[داروی پیروکسیکام] راهنمای کامل از موارد مصرف تا عوارض پیروکسیکام

عوارض و تاثیرات داروی پیروکسیکام

پیروکسیکام یک داروی ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) است که برای تسکین علائم و نشانه های آرتروز و آرتریت روماتوئید تجویز می شود. این دارو برای کاهش درد، تورم و سفتی مفاصل ناشی از آرتروز استفاده می شود.

اغلب شما با مصارف و کاربرد این دارو آشنایی دارید اما بهتر است با مطالعه ی این بخش از سلامت نمناک جزئیات بیشتری در مورد آن بدانید.

مشخصات داروی پیروکسیکام

نام های داروی پیروکسیکام

• نام ژنریک:پیروکسیکام
• نام لاتین:  Piroxicam
• نام تجاری:  Feldene 

گروه دارویی درمانی پیروکسیکام:

• مشتقات اکسی کام
• ضد التهاب غیر استروئیدی
• ضد درد غیر مخدر
• ضد تب

اَشکال دارویی پیروکسیکام:

• کپسول:10 میلی گرم
• آمپول:20 میلی گرم/ میلی لیتر
• شیاف:20 میلی گرم
• ژل موضعی:w/w %0.5 (با نام تجاری Geldene)

کاربردهای داروی پیروکسیکام

پیروکسیکام که در رده داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی قرار می گیرد, به اشکال مختلف کپسول, آمپول و ژل و شیاف در دسترس عموم مردم قرار دارد. این دارو همانند قرص ایندومتاسین, یک مسکن است و در کم کردن و از بین بردن دردهای قوی موثر است.

در بیماری های آرتروزی این دارو تاثیرات ضد التهابی دارد. از این دارو برای درمان بسیاری از بیماری ها همچون سر درد و دندان درد, پا درد و … استفاده می شود. پیروکسیکام با کنترل کردن سیکلواکسیژناز تولید شدن پروستاگلاندین ها را کم می کند و به این شکل تاثیر خود را در کم کردن و از بین بردن درد به نمایش می گذارد.

از این دارو در تسکین دردهای مفصلی و استخوانی و عضلانی نیز بهره می برند. حتی از این دارو در مهار بیماری نقرس و دردهای پریودی نیز استفاده می شود. این دارو به مقدار زیادی به پروتئین پیوند خورده و در کبد متابولیزه شده و بعد از طریق ادرار دافع می شود.

موارد مصرف داروی پیروکسیکام:

• آرتریت روماتوئید و استئو آرتریت
•  آرتریت روماتوئید جوانان

مقدار مصرف داروی پیروکسیکام (Piroxicam)

در ادامه مقدار مصرف داروی پیروکسیکام در دو نوع خوراکی و تزریقی بیان خواهد شد:

میزان مصرف پیروکسیکام خوراکی:

بزرگسالان:

به عنوان ضد روماتیسم، 20 میلی گرم به صورت مقدار واحد یا 10 میلی گرم دوبار در روز از راه خوراکی یا رکتوم مصرف می شود.

کودکان:

در درمان آرتریت رومائید نوجوانان در کودکان با وزن کمتر از 15 کیلوگرم mg/day5، در کودکان با وزن 25-16 کیلوگرم mg/day10، در کودکان با وزن 45-26 کیلوگرم mg/day15 و در کودکان با وزن 46 کیلوگرم به بالا mg/day20 مصرف می شود.

پیروکسیکام تزریقی چه اندازه مصرف می شود؟

بزرگسالان:

مقدار مصرف مشابه خوراکی است که از راه عضلانی تزریق می شود.

فارماکولوژی یا همان داروشناسی داروی پیروکسیکام

اثر ضد درد و ضد تب: 

مکانیسم دقیق اثر دارو مشخص نیست ولی به نظر می رسد پیروکسیکام ساخت پروستاگلاندین ها را مهار می کند.

متابولیسم:

در کبد متابولیزه می شود.

دفع:

از راه ادرار دفع می شود.

طریقه مصرف اشکال مختلف داروی پیروکسیکام

پیروکسیکام در چهار نوع (کپسول، ژل، آمپول، شیاف ) وجود دارد  که طریقه مصرف هر کدام از آن ها را در ادامه مشخص نموده ایم:

کپسول پیروکسیکام

را بعد از خوردن غذا با یک لیوان آب مصرف کنید و حداقل تا ده دقیقه از دراز کشیدن بپرهیزید.

ژل پیروکسیکام

از ژل به اندازه یک سطح نازک بر روی پوست خود بمالید و بعد از ماساژ همان نقطه, دستانتان را با آب و صابون بشویید.

آمپول پیروکسیکام

به همان اندازه که دکتر تجویز کرده است تزریق شود.

شیاف پیروکسیکام

روزانه یک عدد برای تسکین درد استفاده می شود.

اطلاعات مصرف این دارو برای افراد خاص

مصرف پیروکسیکام در بارداری

مصرف این دارو در سه ماهه سوم بارداری اکیدا ممنوع است و جزء داروهای گروه X طبقه بندی می شود و ممکن است باعث مرگ یا نقص عضو جنین گرد.

مصرف پیروکسیکام در دوران شیردهی

در شیردهی، افراد سالمند، افراد مبتلا به هایپرتانسیون و شرایط مستعد کننده به احتباس مایعات، باید با احتیاط مصرف شود.

موارد منع مصرف پیروکسیکام

مصرف این دارو در سه ماهه سوم بارداری اکیدا ممنوع است و جزء داروهای گروه X طبقه بندی می شود و ممکن است باعث مرگ یا نقص عضو جنین گردد.

عوارض داروی پیروکسیکام

عوارض گوارشی

شامل تهوع، اسهال، زخم و خونریزی، واکنش های آلرژیک، نظیر آنژیوادم، برونکواسپاسم و بثورات جلدی،

عوارض جانبی

همچنین سردرد، گیجی و سرگیجه از عوارض جانبی دارو هستند. تزریق عضلانی دارو دردناک بوده و ممکن است منجر به ایجاد صدمات بافتی گردد.

تداخل دارویی پیروکسیکام

مصرف پیروکسیکام به همراه داروهای مهارکننده آنزیم ACE، سبب مقابله با اثر ضد فشار خون آنها گردیده و خطر بروز نارسایی کلیوی و افزایش پتاسیم خون را افزایش می دهد. داروهای ضد میکروبی کینولون ها، خطر بروز تشنج را به وسیله این دارو افزایش می دهند.

اثر داروهای پائین آورنده قندخون(سولفونیل اوره) ممکن است به وسیله این دارو افزایش یابد. مصرف همزمان این دارو با سیکلوسپورین خطر سمیت کلیوی را افزایش می دهد.

تداخل با آسپرین

این دارو در صورت وجود سابقه واکنش آلرژیک شدید از قبیل آنافیلاکسی یا آنژیودام ناشی از مصرف آسپیریم یا سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا پولیپ بینی همراه با اسپاسم برونش به علت مصرف آسپیرین، نباید مصرف شود.

نکات قابل توصیه در مورد پیروکسیکام

• این دارو نباید بیش از مقدار توصیه شده مصرف شود.
• در صورت مصرف این دارو در درمان آرتریت، دوره درمان با این دارو باید کامل شود. جهت دستیابی به پاسخ مطلوب ، ممکن است حداقل 2 هفته زمان نیاز باشد.
• درصورت فراموش شدن یک نوبت مصرف دارو، اگر رژیم درمانی بصورت یک یا دو قرص در روز باشد، در صورت به یاد آوردن طی یک یا دو ساعت پس از نوبت فراموش شده، آن نوبت باید مصرف شود. اگر رژیم درمانی بصورت بیش از دو قرص در روز باشد، به محض به یادآوردن، آن نوبت باید مصرف شود، مگر اینکه تقریبا زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد. مقدار مصرف بعدی نیز نباید دو برابر شود.
•  دارو بهتر است همراه با غذا مصرف شود تا تحریک گوارشی کاهش یابد.
•  مراجعه منظم به پزشک در صورت مصرف طولانی مدت، به منظور بررسی پیشرفت درمان توصیه می شود.
• احتمال بروز حساسیت به نور وجود دارد.
•  در صورت مشاهده علائم شبیه آنفولانزا (لرز، تب یا درد عضلانی) قبل یا همزمان با بثورات جلدی، باید به پزشک مراجعه شود.

مراقبت ها و توصیه های پرستاری در مصرف پیروکسیکام

• از تزریق وریدی (درون رگ) پیروکسیکام خودداری کرده و جهت پیشگیری از آسیب های بافتی تزریق عضلانی پیروکسیکام باید به صورت عمقی در عضله گلوتئال انجام شود.
• بروز تاثیر ضد روماتیسمی دارو حداقل 7 روز زمان می برد.
• نشانه های پاسخ بالینی به دارو عبارتند از:کاهش درد در حرکت و استراحت، کاهش درد شبانه، بهبود خشکی و تورم مفاصل، افزایش دامنه حرکت در تمام مفاصل.
• عوارض جانبی پیروکسیکام نیز ممکن است تا 7 روز بعد از شروع درمان، ایجاد شود.

نحوۀ نگهداری پیروکسیکام

به دور از نور و در دمای کمتر از 30 درجه سانتی گراد نگهداری گردد. از یخ زدگی محافظت گردد.

داروهای هم گروه پیروکسیکام

• دیکلوفناک
• دیفلونیسال
• اتودولاک
• فنوپروفن
• فلوربی پروفن
• ایبوپروفن
• ایندومتاسین
• کتوپروفن
• کتورولاک
• مکلوفنامیک اسید
• مفنامیک اسید
• ملوکسیکام
• نابومتون
• ناپروکسن
• اکساپروزین
• سولینداک
• تولمتین