موفقیت چشمگیر پردازنده‌ی Ryzen 7 5800X3D با کش ۹۶ مگابایتی سه‌بعدی‌اش باعث شد تا علاقه‌مندان برای نسل‌های بعدی این پردازنده هیجان‌زده باشند؛ AMD امروز در جریان نمایشگاه CES 2023، پردازندههای Ryzen 7000X3D را با معماری Zen 4 و حافظه‌ی 3D V-Cache معرفی کرد.
برخلاف نسل گذشته، AMD پردازندههای جدید سری X3D را به یک مدل محدود به یک مدل نکرد و از سه پردازنده‌ی Ryzen 9 7950X3D و Ryzen 9 7900X3D و Ryzen 7 7800X3D با معماری Zen 4، توان طراحی حرارتی ۱۲۰ واتی و ۶۴ مگابایت کش L3 بیشتر از قبل پرده برداشت.
AMD و چیپلت‌های سه‌بعدی
ای‌ام‌دی با فناوری 3D V-Cache، مزایای کش L3 حجیم و تأثیر آن بر نرخ فریم بازی‌ها را نشان داد؛ برهمین اساس AMD تصمیم گرفت تا با همکاری TSMC در نسل جدید پردازنده‌هایش، یک چیپلت ۶۴ مگابایتی SRAM را به بلوک ۳۲ مگابایتی قبلی اضافه کند.
با وجود عملکرد چشمگیر Ryzen 7 5800X3D در پاره‌ای از بازی‌ها، ضعف قدرت پردازشی این پردازنده باعث می‌شد تا در کاربری‌هایی همچون رندرینگ و انکُد ویدیو که از بلوک‌های حجیم حافظه‌ی کش L3 سود چندانی نمی‌برند، شاهد عملکرد مناسبی از پردازنده نباشیم. حال به‌نظر می‌رسد که AMD در نسل جدید، وضعیت را بهبود داده است.
AMD موفق شده است تا بدون آسیب‌رساندن به تمامیت و سلامت بلوک سه‌بعدی حافظه‌ی کش، فرکانس توربوی پردازندههای خانواده‌ی Ryzen 7000X3D به سطوح مشابه پردازندههای عادی خانواده‌ی Ryzen 7000X برسد. احتمال می‌رود که بخش عمده‌ای از این موفقیت به‌لطف لیتوگرافی بهینه‌ترِ ۵ نانومتری TSMC و معماری پیشرفته‌‌ترِ Zen 4 حاصل شده باشد.
Ryzen 9 7950X3D: پرچم‌دارِ پرچم‌دارانِ گیمینگ
Ryzen 9 7950X3D، پرچم‌دار خانواده‌ی Ryzen 7000X3D درست‌مانند همتای خود از سری Ryzen 7000X از ۱۶ هسته با قابلیت پشتیبانی از ۳۲ رشته‌ی پردازشی و فرکانس توربوی ۵٫۷ گیگاهرتز بهره می‌برد. این پردازنده در دل خود حافظه‌ی کش L3 بسیار حجیم ۱۲۸ مگابایتی را نیز دارد که متشکل از بلوک ۶۴ مگابایتی نسل قبلی به‌همراه ۶۴ مگابایت کش دیگری است که احتمالا در قالب ۲ بلوک ۳۲ مگابایتی روی چیپلت‌های پردازنده قرار دارد.
در کمال تعجب، توان طراحی حرارتی ۱۲۰ واتی Ryzen 9 7950X3D بسیار پایین‌تر از ۱۷۰ وات Ryzen 9 7950X است؛ بدین‌ترتیب پردازنده‌ی جدید ای‌ام‌دی از فرکانس پایه‌ی پایین‌تری (۴٫۲ در برابر ۴٫۵ گیگاهرتز) بهره می‌برد. بی‌شک اختلاف ۵۰ واتی توان طراحی حرارتی، تأثیر خود را بر عملکرد پردازنده در پردازش‌های سنگین چندهسته‌ای، نشان خواهد داد.
ای‌ام‌دی نسخه‌ی X3D از پردازنده‌ی ۱۲ هسته و ۲۴ رشته‌ای Ryzen 9 7900X را نیز تدارک دیده است. پردازنده‌ی Ryzen 9 7900X3D از فرکانس توربوی مشابه ۵٫۶ گیگاهرتزی به‌همراه ۱۲۸ مگابایت کش L3 بهره می‌برد؛ اما توان طراحی آن ۵۰ وات کمتر (۱۲۰ در برابر ۱۷۰ وات) و فرکانس پایه‌ی آن ۳۰۰ مگاهرتز پایین‌تر (۴٫۴ در برابر ۴٫۷ گیگاهرتز) است.
Ryzen 7 7800X3D: همانند Ryzen 7 5800X3D؛ اما بهتر
سومین و آخرین پردازنده از خانواده‌ی X3D ای‌ام‌دی، پردازنده‌ی Ryzen 7 7800X3D است که جایگزین مستقیم پردازنده‌ی Ryzen 7 5800X3D نیز به‌حساب می‌آید. این پردازنده همانند گذشته از ۹۶ مگابایت کش L3 بهره می‌برد؛ اما به‌لطف معماری ارتقایافته‌ی Zen 4، لیتوگرافی بهینه‌ترِ ۵ نانومتری TSMC و ۵۰۰ مگاهرتز فرکانس توربوی بالاتر (۵ گیگاهرتز در برابر ۴٫۵ گیگاهرتز)، عملکرد و بهره‌وری آن بهتر خواهد بود.
ای‌ام‌دی می‌گوید پردازنده‌ی Ryzen 7 7800X3D در بازی‌هایی با وضوح 1080p، بالغ‌بر ۳۰ درصد بهتر از Ryzen 7 5800X3D عمل می‌کند؛ متأسفانه این شرکت اطلاعاتی درباره‌ی عملکرد دو پردازنده‌ی دیگر خانواده‌ی Ryzen 7000X3D ارائه نداده است.
هر سه پردازنده‌ی Ryzen 9 7950X3D و Ryzen 9 7900X3D و Ryzen 7 7800X3D از فوریه‌ی ۲۰۲۳ وارد بازار خواهند شد. AMD هنوز اطلاعاتی درباره‌ی قیمت این پردازنده‌ها ارائه نداده است؛ اما می‌دانیم که قیمت پردازنده Ryzen 7 5800X3D در زمان عرضه، ۱۰۰ دلار گران‌تر از Ryzen 7 5800X بود؛ پس احتمالا شاهد وضعیت مشابهی برای پردازندههای جدید خواهیم بود.
