزه کتاب ملی آمریکا را به دست آورد. «پرواز به آراس» و «نامههایی به خانه» از دیگر نوشتههای چاپ شده او هستند.
آنتوان دوسنت اگزوپری جوایز و افتخارات زیادی را هم از آن خود کرد. نشان لژیون دونور و جایزه فمینا را در سال ۱۹۲۹ از آن خود کرد و ده سال بعد جایزه بزرگ رمان فرهنگستان فرانسه را در سال ۱۹۳۹ گرفت. جایزه کتاب ملی آمریکا در سال ۱۹۴۰ و دو نشان صلیب جنگ یکی در سالهای ۱۹۴۰ و دیگر در ۱۹۴۴ پس از مرگش دریافت کرد که به پاس زحمات او در جنگ جهانی و حضورش در نیروهای متفقین به او اهدا شد.