محمدرضا قلعهنوی، رئیس رسته خدمات فناوری اطلاعات سازمان نظام صنفی رایانهای تهران در گفتوگو با «انتخاب» از اینترنت طبقاتی و مشکلات استارتاپها گفت.
به گفتهی او اینترنت طبقاتی از سالها پیش بدعتگذاری شده است: «در زمانی که شرکتهای ارائهدهنده اینترنت از دو پرووایدر بالادستی پهنای باند را دریافت و بر اساس نوع مشتریان و اهمیت سرویس ایشان ترافیک مشترکان خود را میان آن دو تامین کننده سوئیچ می کردند. البته در آن زمان سیاستهایی مبنی بر کنترل و مدیریت حملات اینترنتی نیز دلیلی بود بر تبعیض مدیریت ترافیک سرویس گیرندگان. اما موضوعی که اخیرا تحت عنوان اینترنت طبقاتی از آن یاد می شود در ابتدا با انتشار آیین نامه حمایت از آزادکاران (فریلنسرها) طرح شد.»
به گفته قلعهنوی تصویب این آییننامه به شهریور ماه باز میگردد و اگر در همان زمان ابلاغ میشد شاید چنین برداشتی به وجود نمیآمد اما: «به واسطه همزمانی با محدودیتهای اینترنتی اخیر شائبه طبقاتی شدن اینترنت از سوی برخی فعالان مطرح شد. حداقل نیازمندی یک فرد آزادکار، دسترسی به اینترنت پرسرعت و باکیفیت است که بتواند به راحتی و در موقعیتهای مکانی مختلف خدمات مناسبی را به مشتری خود ارائه کند. اما وقتی به محدودیتهای اینترنتی برخوردیم برداشتها از این بند متفاوت شد و به این سمت رفتیم که دولت میخواهد اینترنت را طبقهبندی کند در صورتی که ملاک این نبود.»
رییس رسته خدمات فناوری اطلاعات تاکید کرد که هدف اصلی این ماده بهرهمندی آزادکاران از خدمات اینترنتی مناسب بود که البته این هدف با طرح موضوع جدیدتری جایگاه خود را از دست داده است. او همچنین با اشاره به اطلاعیه اتحادیه فناوران رایانه گفت که بر این اساس این موضوع با ارائه اینترنت بدون فیلتر به اعضای خود وارد فاز جدیدتری شد: «البته اینترنت طبقاتی قلمداد نمیشود و بیشتر به وی پی ان طبقاتی تعبیر میشود.»
به گفتهی او هنوز معلوم نیست موضوع اینترنت طبقاتی شکل گرفته یا نه و با چه ماهیتی است و آیا ساختار فیلترینگ در حال تغییر است یا نه. او تاکید کرد این موارد باید شفافسازی شود: «به هر حال موضع ما مشخص است و تغییری نیز نکرده و آن چیزی نیست به جز دسترسی آزاد به اینترنت و توسعه زیرساختهای مرتبط، آن هم برای همه اقشار جامعه.»
قلعهنوی در بخش دیگری از این گفتوگو به مهاجرت استارتاپها پرداخت که تیمهایشان را در کشورهای همسایه مثل ترکیه و امارات مستقر کردهاند. کشورهایی که هم در سطح دسترسی به اینترنت و هم ابزارهای مورد نیاز کسبوکارها تفاوت محسوسی با ایران دارند: «تعدادی از کسب و کارها تیمهای فنی خود را حتی در هتلهای کشورهای همسایه مستقر کردهاند، تنها به دلیل دسترسی به اینترنت آزاد و ابزارهای مورد نیازشان.»
این اتفاق یعنی هزینه اقامت تیمهای فنی و توسعه همراه با دسترسیهای آزاد و بدون محدودیت نسبت مجموع هزینههای داخلی مقرون به صرفهتر است: «در همین راستا میتوان به زمان از دست رفته در طول روز به جهت تست فیلترشکنهای مختلف جهت ایجاد دسترسی به ابزارها و سامانههای مورد نیاز تیمهای فنی و توسعه در مجموعههای مختلف اشاره کرد که بار روانی بسیار زیادی را نیز ایجاد میکند. با یک حساب سر انگشتی میتوان نتیجه گرفت که ذخیره همین زمانها چقدر میتواند برای کسب و کارها مثمر ثمر واقع شده و منجر به نتایج قابل قبول در کسب و کارشان شود.»
به گفتهی او در سالی که قرار بود حمایت از کارآفرینان و دانشبنیانها باشد، محدودسازی اینترنت منجر به تغییر تعریف حمایت، مهاجرت و شکست پروژههای نوپا شد.