سوالات رایج در مورد اختلاف بر سر حق طلاق
در جامعه امروزی یکی از مسائلی که می تواند انسانها را از اختلافات شخصی و اجتماعی مصون بدارد، آگاهی از حقوق قانونی فردی و متقابل است. اطلاع از این قوانین در پیشگیری از وقوع مشکلات حقوقی بسیار، موثر می باشد.
اما بسیاری از این قوانین مانند حق طلاق که در اختیار مردان است برای زنان خوشایند نیست و همین قانون، خود زمینه ساز اختلافات در خانواده هایی می شود که قصد وصلت با یکدیگر را دارند. در این بخش از پلاس وی به اختلافاتی که بر سر حق طلاق وجود دارد بیشتر می پردازیم.
حق طلاق مخصوص مردان است؟
حق طلاق به طور کامل در اختیار مردان نمی باشد و زنان دارای حقوقی در این زمینه دارند.یکی از شروط مهم در هنگام عقد، شرط وکالت زن برای طلاق است. در جامعه موضوعی به نام حق طلاق برای زنان وجود ندارد، بلکه تفویض وکالت طلاق از سوی مردان است که به زن داده می شود و به اشتباه حق طلاق نامیده شده است.
این حق نیز مانند اختلاف بر سر مهریه، موجب به هم خوردن بسیاری از پیوندها شده است. اما در بسیاری از ازدواج ها، عروس و داماد تنها به فکر عشق و علاقه خود هستند و حق طلاق برای آنها اهمیتی ندارد؛ در این موارد دخالت های دو خانواده می تواند دردسر ایجاد کند.
دلایل اختلاف بر سر حق طلاق
حق طلاق یکی از شروط مهم ضمن عقد است که دختران ایرانی به آن علاقه زیادی دارند. هنگامی که دختر یا خانواده او درباره این حق صحبت می کنند، این تصور برای اطرافیان ایجاد می شود که دختر از اول زندگی به فکر طلاق است و نمی خواهدکه زندگی کند.
مطرح کردن این موضوع شاید ناشی از تجربه تلخ یکی از اقوام یا دوستان باشد که البته به ویژگی های شخصیتی هر فرد دلالت دارد.مثلا برخی از دختران به دلیل آینده نگری زیاد و در نظر گرفتن احتمالات، به دنبال حق طلاق هستند. بنابراین نباید به سرعت قضاوت کرد.
تجربه تلخ نیز ممکن است مثلا در مورد مردی باشد که اعتیاد و دست بزن داشته و حاضر به طلاق همسر خود نبوده است و زن به دلیل نداشتن حق طلاق، مجبور به تحمل زندگی شده است. این تجربه های تلخ می تواند ذهن دخترها درگیر موضوع گرفتن حق طلاق کند.
حق طلاق شرطی
براساس قوانین کشور، مردان حق طلاق را در اختیار دارند و زنان تنها در شرایطی خاص می توانند تقاضای طلاق کنند. علاوه براین بنابر اختلافاتی که بر سر حقوق زن و مرد وجود دارد، نیاز به تساوی شرایط احساس می شود.
مفهوم طلاق شرطی به این معنا است که به دلیل محروم شدن آنها از حق طلاق توسط مردان، آنها از طریق روشهای دیگر تلاش می کنند تا به حق خود دست پیدا کنند تا اگر روزی به مشکل لاینحل در زندگی برخورد کردند و قانون از آنها حمایتی نکرد، توانایی انجام کاری برای خود داشته باشند.
چه حق طلاق برای مردان باشد و چه برای زنان، جدایی موضوع ساده ای نیست که بتوان به راحتی در مورد آن تصمیم گرفت. همه زوجهایی که به طلاق فکر می کنند تا مدتها بر سر دوراهی تصمیم گیری قرار می گیرند.
حق طلاق برای زن
به گمان بسیاری از افراد، شروطی که می توان بر اساس آن برای گرفتن حق طلاق توافق نمود، همان 12 شرط معروف در عقدنامه است، مثلا در مواردی مانند استنکاف شوهر از پرداخت نفقه به مدت 6 ماه، زن می تواند تقاضای طلاق کند. اما بر اساس ماده 1130 قانون مدنی در صورتی که ادامه ی زندگی مشترک باعث عُسر و حَرج (سختی و مشقت) باشد، زن با مراجعه به دادگاه می تواند تقاضای طلاق نماید.
اگر عسر و حرج در دادگاه ثابت شود، دادگاه مرد را مجبور به طلاق دادن زن می کند. اگر مرد حاضر به طلاق نشود، دادگاه با اختیارات خود، حکم طلاق زن را صادر می کند. اثبات عسر و حرج در دادگاه نیاز به سختی و پیگیری های زیادی دارد. مشاوران متخصص در این زمینه می توانند کمک بسیاری کرده و از افزایش اختلافات جلوگیری نمایند.
چگونگی گرفتن طلاق با داشتن حق طلاق
داشتن وکالت طلاق به معنای بی نیاز شدن از مراجعه به دادگاه نمی باشد. برای ثبت طلاق در هر نوعی، رای دادگاه ضروری است و هیچ دفتر رسمی طلاق بدون رای دادگاه نمی تواند طلاق را ثبت کند. زنی که حق طلاق دارد باید برای همسر خود، وکیل رسمی دادگستری انتخاب نماید.
با توجه به این که فقط وکیلی که دارای پروانه ی وکالت دادگستری است قادر به وکالت از دیگری در دادگاه ها می باشد، زن باید برای گرفتن طلاق با وکالتنامه ی طلاق، برای شوهرش از میان وکلای رسمی دادگستری، وکیل انتخاب نماید. درخواست طلاقی که با وکالت طلاق در دادگستری انجام می شود طلاق توافقی است.
حضانت فرزند و مهریه با داشتن حق طلاق
حدود اختیاراتی که در وکالتنامه حق طلاق وجود دارد بسیار مهم می باشد زیرا همان اختیاراتی است که مشخص می کند زوجه برای طلاق نیاز به بخشیدن کل مهریه یا بخشی از آن را دارد، علاوه بر این تعیین تکلیف حضانت فرزندان، نفقه و نحوه ی ملاقات آنها با پدر به وکالت زوجه بستگی دارد.
در شرایطی که زن در مقام اخذ طلاق با حق طلاق، کل مهریه خود را نبخشد،دادگاه رویکرد سخت گیرانه تری خواهد داشت. معمولا قاضی مربوطه با وکالت مع الواسطه ای که زوجه مهریه را هم می خواهد، حضور زوج را برای مشاوره یا جلسه ی دادگاه ضروری اعلام می کند.
حق طلاق زن از نظر فقه
با اینکه بسیاری از مردم این کار را خلاف شرع می دانند، اما از آنجا که قانون بر اساس قوانین شرع اسلام وضع شده است، می توان حق وکالت زن در طلاق را شرعی اعلام کرد. قول مشهور فقهای امامیه این است که وکالت در طلاق جایز است، اعم از اینکه موکل در مجلس طلاق (یا در بلد) حاضر یا غایب باشد.