ویژگی اصلی ماست ها چیست و کدام نوع آنها مناسب تر است؟
ماست از فرآورده های شیر محسوب می شود که با شیر گاو و گوسفند و... تهیه می شود. این لبنیات پرطرفدار و خوشمزه که همراه غذاها سرو می شود، انواع مختلفی دارد. اگر به مصرف ماست علاقمند هستید، در این بخش از بهداشت و سلامت پلاس وی با ویژگی اصلی ماست ها آشنا شوید تا در یابید کدام نوع آنها مناسب تر است.
ماست پرچرب
ماست ها را می توان بر اساس خصوصیات زیادی دسته بندی کرد که یکی از آنها میزان چربی موجود در ماست است. گر شیر ماست پرچرب باشد ماست پرچرب تولید می شود، ماست هایی که چربی آنها بیشتر از 5 درصد باشد پر چرب محسوب می شوند. ماست چرب حاوی حدود 5/3 درصد چربی است که یک فنجان آن حدود 255 کیلو کالری دارد.
مصرف ماست پرچرب بیشتر به کودکان زیر 5 سال توصیه می شود زیرا قند و پروتئین مورد نیاز بدنشان را تامین می کند اما افراد بزرگسال و کم تحرک و افراد دچار چربی خون و بیماری های قلبی مناسب نیست، هم چنین هر چه میزان چربی ماست بیشتر باشد کلسیم آن کمتر جذب می شود.
ماست کم چرب یا بدون چربی
تفاوت ماست پرچرب یا کم چرب در مقدار چربی موجود در ماست است. ماست های کم چرب، بین 0.5 تا 3 درصد چربی و ماست های بدون چربی کمتر از 0.5 درصد چربی دارند. از آنجایی که هیچ چربی اشباع شده و اضافه ای در تهیه ماست کم چرب استفاده نمی شود، این ماست نسبت به ماست پر چرب طبیعی تر است و دارای مقار پتاسیم بیشتری بوده بنابراین برای افراد دچار فشار خون مفید است و سبب کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه شده و کاهش چگالی استخوانی را کمتر می کند. ماست های کم چرب که با کیفیت بالا بدون پکتین تهیه می شوند، بهترین گزینه برای بیماران قلبی و فشارخونی هستند.
ماست های طعم دار یا میوه ای
ماست طعمدار، ماستی می باشد که پس از عملیات تخمیرش به آن طعمدهنده اضافه کنند. ماست میوه ای نوعی ماست طعم دار می باشد که پس از تخمیر شدن به آن میوه اضافه میشود.
اگر چه بسیاری از افراد می پندارند که این نوع ماست ها به دلیل وجود میوه سالم هستند اما بخش اصلی طعم و عطر این ماست ها به شیرین کننده و قندهای افزودنی برمی گردد و حاوی شربت فروکتوز هستند. ماست های سبزیجات نیز حاوی نمک یا سدیم می باشند.
هر 226 گرم ماست طعم دار یا میوه ای حاوی 44 گرم قند بوده و با 176 کیلوکالری برابر است. اگر باز هم دوست دارید ماست شیرین میل کنید ماست کم چرب را خودتان با عسل شیرین کنید و یا ماست ساده و وانیل را ترکیب کنید تا هم کالری کمتری استفاده نموده و هم ماست سالمتری بخورید.
ماست یونانی
ماست یونانی یک ماست بسیار مقوی و مغذی به شمار میرود که در فرآیند تولید آن آب اضافی، لاکتوز و مواد معدنی از ماست خارج میشود و چیزی که باقی میماند ماستِ خامهای غنی با قند کمتر، کربوهیدرات بیشتر و طعمی ترش است. هر 170 گرم ماست یونانی بیش از 20 گرم پروتئین دارد، ماست های یونانی در مقایسه با ماست های رایج دیگر و با همان میزان کالری، حاوی پروتئین بیشتری هستند و قند کمتری هم دارند.
ماست یونانی خواص زیادی داشته و از بهترین ماست ها هستند اما باید هنگام تهیه این نوع ماست به برچسب مواد تشکیل دهنده دقت کنید تا نشاسته و ذرت نداشته باشند زیرا برخی از کارخانه ها برای غلظت بیشتر این مواد را به ماست می افزایند.
ماست هم زده
ماست هم زده از انواع ماست می باشد که در سالهای اخیر به بازار عرضهشده و با استقبال بسیار خوبی از طرف مصرفکنندگان روبرو شده است؛ در این نوع از ماست ها پس از مایهزنی در حین و انتهای انکوباسیون ماست توسط همزن، به هم زده میشود تا بافت ماست یکدست شود. ارزش تغذیه ای متفاوتی بین ماست های هم زده و دیگر ماست ها وجود ندارد.
ماست کفیر
کفیر نوشیدنی لبنی است که از تخمیر شیر با دانه های کفیر تهیه می شود. کفیر دارای طعم ترش و تند و قوامی شبیه به ماست آشامیدنی است. شیر و باکتری های مفید از عناصر تشکیل دهنده کفیر هستند و یکی از ویژگی های خاص متمایز کننده کفیر نسبت به ماست های دیگر خصلت گازدار بودن آن است. کفیر در انواع کم چرب، پرچرب و بدون چربی وجود دارد. کفیر بسته به نوع شیر مصرفی، حدود 100 کالری، 7 تا 8 گرم کربوهیدرات و 3 تا 6 گرم چربی دارد.
کفیر از نظر پروبیوتیکی در جایگاه خاصی قرار می گیرد و دارای خواص ضدمیکروبی، ضدتومور و ضدسرطانی ویژه بوده و برای سلامتی و تقویت دستگاه ایمنی مفید است اما افراد دچار بیماری های گوارشی باید در مصرف آن احتیاط نمایند.
ماست ایسلندی
ماست ایسلندی یا اسکایر ماستی می باشد که حالتی خامهای و غلیظ دارد و به همان شیوه ماست یونانی تولید میشود. این ماست از کیفیت بالایی برخوردار بوده و در آن از ترکیبات غلظت دهنده یا شیرین کننده استفاده نمیشود. ماست ایسلندی بیشترین مقدار پروتئین را در هر وعده ارائه میدهد.