همه چیز درباره بیماری آسم ؛ از علل و علائم تا مراقبت و درمان
آسم وضعیتی است که در آن راه عبور هوا در بدن باریک می شود و این مسیر دچار تورم می شود و ممکن است ترشحات اضافه نیز تولید کند و این موضوع باعث می شود که نفس کشیدن سخت شود و شخص بیش از همیشه سرفه کند و یا تنگی نفس بگیرد.
آسم گاهی اوقات یک مسئله و مشکل کاملا خفیف است و گاهی بیش از حد شدید می شود و باعث آزار فرد خواهد شد. حمله آسم می تواند زندگی فرد را تهدید کند. آسم درمان نمی شود اما نشانه های آن قابل کنترل می باشد، زیرا آسم در طول زمان دچار تغییر می شود و بسیار مهم است که علائم آن را با پزشک بررسی کنیم.
نشانه ها و علائم آسم
علائم آسم در هر فرد با دیگری متفاوت است و ممکن است که فردی در لحظات خاصی باعث دچار آسم شود.
علائم آسم شامل موارد زیر است :
- تنگی نفس
- سفتی و درد سینه
- مشکلات خوابیدن به دلیل سرفه و تنگی نفس
- صدای خس خس سینه هنگام بازدم
- سرفه هایی که در معرض ویروس های تنفسی مثل سرماخوردگی یا تب بدتر می شود.
علائمی که نشان می دهد آسم شما شدید تر است :
- علائم آسم پشت سر هم
- افزایش سختی در نفس کشیدن
- نیاز به استفاده از اسپری های مخصوص آسم
برای بعضی از افراد آسم در شرایط زیر بدتر می شود :
- ورزش هایی که آسم را درگیر می کند که می تواند خشکی ریه ها را افزایش دهد.
- شغل هایی که آسم را تشدید می کند، مثل شغل هایی که در آن ها مواد شیمیایی، گرد و خاک و آلودگی وجود دارد.
- آسم هایی که در معرض آلرژی های هستند، مثل هوای آلوده شهر
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم ؟
اگر فکر می کنید که مبتلا به آسم هستید :
اگر سرفه های مداوم دارید که بیش از چند روز طول می کشد و علائم دیگر آسم را نیز دارا هستید. درمان آسم می تواند از آسیب به ریه ها در بلند مدت جلوگیری کند.
برای بررسی آسم بعد از تشخیص :
اگر می دانید که آسم دارید، حتما تحت نظر پزشک باشید تا وضعیت درمان شما به درستی تحت بررسی قرار بگیرد.
اگر علائم آسم شما بدتر شده است :
اگر فکر می کنید که با وجود رعایت نکات و مصرف دارو ها علائم آسم شما بدتر شده، حتما به پزشک مراجعه کنید تا کمی درمان تان را تغییر دهد.
برای بررسی وضعیت درمان :
آسم در طول زمان تغییر می کند و به همین دلیل ممکن است که درمان قدیمی دیگر پاسخگوی مشکل شما نباشد، به همین دلیل باید مرتب به پزشک مراجعه کنید.
علل آسم
هنوز نمی توان به قطعیت گفت که چرا افراد به آسم مبتلا می شوند اما این موضوع می تواند ترکیبی از علت های محیطی و ژنتیکی باشد.
قرار گرفتن در معرض مواد آلرژی زا می تواند علائم آسم را در شما به وجود بیاورد که این علائم شامل موارد زیر می باشند :
- مواد شیمیایی موجود در هوا مثل آلوده کننده ها، گرد و غبار، باقیمانده چوب
- عفونت های تنفسی مثل سرماخوردگی های رایج
- فعالیت فیزیکی
- هوای سرد
- داروهای خاص مثل آسپیرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن
- آلوده کننده های هوا مثل سیگار
- احساسات و استرس های شدید
- نگهدارنده های ماده غذایی و خود غذا مثل میگو، میوه های خشک، سیب زمینی فراوری شده
- بیماری رفلاکس معده که در آن اسید معده به گلو بر می گردد.
عوامل خطر آسم
عواملی که احتمال ابتلا به آسم را افزایش می دهد شامل موارد زیر است :
- سابقه مشکل در افراد خانواده
- زندگی در محیط با هوای آلوده
- اضافه وزن
- سیگاری بودن
- دارا بودن وضعیت های آلرژیک
- قرار گرفتن در معرض دود سیگار
- قرار گرفتن در معرض مواد آلوده کننده
- شغل های سختی که در آن مواد شیمیایی حساسیت زا به کار می رود.
سختی های آسم
سختی های آسم شامل موارد زیر می باشد :
- این علائم شما در خواب و محل کار و هر فعالیت روزانه ای درگیرتان می کند.
- لوله های ریه شما همیشه تنگ هستند که روی نفس کشیدن تان تاثیرگزار می باشند.
- اثرات جانبی بلند مدت در استفاده از داروهای آسم وجود دارد.
پیشگیری از آسم
از برنامه ای که پزشک در اختیارتان قرار می دهد، به خوبی پیروی کنید:که آسم برای درمان نیاز به پیروی از یک برنامه درمانی مشخص و منظم می باشد.
از واکسن آنفولانزا استفاده کنید :
همیشه بدن خود را واکسینه نگه دارید.
از افزایش دهنده های بیماری آسم دوری کنید:سعی کنید این عوامل حساسیت زا را شناسایی کنید و تا جایی که می توانید از آن ها دور شوید.
وضعیت تنفس خود را بررسی کنید :
شاید با کمی دقت بتوانید علائم آسم را به طور خفیفی پیدا کنید و این باعث می شود که سریع تر به پزشک مراجعه کنید.
حملات آسم را سریعا شناسایی کنید.
داروهایتان را سر موقع بخورید تا بیماری هایی مثل سرماخوردگی تبدیل به آسم نشوند.
استفاده از تهویه کننده های هوا :
این تهویه کننده ها می توانند میزان مواد آلوده در هوا را کاهش دهند که از درخت ها، چمن ها و چوب ها می رسد. تهویه هوا همچنین می تواند رطوبت هوا را بگیرد و فرد را از گرد و بار و آلودگی دور کند. اگر تهویه کننده هوا ندارید، سعی کنید که در هوای آلوده پنجره ها را بسته نگه دارید.
رطوبت هوا را کنترل کنید :
اگر محیط داخل منزل شما بیش از حد مرطوب است، با پزشک خود در مورد کاهش رطوبت منزل صحبت کنید.
خانه را همیشه تمیز نگه دارید :
حداقل یک بار در هفته خانه را تمیز کنید و آثار گرد و غبار را از آن پاک کنید.
در هوای سرد روی بینی و دهان خود را بپوشانید.
تشخیص آسم
تشخیص این بیماری توسط پزشک انجام می شود و نظر نهایی او به ما گزارش داده می شود. حال پزشک برای تشخیص، علائم را به دقت بررسی می کند و همچنین ریه ما را مورد بررسی و آزمایش قرار می دهد. او در این آزمایش ها اوج توانایی ریه ما را می سنجد و بعد میزان تنگی لوله ریه را مورد بررسی قرار می دهد و سرعت انتقال تنفس را نیز چک می کند. ممکن است که برای امتحان کردن ریه ها مقدار کمی دارو به ما تجویز کند و بعد عملکرد ریه را مورد بررسی قرار دهد.
در این موارد ممکن است تست های اضافه تری وجود داشته باشد، مثلا در بعضی از موارد حساسیت ما نسبت به تمام عوامل محیطی و مواد غذایی بررسی می شود و در نتیجه هرگونه ساختار غیر طبیعی در بینی و ریه های ما شناخته شده و تحت درمان قرار می گیرد و سپس از ناحیه ریه عکسبرداری می شود تا هرگونه علامت غیر طبیعی در آن بررسی شود.
از طرفی پزشک با پرسش و پاسخ ها از خود ما سعی می کند که شدت آسم ما را تشخیص دهد که این شدت در تعیین دارو نقش بسیار مهمی دارد.
میزان شدت آسم را می توان به چهار دسته تقسیم کرد:
- آسم خفیف با علائم موقتی که معمولا دو روز در هفته فرد را درگیر می کند یا حتی دو روز در ماه.
- آسم خفیف با علائم مداوم که معمولا بیش از دو روز در هفته یا بیشتر از یک بار در روز طول می کشد.
- آسم معمولی با علائم مداوم که بیش از یک بار در روز یا یک بار در هفته فرد را درگیر می کند.
- آسم شدید با علائم مداوم که در کل طول روز فرد را درگیر می کند.
درمان آسم در بارداری
زنان باردار باید مانند افراد دیگر بیماری آسم را کنترل کنند و از وقوع حملات آسمی پیش گیری کنند.
خانم های باردار مبتلا به آسم باید همواره حواسشان به حرکت های جنین و ضربه های جنین در طول زمان باشد و در صورت کاهش یافتن این حرکات در طول حمله آسمی، به پزشک مراجعه نمایند.
اگر خانم باردار برای درمان آسم دوران بارداری به پزشک متخصص مراجعه نموده باید متخصص زنان و زایمان را نیز در جریان دوره ی درمان قرار دهد.
طی بارداری عملکرد ریه ها را کنترل کنید تا اطمینان یابید اکسیژن کافی به جنین در حال رشد می رسد.
برای چکاپ به پزشک خود مراجعه کنید تا نشانه ها و عملکرد ریه ها را با اسپیرومتری بررسی کند زیرا شدت آسم در زنان در طول بارداری تغییر می کند.
حرکات جنین را بعد از هفته ی بیست و هشتم به صورت روزانه کنترل کنید.
اگر دچارآسم شدید و یا متوسط هستید پس از هفته ی سی و دوم، برای کنترل رشد جنین اولتراسوند انجام دهید. با کمک اولتراسوند می توانید وضعیت جنین را بعد از یک حمله ی آسمی بررسی نمایید.
خانم های باردار مبتلا به آسم باید از محرک های آسم (مانند دود سیگار یا گرد و خاک) دوری کنند.
خانم های مبتلا به آسم ممکن است دچار آلرژی وبیماری برگشت محتویات اسیدی معده به مری نیز باشند.
خانم های مبتلا به آسم باید مراقبت های بیشتری در برابر آنفلوآنزا داشته باشند و واکسن آنفلوآنزا را قبل از شروع فصل بیماری بزنند.
درمان های خانگی برای کاهش شدت و درمان آسم
زرشک :
مصرف شربت زرشک در درمان آسم تاثیر گذار است. برای تهیه شربت زرشک 500 گرم زرشک تازه را در ٢ دسی لیتر آب سرد ریخته و اجازه دهید ٢ تا 3 ساعت بماند. سپس شیره آن را گرفته و به آن ٦٠٠ گرم شکر بیافزایید وآن را روی شعله قرار دهید تا شکر حل گردد، بدون آن که به جوش آید. سپس آن را صاف کرده و به آن آب جوش بیافزایید تا یک لیتر شود. این شربت را میتوانید هر بار ٣٠ تا ١٥٠ گرم مصرف کنید.
روغن خردل :
روغن خردل ترکیب شده با کافور می تواند ترکیب مناسبی برای درمان آسم باشد. کافیست مقدار کمی از این ترکیب را به سینه خود بمالید و البته مراقب باشید که روغن کاملا گرم باشد.
زنجبیل :
زنجبیل نیز فواید زیادی برای بدن دارد و همچنین یک راه موثر در برابر آسم می باشد. ترکیب زنجبیل با عسل و انار را می توانید 2 الی 3 بار در روز استفاده کنید.
قهوه :
کافئین موجود در قهوه برای درمان بیماری آسم موثر است. قهوه داغ به شما کمک می کند تا راه تنفسی تان باز شود و راحت تر نفس بکشید و چای سیاه نیز می تواند کمک کننده باشد اما نباید بیش از 3 بار در روز مصرف کنید.
روغن پامچال :
روغن پامچال خاصیت ضد التهابی عالی دارد و این روغن حاوی اسیدهای چرب است که اثر مثبتی روی التهابات ریه دارد و التهاب ریه و بینی را تا حد زیادی کاهش می دهد.
انجیر :
انجیر را می توان یکی از موثرترین درمان های خانگی برای آسم معرفی کرد. انجیر خشک خیس شده در آب و خوردن آن با شکم خالی تاثیر زیادی در این امر دارد.
پیاز :
پیاز نیز خاصیت ضد التهابی بالایی دارد و در پاکسازی ریه ها موثر است و خوردن پیاز خام راه تنفس را باز می کند.
روغن لاوندر :
5 الی 6 قطره روغن لاوندر را در یک کاسه آب داغ بریزید و 10 الی 15 دقیقه در بخار آن تنفس کنید.
عسل :
عسل یکی از قدیمی ترین درمان ها برای آسم می باشد. قبل از خواب یک قاشق چای خوری عسل را با پودر دارچین ترکیب کنید و آن را میل کنید.
لیمو :
چند قطره لیمو در یک لیوان آب و مقدار کمی شکر می تواند در صورت مصرف روزانه علائم آسم شما را کاهش دهد.
اسید چرب امگا 3 :
این ماده نه تنها برای درمان آسم موثر است، بلکه برای درمان بیماری های قلبی، افسردگی و اختلالات فصلی موثر می باشد. منابع غذایی مثل آووکادو، بادام زمینی، ماهی سالمون و گردو می تواند به فرد مبتلا به آسم کمک زیادی کند.
سیر :
3 تا 4 حبه سیر را در نصف فنجان شیر بجوشانید و اجازه دهید که در دمای اتاق سرد شود و سپس آن را بنوشید. ورزش هایی مثل یوگا نیز در درمان فکر شما و رهایی از مریضی هایی مثل آسم موثر است.
طب سوزنی نیز یکی از پیشنهادات خوب برای افراد مبتلا به آسم می باشد.
مراقبت های بعد از درمان
ورزش های منظم داشته باشید :
ابتلا به آسم به این معنی است که باید میزان فعالیت خود را کاهش دهید اما باید سعی کنید که یک ورزش سبک را به طور منظم انجام دهید تا ریه ها و قلب شما کمی قوی تر شود. اگر در هوای سرد ورزش می کنید، حتما از یک ماسک استفاده کنید تا هوای تنفسی شما را گرم کند.
خود را به وزن سالم برسانید :
اضافه وزن می تواند علائم آسم را بدتر کند و شما را در خطر بالاتر مشکلات قلبی قرار دهد.
بیماری هایی مثل سوزش معده و رفلاکس را هرچه سریعتر درمان کنید که به درمان آسم شما کمک بسیار زیادی می کند.