سرآب گيان نهاوند، يکی از تفريحگاههای غرب کشور و از جاذبه های گردشگری نهاوند به شمار می رود. سرآب گيان، با چشمههای جوشان، پرآب و زلال، در ۲۱ کيلومتری جنوب غربی نهاوند در استان همدان پای کوههای گرين از سلسله جبال زاگرس جريان دارد که از جنوب به کوههای گرين و از غرب به زمينهای روستاهای ظفر آباد و ميهن آباد محدود می شود. تپه باستانی گيان نيز در مسير و دو کيلومتری اين سراب قرار دارد. در مسير اين سرآب، جنگلی طبيعی، به وسعت بيش از ۱۰۰ هکتار وجود دارد.کلمه سرآب، از دو کلمه «سر» و «آب» تشکيل شده که به معنی سرچمشه آب می باشد.
در نهاوند به دليل آهکی بودن زمين، آب حاصل از بارش با انحلال آهک به راحتی در زمين نفوذ مي کند و به صورت چشمه در سطح زمين جاری، می شوند که معمولا بسيار پرآب هستند.آب دهی سالانه سرآب گيان، در حد ۲۵۰۰ ليتر در ثانيهاست، که پس از مصارف آشاميدنی اهالی و استفادههای کشاورزی روستاهای اطراف، مازاد آب به رودخانه گاماسياب می ريزد.
در مسير اين سرآب، جنگلی است طبيعی، به وسعت بيش از ۱۰۰ هکتار شامل: درختان قطور، کهنسال بلوط، چنار، زالزالک (گويچ) گرو، بيد، زبان گنجشک، گوجه وحشی، داغداغان، آلوچه، مو، انجير، ون، گلابی، نبهو، پادامک وحشی که يکی از تفريحگاههای غرب کشور محسوب می شود با توجه به قابليتهای گردشگری جنگل و سرآب گيان، اخيرا مطالعاتی انجام شده و برای آماده سازی و بهره برداری های گردشگری يک سلسله عملياتی عمرانی در دست اقدام بوده و در حال حاضر نيز به عنوان يک اثر طبيعی جذاب قابل بازديد می باشد.
جاذبه مذهبی امامزاه سام و هام
اگر بخواهید چند ساعتی در جای خوش آب وهوایی باشید که رودخانه دارد و یک عالمه درخت و از گرمای وسط شهر خلاصتان کند، باید به این منطقه بروید، چون متوسط آبش ۵ درجه سانتیگراد است. جادهای که به سراب میرسد و به تازگی دارای روشنایی شده، خودش خیلی باصفاست، دو طرفش درختهای بلوط دارد و جوری این درخت ها روی جاده را پوشاندهاند که یک لحظه فکر میکنید در گیسوم هستید یا جاده دو هزار. برخی میگویند این درختها بقایای جنگلهای قدیم زاگرسند و وجود درختهای چنار ۳۰۰-۴۰۰ ساله را هم گواهی بر قدمت این منطقه میدانند.شما در مسیرتان نزدیک ۱۰۰ کیلومتر پارک جنگلی درپیش دارید که بید و چنار و زالزالک و چنار دارد و نه فقط یک نوع درخت. آب چشمه از دل کوه و بین سنگها بیرون میآید و در حاشیه این محوطه سکوهایی برای برپا کردن بساط کباب و پیک نیک هم وجود دارد. در بعضی قسمتها تختهایی هم بین رودخانه گذاشتهاند. آنهایی که به این منطقه رفتهاند میگویند کل مسیر جنگلی این منطقه را میتوان در نیم ساعت طی کرد.
بهترین فصل سفر
بهترین وقت رفتن به این منطقه اردیبهشت تا اوایل آبان ماه است. در پاییز برگهای درختها زرد و نارنجی شدهاند و زمین اطراف سراب را میپوشانند.
جاذبه های نزدیک
انتهای سراب به قله گاچال میرسد. نهاوند فقط یک سراب ندارد. کمی که از سراب گیان فاصله بگیرید به سراب دیگری به اسم گاماسیاب میرسید. گامسیاب بزرگترین چشمه ایران است که رودخانهای به همین نام را هم تشکیل میدهد و آبش باغهای اطراف را هم سیراب میکند. کمی بالاتر از این منطقه که خودش یکی از تفرجگاههای نهاوند است، دهانه غاری هم وجود دارد. سرآب فارسیان در ۳۲ کیلومتری جنوب غربی نهاوند و سرآب کنگاور کهنه در ۴۵ کیلومتری جنوب نهاوند از دیگر جاهاییست که حال و هوایی مثل سراب گیان دارند.
موقعیت مکانی و مسیر دسترسی
این سراب از جنوب به کوه های گرین و از غرب به روستاهای مظفر آباد و مهین آباد می رسد. تپهٔ باستانی گیان نیز در دو کیلومتری این سراب واقع شده استَ. از نهاوند تا سراب کل مسیر ۲۰ کیلومتری آسفالت است و ۵ کیلومتر آخر طبیعت زیبا و سبزی دارد.
جهت مسافرت به سراب گیان، می بایست به شهر نهاوند سفر کنید. از نهاوند به سمت شهر گیان و پس از طی ۵ کیلومتر دیگر به سراب گیان می رسید.
در واقع از دو مسیر می توان به سراب گیان رسید، یکی از مسیر جاده کرمانشاه سه راهی دهفول سپس روستاهای برزول و گیل آباد و در آخر گیان و دیگری از میدان عارف نهاوند مسیر روستای دهنو و ادامهٔ مسیر برای دسترسی به سراب گیان از روستای گیان که به نزدیکی های دامنهٔ کوه ها می رسید.
از پایین تا بالای سراب تقریبا نیم ساعت پیاده روی نیاز است البته جاده تا انتهای سراب آسفالت است و پارکینگ نیز در اینجا احداث شده است. در انتهای سراب گیان مسیر کوهنوردی به قله گاچال وجود دارد و جان پناهی هم در میانه مسیر میباشد