توضیح کامل نماز استیجاری و احکام آن

نماز استیجاری چیست؟ پاسخ سوالات رایج درباره نماز استیجاری

به نمازی که در برابر دریافت مبلغی به نیابت از مسلمان دیگر خوانده می‌شود، نماز استیجاری یا نماز اجاره ای می گویند. در ادبیات فقهی، به کسی که نماز را به جای دیگری به جا می‌آورد «اجیر» یا «نائب» و فردی که نماز به نیابت از او انجام می‎شود، «منوب‌‌عنه» گفته می‌شود. (سیستانی، توضیح المسائل، مسئله 1887)

در ادامه این بخش از پلاس وی در مورد احکام نماز استیجاری توضیحاتی را ارائه می کنیم.

نماز استیجاری شامل چه نمازهایی است؟

نماز استیجاری می‌تواند شامل نمازهای واجب یا مستحبی باشد مثلا نمازهای قضای روزانه درگذشتگان، نماز زیارت و...

تفاوت نماز استیجاری و نیابتی

نماز استیجاری نمازی واجب یا مستحبی است که در برابر گرفتن مبلغی، به نیابت از دیگری خوانده می‌شود. اگر کسی بدون گرفتن هزینه برای فرد دیگر نماز بخواند به این نماز، نماز نیابتی گفته می‌شود.

نماز استیجاری در چه صورتی صحیح است؟

بیشتر فقیهان شیعه، نماز استیجاری را فقط به نیابت از اموات جایز می‌دانند. نماز استیجاری به نیابت از شخص زنده صحیح نیست.(سید یزدی، العروة الوثقی، 1409ق، ج1، ص743)

ابن متوّج، نیابت استیجاری در نماز مستحبی برای زندگان را جایز می‌دانست. (عاملی، مفتاح الکرامه، داراحیاء التراث العربی، ج7، ص164)

همه فقیهان شیعه، معتقدند نیابت تبرعی (بدون دریافت مزد)، در نمازهای واجب و مستحب و همچنین نیابت استیجاری در نمازهای مستحبی از طرف متوفی، صحیح است؛ اما در صحت اجیرشدن برای نماز واجب از طرف میت، اختلاف نظر دارند. ادعا شده است مشهور علما، نماز استیجاری به نیابت از اموات را جایز می‌دانند. (الزبده الفقهیه، 1427ق، ج2، ص308)

احکام نماز استیجاری

در نماز استیجاری، رعایت ترتیب بین نمازهای ظهرو عصر و مغرب و عشاءلازم است.(سیستانی، توضیح المسائل، مسئله 1903)

نماز استیجاری باید با مستحباتی که انجام آنها متعارف است، به جا آورده شود.(خامنه‌ای، اجوبة الاستفتائات، سؤال 710)

در نماز استیجاری لازم است نیت کند از طرف فرد معین نماز می‌خواند اگرچه نام او را نداند. (بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل مراجع؛احکام نماز استیجاری-مسأله 1536)