آستیگماتیسم

آستیگماتیسم، مشکلی شایع و البته قبل درمان، در انحنای چشم‌ها است که باعث ایجاد تاری دید در فواصل دور و نزدیک می‌شود. آستیگماتیسم زمانی اتفاق می‌فتد که سطح قرنیه یا عدسی چشم بجای داشتن انحنایی شبیه یک توپ، انحنایی شبیه  انحنای تخم مرغ دارد و این باعث تاری دید در هر فاصله ای می‌شود.

آستیگماتیسم اغلب در بدو تولد ظاهر می‌شود و ممکن است همراه با نزدیک بینی یا دوربینی باشد و اغلب با لنزهای جراحی یا اصلاحی این مشکل برطرف می‌شود.

• تاری دید
• خستگی چشم
• سردرد
• اشکال در دید شب

کودکان و نوجوانان

کودکان ممکن است متوجه تاری دید خود نشوند، بنابراین باید برای بیماری های چشمی به متخصص اطفال، چشم پزشک، اپتومتر در سنین مختلف مراجعه کنند مخصوصا:

• در دوران نوزادی
• دوران کودکی تا مدرسه
• در سنین مدرسه،یک تا دو بار در سال باید ویزیت شوند.

چشم‌ها دو سطوح خمیده یا انحنا دار دارد که این انحنا باعث می‌شود نور بداخل شبکیه منکسر شود و باعث تشکیل تصویر از اجسام اطراف می‌شود:

• قرنیه: سطح جلویی و شفاف چشم
• عدسی: جزئی شفاف از ساختار چشم است که همراه با قرنیه، پرتوهای نور را شکسته و آن‌ها را بر روی شبکیه متمرکز می‌کند. عدسی با توجه به فاصله اجسام با چشم، نازک یا قطور می‌شود تا پرتوهای نور را به درستی بر روی شبکیه متمرکز کند و تصویری واضح ایجاد کند.

آستیگماتیسم، خطای انکسار

اگر قرنیه یا عدسی چشم دارای انحنای نامنظم باشد و شبیه تخم مرغ و یا بیضی باشد، نمی‌توانند به درستی و یکسان پرتوهای نور را خم کنند و باعث تشکیل دو تصویر متفاوت می‌شود، این دو تصویر با هم همپوشانی می‌کنند و درنتیجه باعث تاری دید می‌شوند. آستیگماتسم نوعی خطای انکسار محسوب می‌شود. آستیگماتیسم زمانی رخ می‌دهد قرنیه یا عدسی شما به یک سمت بیشتر خمیده شده باشد.

اگر قرنیه شما انحنای نامتناسب و نامنظم داشته باشد، شما آستیگماتیسم قرنیه دارید و اگر عدسی چشم انحنای نامتناسب داشته باشد شما آستیگماتیسم عدسی دارید. هر نوع آستیگماتیسم باعث تاری دید می‌شود. تاری دید ممکن است در یک جهت، افقی عمودی و یا مورب رخ دهد.

آستیگماتسم ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشد و یا ممکن است بعد از آسیب دیدگی چشم، بیماری یا جراحی بوجود بیاید.

سایر خطاهای انکسار

آستیگماتیسم ممکن است با سایر خطاهای انکسار رخ دهد که شامل موارد زیر است:

• نزدیک بینی (میوپیا): این حالت زمانی اتفاق می‌ا‌فتد که قرنیه شما بیش از حد نرمال خمیده باشد و یا انحنا داشته باشد و بجای اینکه نور روی شبکیه متمرکز شود، جلوی شبکیه متمرکز می‌شود و باعث می‌شود اشیا دور تار به نظر برسد.
• دوربینی (هایپروپیا): زمانی اتفاق می‌ا‌فتد که قرنیه شما کمتر از حد نرمال انحنا داشته باشد و نور در پشت چشم متمرکز نمی‌شود و باعث می‌شود اشیا نزدیک تار به نظر برسد.

تشخیص آستیگماتیسم

آستیگماتیسم با معاینه پزشکی تشخیص داده می‌شود. پزشک با استفاده از ابزارهای متفاوتی، چراغ‌های روشن نور، مستقیما به چشمان شما می‌تاباند و از شما میخواهد هر بار به یک لنز نگاه کنید. و با این آزمایشات مختلف جنبه‌های مختلف چشم و بینایی را بررسی می‌کند و برای بهبود دید باید از عینک یا لنزهای تماسی استفاده کنید.

درمان آستیگماتیسم

هدف از درمان آستیگماتیسم بهبود و تسهیل در بینایی است. درمان با استفاده لنزهای اصلاحی یا جراحی انکسار است.

لنزهای اصلاحی:

پوشیدن لنزهای اصلاحی انحنای نامتناسب و نامنظم قرنیه و عدسی را درمان می‌کند .انواع لنزهای اصلاحی عبارتند از:

عینک:

عینک با با لنزهایی ساخته می‌شود که به جبران شکل نامنظم و نامتناسب عدسی و قرنیه چشمها کمک می‌کند. لنزها کمک می‌کنند نور به درستی خم شود و پشت چشم تصویر شکل بگیرد. عینک‌ها همچنین می‌توانند برای اصلاح خطاهای انکسار مانند نزدیک بینی و دور بینی استفاده شوند.

لنزهای تماسی:

این لنزها همانند عینک می‌توانند بیشتر آستیگماتیسم را اصلاح کنند. انواع متفاوتی دارند شامل نرم یکبار مصرف، چندبار مصرف، دوقطبی و …

لنزهای تماسی در روشی به نام ارتوکراتولوژی استفاده می‌شود. در این روش بایستی از لنزهای تماسی سفت و محکم در طول شب و هنگام خواب استفاده کنید تا زمانی که انحنای چشم به طور مساوی در هر دو چشم اصلاح شود، سپس استفاده از لنزها را کمترکنید. اگر شما این روش درمانی را قطع کنید چشمان شما به حالت قبل و خطای انکسار برمی‌گردد. استفاده از لنزهای تماسی ریسک ابتلا به عفونت چشم را افزایش میدهد.

جراحی انکسار:

با جراحی انکسار نیاز به عینک و لنزهای اصلاحی به حداقل می‌رسد. در جراحی چشم برای اصلاح انحنای قرنیه از لیزر استفاده می‌کنند تا خطای انکسار را اصلاح کند.

انواع جراحی های انکسار عبارتند از:

1- لیزیک ( LASIK): (Laser-assisted in-situ keratomileusis)

با این روش جراح به اصطلاح یک flap)) نازک در قرنیه ایجاد می‌کند. او از لیزر اگزیمر برای ترسیم شکل قرنیه استفاده می‌کند و سپس flap را جابجا می‌کند.

2- لازک (Laser-assisted subepithelial keratectomy): (LASEK

بجای flap در قرنیه، جراح اپیتلیوم قرنیه را با الکل خاصی سست می‌کند و با لیزر اگزیمر انحنای قرنیه را تغییر می‌دهد.

3- پی آر کی (PRK): Photorefractive keratectomy)

این روش شبیه لازک است جز اینکه جراح اپیتلیوم را برمی‌دارد و مطابق با شکل جدید قرنیه به طور طبیعی رشد خواهد کرد.  در این روش ممکن است نیاز باشد که از لنزهای تماسی برای مدت کوتاهی بعد از عمل جراحی استفاده کنید.

 

4- اپی لیزیک (Epi-LASIK):

این روش نوعی لازک است.پزشک بجای استفاده از الکل برای برداشتن لایه بسیار نازکی از اپیتلیوم، از تیغ خاصی استفاده می‌کند سپس برای تغییر شکل قرنیه و جابجایی قرنیه از لیزر اگزیمر استفاده می‌کند.

5- اسمایل( Small-incision lenticule extraction :(SMILE:

این جدیدترین روش برای جراحی انکسار است که با استفاده از لیزر بافتی شبیه عدسی در زیر قرنیه ایجاد می‌کنند سپس با یه برش خیلی کوچک عدسی را برمی‌دارند. در حال حاضر این روش بهترین راه برای درمان نزدیک بینی خفیف استفاده می‌شود.

بعضی عوارض احتمالی که ممکن است بعد از جراحی انکساری رخ دهد:

• خشکی چشم
• عفونت
• وجود هاله یا نور کمی در اطراف چراغهای روشن
• زخم قرنیه
• دید کم