آمیل نیتریت
(به انگلیسی:Amyl Nitrite)
رده درمانی:متسع کننده عروق .
اشکال دارویی:آمپول
موارد مصرف آمیل نیتریت
آمیل نیتریت برای درمان حملات حاد آنژین صدری به کار می رود . ولی به دلیل وجود داروهایی با سمیت کمترمانند نیترات ها کمتر مورد استفاده می گیرد . این تر کیب عموماً در درمان مسمومیت با سیانید مصرف می شود.این دارو همچنین به عنوان داروی کمک تشخیصی در بررسی عملکرد ذخیره ای قلب استفاده می شود .
مکانیسم اثر آمیل نیتریت
به نظر می رسد که اثر ضد آانژین آمیل نیتریت در نتیجه کاهش فشار شریانی سیستمیک و ریوی باشد و کاهش برونده قلبی به دنبال مصرف آمیل نیتریت، ناشی از گشاد شدن عروق محیطی می باشد. به عنوان پاد زهر مسمو میت با سیانید،آمیل نیتریت موجب تشکیل متهموگلوبینمی می گردد. این ماده با سیانید تر کیب شه و تبد یل به تر کیب غیر رسمی سیانومتهموگلوبین می شود.
فارماکوکینتیک آمیل نیتریت
جذب:بعد از استنشاق به راحتی از مجرای تنفسی جذب می شود. اثر آن طی 30 ثانیه شروع شده و 5-3 دقیقه طول می کشد.
پخش:در مورد پخش این دارو اطلاعاتی در دست نیست.
متابولیسم:آمیل نیتریت که یک نیترات آلی است، در کبد متابولیزه می شود و به یک نیترات معدنی، که گشادکننده عروق ضعیفتری است، تبدیل می شود.
دفع:یک سوم مقدار مصرف استنشاق شده این دارو از طریق کلیه دفع می شود.
قرص آمیل نیتریت
مقدار مصرف آمیل نیتریت
به عنوان ضد آنژین، مقدار 0.3 میلی لیتر(یک آمپول) استنشاق می شود و می توان آن را هر 5-3 دقیقه تکرار کرد به عنوان پادزهر مسمومیت با سیانید در صورت لزوم هر 5 دقیقه به مدت 60-30 ثانیه تا زمان به هوش آمدن استنشاق می شود. سپس فاصله مقادیر طولانی شده و تا 24 ساعت مصرف دارو ادامه می یابد.
نحوه مصرف
1) حمله حاد آنژین صدری :شکستن یک آمپول حاوی 0.3cc دارو زیر بینی در زمان شروع درد ، ایجاد تاثیر کافی با استنشاق 6-1 بار از آمپول و تکرار مجدد دوز بعد از 5-3 دقیقه .
2)مسمومیت با ترکیبات سیانیدی :شکستن کپسول ها یا آمپول های آمیل نیتریت روی گاز (3-2 آمپول ) – قرار دادن جلوی دهان یا بینی با هوای ambubag و اجازه 6-1 استنشاق به بیمار و ادامه عمل هر 5 دقیقه تا حاضر شدن نیتریت سدیم .
موارد منع مصرف آمیل نیترات (Amyl Nitrite)
کم خونی شدید، حساسیت مفرط به دارو، آسیب به سر، خونریزی مغزی (این دارو عروق مننژ را گشاد می کند).
موارد احتیاط:
الف) کمی فشار خون و گلوکوم.
ب) از آنجا که این دارو فشار خون مادر و جریان خون جفت را کاهش می دهد، مصرف آن در زنان آبستن می تواند به جنین صدمه برسا ند.
مصرف آمیل نیترات (Amyl Nitrite) در بارداری
FDA طبقه بندی:X.
مصرف آمیل نیترات (Amyl Nitrite) در دوران شیردهی
ترشح آمیل نیتریت در شیر مادر معلوم نشده است. در صورت لزوم، منافع این دارو در مقابل مضرات آن باید سنجیده شود.
تداخل های دارویی
مصرف همزمان این دارو با داروهای پایین آورنده فشار خون و یا سایر داروهای گشاد کننده عروق، اثر آمیل نیتریت را تشدید می کند. اثرات هیستامین و نوراپی نفرین و استیل کولین در مصرف همزمان با آمیل نیتریت کاهش می یابد. داروهای مقلد سمپاتیک اثر آمیل نیتریت را کاهش می دهند.
عوارض جانبی
اعصاب مرکزی:سردردهای مداوم و شدید، سرگیجه، ضعف، انقباض ناگهانی عضلات.
قلبی ـ عروقی:کمی فشار خون در حالت ایستاده، تاکیکاردی، تپش قلب، غش.
پوست:گشاد شدن عروق زیر پوست، برافروختگی آشکار صورت و گردن، تعریق، عرق سرد.
دستگاه گوارش:تهوع، استفراغ.
خونی:وجود متهموگلوبین در خون.
توجه:در صورت کاهش شدید فشار خون و یا بروز غش، باید مصرف دارو قطع شود.
عوارض مصرف امیل نیتریت
مسمومیت و درمان
تظاهرات بالینی:وجود متهموگلوبین در خون که با غشاهای مخاطی و پوست آبی رنگ، کمی فشار خون، تاکیکاردی، تپش قلب، تغییرات پوستی، تعریق زیاد، سرگیجه، سنکوپ، سرگیجه حقیقی، سردرد، تهوع، استفراغ، بی اشتهایی، افزایش فشار داخل جمجمه، اغتشاش شعور، تب متوسط، و فلج ناشی از ضایعة عصبی (paralysis) مشخص می شود. کمی اکسیژن خون ممکن است به اسیدوز متابولیک، سیانوز، تشنج، اغما، و کلاپس قلبی منجر گردد.
درمان:جریان زیاد اکسیژن، تجویز متیلن بلو.
مقدار مصرف معمول متیلن بلو برای بزرگسالان و کودکان mg/kg 2-1 است که از راه وریدی طی چند دقیقه به آهستگی تزریق می شود. در موارد شدید، این مقدار می تواند فقط یک بار دیگر تکرار شود. مقدار بیش از mg/kg 4 می تواند موجب متهموگلوبینمی شود.
اثر بر آزمایشهای تشخیصی
آمیل نیتریت واکنش رنگی Zlatkis-zak را تغییر می دهد و سبب کاهش کاذب غلظت کلسترول خون می شود.
شرایط نگهداری
در جای خنک و ظروف در بسته ، دور از نور 15-8 درجه سانتیگراد
نکات پرستاری هنگام تجویز
1- خودداری از باز نمودن آمیل نیتریت در جایی که احتمال احتراق وجود دارد .
2- تجویز آمپول های 0.3-0.8 ml و خرد کردن آنها روی گاز یا پارچه .
3- قرار دادن بیمار به وضعیت نشسته حین تجویز و بلافاصله پس از تجویز دارو به دلیل احتمال بروز افت وضعیتی فشار خون .
4- توجه به مدت زمان کنترل درد توسط دارو ( در مورد کنترل درد و کولیک کلیوی ) .
5- کنترل مکرر علایم حیاتی بیمار تا پایدار شدن آنها و ادامه یافتن کوتاه مدت تاکی کاردی رفلکس به علت افت فشار خون .
هشدارها:
1 ـ در بیماران سالخورده ،احتمال بروز کمی فشار خون در حالت ایستاده بیشتر است .
2 ـ در کم خونی شدید، خونریزی مغزی وضربات وارده به سر، پرکاری تیروئید وانفارکتوس اخیر میوکارد با احتیاطمصرف گردد.
نکات قابل توصیه
1 ـ بیمار باید آمپول رادر میان دستمالی شکسته و 6 ـ 1 بار آنرااستنشاق کند و سپس در حالت نشسته وخوابیده قرار گیرد.
2 ـ این دارو قابل اشتعال است.
آمپول امیل نیتریت
آمپول امیل نیتریت برای درمان در حملات شیمیاییِ با عامل خون
نحوه استفاده از آمپول استنشاقی امیل نیتریت AMYL NITRITE در حملات شیمیاییِ
در صورت بروز علائم مسمومیت عامل خون برای مداوا از آمپولهای استنشاقی امیل نیتریت AMYL NITRITE استفاده می کنیم که از طریق دستگاه تنفسی وارد بدن می شود و اثر عوامل خون را خنثی می کند . نحوه استفاده از آمپول امیل نیتریت بدین طریق است که ابتدا با دیدن نشانه های عوامل خون دو عدد آمپول امیل نیتریت را شکسته و از کنار لنز چشمی وارد ماسک می کنیم و اگر خارج از منطقه آلوده بودیم آنرا شکسته و جلوی بینی می گیریم.
توضیح اینکه در صورت ادامه مسمومیت این عمل را هر چهار یا پنج دقیقه با یک آمپول تکرار می کنیم تا هشت عدد ادامه می دهیم ضمن اینکه بیش از این تعداد فقط با اجازه پزشک مجاز است و همچنین بهتر است هنگام استفاده آمپولها در وضیع نشسته بود تا در صورت سقوط فشار خون باعث افتادن فرد به زمین نشود و استفاده بی مورد از آن فشار خون را پائین می آورد ، در صورت نیاز تنفس مصنوعی بدهید.
نحوه استفاده ار آمپول امیل نیتریت در منطقه آلوده
سر آمپول را شکسته و آمپول را با دقت از کنار گوش وارد ماسک نموده و مورد تنفس قرار دهید.
نحوه استفاده از آمپول امیل نیتریت در خارج از منطقه آلوده
آمپول را درون دستمالی شکست و جلو بینی گرفته و مورد استنشاق و تنفس قرار دهید.
