همه چیز در مورد ازدواج سفید و تبعات آن
این روزها پدیده ای به نام ازدواج سفید بر زندگی جوانانی که به دنبال خوش گذرانی از نوع رهایی بی قید و بند هستند سایه افکنده ، ازدواجی که اخیراً در جامعه ما ترویج پیدا کرده است تا جایی که بعضی از پسرها و دختر های جوان برای این امر اقدام به انتشار آگهی می کنند. آگهی هایی تاسف بار که برای هم خانه شدن با جنس مخالف بی پرده و آزادانه ارائه شده اند و تمام شرایط آن را بدون هیچ سانسوری قید کرده اند. در این بخش از نمناک سعی داریم از هر بُعد به موضوع "ازدواج سفید" یا همان "هم باشی سیاه" بپردازیم اما قبل از هر چیزی باید بدانید که مفهوم ازدواج سفید چیست و از کجا نشات گرفته است؟
ازدواج سفید چیست و چه نوع ازدواجی است؟
چنانچه بخواهیم ساده و صریح تعریفی از ازدواج سفید ارائه دهیم می توانیم بگوییم زمانیکه یک زن و مرد بدون هیچ چارچوب حقوقی و قانونی و شرعی و عرفی اقدام به تشکیل پیوند زناشویی می کنند ازدواج سفید اتفاق می افتد، در واقع بدون اینکه هیچ ثبت قانونی صورت بگیرد زندگی یک زن و مرد زیر یک سقف بر پایه یک تفکر بی اساس بنا می شود. طبیعی است در چنین ارتباطی هیچ تعهد قانونی بین طرفین نسبت به هم دیگر وجود ندارد و به هیچ عنوان نمی توانند ادعای حق و حقوقی برای خودشان بکنند.
بنابراین با این تعاریف متوجه شدیم که ازدواج سفید به پدیده ای گفته می شود که به طور غیر رسمی و غیر قانونی و البته بر خلاف آداب و رسوم حاکم بر جامعه شکل می گیرد و به دنبال آن ناهنجاری های اجتماعی و اخلاقی بسیاری پدیدار می شود. این اتفاق عجیب و مسئله ساز منجر به کشمکش ها و نگرانی های بسیاری در میان جامعه شناسان ، کارشناسان و دیگر صاحب نظران در این حوزه شده است با ما همراه باشید تا پیش از این در مورد ازدواج سفید و تبعات آن اطلاعاتی کسب کنید.
منشآ ازدواج سفید به کجا بر می گردد؟
آغاز زندگی مشترک به این سبک ، بدون قوانین قضایی و تبعیت از رسوم و تنها با موافقت زن و مرد یکی از شیوه های مرسوم زندگی زناشویی در غرب می باشد و برای نخستین بار در ایالات متحده آمریکا به دنبال جنبشی به نام "جنبش آزادی زن" پدیدار شد این جنبش با هدف بروز تحول در نظم اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی جامعه آمریکا شکل گرفت و هدف آن بیشتر حاکم کردن شرایط برابرانه و عادلانه برای زنان بود ولی چیزی که اتفاق افتاد این بود که این پدیده با نام انقلاب جنسی رواج پیدا کرد و رفتارهای نامتعارف و ناهنجاری به دنبال آن شکل گرفت و به اشتباه آزادی زنان نامیده شد.
خیانت جنسی ، عدم تعهد و وفاداری، تفریحات مجردی و وقت گذرانی، مسائل اقتصادی، مشکل در روابط خانوادگی و عدم پذیرش و حمایت عاطفی از جمله مواردی می باشند که در ازدواج سفید بیش از ازدواج های رسمی گزارش ارائه می شود.
موقت و بی تعهد بودن ازدواج سفید منجر می شود فواید ازدواج های رسمی اهمیتی برای زن و مرد نداشته باشد مهمتر از همه زندگی کردن با یک نفر بدون اینکه با او ازدواج کند باعث کاهش جذابیت ازدواج برای افراد می شود حتی در صورت اینکه با همان فرد ازدواج دائم را بپذیرند درصد موفق شدن آنها بسیار کم است.
اثرات منفی و مخرب ازدواج سفید
زندگی که بدون اساس و بدون هیچ مبنایی شکل گرفته باشد عمر کوتاهی دارند ازدواج های سفید که در کشورهای غربی و البته اخیراً در ایران شکل می گیرد معمولاً حدود یک سال یا کمی بیشتر دوام دارند که در نهایت اصولاً یا به ازدواج رسمی و یا به جدایی ختم می شوند.
این ازدواج تاثیرات بسیار منفی روی احساسات و روحیات افراد دارد چرا که یک پدیده غیر قابل هضم بوده و اشکالات مشکلات بسیاری بر آن وارد است و مسائل و مشکلات عدیده ای نیز به دنبال دارد ، چنانچه بخواهیم چند مورد از نقص ها و معایب ازدواج سفید در جامعه ایرانی را مطرح کنیم می توانیم به موارد زیر اشاره ای داشته باشیم:
- بروز مشکل در روابط خانوادگی
- خیانت جنسی زوجین به همدیگر
- عدم تعهد و وفاداری و پایبندی به زندگی مشترک
- عدم حمایت عاطفی و اقتصادی از طرف خانواده ها
- جایگزینی زندگی زناشویی با تفریح و خوشگذرانی
- توسعه و ترویج فساد و بی بند و باری در جامعه در صورتی که آگاهی لازم برای ازدواج سفید نباشد.
مهمترین عوامل گسترش ازدواج سفید در ایران
هرچند در مقایسه با جمعیت کشور تعداد ازدواج های سفید در جامعه ایرانی قابل ملاحظه و توجه نیست اما باز هم همین میزان مسئله خطرساز و نگران کننده ای برای تمامی کارشناسان و مسئولان ذیربط محسوب می شود و بایستی برای برطرف کردن این معضل اجتماعی راهکارهایی ارائه شود.
مواردی که در ادامه در اختیارتان قرار خواهیم داد مهمترین عوامل و دلایلی است که منجر به رشد و گسترش رابطه های این چنینی و خارج از چهارچوب می شود که عبارت است از:
نیاز و گرسنگی جنسی
همانطور که میدانید نیاز و گرسنگی جنسی یک نیاز طبیعی تلقی می شود و به دلیل عدم آموزش والدین از شش سالگی به فرزندان خود و وجود تفاوت ها و سانسور های بی جهت در رسانه های تصویری و کتب، وجود فضاهای امنیتی و بسته در اماکن عمومی قوت می گیرد و چنانچه به این نیاز از راه درست و سالم و مشروع پاسخ داده نشود طبعا به سایر راه ها سوق پیدا می کند که ازدواج سفید یکی از همین راه های ناسالمی است که نیاز جنسی را ارضا میکند.
مشکلات اقتصادی
در همه زمینه های زندگی، مسائل اقتصادی تاثیر بسزایی در کیفیت زندگی اشخاص دارد و کشور ما نیز از این امر مستثنا نیست و به نوعی می توان گفت به خاطر وضعیت آشفته ای که بر آن حاکم است منجر شده فشارهای اقتصادی به جوانان و کسانی که طالب ازدواج هستند وارد شود اکثر جوانان به خاطر مشکلات اقتصادی و عدم توانایی در تامین سرمایه ، کار ، مسکن و غیره قادر به تعهد رسمی در قبال پیوند ازدواج زناشویی دائم نیستند به خاطر همین ترجیح می دهند روابط جنسی و عاطفی خود را در قالب ازدواج سفید بنا و مدیریت کنند.
افزایش سن ازدواج جوانان ایرانی
چنانچه در یک دوره زمانی مشخص امر ازدواج صورت پذیرد متوجه مشکلات کمی خواهد شد اما با افزایش پیدا کردن سن ازدواج در جوانان ایرانی یک نوع سردرگمی در شکل گیری مسیر ازدواج رسمی در آنها ایجاد می شود و همین اتفاق باعث می شود که زمینه های انحراف های جنسی و عاطفی در جوانان پدیدار شود و جوانان رو به ازدواج سفید آورند.
تعصبات و سختگیری های قومی خانواده ها
سخت گیری ها و تعصباتی که در خانواده ها وجود دارد باعث می شود در بعضی مناطق کشور ازدواج فرزندان بلاخص دختران با انتخاب متعصانه اعضای خانواده شکل بگیرد و فرزندان برای فرار و خلاصی از این تحمیل ناخواسته تن به ازدواج سفید می دهد.
افزایش آمار طلاق
با افزایش آمار طلاق در جامعه ایرانی جوانان دچار ابهام و احساس نگرانی در خصوص ازدواج های رسمی و صحت و سقم انتخاب خود در ازدواج می شوند این موضوع به قدری مهم است که نمی شود آن را انکار کرد و بی تاثیر بر گرایش جوانان به ازدواج سفید دانست. چراکه وقتی عمیقاً به ریشه های طلاق توجه می کنیم می بینیم که دلایل مختلفی اعم از مسائل اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی تاثیرات بسزایی در رخ دادن این پدیده دخیل هستند بنابراین بایستی مسئولان ذیربط چاره ای به این آمار نگران کننده بیندیشند تا لرزه بر ستون های ازدواج رسمی و مقدس در فرهنگ و دین ما نیفتد.
ارتباطات جهانی
وجود رسانه های مجازی و جمعی که منجر به انتقال خرده فرهنگ ها و فرهنگ های سطح جهان می شود باعث شده الگوبرداری از این رسانه های بیگانه ، مخصوصاً از سریالهای ترکیه ای این سبک زندگی را ترویج دهد.
اعتقاد نداشتن به مسئله ازدواج
جای بسی تاسف است که اخیرا شاهد یک نوع نقص در تفکرات و اعتقادات بعضی از جوانان هستیم که ابهامات و سوالات بی جواب بسیاری در خصوص مسائل مذهبی و دینی و همچنین آداب و رسوم حاکم بر کشور دارند و از آنجایی که هیچ بستری مناسب نیست تا سوالات و ابهامات این جوانان پاسخ داده شود از این رو منابع نوشتاری مختلف با تفکرات گوناگون درصدد پاسخگویی به این جوانان می باشند.
طبیعتآ به علت اینکه که هیچ کنترلی و نظارتی بر همین اندیشه هایی که در اختیار جوانان گذاشته شده است نیست مسلما شاهد اشتباهات جوانان به خصوص در امر ازدواج خواهیم بود که رو آوردن به ازدواج سفید نیز یکی از همین اشتباهات است.
در این باره لازم است که مسئولین مربوطه و عالمان دینی و اجتماعی ازطریق برنامه های متنوع بتوانند تفکرات سازنده و مفیدی را ارائه دهند تا بتوانند تحولات مثبتی را در ذهن و اندیشه ی جوانان ایجاد کنند.
نپذیرفتن مسئولیت های زندگی مشترک و قوانین ازدواج رسمی
امروزه در برخی از خانواده ها به علت سست بودن پایه های فرهنگ و تربیت نشدن صحیح جوانان متاسفانه شاهد آن هستیم که جوانان برای اینکه تعهدات و مسئولیت های یک زندگی مشترک را نپذیرند از ازدواج رسمی گریزانند و به دنبال راهی هستند که بتوانند بدون تعهد و پایبندی به یک زندگی مشترک به راحتی بتوانند با فرد موردنظر در زیر یک سقف باشند اما تعهدی در بین نباشد.این راه حل هم همان ازدواج سفید است که نه تنها افراد هیچ مسئولیتی در قبال هم ندارند بلکه تعهدات خود را نیز به دیگران می سپارند.
متاسفانه بعضی از جوانان بدون اینکه در این مورد تحقیق و بررسی کنند و از زوایه های گوناگون مسئله را بسنجند و از تبعاتی که ازدواج سفید به دنبال دارد آگاهی یابند به این کار اقدام می کنند و فقط به خاطر بعضی جوانب مثبتی که شاید داشته باشد به ازدواج سفید روی می آورند البته چه بسا که اگر در این امر بیشتر تحقیق و تفحص کنند می بینند که این امر دارای نکات و جنبه های منفی بی شماری می باشد.
میزان درصد جدایی ها در ازدواج سفید
در ازدواج سفید دوام زندگی بسیار کوتاه است و لذا درصد جدایی ها هم بیشتر است .چرا که هر دو طرف ازدواج هیچ تعهد و پاینبدی نسبت به زندگی مشترک ندارند و می توانند پس از مدتی کوتاه شریک زندگی خود را ول کرده و کس دیگری را جایگزین کنند ولی در ازدواج رسمی تعهدات نسبت به یکدیگر در درجه ی بالای اهمیت قرار دارد و جوانب گوناگونی از لحاظ اجتماعی و حقوقی و فردی و اخلاقی در گیر می باشند لذا یک فرد به راحتی نمی تواند جایگزینی برای زندگی خود بیاورد.
در کشورهاس اروپایی و همـچنین آمریکا وقتی دو طرف ازدواج سفید می کنند پس از یک یا دوسال این ازدواج یا به ازدواج رسمی می انجامد یا که طرفین از هم جدا می شوند ناگفته نماند که که در کشورهای اروپایی به دلیل نوع فرهنگ و نگرش و ارزیابی جامعه بیشتر ازدواج های سفید به ازدواج رسمی و تشکیل زندگی مشترک ختم می شود ولی درایران بیشتر این نوع ازدواجها به جدایی منجر شده و فقط از آن یک تجربه ی عاطفی و جنسی باقی می ماند.
البته بخش هایی از ازدواج رسمی که ریشه در روابط قبل ازدواج و یا اصلا ازدواج سفید داشته باشد نمی توان در مورد آنها نظر ودیدگاهی نداشت اما در واقع هیچ تعادلی بین ازدواج سفید و مزیتها و معایب آن در یک کشور اسلامی مانند ایران وجود ندارد بنابراین در یک جامعه اسلامی مانند ایران جوانان باید در مورد ازدواج سفید بشتر فکر کنند و برای یک عمر زندگی از انتخاب عجولانه و با شتاب هم چون ازدواج سفید پرهیز کنند.
سنت شکنی در رسم ازدواج در خانواده های ایرانی
امروزه با گسترش ازدواج سفید جوانان خود را از قید و بند زندگی سنتی آزاد کرده اند و در واقع می توان اینگونه عنوان کرد که جوانان با این نوع ازدواج هیچ تعهد و پایبندی نسبت به یکدیگر ندارند عقیده ی روانشناسان بر این است که چون هیچ گونه قطعیت و تعادلی مبنی بر زمان و ثبات این نوع زندگی وجود ندارد لذا سرمایه گذاری در آن برای هر دو زوج بسیار خطر آفرین می باشد زندگی کردن با یک فرد به جای اینکه ازدواجی در این میان رخ دهد زیبایی ازدواج را برای افراد کم رنگ می کند و حتی در صورت قبول ازداواج دائم با همان فرد یا فرد دیگر، احتمال موفقیت این افراد را در زندگی مشترک این اشخاص کمتر می کند.
رابطه جنسی از گزینه های مهم در ازدواج سفید
چنانچه در نمناک اشاره کرده ایم از گزینه های مهم در قبول ازدواج سفید رابطه جنسی می باشد. تحقیقاتی در سال ١٩٩٢ انجام گرفته که نشانگر این موضوع می باشد که زوجهایی که ازدواج سفید کرده اند هفت مرتبه در ماه با هم را بطه جنسی داشته اند که در واقع تعداد آن یک بار بیشتر از رابطه ی جنسی بین زوجهایی است که ازدواج رسمی داشته اند.البته احتمال این نیز وجود دارد که اشخاصی که ازدواج سفید داشته اند تعداد رابطه جنسی که با همسران خود داشته باشند نسبت به ازدواج رسمی ، کمتر باشد در ازدواجهای رسمی یک آمار نشان داده که خیانت زنان به شواهرانشان در حدود4 در صد بوده است در حالیکه در ازدواج سفید آمار خیانت ٢٠ در صد بوده است و در روبط دوستی هم ١٨ درصد بوده است طبق آمار زنان بعد از ازدواج رسمی رفتارشان به شدت متحول شده وبرای برقراری ارتباط با شخصی غیر از همسرشان تمایل زیادی نشان نمی دهند.
در ازدواج رسمی زن و مرد دارای یک سرنوشت مشترک می گردند بدین معنی که سرنوشتشان به هم پیوند میخورد آنها در همه اموال و همه چیز یک زندگی مشترک سهیم می شوند اما در ازدواج سفید تحقیقات و بررسی ها نشان می دهد آن دسته از افرادیکه به جای ازدواج رسمی ازدواج سفید را برای زندگی کردن برگزیده اند در طول زندگی مشترک با هم از ثروت و اندوخته ی کمتری برخوردارند چرا که آنها با ازدواج سفید از طرف خانواده ها مورد حمایت قرار نمی گیرند و خودشان نیز هرچه بدست می آورند خرج و هزینه می کنند و پس اندازی در کار نیست.
شاید اغلب فکر کنند که در یک خانه و زیر یک سقف زندگی کردن به صورت آزمایشی به هر دو نفر این امکان را می دهد تا اطلاعات و تجارب بیشتری برای شروع یک زندگی و ازدواج رسمی پیدا کنند بیشتر تحقیقات نشانگر این مطلب است که علتی که افراد برای ازدواج سفید ارائه می دهند اینست که آیا آنها به اندازه ی کافی برای ازدواج باهم تفاهم دارند یانه.
بر خلاف باور عامه ، درصد زندگی هایی که منجر به جدایی می گردد و یا رابطه ی مشترکشان با شکست روبه رو می شود دربین زوجهایی که قبل از ازدواج رسمی و پیوند زناشویی با هم زندگی می کرده اند بیشتر است و علت آن هم این است که زندگی مشترک در یک خانه بدون ازدواج رسمی، رفتار و کردار طرفین را طوری متحول می سازد که در ازدواج رسمی نسبت به هم تعهد کمتری پیدا می کنند کسانی که ازدواج سفید را انتخاب می کنند دارای شرایطی هستند که خودشان تمایل بیشتری به ازدواج سفید نشان میدهند و برای ازدواج رسمی زیاد گزینه ی مناسبی نیستند.
بدیهی است که دختران و پسرانی که ازدواج سفید را بر می گزینند تفاوت فاحشی با کسانی که خواستار ازدواج رسمی هستند دارند و این علت می تواند نشانگر بالابودن میزان جدایی آنها باشد ازدواج سفید دارای ابعاد منفی بیشتری می باشد چرا که فرد را دچار مشکلات و مسایل روحی و احساسی کرده و او را از مذهب و جامعه و خانواده دور می سازد زیرا جوانان بیشتری به خاطر ازدواج سفید از خانواده طرد میگردند.
از عواملی که سبب میشود جوانان به سمت ازدواج سفید کشیده شوند میتوان به مواردی همـچون اعتقاد نداشتن به ازدواج رسمی و پیوند زناشویی، سبک سنگین کردن یک رابطه ،داشتن مشکلات مالی و غیره اشاره نمود.وقتی چنین مواردی مورد مشاهد قرار میگیرد باید بستر لازم را برای از بین بردن این نوع مشکلات فراهم نمود و با فرهنگ سازی عمیق در مورد ازدواج رسمی و تشویق جوانان به پیوند محکم زناشویی و پایبندی وتعهد به زندگی مشترک ازدواج سفید را منسوخ ساخته و جامعه را نیز از عوارضی که ازدواج سفید در پی دارد دور نگه داشت.
نتیجه گیری
ازدواج سفید در واقع یک تهدید جدی برای نابود کردن کانون های گرم خانواده و ویران کردن سبک زندگی اسلامی در ایران است که باید هم خانواده ها و هم مسئولین فرهنگی کشور هم طراز باهم و در کنار هم با انجام کارهای فرهنگی و شفاف سازی و در مورد خطراتی که ازدواج سفید بر رسم و فرهنگ و دین ما دارد گامهای اساسی بردارند علاوه بر فعالیت های فرهنگی در این خصوص باید در جهت رفع نیازهای جوانان و تسهیل امر ازدواج نیز فعالیت های مهم و گسترده ای بکار گیرند از جمله ایجاد شغل و از بین بردن بیکاری جوانان رفع مشکل مسکن وغیره
