دلایل و عوامل مؤثر در ایجاد خمیازه
خمیازه علت های مختلفی دارد. امروزه پنج مورد از رایج ترین علت های خمیازه را کشف کرده اند که در این قسمت از بهداشت و سلامت پلاس وی آن ها را برای تان توضیح می دهیم. خمیازه می تواند نشان دهنده خستگی، بی توجهی، کلافگی و خواب آلودگی باشد.
این تئوری خیلی رایج است و دانشمندان باور دارند که حداقل یکی از این دلایل برای خمیازه درست است. در حقیقت نظریه های مختلفی در مورد عملکرد خمیازه ارائه شده است. به عبارت دیگر محققان هنوز علت اصلی و دقیق خمیازه را کشف نکرده اند و بین علت های مختلف سردرگم هستند؛ اگر چه چیزهای زیادی در مورد خمیازه میدانند اما هنوز نتوانستند به یک نظر واحد و مشترک برسند.
معنی و ریشه ی خمیازه؛ چرا خمیازه می کشیم؟
همانطور که بالاتر هم اشاره کردیم، هنوز دانشمندان به یک دلیل توافق نکرده اند، زیرا نظریه ها متفاوت است و علت اصلی خمیازه شبیه به یک راز باقی مانده است. این موضوع در بین حیوانات هم رایج است. یعنی اکثر گونه های جانوری هم خمیازه دارند و آن را از همان زمانی که متولد می شوند؛ تا سن پیری به انجام می رسانند. جالب تر اینکه علت خمیازه بین انسان ها و حیوانات متفاوت است اما به نظرتان علت این اتفاق چیست؟
استرس و خستگی
مطالعه ای در سال 2011 انجام شد و به این قضیه اشاره کرد که ما به خاطر افزایش سطح کورتیزول در بدن، خمیازه می کشیم. کورتیزول هورمونی است که در غده آدرنال تولید می شود و زمانی که استرس و خستگی را تجربه می کنیم، باعث ایجاد خمیازه خواهد شد. البته شواهد علمی به اثبات رسانده که خمیازه به کنترل کورتیزول کمک می کند و می تواند یکی از علت هایی باشد که ما خمیازه می کشیم. کورتیزول اگر در مقدار پایین در بدن وجود داشته باشد، سالم است اما اگر مقدارش بالا برود، باعث ایجاد مشکلات قلبی، اختلال خواب و تعادل در سیستم ایمنی می شود و باید آن را کنترل کرد که طبق نظر بعضی از متخصصان، خمیازه آن را کنترل می کند.
خنک کردن مغز
یکی دیگر از تئوری ها در مورد علت خمیازه، تعادل دمای مغز است. در حقیقت مطالعات روی حیوان ها نشان می دهد که تعداد دفعات خمیازه بستگی به میزان دمای مغز دارد. یعنی هر چقدر که دمای مغز بالاتر باشد، خمیازه های بیشتری اتفاق می افتد و با انجام این کار، دمای مغز کاهش پیدا کرده و خنک می شود. این موضوع در مورد انسان ها هم صدق می کند. مطالعه ای در سال 2007 انجام شد و به این نتیجه رسیدند افرادی که کمپرس داغ روی سر داشتند، بیشتر خمیازه می کشیدند.
از بین بردن مشکل در گوش
خمیازه همچنین می تواند مشکلات شنوایی به دلیل عوامل مختلف مثل تغییر ارتفاع را تسکین دهد. طبق تئوری و نظریه های موجود، باز کردن دهان باعث می شود که گوش ها وضعیت بهتری پیدا کنند. در نتیجه خمیازه می تواند به خاطر کاهش فشار و ناراحتی روی گوش انجام شود که بعد از خمیازه، شما احساس می کنید که گوش تان شنوایی بهتری دارد.
کلافگی و بی حوصلگی
دانشمندان همچنین علت های مختلف را قبل، بعد و در طول خمیازه بررسی کرده اند و به این نتیجه رسیدند که دقیقا بعد از خمیازه، سرعت ضربان قلب افزایش پیدا می کند، ظرفیت ریه بالاتر می رود و ماهیچه چشم هم بهتر کار می کند و به طور کل بدن سرحالتر می شود. به همین دلیل نظریه ای به وجود آمد که در آن نشان داد زمانی که کلافه هستید، بدن با خمیازه واکنش نشان می دهد تا دوباره شما را سرحال و بیدار کند و توجهتان را جلب کند.
تعامل اجتماعی
خمیازه شیوع دارد به همین دلیل بعضی از متخصصان بر این عقیده هستند که خمیازه یک مکانیسم است که نتایج آن تعاملات بهتر در اجتماع است. یعنی هر چقدر شما سطح همدردی بالاتری داشته باشید، احتمالاً بیشتر تحت تاثیر خمیازه قرار می گیرید و بعد از دیگری؛ خمیازه می کشید. در واقع این یک ابزار بوده و نشان دهنده ارتقای کار تیمی، گروهی و یک روش برای تعامل اجتماعی است.