اين تحقيق به يکي از مقولات اجتماعي فرهنگي تاريخ معاصر ايران يعني نرخ پيشرسي ازدواج براي دختران در شهر تهران طي دو دهه آخر حکومت پهلوي مي پردازد. به عبارتي دقيق تر، با تاکيد بر پروژه مدرنيزاسيون حکومت پهلوي دوم طي دهه هاي چهل و پنجاه شمسي، اثرات اين پروژه نوسازي بر تهران را با تمرکز بر سه شاخص ميزان شهرنشيني، جايگاه اجتماعي زنان، و ميزان سواد و آموزش در جامعه، در معرض بررسي قرار مي دهد، و سپس در چارچوب تئوري مدرنيزاسيون، رابطه اين مولفه هاي تحول کلان در پايتخت ايران را با يکي از پديده هاي اجتماعي يعني نرخ ازدواج زودرس در بين دختران تهراني، طي مقطع زماني موردنظر، واکاوي مي کند. روش پژوهش در اين مقاله، روش تحليل ثانويه بر اساس داده هاي عمدتا کمي و بعضا کيفي است و شيوه گردآوري اطلاعات نيز به صورت مطالعه کتابخانه اي و اسنادي بوده که از طريق فيش برداري و جمع آوري داده هاي خام کيفي و کمي انجام شد. يافته ها بيانگر آن است که با افزايش تکاپوهاي حکومت پهلوي براي نوسازي و تحول در جامعه ايران طي دو دهه آخر حکومت مذکور، و هنگامي که شهرنشيني، موقعيت اجتماعي زنان، و سطح سواد و آموزش در جامعه شهري ايران روند صعودي را طي مي کرد، در طرف مقابل، نرخ پيشرسي ازدواج دختران با جريان نزولي و رو به کاهش توام شد.
