شیران روستایی است که در استان اردبیل، در شمال شرقی شهرستان نیر قرار دارد. این روستا، در یک ناحیه کوهستانی- جلگه ای واقع شده است که از طرف شرق به روستای چهره برق (چوره بره)، از غرب به روستای مستان آباد، از جنوب به روستای مشتقین و از شمال نیز به روستای سقزچی و برجلو محدود می شود.
اراضی کشاورزی روستای شیران از بیشترین وسعت در منطقه برخوردار است و به همین جهت بیشترین سهم آب را در منطقه دارا می‌باشد.
و حتی این روستا بین روستاهای همسایه به نام ” مغان کوچک” مشهور است. وجه تسمیه شیران به درستی معلوم نیست ولی برخی بر این باورند که نام شیران برگرفته از نام یک شخص بنام «شیلان» است که در گذشته بسیار دور به این منطقه آمده و موجب رونق و آبادانی آن گشته است.
به قولی واژه “شیران” در زبان ترکی باستان به معنی شهر یا سکونتگاهی با تمدن باز می میگردد. حتی شهرهایی در منطقه آذربایجان وجود دارد که همراه با کلمه “شیر” است.
شاید بتوان معنی شیران را به معنایی محلی و سکونتگاهی بشری است. به عنوان مثال در دامه سبلان روستایی به نام “شم شیر خانه” وجود دارد. به معنای شهر آفتاب.
قدمت روستای شیران
قدمت شیران طبق نظر بزرگان و ریش سفیدان، به بیش از 700 سال می‌رسد برخی هم بسییار بیشتر از آن دانسته‌اند. بیشتر ساکنین این روستا در گذشته از مناطق دیگر به این منطقه مهاجرت کرده‌اند.
در گذشته شیران رونق بسیار چشمگیری داشته و دارای آسیاب آبی و اراضی وسیع کشاورزی بود. طبق مطالعه میدانی دوران توسعه و طلایی این روستا به سال‌های 1350-1357 باز می گردد.
جمعیت
جمعیت روستای شیران هم‌اکنون کمتر از 200 نفر می‌باشد که بیشتر به کار کشاورزی در روستا و کارگری در شهرهای اطراف می‌پردازند. جمعیت روستای شیران حدود 80 سال قبل تقریباً بیش از 300 خانوار بود (1500 نفر) که به کار کشاورزی و دامداری مشغول بودند .
ولی به تدریج بر اثر نیازهای مالی و اقتصادی به شهرهای دیگر مانند اردبیل، تهران و شهرهای جنوبی برای کار (شرکتهای راهسازی) می‌رفتند.
این عوامل باعث گردید که بیشتر خانواده‌ها به شهرهای مورد نظر کوچ نمایند و متأسفانه در زلزله سال 1375 که تلفات جانی و مالی زیادی به روستا وارد گردید باعث کوچ اکثریت ساکنان گردید.
کسب و پیشه روستاییان
ساکنان فعلی روستای شیران به کار کشاورزی که بیشتر کاشت گندم و جو است مشغول می‌باشند و کمتر به رانندگی دستگاه آلات سنگین می‌پردازند.
لازم به ذکر است بیشتر جمعیت شیرانیان ساکن در شهرها بخصوص در اردبیل به کار راهسازی و سدسازی و کارخانجات شن و ماسه و نیز رانندگی ماشین‌آلات سنگین مشغول هستند.
در روستای شیران حد اقل در هر خانواده یک دستگاه سنگین از جمله کمپرسی و لودر و بل میکانیکی وجود دارد. اکثراً ثروتمند هستند.
قاطعانه میتوان گفت که بیشتر پروژه‌های سنگین عمرانی از قبل انقلاب تا زمان هشت سال دفاع مقدس و پس از آن در اقصی نقاط ایران بزرگ با همت و تلاش مردم این خطه به سرانجام رسیده است.
جاهای دیدنی و گردشگری
چشمه «خیلیگولمه» که خاصیت درمانی و منحصر به فردی دارد بخصوص در درمان سنگ کلیه. دره زیبای «چیل دره» که بسیار سرسبز و پرآب است.
