تمام علل و علائم آسیت یا آب آوردن شکم + درمان

علل و دلایل آب آوردن شکم

سیروز کبدی یکی از رایج ترین علل آسیت یا آب آوردن شکم است اما وضعیت های دیگری مثل نارسایی های قلب، نارسایی کلیه، عفونت و سرطان هم عامل ایجاد این وضعیت می باشند. آسیت به دلیل افزایش فشار در لایه های موجود در کبد و فشار خون بالا در این ناحیه اتفاق می افتد و به دلیل زخم کبد در بیماری سیروز، عملکرد کبد را کاهش می دهد.

علت های بیماری آسیت

علاوه بر سیروز کبدی دلایلی همچون:

• سرطان هایی همچون سرطان کولون، معده، ریه، پانکراس، تخمدان، پستان و لنف 
• انباشته شدن آب و نمک در بدن
• تشکیل لخته ی خون و انسداد وریدها بر اثر تومور 
• پانکراتیت یا تورم پانکراس که به دلیل اعتیاد به الکل بروز می کند ، میتوانند از دلایل بروز آسیت یا آب آوردن شکم باشند.
• نارسایی احتقانی قلبی و کلیه 

علائم و نشانه های آب آوردن شکم

اکثر کسانی که بیماری آسیت دارند، معمولاً دچار نفخ شکم و اضافه وزن سریع می شوند. بعضی از افراد نیز به ورم قوزک و تنگی نفس به دلیل تجمع مایعات در اطراف ریه ها مبتلا می شوند. علائم یا مشکلات اضافه تر هم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

عفونت

عفونت معمولاً عامل ایجاد درد، سوزش، تب یا حالت تهوع است. اگر این وضعیت تشخیص داده نشده و یا درمان نشود، بیمار دچار نارسایی کبد می شود و عفونت شدیدی در جریان خونش وارد می گردد و یک مشکل ذهنی را برای او ایجاد می کند. تشخیص عفونت معمولاً از طریق نمونه برداری مایعات از شکم انجام می شود. این عفونت با آنتی بیوتیک ها درمان می شود و بعد از ریکاوری، بیماران نیاز به درمان بلند مدت از طریق مصرف آنتی بیوتیک ها برای جلوگیری از ایجاد دوباره این عفونت دارند.

دل درد، ناراحتی و تنگی نفس

این موارد هنگامی اتفاق می افتد که مایعات زیادی داخل شکم جمع می شوند و در نتیجه توانایی غذا خوردن و انجام فعالیت های روزانه را سخت می کند.

فتق هرنیا

افزایش فشار در داخل شکم عامل ایجاد فتق هرنیا است که خودش ناراحتی را در ناحیه شکم ایجاد می کند . ترمیم از طریق جراحی عموماً انجام نمی گردد ؛ مگر این که درد بسیار شدید باشد و به روده و بافت آن آسیب وارد کند. جراح باید برای بهبود بیماران مبتلا به سیروز کاملاً تجربه کافی داشته باشد تا بتواند این عمل را به انجام برساند.

تجمع مایعات داخل قفسه سینه

این وضعیت باعث می شود که مایعات از داخل شکم به قفسه سینه هم برسند که معمولاً در سمت راست قرار می گیرند. این وضعیت عاملی برای تنگی نفس است.

علائم دیگر

• نفخ
• احساس سنگینی
• حالت تهوع یا هضم نشدن غذا
• ورم قسمت پایین پا
• استفراغ
• بواسیر
• احساس سیری

عوامل خطر آسیت

عموماً ابتلا به بیماری آسیت یا آب آوردن شکم نشان دهنده بیماری کبدی پیشرفته و بیمارانی است که باید تحت پیوند کبد قرار بگیرند.

تشخیص آب آوردن شکم

آزمایش و تصویربرداری

بسته به این که چه مقدار مایع داخل شکم وجود دارد، ممکن است این بیماری توسط پزشک یا از طریق آزمایش های مختلف شناسایی شود اما معمولاً تست های سونوگرافی و سی تی اسکن را از فرد می گیرند.

در اکثر بیماران ممکن است پزشک یک سوزن کوچک را وارد دیواره شکم کند تا مایعات اضافه را از داخل آن بیرون بریزد و سپس مایعات بیرون آمده برای بررسی علائم و عفونت یا حتی سرطان مورد بررسی قرار می گیرد تا علت تجمع مایعات در آن مشخص شود.

درمان آب آوردن شکم

آسیت شدید یا آب آوردن شکم عموماً نشان دهنده این است که کبد به خوبی کار نمی کند. احتمال زنده ماندن 5 سال بعد از آسیت، 30 الی 40 درصد است و بسیار مهم است که بیمار حتما به متخصص کبد مراجعه کند و همچنین توسط مرکز پیوند کبد مورد بررسی قرار بگیرد. مهم ترین مرحله برای درمان آسیت یا آب آوردن شکم ، کاهش مصرف نمک است. مصرف نمک باید به 4 الی 5 گرم در روز یا کمتر محدود شود.

البته که تشخیص میزان نمک در مواد غذایی مختلف کار سختی است و معمولاً پیشنهاد می کنند که بیمار به یک متخصص تغذیه مراجعه کند تا ببیند که دقیقا باید از مصرف چه غذا هایی دوری کند.

بیماران باید از جایگزین های نمک استفاده کنند اما جایگزین هایی که پتاسیم ندارند زیرا سطح بالای پتاسیم ممکن است وضعیت را بدتر کند. بنابراین بسیار مهم است که متخصص تغذیه جایگزین امن و مناسبی تعیین کند. اغلب بیماران به قرص آب یا ادرار آور برای درمان این بیماری نیاز دارند.

این قرص ها ممکن است عامل ایجاد مشکل در الکترولیت های خون باشند و سطح سدیم و پتاسیم را به هم بریزند و در نتیجه آزمایش خون از فرد گرفته می شود. بسیار مهم است که مصرف قرص های آب توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرد.

وزن گیری روزانه باعث می شود که متخصص بتواند وضعیت درمان را مورد بررسی قرار دهد . زمانی که این وضعیت با قرص های آب و محدودیت نمک درمان نشود، احتمالاً بیماران نیاز دارند که آب را از بدن خود با یک روش سریع تر دفع کنند.

اقدامات دیگر نیازمند مراجعه به رادیولوژیست دارد تا یک عدد شنت را داخل کبد قرار دهند و از تجمع اضافه آب جلوگیری کنند. بیمارانی که به آب آوردن شکم مبتلا هستند، مشکلات زیادی دارند و اغلب باید تحت پیوند کبد قرار بگیرند؛ که بیش از نیمی از این بیماران ممکن است بدون پیوند کبد بیشتر از دو الی سه سال زنده نمانند.

 اقدامات دیگر برای درمان این وضعیت شامل موارد زیر است:

• کاهش مصرف مایعات
• قطع مصرف الکل

پیشگیری و جلوگیری از آب آوردن شکم

 آیا می توان از این مشکل پیشگیری کرد و آیا راهکار هایی هستند که به جلوگیری از این مشکل کمک کنند ؟

• وزن سالم
• ورزش منظم
• ترک سیگار
• کاهش مصرف نمک
• رابطه جنسی سالم برای کاهش احتمال ابتلا به هپاتیت