جایگاه کوروش کبیر در هنر و ادبیات دنیا

کوروش کبیر و جایگاه آن در هنر و ادبیات جهان

گزنفون گزارش می کند که همسر یکی از دشمنان کوروش، پانته آ نام داشت و بدست وی اسیر شد ولی با وجود تمام زیبایی اش، کوروش به او دست درازی نکرد. این داستان در ابتدای قرن شانزدهم در آثار شاعر ایتالیایی ماتئو باندلو و نویسندهٔ انگلیسی، ویلیام پینتر و همچنین درام نویس آلمانی، هانس زاکس با اشعاری چنین مفهومی را به تصویر کشیده اند. پیر منفره، خالق کوروش پیروز در سال 1628 و آنتوان دانشه (کوروش 1706) جوانی کوروش را با روشی بسیار مثال زدنی تشریح کرده اند. گسترده ترین رمان نوشته شده در مورد شاهنشاه ایران، کتاب آرتامن یا کورش بزرگ (به فرانسوی:Artamène ou le Grand Cyrus)‏ است که شامل 13٫000 صفحه بوده و توسط نویسندهٔ فرانسوی، مادلن دو سکودری به رشتهٔ تحریر در آمده است. شاعر آلمانی، کریستوف ماتین ویلند برای بدست آوردن امتیاز از پادشاه پروس، در اثر خود به نام آئینه طلایی (به آلمانی:Goldenen Spiegel)‏، حکومت فریدریش دوم را پادشاهی جدید کوروش نامید.
از زمان تأکید بر اهمیت و ارزش مذهبی پادشاه، در شمار زیادی از نگاره نماها با موضوع کوروش در کلیساها و صومعه ها، به صورت گسترده ای روبرو هستیم. برای نمونه آثار ویترای صومعه ابسدورف شهر اویلتسن در نیدرزاکسن آلمان را می توان نام برد. نوشته های کنت لوسنا که بر پایهٔ تعالیم گزنفون از کوروش بود، برای شارل لو تمرر، دوک بورگوین، بصورت چهار فرش دیواری درآمد که هم اکنون این آثار در کلیسای نوتردام شهر بون کشور فرانسه نگهداری می شوند. نقاش آمریکایی بنجامین وست، تابلویی را برای جرج سوم پادشاهی متحده کشید که نگاره ای تأثیرگرفته از گزنفون و بخشش شاه ارمنستان توسط کوروش است. پرترهٔ نقاش ایتالیایی، جووانی بندتو کاتیلونه، نمایی از کوروش شیرخوار و سگ ماده ای را به تصویر کشیده است و دیگر نقاش اهل ایتالیا، پیترو دا کورتونا تابلویی به نام نجابت کوروش در برابر پانته آی زیبا دارد.

کوروش کبیر در هنر و ادبیات

از قرن هفدهم میلادی، شخصیت کوروش گزینهٔ رایجی در موضوع اپراها شد، از جمله آنتونیو برتالی که در سال 1661 میلادی قطعهٔ رشد کوروش دوم (به ایتالیایی:Il Ciro crescente)‏ را ساخت. فرانچسکو کاوالی در سال 1654 در اپرانامه ای از جی سی سورنتینو بخش کوروش دوم (به ایتالیایی:Il Ciro)‏ را گنجاند. از شعرهای پیترو پاریاتی اپراهایی همچون کوروش (به ایتالیایی:Ciro)‏ در سال 1709 توسط توماسو آلبینونی و کوروش در بابل (به ایتالیایی:Ciro in Babilonia)‏ در سال 1716 توسط آنتونیو لوتی ساخته و پرداخته شدند. از اپرانامهٔ شاعر معروف پیترو متاستازیو، در سال 1737 میلادی بالداساره گالوپی و 1744 نیکولو جوملی قطعهٔ شناخت کوروش (به ایتالیایی:Ciro riconosciuto)‏ را ساختند، یوهان آدولف هاسه در سال 1751 میلادی، شناخت کوروش را عرضه کرد و جواکینو روسینی نیز در سال 1812 اپرای کوروش در بابل (به ایتالیایی:Ciro in Babilonia)‏ را با متنی از اف. آونتی بروی صحنه آورد.
در تاریخ نامه های سنتی رومانیایی آمده است که کوروش (به رومانیایی:Kir) شاهنشاهی بابل را درهم شکست و به یهودیانی که هفتاد سال به بردگی گرفته شده بودند اجازه داد تا در اورشلیم قلعه ای بسازند و در صهیون نیایشگاهی برپا دارند. در این متون آورده شده که خداوند توانایی غلبه بر بیشتر پادشاهان را به کوروش اعطا کرده بود. با اینکه او بر همه کشور و دارایی آنان دست یافته بود، اما همهٔ آنان را زنده دستگیر کرد و هیچیک را نکشت.