یکی از خانه های تاریخی و مهم نهاوند، خانه ی شهید قدوسی این شهر است. این خانه که در کنار مسجد قدیمی شهر قرار گرفته است دارای اهمیت تاریخی زیاد و همچنین زیبایی های بسیاری در نقشه ی خود است. سردرهای ۲ گانه ی این شهر که در قسمت شمالی این ساختمان قرار گرفته است، امروزه پایگاه میراث فرهنگی و تاریخی شهر نهاوند است. حیاط این ساختمان بسیار زیبا و شاخص است و از قوس های مختلف و کف پوش قلوه سنگ ساخته و تزئین شده است. تزئینات این بنا نیز عبارتند از: تزئینات حصیری، آجری و برجسته. همچنین پنجره های این بنا که رو به حیاطش باز می شوند، طراحی خاص و جالبی دارد.
منزل شهید قدوسی به دلیل برخورداری از حیاط اندرونی و سردرهای ویژه از ابنیه با ارزش تاریخی و از جاذبه های گردشگری نهاوند محسوب می‌شود؛ این بنای تاریخی در سال 1380 به شماره 5035 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
قدوسی کیست؟
آیت‌الله علی قدوسی در ۱۳۰۶ ش. در شهرستان نهاوند در یك خانواده روحانی متولد شد. پدرش آیت‌الله ملا احمد قدوسی، در محضر آیات عظام ملاكاظم خراسانی، میرزا حبیب‌الله دشتی و میرزا محمد حسن شیرازی به مقام اجتهاد رسیده بود.
علی قدوسی كه هجدهمین فرزند خانواده‌اش بود، دروس مقدماتی را در نهاوند و دروس متوسطه را همراه با علوم اسلامی در قم آموخت. وی درس خارج را نزد آیت‌الله بروجردی و امام‌خمینی و درس فلسفه را نزد علامه طباطبایی فرا گرفت. و پس از چندی با دختر علامه طباطبایی ازدواج كرد.
قدوسی در ۱۳۴۱ به درجه اجتهاد رسید و به تدریس در حوزه علمیه قم مشغول شد. او با آغاز فعالیت فدائیان اسلام به صف مبارزین این گروه پیوست و در جریان نهضت ملی شدن صنعت نفت در مخالفت با حزب توده فعالیت زیادی داشت، اما پس از شكست نهضت ملی و پیروزی كودتاچیان ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و تا شروع نهضت امام خمینی در ۱۳۴۱، مشغول تكمیل دروس حوزوی بود. در ۱۳۴۳ با همكاری چند تن از فضلای حوزه علمیه قم از جمله مرحوم آیت‌الله ربانی شیرازی و شهید دكتر بهشتی تشكلی را برای تحرك هر چه بیشتر حوزه علمیه بوجود آورد. این تشكل در ۱۳۴۴ توسط ساواك شناسایی و بسیاری از روحانیون فعال آن از جمله خود شهید قدوسی دستگیر و زندانی شدند. قدوسی در مرداد سال بعد و پس از آزادی از زندان، مدیریت مدرسه حقانی را بر عهده گرفت.
وی دروس كلاسیك دبیرستانی مانند ریاضیات، طبیعی و زبان خارجه را وارد دروس حوزوی مدرسه حقانی كرد و در سالهای فعالیت خود از همراهی و همفكری شهید دكتر بهشتی بهره برد. در طول سالهای فعالیت وی، مدرسه حقانی به مركزی برای مبارزه با شاه تبدیل شد و بسیاری از شاگردان آن به زندان افتاده و یا فراری و تبعید شدند.
شهید قدوسی در كنار مدرسه حقانی، مدرسه علمیه‌ای نیز به نام «مكتب توحید» ـ مختص خواهران و تربیت مبلغان زن ـ تأسیس كرد.
پس از پیروزی انقلاب به فرمان امام‌خمینی (ره)، مسئولیت دادستانی كل انقلاب را پذیرفت و با آن كه بیمار بود و همواره از ناحیه كبد رنج می‌برد، در انجام وظائف كوتاهی نكرد.او سرانجام روز شنبه ۱۴ شهریور ۱۳۶۰ در جریان بمب‌گذاری در دادستانی انقلاب، به شهادت رسید و سازمان مجاهدین خلق (منافقین) مسئولیت انفجار را برعهده گرفتند.
