مترجمی. بله مترجمی. تاحالا بهش فکر کردین؟! اطلاعاتتون راجع به این رشته چقدره؟! بازارکارش رو میشناسین؟! میدونید میزان درآمدزایی ازش به چه عواملی بستگی داره؟!
در این مطلب، به همهی این سوالها و سوال های دیگه ای که ممکنه براتون پیش بیاد، پاسخ دادیم.
با ما همراه بشین تا به جواب هاتون برسین.
ارائه تعریف صحیح از هر شغل، باعث میشه دقیق تر به این فکر کنیم که آیا من، به درد این کار میخورم یا نه. پس لازمه همین اول، تعریف درستی از شغل مترجمی داشته باشیم. پس مطلب رو با این سوال شروع میکنیم :
مترجم کیه؟!
مترجم کسیه که متنی رو ( چه عمومی، چه تخصصی) از زبان مبدا، به زبان دیگری(مقصد) ترجمه میکنه.
ممکنه بگین همین؟! این که خیلی راحته.
اما نه، نکتهی مهم اش اینجاست :
یه مترجم، به همهی نکته ها و اجزای دو زبان کاملا مسلطه. یعنی چی؟!
یعنی اینکه شکل های عامیانه و رایج، اصطلاحات ضرب المثل ها و … از هر دو زبان رو میشناسه.
یه مترجم حرفه ای، به آداب و رسوم، فرهنگ، عقاید، مذهب و… زبان مبدا و مقصدش تسلط داره و مدام راجع بهشون مطالعه و تحقیق میکنه.
مترجم ها چند نوع اند؟! تخصصی اند یا عمومی؟!
مترجم هایی هستن که در زمینهی خاصی تخصص دارن. مثلا فقط متون علمی رو ترجمه میکنن.
مترجم هایی هم داریم که می تونن متن های جورواجوری رو تحویل بگیرن و یه ترجمهی تمیز تحویل بدن.
یه مترجم چه ویژگی هایی باید داشته باشه؟!
یه مترجم وقت شناسه و سفارشات رو در زمان تعیین شده تحویل میده.
یه مترجم ارتباط عمومی بالا و توان مدیریتی خوبی داره.
یه مترجم روحیهی تحقیق و پژوهش داره، تا یه مطلب حقوقی، علمی و… درست ترجمه کنه، درضمن درصورت نیاز با متخصصان مربوطه هم مشورت میکنه.
یه مترجم، مهارت نویسندگی داره. یعنی حداقل میتونه متون روانی به زبان خودش بنویسه.
یه مترجم انواع لحن و زبان رو میشناسه. مثلا محاوره، معیار و… تا مطابق با زبان و لحن متن اصلی، اون رو ترجمه کنه. مثلا اگر متن موردنظر قصهی کودکانهست، به همان لحن کودکانه ترجمه میکنه. یا اگر متن علمی هست و به زبان رسمی نوشته شده، به صورت رسمی هم ترجمهاش میکنه.
شاید بپرسید؛
رشتهی دانشگاهی من مترجمی نیست اما مسلط به یه زبان خارجی ام. نمیتونم در این زمینه فعالیت داشته باشم؟!
تونستن رو که میتونید. اما قطعا تحصیلات دانشگاهی نقش موثری در موفقیت شغلی داره.
تنها تسلط به زبان خارجه، برای مترجمی کافی نیست. اصول و فن ها و البته ریزه کاری های زیادی وجود داره که باید بیاموزین.
البته آموزشگاه های زبان هم می تونن برخی این تخصص ها رو به شما بدن و مهمتر از همه تلاش خودتون در این زمینه هست.
حال سوالی که اینجا پیش میاد اینه؛
آیا رشتهی مترجمی برای همهی زبان ها وجود داره؟!
انگلیسی، آلمانی و فرانسه رشته های مترجمی دارن.
زبان های دیگرم در دانشگاه های ما تدریس میشن مثل اسپانیایی، ترکی استانبولی و… اما مشکل اینجاست که گرایش مترجمی وجود نداره.
واقعیتش هم اینه که پرکاربردترین ترجمه ها در ایران مربوط به انگلیسیه، بعد از اون هم آلمانی و فرانسوی.
باید بدونید به دلیل کاربرد زیاد مترجمی انگلیسی، رقابت در بازارکارش به شدت بالاست.
یه مترجم کجاها میتونه مشغول به کار بشه؟!
اولا مترجمی شغلیه که در خونه هم میتونین انجامش بدین، یعنی از دستهی مشاغل خانگی محسوب میشه.
از جمله مزیت های خانگی بودن شغل اینه که نیاز به دفترکار نیست، در وقت و هزینهب رفت و آمد صرفه جویی میشه، ساعات کاری به صورت دل بهخواه تعیین میشه و …
اما راجع به سوال.
در هر زمینه ای هم که فکرش رو کنین به مترجم نیازه؛
مثلا در زمینهی ادبیات که خودش شاخه های مختلفی داره مثل شعر، نمایشنامه، داستان کوتاه، داستان بلند ، رمان و…
یا در زمینهی آموزش مثل کتابهای آموزشی، علمی، بروشورهای راهنما و …
موسسات خصوصی و یا دولتی که با خارج از کشور در ارتباطن به مترجم نیازمندن
کافی نت ها و مکان هایی که برای سفارش ترجمه بهشون مراجعه میشه هم به مترجم خوب نیاز دارن.
صدا و سیما(برای مستندها، فیلم ها و…) خبرگزاری ها هم به مترجم نیاز دارن.
روی خبرگزاری ها خیلی حساب کنید. بسیاری از خبرهای دنیا که در فضای مجازی پخش میشه ترجمه هستن.
تورهای مسافرتی و توریست ها و … هم به همراهی مترجم نیازمندن.
مقاله نویسی برای مجلات، ترجمه اسناد و مدارک، نامه نگاری و …
راه اندازی سایتی برای ترجمه در صورت داشتن مهارت های فنی، یا به صورت اشتراکی با شخصی که این مهارت رو داره.
درصورتی که تجربه، مهارت و سرمایه کافی دارین، تاسیس دارالترجمه هم پیشنهاد میشه.
مترجمی، چقدر درآمدزاست؟!
حقوق مترجم ها در صورت استخدامشون در سازمان های دولتی یا خصوصی، بستگی به سابقهی کار، تخصص و تجربه، اینکه در چه حوزه ای کار میکنن، محیط کار و نوع اون موسسه بستگی داره.
بنابراین یک عدد مشخص نیست و هر مترجم با توجه به شرایط گفته شده حقوق میگیره.
این مسئله برای مترجم هایی که خودشون آستین بالا زده بزنن و به صورت مستقل شروع به کار کنن یکم فرق داره.
چون دیگه خبر از حقوق ثابت و مشخص ماهانه نیست و مثل دیگر کارآفرینان در حوزه های مختلف، کارآفرینان این حوزه هم هرچقدر بیشتر وقت بذارن، هرچقد مسلط تر باشن و تعدادبالاتری سفارش قبول کنن مسلما بیشتر هم درآمد کسب میکنن.
این توصیه ها رو جدی بگیرین
○ارتباطتون با کارفرما موقع ترجمه، به بهانهی زیرسوال رفتن تسلطتون، قطع نکنید.
مسلما در زمان ترجمه با ابهاماتی رو به رو میشین، بهتره از خود کارفرما در این باره بپرسید.
البته مشخصه اگر به صورت افراطی این کار رو انجام بدین، قطعا تسلط و مهارتتون رو زیرسوال بردین.
○حتما بعد از ترجمه بازخوانی داشته باشین، یکبار، دوبار و حتی چند بار.
حرفه ای ترین مترجم ها هم از این اصل غافل نمیشن.
این کار به رفع اشکالات نگارشی کمک میکنه.
درضمن ممکنه با کلمات ترجمه نشده مواجه بشین که به دلیل حجم بالای کار، از چشمتون دور مونده بودن.
یه مترجم حرفه ای دائما از منابع معتبر برای ترجمهی دقیق کمک میگیره. چرا که مطمئن بشه بین چندمعادلی که در ذهنش هست، کدام برای عبارت مورد نظر بهتره. این کار رو میتونید با جستجوی عبارتی که حاوی کلمهی تخصصیه در منابع انجام بدین.
از منابع آنلاین هم غافل نشین، به سرعتتون کمک میکنه.
○ مدام دایرهی واژگان تون رو گسترش بدین.
برای این کار لازمه از منابع و کتاب هایی کمک بگیرین. ۵۰۴واژهی ضروری، واژگان تافل و… منابع خوبی در این زمینه اند.
فراموش نکنین هرچقدر دایره واژگان بیشتری داشته باشین در ترجمه هم ذهن بازتری خواهید داشت و رفته رفته حرفهای تر خواهید شد.
○ لطفا به اصل متن وفادار بمونین
گاهی ممکنه بتونید جملات طولانی رو در چندکلام خلاصه کنین. در حقیقت مفهوم رو برسونید.
با وجود اینکه این کار توصیه میشه و اتفاقا جز ضروریات کار ترجمهست، اما نباید وفاداری به متن رو فراموش کرد.
مخصوصا اگر مفهوم و اصطلاحاتی در متن بسیار کلیدی باشه.